Poselski projekt ustawy - Kodeks wyborczy

§ 3.
Do zada Krajowego Biura Wyborczego nale y zapewnienie warunków
organizacyjno-administracyjnych, finansowych i technicznych, zwi zanych z organizacj i
przeprowadzaniem wyborów i referendów w zakresie okre lonym niniejsz ustaw oraz
innymi ustawami.
§
4. Krajowe Biuro Wyborcze zapewnia obsług Pa stwowej Komisji Wyborczej,
komisarzy wyborczych oraz innych organów wyborczych w zakresie okre lonym niniejsz
ustaw oraz innymi ustawami.
Art. 164.
§ 1. Prac Krajowego Biura Wyborczego kieruje Kierownik Krajowego Biura
Wyborczego.
§ 2. Jednostkami organizacyjnymi Krajowego Biura Wyborczego s :
1) zespoły;
2) delegatury.
§ 2. Organizacj Krajowego Biura Wyborczego oraz zakres działania i wła ciwo ć
terytorialn jednostek organizacyjnych Krajowego Biura Wyborczego okre li statut nadany
przez Pa stwow Komisj Wyborcz na wniosek Kierownika Krajowego Biura Wyborczego.
Statut Krajowego Biura Wyborczego ogłasza si w Dzienniku Urz dowym Rzeczypospolitej
Polskiej "Monitor Polski".
§ 3. Kierownik Krajowego Biura Wyborczego na podstawie statutu okre li, w drodze
zarz dzenia, szczegółow organizacj wewn trzn jednostek organizacyjnych Krajowego
Biura Wyborczego oraz ich wła ciwo ć rzeczow .
Art. 165.
§ 1.
Krajowe Biuro Wyborcze współdziała z wła ciwymi ministrami,
kierownikami urz dów centralnych, wojewodami oraz jednostkami samorz du terytorialnego
w celu realizacji zada zwi zanych z organizacj i przeprowadzaniem wyborów oraz
referendów.
§ 2.
Minister wła ciwy do spraw administracji publicznej, po porozumieniu z Kierownikiem
Krajowego Biura Wyborczego, okre li, w drodze rozporz dzenia, zasady współdziałania
terenowych organów administracji rz dowej oraz organów jednostek samorz du
terytorialnego z Krajowym Biurem Wyborczym w zakresie, o którym mowa w § 1, bior c pod
uwag potrzeby zapewnienia sprawnej organizacji wyborów i referendów .
Art. 166.
§ 1. Kierownik Krajowego Biura Wyborczego jest powoływany i odwoływany
przez Marszałka Sejmu na wniosek Pa stwowej Komisji Wyborczej.
§ 2.
Do Kierownika Krajowego Biura Wyborczego stosuje si przepisy dotycz ce osób
powoływanych na kierownicze stanowiska pa stwowe.
§ 3. Kierownik Krajowego Biura Wyborczego dysponuje wyodr bnionymi w bud ecie
pa stwa w cz
ci dotycz cej Krajowego Biura Wyborczego rodkami finansowymi.
§ 4.
Ze rodków finansowych, o których mowa w § 3, s pokrywane wydatki zwi zane z
bie
c działalno ci Pa stwowej Komisji Wyborczej i innych stałych organów wyborczych
oraz Krajowego Biura Wyborczego, a tak e dotacje na stałe zadania zwi zane z organizacj
i przeprowadzaniem wyborów oraz referendów, zlecone jednostkom samorz du
terytorialnego.
§
5. Kierownik Krajowego Biura Wyborczego dysponuje, w zakresie okre lonym
ustawami, rodkami finansowymi rezerwy celowej bud etu pa stwa przeznaczonej na
wydatki zwi zane z organizacj i przeprowadzaniem wyborów oraz referendów.
§ 6.
Dotacje dla jednostek samorz du terytorialnego na wykonywanie zada zwi zanych z
organizacj i przeprowadzaniem wyborów oraz referendów przekazywane s tym
jednostkom przez Kierownika Krajowego Biura Wyborczego lub działaj cych z jego
upowa nienia dyrektorów jednostek organizacyjnych Biura.
Art. 167. § 1. Do pracowników Krajowego Biura Wyborczego stosuje si przepisy ustawy z
dnia 16 wrze nia 1982 r. o pracownikach urz dów pa stwowych (Dz. U. z 2001 r. Nr 86, poz.
953, z pó n. zm.).
§ 2. Kierownik Krajowego Biura Wyborczego jest kierownikiem urz du w rozumieniu
przepisów ustawy, o której mowa w § 1, i wykonuje zadania w nich okre lone, a w
szczególno ci ustala, w drodze zarz dzenia, rodzaje stanowisk oraz zasady wynagradzania
pracowników i rozkład czasu pracy.

50
§ 3. Kierownik i pracownicy Krajowego Biura Wyborczego nie mog nale eć do partii
politycznych ani prowadzić działalno ci politycznej.

DZIAŁ III

Przepisy szczególne dla wyborów do Sejmu RP

Rozdział 20

Zasady ogólne

Art. 168.
Wybory do Sejmu s powszechne, równe, bezpo rednie i proporcjonalne oraz
odbywaj si w głosowaniu tajnym.
Art. 169.
Wybranym do Sejmu mo e być obywatel polski maj cy prawo wybierania,
który najpó niej w dniu wyborów ko czy 21 lat.
Art. 170.
§ 1. Do Sejmu wybiera si 460 posłów z okr gowych list kandydatów na
posłów w wielomandatowych okr gach wyborczych.
§ 2.
Nie mo na kandydować równocze nie do Sejmu i do Senatu.
Art. 171.
§ 1. Wybory do Sejmu zarz dza Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, w
drodze postanowienia, nie pó niej ni na 90 dni przed upływem 4 lat od rozpocz cia kadencji
Sejmu, wyznaczaj c wybory na dzie wolny od pracy, przypadaj cy w ci gu 30 dni przed
upływem 4 lat od rozpocz cia kadencji Sejmu. Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej
podaje si do wiadomo ci publicznej i ogłasza w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej
najpó niej w 5 dniu od dnia zarz dzenia wyborów.
§ 2.
W postanowieniu, o którym mowa w § 1, Prezydent Rzeczypospolitej, po zasi gni ciu
opinii Pa stwowej Komisji Wyborczej, okre la dni, w których upływaj terminy wykonania
czynno ci wyborczych przewidzianych w ustawie (kalendarz wyborczy).
Art. 172.
§ 1. W razie skrócenia kadencji Sejmu na mocy jego uchwały lub na mocy
postanowienia Prezydenta Rzeczypospolitej Prezydent zarz dza wybory, wyznaczaj c ich
dat na dzie przypadaj cy nie pó niej ni w ci gu 45 dni od dnia wej cia w ycie uchwały
Sejmu o skróceniu swojej kadencji lub od dnia ogłoszenia postanowienia Prezydenta
Rzeczypospolitej o skróceniu kadencji Sejmu. Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej o
zarz dzeniu wyborów podaje si do wiadomo ci publicznej i ogłasza w Dzienniku Ustaw
Rzeczypospolitej Polskiej najpó niej w 5 dniu od dnia jego podpisania. Przepis art. 171 § 2
stosuje si odpowiednio.
§ 2.
Wybory, o których mowa w § 1, przeprowadza si w trybie i na zasadach okre lonych
w ustawie, z tym e:
1) ustalone ustaw nast puj ce terminy wykonania czynno ci wyborczych ulegaj
skróceniu:
a) w 150 § 2, art. 8 § 9 oraz art. 9 § 2 - do 38 dnia przed dniem wyborów,
b) w art. 150 § 3, art. 69 § 3, art. 70 § 4 i 7 oraz art. 72 § 4 - do 35 dnia przed
dniem wyborów,
c) w art. 178 § 3 - do 40 dnia przed dniem wyborów,
d) w art. 183 §.1 i 3 - do 25 dnia przed dniem wyborów;
2) terminy przewidziane w art. 70 § 7, art. 187 § 4 i art. 189 § 3 na wnoszenie i
rozpatrywanie skarg lub odwoła skraca si do 2 dni;
3) losowania jednolitych numerów dla list komitetów wyborczych, o których mowa w
art. 190 § 1 i art. 191 § 1, przeprowadza si jedynie dla list komitetów wyborczych,
które w poprzednich wyborach nie zarejestrowały list kandydatów. Komitety, które
uczestniczyły w poprzednich wyborach i w obecnych zarejestrowały swoje listy,
zachowuj numery wówczas im przyznane.

51
Art. 173.
§ 1. W podziale mandatów w okr gach wyborczych uwzgl dnia si wył cznie
okr gowe listy kandydatów na posłów tych komitetów wyborczych, których listy otrzymały co
najmniej 5 % wa nie oddanych głosów w skali kraju.
§ 2.
Okr gowe listy kandydatów na posłów koalicyjnych komitetów wyborczych
uwzgl dnia si w podziale mandatów w okr gach wyborczych, je eli ich listy otrzymały co
najmniej 8 % wa nie oddanych głosów w skali kraju.
Art. 174.
§ 1. Komitety wyborcze utworzone przez wyborców zrzeszonych w
zarejestrowanych organizacjach mniejszo ci narodowych mog korzystać ze zwolnienia list
tych komitetów z warunku, o którym mowa w art. 173 § 1, je eli zło
Pa stwowej Komisji
Wyborczej o wiadczenie w tej sprawie najpó niej w 5 dniu przed dniem wyborów. Wraz z
o wiadczeniem, o którym mowa w zdaniu pierwszym, komitet jest obowi zany przedło yć
dokument wła ciwego organu statutowego organizacji mniejszo ci narodowej potwierdzaj cy
utworzenie komitetu przez wyborców b d cych członkami tej organizacji.
§ 2.
Pa stwowa Komisja Wyborcza potwierdza niezwłocznie otrzymanie o wiadczenia, o
którym mowa w § 1. Potwierdzenie o wiadczenia jest wi
ce.
Art. 175.
Je eli warunku okre lonego w art. 173 § 1 lub 2 nie spełni okr gowe listy
kandydatów na posłów adnego komitetu wyborczego b d który z wymienionych
warunków spełniony zostanie przez listy kandydatów tylko jednego komitetu wyborczego, w
podziale mandatów w okr gach wyborczych uwzgl dnia si listy kandydatów komitetów
wyborczych, które otrzymały co najmniej 3 % wa nie oddanych głosów w skali kraju. Listy
koalicyjnych komitetów wyborczych uwzgl dnia si , je eli otrzymały co najmniej 5 % wa nie
oddanych głosów w skali kraju.
Art. 176.
§ 1. W wyborach do Sejmu komitety wyborcze mog wydatkować na
kampani wyborcz wył cznie kwoty ograniczone limitami:
1) okr gowym - ustalanym dla komitetu wyborczego, który zarejestrował kandydata
lub kandydatów tylko w jednym okr gu wyborczym w wyborach do Sejmu lub do
Senatu, albo
2) ponadokr gowym - ustalanym dla komitetu wyborczego, który zarejestrował
kandydatów w wi cej ni jednym okr gu wyborczym w wyborach do Sejmu lub do
Senatu.
§ 2.
Wysoko ć limitu wyznaczona jest kwot 1 złotego przypadaj c na ka dego wyborc
w kraju uj tego w rejestrze wyborców, z tym e:
1) limit okr gowy oblicza si poprzez podzielenie liczby wszystkich zarejestrowanych
wyborców w kraju przez liczb 560 i pomno enie uzyskanego wyniku przez liczb
mandatów posłów lub senatorów wybieranych w danym okr gu wyborczym, w którym
komitet zarejestrował swojego kandydata lub kandydatów;
2) limit ponadokr gowy dla danego komitetu stanowi sum kwoty limitów okr gowych,
o których mowa w pkt 1.
§ 3.
Pa stwowa Komisja Wyborcza, w terminie 14 dni od dnia zarz dzenia wyborów do
Sejmu, ogłasza w formie komunikatu w Dzienniku Urz dowym Rzeczypospolitej Polskiej
"Monitor Polski" i podaje do wiadomo ci publicznej w dzienniku o zasi gu ogólnokrajowym
liczb wyborców uj tych w rejestrach wyborców na terenie całego kraju według stanu na
koniec kwartału poprzedzaj cego dzie ogłoszenia postanowienia o zarz dzeniu wyborów
do Sejmu.


Rozdział 21

Okr gi wyborcze

Art. 177.
§ 1. W celu przeprowadzenia wyborów do Sejmu tworzy si wielomandatowe
okr gi wyborcze, zwane dalej "okr gami wyborczymi".
§ 2.
W okr gu wyborczym wybiera si co najmniej 7 posłów.

52
§ 3.
Okr g wyborczy obejmuje obszar województwa lub jego cz
ć. Granice okr gu
wyborczego nie mog naruszać granic wchodz cych w jego skład powiatów i miast na
prawach powiatu.

Art. 178.
§ 1. Ustalenia liczby posłów wybieranych w poszczególnych okr gach
wyborczych oraz podziału województw na okr gi wyborcze dokonuje si według jednolitej
normy przedstawicielstwa, obliczonej przez podzielenie liczby mieszka ców kraju przez
ogóln liczb posłów wybieranych w okr gach wyborczych, z uwzgl dnieniem przepisów art.
177 i nast puj cych zasad:
1) ułamki liczby mandatów posłów wybieranych w okr gach wyborczych równe lub
wi ksze od 1/2, jakie wynikn z zastosowania jednolitej normy
przedstawicielstwa, zaokr gla si w gór do liczby całkowitej;
2) je eli w wyniku post powania, o którym mowa w pkt 1, liczba posłów
wybieranych w okr gach wyborczych przewy sza liczb wynikaj c z przepisu
art. 170, mandaty nadwy kowe odejmuje si w tych okr gach wyborczych, w
których norma przedstawicielstwa obliczona dla okr gu wyborczego jest
najmniejsza. W wypadku gdy liczba posłów jest mniejsza od wynikaj cej z
przepisu art. 170, dodatkowe mandaty przydziela si tym okr gom wyborczym,
w których norma przedstawicielstwa obliczona dla okr gu wyborczego jest
najwi ksza.
§ 2.
Podział na okr gi wyborcze, ich numery i granice oraz liczb posłów wybieranych w
ka dym okr gu, a tak e siedziby okr gowych komisji wyborczych okre la zał cznik nr 1 do
ustawy.
§ 3.
Informacj o okr gu wyborczym podaje si do wiadomo ci wyborcom danego okr gu
wyborczego w formie obwieszczenia Pa stwowej Komisji Wyborczej najpó niej w 52 dniu
przed dniem wyborów. Druk i rozplakatowanie obwieszcze zapewnia Krajowe Biuro
Wyborcze.
Art. 179.
§ 1. Pa stwowa Komisja Wyborcza przedkłada Sejmowi wnioski w sprawie
zmiany granic okr gów wyborczych i liczby posłów w nich wybieranych, je eli konieczno ć
taka wynika ze zmian w zasadniczym podziale terytorialnym pa stwa lub ze zmiany liczby
mieszka ców w okr gu wyborczym lub w kraju.
§ 2. Dokonywanie zmian granic powiatów poci gaj cych za sob zmiany granic okr gów
wyborczych jest niedopuszczalne w okresie 12 miesi cy poprzedzaj cych upływ kadencji
Sejmu, jak i w okresie od zarz dzenia wyborów w razie skrócenia kadencji Sejmu a do dnia
stwierdzenia wa no ci wyborów.
§ 3. Sejm dokonuje, z zastrze eniem § 4, zmian w podziale na okr gi wyborcze z przyczyn,
o których mowa w § 1, nie pó niej ni na 3 miesi ce przed dniem, w którym upływa termin
zarz dzenia wyborów do Sejmu.
§ 4. Ustalenie liczby mieszka ców, o której mowa w § 1, nast puje na podstawie danych
według stanu na koniec trzeciego kwartału roku poprzedzaj cego rok w którym upływa
kadencja Sejmu, przekazanych przez wójtów, burmistrzów (prezydentów miast) w trybie
okre lonym w przepisach wydanych na podstawie art. 145 § 3.
§ 5. W razie skrócenia kadencji Sejmu zmian w podziale na okr gi wyborcze nie dokonuje
si .

Rozdział 22

Zgłaszanie kandydatów na posłów

Art. 180.
§ 1. Komitet wyborczy mo e zgłosić w ka dym okr gu wyborczym jedn
okr gow list kandydatów na posłów, zwan dalej "list okr gow ".
§ 2. Kandydować mo na tylko w jednym okr gu wyborczym i tylko z jednej listy okr gowej.
§ 3. Partie polityczne, które wchodz w skład koalicji wyborczej, nie mog zgłaszać list
kandydatów samodzielnie.

53
Art. 181.
§ 1. Wyborca mo e udzielić pisemnego poparcia wi cej ni jednej li cie
okr gowej. Wycofanie udzielonego poparcia nie rodzi skutków prawnych.
§ 2.
Wyborca udzielaj cy poparcia li cie okr gowej składa podpis obok czytelnie
wpisanego swojego nazwiska i imienia, adresu zamieszkania i numeru ewidencyjnego
PESEL.
§ 3.
Wykaz podpisów musi zawierać na ka dej stronie nazw komitetu wyborczego
zgłaszaj cego list , numer okr gu wyborczego, w którym lista jest zgłaszana, oraz
adnotacj :
"Udzielam poparcia li cie kandydatów na posłów zgłaszanej przez ................ (nazwa
komitetu wyborczego) w okr gu wyborczym ............ (numer okr gu) w wyborach do
Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej zarz dzonych na ............... (dzie , miesi c, rok).".
Art. 182.
§ 1. Zbieranie podpisów osób popieraj cych list okr gow mo e być
dokonywane tylko w miejscu, czasie i w sposób, które wykluczaj gro b , podst p lub
stosowanie jakichkolwiek nacisków zmierzaj cych do uzyskania podpisów.
§ 2. Zabrania si zbierania podpisów osób popieraj cych list okr gow na terenie
jednostek wojskowych i innych jednostek organizacyjnych podległych Ministrowi Obrony
Narodowej oraz oddziałów obrony cywilnej, a tak e skoszarowanych jednostek podległych
ministrowi wła ciwemu do spraw wewn trznych.
§ 3. Zabrania si udzielania wynagrodzenia pieni
nego w zamian za zbieranie lub zło enie
podpisu pod zgłoszeniem listy okr gowej.
Art. 183.
§ 1. Lista okr gowa powinna być poparta, w sposób, o którym mowa w art.
181 § 2 i 3, podpisami co najmniej 5.000 wyborców stale zamieszkałych w danym okr gu
wyborczym.
§ 2. Komitet wyborczy, który z zachowaniem wymogów okre lonych w § 1 zarejestrował
listy okr gowe co najmniej w połowie okr gów wyborczych, uprawniony jest do zgłoszenia
dalszych list bez poparcia zgłoszenia podpisami wyborców.
§ 3. Zgłoszenie list okr gowych przez komitety wyborcze spełniaj ce warunek, o którym
mowa w § 2, nast puje na podstawie za wiadczenia Pa stwowej Komisji Wyborczej
wydanego na wniosek zainteresowanego komitetu wyborczego, zło ony do 40 dnia przed
dniem wyborów.
Art. 184.
§ 1. List okr gow zgłasza si do okr gowej komisji wyborczej najpó niej do
godziny 2400 w 40 dniu przed dniem wyborów.
§ 2. Liczba kandydatów na li cie nie mo e być mniejsza ni liczba posłów wybieranych w
danym okr gu wyborczym i wi ksza ni półtorakrotno ć liczby posłów wybieranych w danym
okr gu wyborczym.
§ 3. Zgłoszenia listy okr gowej dokonuje osobi cie, na pi mie, pełnomocnik wyborczy lub
upowa niona przez niego osoba, zwani dalej "osob zgłaszaj c list ". W razie zgłoszenia
listy przez upowa nion przez pełnomocnika osob do zgłoszenia doł cza si dokument
stwierdzaj cy udzielenie upowa nienia, ze wskazaniem zakresu udzielonego upowa nienia,
oraz dane upowa nionej przez pełnomocnika osoby: imi (imiona), nazwisko, adres
zamieszkania i numer ewidencyjny PESEL.
Art. 185.
§ 1. Zgłoszenie listy okr gowej powinno zawierać nazwisko, imi (imiona),
zawód i miejsce zamieszkania ka dego z kandydatów. Nazwiska kandydatów umieszcza si
na li cie w kolejno ci ustalonej przez komitet wyborczy.
§ 2.
Kandydata oznacza si nazw lub skrótem nazwy tej partii politycznej, której jest
członkiem (nie wi cej ni 45 znaków drukarskich, wliczaj c spacje).
§ 3.
Osoba zgłaszaj ca list mo e wnosić o oznaczenie kandydata, który nie nale y
do adnej partii politycznej, tylko jedn nazw lub skrótem nazwy partii popieraj cej danego
kandydata; przepis § 2 stosuje si odpowiednio. Fakt poparcia kandydata powinien być
potwierdzony pisemnie przez wła ciwy statutowy organ partii. Wniosek wraz z
potwierdzeniem składa si ze zgłoszeniem listy.
§ 4.
W zgłoszeniu osoba zgłaszaj ca list wskazuje sposób oznaczenia listy na
urz dowych obwieszczeniach oraz na karcie do głosowania. Oznaczeniem mo e być nazwa
lub skrót nazwy komitetu wyborczego, o którym mowa w art. 69 ust. 4 pkt 1, art. 70 ust. 8 pkt

54