Dnia Sun, 23 Oct 2011 17:12:16 +0200, Andrzej Lawa napisał(a):

> Ale generalnie jeśli w okolicy jest publicznie dostępna droga, to
> tyczenie "drogi koniecznej" przez czyjąś działkę tylko dlatego, ze jest
> to skrót i grunt jest równiejszy wydaje mi się absurdem...

Kodeks cywilny mówi dokładnie tak:
Art. 145. § 1. Jeżeli nieruchomość nie ma odpowiedniego dostępu do drogi
publicznej lub do należących do tej nieruchomości budynków gospodarskich,
właściciel może żądać od właścicieli gruntów sąsiednich ustanowienia za
wynagrodzeniem potrzebnej służebności drogowej (droga konieczna).

§ 2. Przeprowadzenie drogi koniecznej nastąpi z uwzględnieniem potrzeb
nieruchomości nie mającej dostępu do drogi publicznej oraz z najmniejszym
obciążeniem gruntów, przez które droga ma prowadzić. Jeżeli potrzeba
ustanowienia drogi jest następstwem sprzedaży gruntu lub innej czynności
prawnej, a między interesowanymi nie dojdzie do porozumienia, sąd zarządzi,
o ile to jest możliwe, przeprowadzenie drogi przez grunty, które były
przedmiotem tej czynności prawnej.

§ 3. Przeprowadzenie drogi koniecznej powinno uwzględniać interes
społeczno-gospodarczy.
W myśl art. 145 § 2 k.c, drogę konieczną przeprowadza się w odniesieniu do
nieruchomości niemającej dostępu do drogi publicznej lub do budynków
wzniesionych na tej nieruchomości. Przeprowadzenie to może się okazać
niezbędne także wtedy, gdy wprawdzie wspomniany dostęp istnieje, ale nie
jest odpowiedni. Jak nakazuje art. 145 § 2 zdanie pierwsze, przeprowadzenie
drogi koniecznej powinno nastąpić z uwzględnieniem potrzeb nieruchomości
nie mającej dostępu do drogi publicznej oraz z najmniejszym obciążeniem
gruntów, przez które droga ma prowadzić. Oznacza to np., że w zasadzie
wykluczone jest przeprowadzenie drogi koniecznej przez siedlisko
nieruchomości obciążonej (zobacz postanowienie Sądu Najwyższego - Izba
Cywilna i Administracyjna z dnia 13 lutego 1985 r.; III CRN 311/84;
niepublikowany). Z kolei § 3 wspomnianego przepisu wymaga, by
przeprowadzenie drogi koniecznej uwzględniało interes
społeczno-gospodarczy.

Z treści art. 145 kodeksu cywilnego wynika, że ustanowienie służebności
drogi koniecznej może nastąpić nie tylko wtedy, gdy nieruchomość w ogóle
nie ma dostępu do drogi publicznej lub do należących do tej nieruchomości
budynków gospodarskich, ale także, gdy dostęp co prawda istnieje, tyle że
jest ,,nieodpowiedni". Kryterium ,,odpowiedniości" jest niewątpliwie nieostre
i wymaga konkretyzacji w rozważanych stanach faktycznych. Najogólniej
powiedzieć można, iż dostęp uznany zostanie za nieodpowiedni, jeśli nie da
się z niego korzystać tak, by możliwe było użytkowanie nieruchomości
zgodnie z jej społeczno-gospodarczym przeznaczeniem.
Dlatego też do uzyskania pełnej informacji co do usytuowania nieruchomości,
przez które ma być przeprowadzona droga, z reguły powinno się przeprowadzać
dowód z oględzin wymienionych nieruchomości. Oględzin należy dokonywać z
udziałem biegłego geodety w celu umożliwienia mu sporządzenia mapy
oznaczającej projektowany sposób ustanowienia drogi koniecznej. Mapa
powinna być sporządzona według zasad obowiązujących przy opisie
nieruchomości w księdze wieczystej.

Pojęcie drogi publicznej zdefiniowane jest w ustawie z 21 marca 1985 r. o
drogach publicznych (t.jedn.: Dz. U. 2004 r. Nr 204 poz. 2086). Zgodnie z
art. 2 tej ustawy, drogami publicznymi są drogi : krajowe, wojewódzkie,
powiatowe i gminne. Brak bezpośredniego dostępu do drogi, która nie jest
drogą publiczną w rozumieniu ustawy o drogach publicznych, nie uzasadnia
jednak ustanowienia służebności drogi koniecznej (zobacz uchwałę Sądu
Najwyższego - Izba Cywilna i Administracyjna z dnia 22 listopada 1982 r.;
III CZP 44/82; OSNCP 1983 r. nr 5-6 poz. 70).