On 20 Kwi, 14:42, Wojciech Bancer <p...@p...pl> wrote:
> On 2011-04-20, NoName <n...@m...com> wrote:
>
> [...]
>
> >> A wedle mojej wiedzy zapisy umowne w tej kwestii nie mogą być gorsze
> >> od ustawowych. Zgodnie z orzecznictwem SN z dnia 6 kwietnia 2000
> >> r., sygn. akt II CKN 264/2000, przepis ten jest bezwględnie
> >> obowiązujący.
> >>http://www.sn.pl/orzecznictwo/0007/1_1_2.html
> > nie moge nigdzie znalezc tego orzeczenia w calosci - moglbyc podeslac?
>
> Niestety nie posiadam. Ja sytuację przećwiczyłem na żywo, a sygnaturę
> wygooglałem przed chwilą - na potwierdzenie :)
>
> Podobną sytuację masz w kodeksie pracy - tam też nie możesz podać terminu
> krótszego niż ustawowy.
>
> --
> Wojciech Bańcer
> p...@p...pl

Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z 2000-04-06, II CKN 264/00

Opubl: Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Cywilna rok 2000, Nr 10,
poz. 186, str. 57

Teza:

Przepisy art. 673 KC i 688 KC mają charakter bezwzględnie
obowiązujący.

Uzasadnienie:

Przedsiębiorstwo Produkcyjne-Handlowe "P.", spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością w P. wystąpiło przeciwko Janowi M., zarządcy
nieruchomości położonej w P. przy ul. Ś.M. 29, o ustalenie, że
wypowiedzenie przez pozwanego w dniu 30 września 1996 r. umowy najmu
lokalu użytkowego, zawartej przez strony dnia 28 września 1993 r.,
jest bezskuteczne.

Umowa, której dotyczy powództwo, zastrzegała, że została zawarta na
czas nie oznaczony. Ponadto § 3 pkt 2 umowy stanowił, że wynajmujący,
tj. pozwany, może ją wypowiedzieć na trzy miesiące naprzód, ze
skutkiem na ostatni dzień miesiąca, "jeżeli najemca używał będzie
lokalu w sposób powodujący jego dewastację, opuści go, względnie
zalegać będzie z opłatą czynszu za trzy miesiące rozliczeniowe".
Zgodnie zaś z § 4 umowy, czynsz miał być płatny miesięcznie.
Zaskarżonym wyrokiem Sąd Apelacyjny oddalił apelację strony powodowej
od wyroku Sądu Wojewódzkiego w Poznaniu z dnia 13 października 1997
r., oddalającego powództwo. Sąd Apelacyjny podzielił stanowisko Sądu
Wojewódzkiego, że wypowiedzenie umowy przez pozwanego zawarte w piśmie
z dnia 30 września 1996 r., doręczonym stronie powodowej 10
października 1996 r., było skuteczne i spowodowało, stosownie do art.
688 KC, ustanie stosunku najmu 31 stycznia 1997 r.

Podstawę kasacji strony powodowej stanowią powołane w różnych
miejscach jej uzasadnienia zarzuty naruszenia przez Sąd Apelacyjny
art. 233 § 1, art. 259 pkt 3 i art. 393[1] KPC oraz art. 65 § 2, art.
667 § 2, art. 685, 687 i 688 KC

złożenia zeznań w charakterze świadka przez pełnomocnika pozwanego,
Mieczysława M. Zarzut ten jest chybiony, ponieważ przewidziany w art.
259 pkt 3 KPC Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Zarzuty dotyczące przepisów postępowania są oczywiście nieuzasadnione.
Zarzut naruszenia art. 233 § l KPC jest gołosłowny i jako taki nie
poddaje się kontroli kasacyjnej (zob. np. postanowienie Sądu
Najwyższego z dnia 17 kwietnia 1998 r., II CKN 704/97, OSNC 1998, nr
12, poz. 214).

Naruszenia art. 259 pkt 3 KPC autor kasacji dopatruje się w akceptacji
przez Sąd Apelacyjny możliwości zakaz wystąpienia w roli świadka
dotyczy nie pełnomocników, lecz przedstawicieli ustawowych stron oraz
osób, które mogą być przesłuchane w charakterze strony jako organy
osoby prawnej (lub organy innej organizacji mającej zdolność sądową).

Wreszcie, nie może stanowić podstawy kasacji wymienienie samego art.
393[1] pkt 2 KPC Przepis ten tylko wskazuje na możliwość oparcia
kasacji na naruszeniu przez sąd drugiej instancji określonych
przepisów postępowania.

Nietrafne są także zarzuty dotyczące prawa materialnego. Zdaniem
strony powodowej, wypowiedzenie dokonane przez pozwanego było
nieskuteczne, ponieważ w świetle umowy zawartej przez strony pozwany
jako wynajmujący mógł dokonać wypowiedzenia wyłącznie w wypadkach
objętych § 3 pkt 2 umowy, a w sprawie żaden z nich nie wystąpił. Sąd
Apelacyjny, podobnie jak Sąd Wojewódzki, nie podzielił tego
zapatrywania. W ocenie obu Sądów, paragraf 3 pkt 2 umowy odnosił się
tylko do szczególnych wypadków wypowiedzenia, przewidzianych w art.
667 § 2, art. 685 i 687 KC Normował je w pewnym stopniu odmiennie niż
te przepisy, w szczególności inaczej niż one zastrzegał termin
wypowiedzenia. Nie dawał natomiast podstaw do wnioskowania o woli
stron zacieśnienia możliwości wypowiedzenia umowy najmu przez
wynajmującego jedynie do wspomnianych wypadków. Poza tym, gdyby nawet
wykładnia umowy uzasadniała taki wniosek, porozumienie stron,
wyrażające wolę ograniczenia możliwości wypowiedzenia umowy najmu
przez wynajmującego tylko do wzmiankowanych wypadków, musiałoby być
uznane za sprzeczne z art. 688 KC, a w konsekwencji za nieważne (art.
58 KC). W zajęciu przedstawionego stanowiska przez Sąd Apelacyjny
autor kasacji dopatruje się właśnie naruszenia art. 65 § 2, art. 667 §
2, art. 685, 687 i 688 KC

Twierdzenie skarżącego o uchybieniu art. 65 § 2 KC wskutek
nieprzeprowadzenia dowodu z przesłuchania stron dla ustalenia ich
zgodnego zamiaru, o którym mowa w art. 65 § 2 KC, musi być uznane za
wynik nieporozumienia. Nieuwzględnienie wniosku o przeprowadzenie
dowodu z przesłuchania stron dla ustalenia wspomnianego zamiaru
powinno bowiem podlegać ocenie nie z punktu widzenia art. 65 § 2 KC,
lecz art. 299 KPC Nietrafność tego zarzutu zmusza do akceptacji
ustalenia, że strony nie zastrzegły, iż wypowiedzenie najmu przez
wynajmującego jest dopuszczalne tylko w wypadkach przewidzianych w § 3
pkt 2 umowy.

Poza tym za zasadny należy uznać wypowiedziany w zaskarżonym wyroku
pogląd, że jeśliby nawet strony zastrzegły, że wynajmujący może
wypowiedzieć najem jedynie w wypadkach określonych w § 3 pkt 2 umowy,
zastrzeżenie to byłoby nieważne. Wyrażona w art. 673 KC, w odniesieniu
do najmu w ogóle, oraz w art. 688 KC, w odniesieniu do najmu lokali,
norma - według której, jeżeli czas trwania najmu nie jest oznaczony,
zarówno wynajmujący, jak i najemca mogą wypowiedzieć najem z
zachowaniem określonych terminów bez konieczności wystąpienia jakichś
szczególnych okoliczności - ma charakter bezwzględnie obowiązujący.
Odmienny, względnie obowiązujący charakter, wyraźnie przez ustawodawcę
przewidziany, ma tylko ta część uregulowania zawartego w art. 673 KC,
która dotyczy terminów wypowiedzenia. Podobnie, zdaniem niektórych
autorów rzecz się ma, gdy chodzi o regulację dotyczącą terminu
wypowiedzenia, zamieszczoną w art. 688 KC Jednakże według dominującego
poglądu, ta regulacja ma charakter nie względnie obowiązujący, lecz
jednostronnie bezwzględnie obowiązujący, to znaczy dopuszcza tylko
zastrzeżenie dłuższego terminu wypowiedzenia od określonego w art. 688
KC

Za bezwzględnie obowiązującym charakterem normy według której, w
wypadku najmu zawartego na czas nie oznaczony, zarówno wynajmujący,
jak i najemca mogą wypowiedzieć najem z zachowaniem określonych
terminów (umownych lub ustawowych) bez konieczności wystąpienia
szczególnych okoliczności, przemawia cel tej normy. U jej podstaw leży
wzgląd na wolność jednostki, odpowiednio aktualny także w odniesieniu
do osób prawnych, i niemożność wieczystego związania umowami najmu
zawartymi na czas nie oznaczony. Myśl ta ma zresztą walor ogólniejszy
i dotyczy wszelkich bezterminowych zobowiązań o charakterze trwałym
(ciągłym). Przed wejściem w życie kodeksu cywilnego dawał jej
jednoznacznie wyraz art. 272 k.z. Zastrzeżenie przez strony umowy
najmu, do której ma zastosowanie art. 673 KC lub art. 688 KC, że
wynajmujący może wypowiedzieć najem tylko w szczególnych przypadkach
niewykonania swych zobowiązań, godziłoby w wypływającą z tych
przepisów normę, dozwalającą każdej ze stron na wypowiedzenia najmu
bezterminowego w każdym czasie.

Do kwestii, czy strony mogą w umowie najmu zamieścić postanowienia
odbiegające od przepisów art. art. 667 § 2, art. 685, 687 KC nie ma
potrzeby się odnosić, gdyż rozstrzygnięcie tej kwestii pozostaje bez
wpływu na wynik sprawy.

Z przytoczonych powodów Sąd Najwyższy na podstawie art. 393[12] KC
oddalił kasację, a o kosztach postępowania kasacyjnego rozstrzygnął
stosownie do art. 98 i art. 108 § 1 w związku z art. 391 i art.
393[19] KPC