W dniu 28.01.2023 o 01:04, Marcin Debowski pisze:
>> Za to kilka dni przed wojną nasz kontrwywiad ujął 11 partyzantów
>> niemieckich, bo u nas było kilka miejscowości przez Niemców
>> zamieszkałych. Próbowali wysadzić jeden most kolejowy. Trochę się im
>> udało, ale później w wyniku przeszukać zatrzymano ich. Ponieważ wybuchła
>> wojna, więc dostali karę śmierci. Zgodnie z przedwojennym prawem na
>> uprawomocnienie trzeba było czekać 7 dni, bo Prezydent RP mógł ich
>> ułaskawić choćby. Gdy pod miasto zaczął podchodzić wróg wywieziono ich
>> do Tarnowa pod konwojem pociągiem. W Tarnowie był zbombardowany węzeł
>> kolejowy i dalej konwój prowadził ich do Sandomierza pieszo. W
>> Sandomierzu upłynęło 7 dni i dowódca konwoju zarządził wykonanie wyroku
>> przez rozstrzelanie.
> Ale skąd tam Niemcy tak daleko na wschód?

Nie mam zielonego pojęcia. Pewnie do znalezienia w sieci. :-)
https://tiny.pl/wlc17
https://tiny.pl/wlc1t
https://tiny.pl/wlc19 - tu zwróć uwagę na dodatki miejscowości "niemiecki".
Ale tego koło mnie jest znacznie więcej. Piszą, że XVI wieku głównie
przyjechali.
>
>> Niemcy, po wygranej wojnie, w październiku 1939 roku ekshumowali zwłoki
>> "bohaterów" i przywieźli spod Sandomierza do Nowego Sącza. Jednego z
>> nich - na prośbę rodziny - pochowano w grobie rodzinnym pod Nowym
>> Sączem, zaś dla pozostałych zbudowano na cmentarzu ewangelickim takie
>> małe mauzoleum. Gdy Niemcy wycofywali się z tego terenu na przełomie
>> 1944/45 roku wraz z nimi wyjechała większość niemieckiej mniejszości.
>> Cmentarz popadł w ruinę i nie potrafię powiedzieć, czy Mauzoleum samo
>> się rozleciało (podobno drewniane było), czy też celowo to rozebrano.
>> Faktem, jest, że do lat 80-tych to był kawałek trawnika na ogrodzonym
>> cmentarzu.
> W PRLu nikt za specjalnie nie dbał o stare ewangelickie cmentarze.
> Pamiętam jak za czasów mojej podstawówki prowadzono przez jeden kable
> czy coś i czaszki walały się po całej okolicy. W zasadzie był to już
> wtedy tzw. park, ale obrysy grobów czy nawet fargmenty nagrobków były
> jeszcze w wielu miejscach widoczne.

Na mojego "czuja" to działa tak, że ludność niemiecka uciekła przez
Rosjanami i naszą armią. Tymi cmentarzami się nikt nie zajmował. Nie
było tam pochówków nowych. Z czasem zamieniano je w parki. No a jak
pozamieniano na parki to ludzie, którzy na te tereny przyjechali nawet
nie wiedzieli, ze tam były cmentarze. Ewangelickie, to jedno, ale ja
znam miejsca, gdzie z normalnymi katolickimi podobnie się stało. No
przecież wieczne nie będą.
>
>> W latach 80-tych do Wojewody Nowosądeckiego zwróciła się jakaś niemiecka
>> fundacja z prośbą, by jakoś to uprzątnąć, oznakować, bo tam jednak leżą
>> zwłoki ludzkie. Podobno przysłali jakąś kasę, ale ta się rozpłynęła. W
>> latach 90-tych ktoś sprawdził i zrobiła się mała "chryja", którą
>> zażegnano ustawieniem wielkiego granitowego głazu pośrodku z jakąś tam
>> inskrypcją. Nie chce mi się teraz lecieć tego czytać, ale coś w rodzaju,
>> że tu leżą ludzie bez wnikania w przyczyny tego faktu.
> Musiała być chyba jakaś bardziej centralna akcja bo dla ww.
> wymienionego, ewangelickiego, mniej wiecej właśnie w tamtych latach
> (może bardziej późne 90.), podjęto jakieś prace i postawiono jakiś
> kamień, równiez chyba bez konkretów.

Może. Ja sprawę naszego znam. Ewangelików sporo mieszkało w Polsce.
Wi-Ki podaje, że przed wojną było 2,6 % protestantów. Czy wszyscy byli
Niemcami, to tego nie wiem. Tu u nas Niemcy, jak weszli, to wielu z nich
się wpisało na Niemców. Potem uciekli z Niemcami. Ich domy i ziemie
decyzjami administracyjnymi przekazano Polakom. Zresztą podobnie stało
się z Ukraińcami. Jeszcze niedawno w księgach wieczystych były tamte
osoby. Teraz chyba to już wyprostowano.

--
Robert Tomasik