On Wed, 3 May 2023 16:42:43 +0200, Robert Tomasik wrote:
> W dniu 03.05.2023 o 16:20, J.F pisze:
>> Album ze zdjęciami budynków - powinno się płacić taniemy architektom?
> Jest jeszcze pojęcie "pól eksploatacji" i "praw zależnych".
>
> Pola eksploatacji to pojęcie używane w prawie autorskim, które odnosi
> się do różnych sposobów wykorzystania utworu przez jego twórcę lub osoby
> trzecie posiadające odpowiednie uprawnienia. Pola eksploatacji są
> wyliczone w ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych i obejmują
> następujące kategorie: prawo do zwielokrotnienia utworu (np. kopiowanie,
> nagrywanie, drukowanie); prawo do publicznego wykonania utworu (np.
> wystawienie na scenie, prezentacja w telewizji, odtwarzanie w radiu);
> prawo do publicznego udostępnienia utworu w taki sposób, aby każdy mógł
> mieć do niego dostęp w miejscu i czasie, jakie mu odpowiadają (np. na
> stronie internetowej, w serwisie streamingowym);

A biblioteki z ksiązkami?
A biblioteki internetowe ?

IMO - nie ma w ustawie listy pól eksploatacji.
One sie rodzą w życiu. Co prawda pare razy są wymienione,
ale to raczej po to, aby podkreslic odrebnosc niektórych.

> prawo do wprowadzania zmian w utworze (np. adaptacja, przeróbka);

To są prawa autorskie, a nie pola eksploatacji.

> prawo do rozpowszechniania
> utworu (np. dystrybucja, sprzedaż). Twórca ma prawo decydować, na jakich
> polach eksploatacji jego utwór będzie wykorzystywany, a także może
> udzielać licencji na korzystanie z niego innym podmiotom.

IMO - te pola są po to, aby twórca otrzymywał wynagrodzenie.

A jakby nie chciał, to patrz art 41.5.
Zawsze jednak moze zażądac wysokiego wynagrodzenia :-)

Ustawa wymaga, aby pola eksploatacji byly wymienone w licencji.
Ale widziałem juz "obejmuje wszystkie pola eksploatacji znane w chwili
podpisania umowy".

> Jednakże, aby
> móc wykorzystać utwór w sposób określony w którymś z pól eksploatacji,
> konieczne jest uzyskanie odpowiednich uprawnień od twórcy lub od
> podmiotu, który te uprawnienia od niego nabył.

> Utwory zależne to pojęcie używane w prawie autorskim, które odnosi się
> do utworów powstałych w oparciu o utwór pierwotny. Utwory zależne mogą
> być tworzone na różne sposoby, np. przez adaptację, przeróbkę,
> aranżację, tłumaczenie lub zbiór w całość.

A jak z fotografiami budynków?
Obrazów ?

> Utwór zależny zawsze jest
> powiązany z utworem pierwotnym i nie może istnieć bez niego.

W jakim sensie?
Fotografie będą istniec po zburzeniu budynku. Czy po znisczeniu
obrazu.
Zniszczyc ksiązki moze trudniej, ale film na ich podstawie będzie
istnial dalej. Albo antologie w innych ksiązkach.

A nagrania z koncertów?

> W przypadku
> utworów zależnych prawa autorskie należą do twórcy utworu pierwotnego
> oraz do twórcy utworu zależnego, ale zależnie od okoliczności udział
> każdego z nich może być różny.

Jeszcze są fotografie z modelkami - wymagają jej/jego zgody
(i ewentualnie wynagrodzenia),
ale czy rodzice nie powinni miec praw autorskich do wyglądu
modelki/modela? :-)

> Przykładem utworu zależnego jest film
> powstały na podstawie powieści - w tym przypadku prawa autorskie do
> filmu należą do twórców filmu, ale zawsze muszą zachować prawa autorskie
> do pierwotnej powieści.

No i zasadniczo kupują od autora te prawa.
Po czym dokonują "adaptacji", żeby więcej zarobić :-)

No i fajnie, ale potem taki film chcemy wydac na DVD ...
potrzebna kolejna zgoda i wynagrodzenie dla autora książki?

> Podobnie, tłumacz przekładający utwór z jednego
> języka na inny tworzy utwór zależny, ale nadal musi respektować prawa
> autorskie oryginalnego utworu.

Tłumacz, czy wydawca?

> W prawie autorskim istnieją szczególne
> regulacje dotyczące utworów zależnych, które określają m.in. warunki, na
> jakich można je tworzyć i rozpowszechniać, jakie należą się z tego
> tytułu wynagrodzenia oraz jakie prawa ma twórca pierwotnego utworu.
>
> Rozpowszechnianie zdjęcia budynku zaprojektowanego przez architekta może
> podlegać różnym regulacjom praw autorskich, w zależności od kraju i
> kontekstu, w którym zdjęcie jest publikowane.

Ale jak jest w Polsce?

> W niektórych krajach,
> takich jak np. Stany Zjednoczone, fotografowanie budynków znajdujących
> się w przestrzeni publicznej (np. ulicy) jest uznawane za wolne od
> ograniczeń praw autorskich. Jednak w innych krajach, w tym w Polsce,
> może to być inaczej. W Polsce, fotografowanie budynków prywatnych (tzn.
> należących do osób fizycznych lub prawnych) bez zgody właściciela
> budynku jest zabronione zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego.

Podasz art?

Wlasciciel to jednak nie architekt, a o tego pytałem.

> W
> przypadku budynków należących do jednostek samorządu terytorialnego,
> istnieją różne interpretacje, ale zwykle publikacja zdjęć wymaga zgody
> władz miejskich lub gminnych.

A te interpretacje to gdzie i na jakiej podstawie?

> Co do samego prawa autorskiego, architekt
> może mieć prawa autorskie do budynku jako dzieła architektonicznego. W

Ma.

> takim przypadku, rozpowszechnianie zdjęcia budynku bez zgody architekta
> może stanowić naruszenie jego praw autorskich.

Uzasadnisz?

> Jednakże, w przypadku,
> gdy budynek jest już zrealizowany, to autorstwo budynku przysługuje
> zwykle inwestorowi, a nie samemu architektowi.

Hm, uzasadnisz?

Bywa, ze inwestor wprowadza zmiany do projektu, albo zmienia bez
projektu ... a to patrz wyzej, prawa autorskie autora :-)

Dotyczy też właściela budynku :-(

> Dlatego też, zależy to od
> umowy między inwestorem a architektem, czy autorstwo przysługuje
> architektowi czy inwestorowi, a w konsekwencji, czy publikacja zdjęć
> wymaga zgody architekta.

Uzasadnisz z tymi zdjęciami?

> W każdym razie, zaleca się zawsze uzyskanie
> zgody architekta przed publikacją zdjęć budynków zaprojektowanych przez
> niego, w celu uniknięcia potencjalnych konfliktów z prawem autorskim.

Jak sie robi album ze zdjeciami ciekawych budynkow ... moze i warto.
Ale czy trzeba?

A jak sie fotografuje kulsonow dzielnie broniących schodów,
albo wille kaczelnika ?

> Zgodnie z prawem autorskim, publikowanie zdjęć, na których widoczne są
> budynki lub inne dzieła, może wymagać uzyskania zgody właściciela praw
> autorskich, ale zależy to od okoliczności.

Uzasadnisz cytatem?

> Jeśli budynki lub inne dzieła
> są jedynie elementem tła, a zdjęcie dotyczy innej kwestii (np. osoby,
> zwierzęta, krajobraz), to prawdopodobnie nie ma potrzeby uzyskiwania
> zgody na ich publikację. W przypadku, gdy budynki lub inne dzieła
> stanowią główny temat zdjęcia lub są one tak ważne, że nie sposób ich
> pominąć, wówczas może być wymagana zgoda właściciela praw autorskich.

> W Polsce, prawo przewiduje zasadę wolności panoramy, która umożliwia
> publikację zdjęć lub filmów, na których widoczne są budynki lub inne
> dzieła znajdujące się w przestrzeni publicznej, takiej jak np. ulice i
> place. Oznacza to, że jeśli dzieła te są widoczne z przestrzeni
> publicznej, to ich publikacja jest zwykle wolna od ograniczeń praw
> autorskich.

Uzasadnisz cytatem?

> W przypadku, gdy budynki lub inne dzieła znajdują się na
> terenie prywatnym, a zdjęcie zostało zrobione z terenu publicznego,
> wówczas mogą obowiązywać dodatkowe ograniczenia, a publikacja zdjęcia
> może wymagać uzyskania zgody właściciela dzieła lub terenu.

I to tez.

> Podsumowując, publikacja zdjęć, na których w tle widoczne są budynki lub
> inne dzieła, może wymagać uzyskania zgody właściciela praw autorskich w
> niektórych przypadkach, ale w większości sytuacji jest to wolne od
> ograniczeń prawnych.

J.