SEKTOR PRZETWÓRSTWA MIĘSNEGO W PERSPEKTYWIE AKCESJI RZECZPOSPOLITEJ POLSKIEJ
DO UNII EUROPEJSKIEJ





W Polsce działa legalnie 3548 zakładów przetwórstwa mięsnego. Co najmniej
połowa z nich będzie musiał zniknąć po 01.05.2004 z powodu niedostosowanie
się do nowych przepisów.

Ministerstwo Rolnictwa wprowadziło podział początkowo na 3 a następnie na 4
kategorie:

"A" - spełniające wymogi Unii Europejskiej i mające możliwość eksportu
swoich produktów do krajów 25.

"B1" - muszą dostosować się do tych wymogów do dnia akcesji.

"B2" - otrzymały zgodę na okresy przejściowe, nawet do 2007 roku. Zakłady te
muszą wprowadzić zmiany zgodnie ze szczegółowo określonym harmonogramem
precyzującym co i do kiedy trzeba zrobić, aby zdobyć unijny certyfikat.

"C" - zakłady te nie mogą funkcjonować na unijnym rynku, jednak po
spełnieniu minimalnych wymagań określonych w rozporządzeniu ministra
rolnictwa, będą mogły prowadzić sprzedaż swoich wyrobów na rynku polskim.

Aby zakwalifikować się do kategorii B1 należy spełniać następujące
wymagania:

-dostosowanie zakładu na dzień 30.06.2003 musiało wynosić 50%,

-zakład musi posiadać strukturę przemysłową,

-zakład usunął braki strukturalne wpływające na stan sanitarno techniczny,

-zaopiniowanie harmonogramu poprzedzone wizytą Powiatowego Lekarza
Weterynarii i sprawdzone przez Wojewódzkiego Lekarza Weterynarii,

-okres do ukończenia dostosowania nie może być dłuższy niż 6 do 12 miesięcy

Ministerstwo Rolnictwa poinformowało ostatnio, że 153 zakłady przetwórstwa
mięsnego mają prawo do eksportu na rynki europejskie, a 293 są na liście
zakładów, którym przyznano okresy przejściowe i które po 1 maja również
mogłyby wprowadzić dostosowanie do wymogów Unii Europejskiej. Około 1000 w
ogóle nie podjęło starań w celu spełnienia nowych wymogów. Wynika z tego,
że tylko 12,6 % polskiego sektora przetwórstwa mięsnego ma szansę na
zaistnienie na europejskim rynku.

Na przykładzie województwa podkarpackiego widać jak głębokie zmiany zajdą po
1. maja 2004; Działają tam 182 zakłady mięsne, w większości rzemieślnicze.
Przetwarzających mięso wołowe, wieprzowe i drobiowe na skalę przemysłową
jest 61. Do maja tego roku (lub 2007) około 60 z nich nie zdąży dostosować
produkcji do norm unijnych, w wyniku czego mogą przestać istnieć. Nie
wszystkie jednak, mimo dotrzymania norm, będą eksportować wyroby na rynki
unijne. Będą wykorzystywać je tylko duże firmy, typu przemysłowego,
natomiast rzemieślnicze handlować będą przetworami w kraju, dla których
wymagania są nieco bardziej liberalne.

Procedura uzyskania certyfikatu nie jest ani długa, ani kosztowna, chociaż
kosztowne jest przygotowanie zakładu, by odpowiadał unijnym normą. Rozbudowa
i modernizacja infrastruktury w celu uzyskania certyfikatu eksportowego
pochłonie około 7- 8 milionów. Warunki, jakie muszą zostać spełnione
określone zostały przede wszystkim w Rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i
Rozwoju Wsi z dnia 9 kwietnia 2003 r. "w sprawie szczegółowych warunków
weterynaryjnych wymaganych przy rozbiorze, przetwórstwie, składowaniu i
transporcie mięsa zwierząt łownych oraz wzorów świadectw zdrowia dla tego
mięsa i jego przetworów.". Przytoczenie tylko części z nich ukazuje ogrom
zmian, jakie muszą zostać dokonane. I tak:

a.. Zakład przetwórstwa mięsa powinien być: - ogrodzony; - usytuowany na
terenie wolnym od szkodliwych i uciążliwych zapachów, sadzy, dymów i innych
zanieczyszczeń; - zabezpieczony przed dostępem owadów i gryzoni.
. Nawierzchnia dróg wewnętrznych powinna być utwardzona, gładka i
skanalizowana.

. W zakładzie przetwórstwa mięsa zapewnia się: - rozdzielczy system
kanalizacji sanitarnej i technologicznej.

. Punkty czerpalne wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi
zaopatruje się w zawory zapobiegające wstecznemu zassaniu.

. Przewody doprowadzające wodę do celów przemysłowych: - powinny być
oznaczone w sposób umożliwiający ich odróżnienie od przewodów
doprowadzających wodę przeznaczoną do spożycia przez ludzi; - nie mogą
przebiegać przez pomieszczenia produkcyjne lub pomieszczenia, w których
znajduje się mięso.

. Na terenie zakładu przetwórstwa mięsa powinna znajdować się myjnia
środków transportu, umożliwiająca mycie w temperaturze poniżej 0°C, przy
czym nie jest ona wymagana w przypadku chłodni składowych, w których
znajduje się wyłącznie mięso opakowane.

. W zakładzie przetwórstwa mięsa znajdują się następujące
pomieszczenia: - do przechowywania tusz zwierząt łownych w pozycji wiszącej,
wyposażone w urządzenia chłodnicze; - do skórowania albo skubania i
wytrzewiania, z miejscem do badania tusz, jeżeli czynności skórowania albo
skubania i wytrzewiania odbywają się w zakładzie przetwórstwa mięsa; - do
przetrzymywania mięsa tymczasowo zajętego (może to być wydzielone miejsce),
pozostające pod wyłączną kontrolą powiatowego lekarza weterynarii; -
przedrozbiorowy magazyn chłodzony, w przypadku prowadzenia w zakładzie
przetwórstwa mięsa rozbioru mięsa na elementy; - do rozbioru mięsa, w którym
należy utrzymywać temperaturę nie wyższą niż 12°C; - do pakowania mięsa, w
którym należy utrzymywać temperaturę nie wyższą niż 10°C, jeżeli czynności
pakowania odbywają się w zakładzie przetwórstwa mięsa; - chłodnicze lub
zamrażalnicze do składowania mięsa; - do przeprowadzania badania na
włośnie; - do przechowywania mięsa i narządów wewnętrznych uznanych za
niezdatne do spożycia, które powinno być zamykane i szczelne, przy czym,
jeżeli nie jest ono opróżniane codziennie, temperatura wewnątrz
pomieszczenia nie może przekraczać 12°C; - do przetrzymywania opakowań,
jeżeli czynności pakowania odbywają się w zakładzie przetwórstwa mięsa; - do
przetrzymywania środków myjących i dezynfekcyjnych, które powinno być
zamykane; - do przechowywania oraz załadunku i wyładunku surowca; - do
ekspedycji towaru; - szatnia przepustowa dla personelu, spełniająca
wymagania określone w przepisach dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy,
przy czym krany umywalek znajdujących się w szatni nie mogą być ręcznie
uruchamiane; - myjnia sprzętu ruchomego podzielona na strefę o niskim i
wysokim stopniu zagrożenia mikrobiologicznego.

. Pomieszczenia produkcyjne w zakładzie przetwórstwa mięsa powinny
być rozmieszczone w sposób wykluczający możliwość zanieczyszczenia mięsa i
zapewniający utrzymanie w zakładzie podziału na strefy: - o niskim stopniu
zagrożenia mikrobiologicznego - strefę czystą; - o wysokim stopniu
zagrożenia mikrobiologicznego - strefę brudną.

. W pomieszczeniach zakładu przetwórstwa mięsa, w których jest
dokonywany rozbiór mięsa i jego obróbka lub magazynowanie, zapewnia się: -
trwałe, nieprzepuszczalne posadzki, łatwe do mycia i dezynfekcji; - podłogi
o konstrukcji umożliwiającej swobodny odpływ wody do kanalizacji, a w
przypadku pomieszczeń do przechowywania i mrożenia mięsa - urządzenie do
usuwania wody; warunki te nie są wymagane dla pomieszczeń do przetrzymywania
opakowań oraz dla miejsc i korytarzy, przez które mięso jest
transportowane; - ściany o gładkiej, jasnej, łatwej do mycia i dezynfekcji
powierzchni, z nieprzepuszczalnych materiałów do wysokości co najmniej 2 m,
a w pomieszczeniach zamrażalniczych, chłodniczych i magazynowych - co
najmniej do wysokości zawieszenia lub składowania mięsa; styki między
ścianami oraz ścian z posadzkami zaokrągla się, a promień zaokrąglenia
powinien być nie mniejszy niż 6 cm, z wyjątkiem pomieszczeń chłodni,
zamrażalni i tuneli zamrażalniczych; - urządzenia wentylacyjne i urządzenia
wyciągowe do pary, zapobiegające osadzaniu się skroplin na suficie, ścianach
lub urządzeniach, umożliwiające przepływ powietrza jedynie ze stref czystych
do stref brudnych; - jasne sufity o powierzchni łatwo zmywalnej i
nienasiąkliwej, skonstruowane w sposób uniemożliwiający gromadzenie się
brudu lub pleśni; - umywalki do mycia i dezynfekcji rąk, zlokalizowane jak
najbliżej stanowisk pracy, z doprowadzoną wodą przeznaczoną do spożycia
przez ludzi, o temperaturze 35-40°C, zaopatrzone w środki do mycia rąk i ich
higienicznego suszenia oraz środki dezynfekcyjne; krany nie mogą być ręcznie
uruchamiane.

. Drzwi prowadzące do pomieszczeń produkcyjnych powinny być wykonane
z materiału nieulegającego korozji, gładkiego, nienasiąkliwego i odpornego
na uszkodzenia albo obudowane takim materiałem.

. W wejściach do pomieszczeń produkcyjnych montuje się myjki do
butów, a w przypadku ręcznego mycia butów - przy myjkach instaluje się
umywalki.

. Osoby, których rodzaj pracy wymaga kontaktu z mięsem lub które
pracują w pomieszczeniach, gdzie znajduje się mięso, powinny nosić czystą
odzież roboczą w jasnym kolorze, w tym fartuch ochronny i nakrycie głowy
całkowicie zasłaniające włosy, oraz obuwie robocze.

. Odzież roboczą zmienia się codziennie albo po jej zabrudzeniu.



Jak widać zmiany są rewolucyjne. W praktyce wrażenie jest jeszcze większe;
Na potrzeby niniejszego opracowania miałem przyjemność zwiedzić Zakłady
Mięsne "Krotoszyn" , które jako jedne z pierwszych uzyskały unijny
certyfikat. Mówiąc krótko- poziom higieny, organizacji pracy i wrażenia
estetyczne są dużo lepsze niż chociażby w publicznej służbie zdrowia.
Poziomem technologicznym zakład przypomina sterylne laboratorium medyczne.

Aby wszystkie wymogi mogły zostać spełnione potrzebny jest kapitał, którego
naszym przedsiębiorcą brakuje. Jednakże firmy zajmujące się przetwórstwem
artykułów rolnych i rybnych mogą składać w regionalnych oddziałach Agencji
Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa wnioski o dofinansowanie
inwestycji przez fundusz SAPARD. W ostatniej transzy przeznaczono dla nich
220 mln złotych. Do czerwca 2003 ARiMR zarejestrowała 274 wnioski na 280 mln
złotych. O wsparcie mogą ubiegać się firmy inwestujące w rozbudowę
istniejącego zakładu lub chcące zakupić nowe maszyny i urządzenia. Na
działalność związaną z przetwórstwem mleka. Mięsa i ryb można uzyskać od 125
tyś. Zł do 6 mln dofinansowania.

Z nadchodzącymi zmianami wiąże się wiele obaw, ale też nadziei. Polscy
producenci i przetwórcy twierdzą, że po 1. maja najbardziej rentowne
segmenty rynku zostaną zdominowane przez wielkie zachodnie koncerny, tak jak
stało się to na rynku mleczarskim, gdzie 90% serów pleśniowych, 80% jogurtów
i 60% serów topionych sprzedawanych w naszym kraju pochodzi z
przedsiębiorstw należących do unijnych potentatów, takich jak holenderska
Camping czy francuski Danone. My, jako konsumenci, powinniśmy być jednak
zadowoleni, że mięsa i wędliny, które kupimy po wstąpieniu do Unii, zostaną
wyprodukowane przy zachowaniu najwyższych standardów europejskich, a nie,
jak do tej pory, często w przydomowych ubojniach, rodem z XIX wieku.

do góry

Użytkownik "Kleryk" <k...@g...pl> napisał w wiadomości
news:bu4qgo$rlm$1@inews.gazeta.pl...
> SEKTOR PRZETWÓRSTWA MIĘSNEGO W PERSPEKTYWIE AKCESJI RZECZPOSPOLITEJ
POLSKIEJ
> DO UNII EUROPEJSKIEJ

a jak brzmi Twoje pytanie?

do góry