Alimenty zgwałconej kobiecie zapłaci gmina


Ewa Siedlecka 13-04-2006

Zgwałcona kobieta, której wbrew prawu uniemożliwiono usunięcie ciąży, ma
prawo domagać się alimentów od właściciela szpitala. Tak uznał Sąd
Najwyższy, odpowiadając na pytanie sądu, który rozpatruje pozew zgwałconej
kobiety. Domaga się ona odszkodowania za zmuszenie do urodzenia dziecka.

W uzasadnieniu Sąd Najwyższy tłumaczy: "Urodzenie dziecka i życie człowieka
nie może być traktowane jako szkoda. Jest to niewątpliwie urzeczywistnienie
najwyższych wartości. Podzielając ten pogląd, należy podnieść, że czym innym
jest urodzenie dziecka, a czym innym jest szkoda w postaci powstania
obowiązku ponoszenia kosztów utrzymania dziecka. Uznanie powstania szkody
nie oznacza przecież negatywnej oceny samego faktu urodzenia dziecka".

Stanowisko Sądu Najwyższego może wpłynąć na zachowanie szpitali i lekarzy,
którzy odmawiają wykonywania zgodnych z prawem aborcji. Już dwukrotnie taką
praktykę wytknął Polsce Komitet Praw Człowieka ONZ.

Sprawę Małgorzaty A. opisywaliśmy kilkakrotnie. 12 lat temu została
zgwałcona. Zgłosiła gwałt w prokuraturze. Sprawcy nie wykryto. Okazało się,
że Małgorzata jest w ciąży.

Z zaświadczeniem z prokuratury poszła do Szpitala Miejskiego w Dąbrowie
Górniczej, aby usunąć ciążę. Od gwałtu minęło 11 tygodni, ale w szpitalu
uznano, że płód ma 14 tygodni, a więc nie pochodzi z gwałtu. Odesłano ją do
prokuratury. Ta zleciła kolejne badania, aż w końcu było za późno na
aborcję.

W 2000 r. Małgorzata A. rozpoczęła w sądach walkę o przyznanie synowi od
gminy - właściciela szpitala - alimentów w formie stałej renty. A dla siebie
chciała 20 tys. zł odszkodowania i zadośćuczynienia za zmuszenie do
urodzenia dziecka i odebranie tym samym na pewien czas możliwości
zarobkowania.

- Nie żałuję urodzenia syna. Kocham go. Ale to ja powinnam zdecydować, czy
chcę go urodzić. Skoro to prawo decyzji mi odebrano, państwo powinno mi
pomóc - mówiła w październiku zeszłego roku "Gazecie".

Przegrała w dwóch instancjach. Najważniejszy argument sądów brzmiał:
przyznanie odszkodowania za urodzenie dziecka oznaczałoby uznanie, że życie
nie zawsze jest wartością.

Zwrot w sprawie nastąpił dzięki Sądowi Najwyższemu, który dwa lata temu,
rozpatrując jej kasację, uznał, że zmuszenie do urodzenia dziecka można
uznać za szkodę, a będą nią wydatki poniesione w związku z ciążą i porodem
oraz utracone zarobki.

Nie uznał jednak prawa dziecka do renty, bo to by znaczyło, że dostaje ono
odszkodowanie za to, że się urodziło - a więc, że jego życie jest "szkodą".

Sprawa wróciła do sądu pierwszej instancji, który pół roku temu przyznał
Annie M. 6,5 tys. zł odszkodowania za utracone podczas ciąży i opieki nad
noworodkiem zarobki. Odmówił uznania za szkodę kosztów utrzymania dziecka.

Małgorzata A. odwołała się do Sądu Apelacyjnego w Katowicach. Ten zaś zadał
Sądowi Najwyższemu pytanie prawne: czy takie koszty można uznać za szkodę?

Tak - odpowiedział Sąd Najwyższy w opublikowanej niedawno uchwale. Uchwała
wiąże bezpośrednio jedynie sąd, który zadał pytanie prawne, i tylko w tej
sprawie. Ale jest kolejnym - drugim po opisywanej wcześniej przez "Gazetę"
sprawie państwa Wojnarowskich z Łomży - przełomem w sprawie uznania w Polsce
prawa do odszkodowania za tzw. złe urodzenie - czyli zmuszenie do urodzenia
dziecka. Prawo to uznawane jest w większości krajów demokracji zachodniej.

http://wiadomosci.gazeta.pl/wiadomosci/1,53600,32790
13.html?nltxx=856991&nltdt=2006-04-13-09-05