Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy - Prawo lotnicze oraz niektórych innych ustaw

strażacy LSR-G są pracownikami zatrudnionymi na podstawie umowy o pracę. Mając na
względzie bezsporny fakt, iż praca wykonywana przez strażaków LSR-G nie różni się od
pracy strażaków PSP pod względem wykonywanych obowiązków oraz stopnia narażenia na
niebezpieczeństwo utraty życia i zdrowia przez osoby wykonujące zawód strażaka, konieczne
staje się docenienie osób wykonujących zawód strażaka w LSR-G. Z obecnie obowiązującej
regulacji nie wynika, aby w LSR-G zatrudnieni byli strażacy. Istotne jest również, iż zmiana
ta jest zgodna z art. 16a ust. 2 ustawy o ochronie przeciwpożarowej (tj. Dz. U. z 2009 r.,
Nr 178, poz. 1380 z późn. zm.), który wskazuje, iż w jednostkach ochrony przeciwpożarowej
są zatrudnieni strażacy. Zaproponowane w przedmiotowej nowelizacji zmiany w ustawie
spowodowały, że niezbędna okazała się zmiana polegająca na zaliczeniu strażaków LSR-G do
funkcjonariuszy pożarnictwa. Ma to również na celu zrównanie pod względem prawnym grup
zawodowych strażaków LSR-G i strażaków PSP. Konieczne stała się też zmiana pisowni
dotycząca nazwy przedmiotowej formacji zawodowej – „Lotniskowa Służba Ratowniczo-
Gaśnicza”. W związku z tym, iż jest to nazwa własna, jej pisownia powinna następować
w całości przy użyciu dużych liter. Zaznaczyć należy, iż proponowane zmiany nie zmieniają
podstawy prawnej nawiązania stosunku pracy strażaków LSR-G, którym w dalszym ciągu
pozostaje umowa o pracę.
2.
Kolejna zmiana związana jest z dodaniem do ustawy Prawo lotnicze art. 841.
Przepis ten w swojej treści nawiązuje do art. 60 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r.
o Państwowej Straży Pożarnej (tj. Dz. U. z 2009 r., nr 12, poz. 68 z późn. zm.). Dokonana
powyżej analiza istniejącego stanu prawnego wyraźnie pokazała, iż strażacy LSR-G w
zakresie nabywania prawa do zaopatrzenia emerytalnego są dyskryminowani w porównaniu
ze strażakami PSP. Istniejący stan rzeczy powoduje rażące naruszenie art. 32 ust. 2
Konstytucji, art. 14 Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych
Wolności przyjętej w Rzymie w dniu 4 listopada 1950 r. (Dz. U. z 1993 r., nr 61, poz. 284),
a także naruszenie równego traktowania w dziedzinie zatrudnienia w rozumieniu art. 1 ust. 3
Konwencji nr 111 Międzynarodowej Organizacji Pracy dotycząca dyskryminacji w zakresie
zatrudnienia i wykonywania zawodu przyjętą w Genewie dnia 25 czerwca 1958 r.
(Dz. U. z 1961 r., nr 42, poz. 218). Proponowana zmiana zmierza więc po pierwsze do
zrównania prawa do nabywania zaopatrzenia emerytalnego przez strażaków LSR-G ze
strażakami PSP, a po drugie do zapewnienia zgodności obowiązującego ustawodawstwa z
Konstytucją oraz wskazanymi wyżej aktami prawa międzynarodowego ratyfikowanymi przez
Rzeczpospolitą Polską.
3.
Proponowana zmiana w art. 15 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie
przeciwpożarowej jest konsekwencją zaproponowanych wyżej zmian w ustawie z dnia 3 lipca
2002 r. Prawo lotnicze (tj. Dz. U. z 2006 r., Nr 100, poz. 696 z późn. zm. ).
De lege lata LSR-G zaliczana jest do innych jednostek ratowniczych (art. 15 pkt. 8 ustawy o
ochronie przeciwpożarowej).Szczególna rola i znaczenie Lotniskowej Służby Ratowniczo-
Gaśniczej oraz tożsamość obowiązków służbowych LSR-G i PSP wymaga, aby ta formacja
zawodowa została wyodrębniona spośród innych jednostek ochrony przeciwpożarowej.
4.
W ustawie z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym
funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby
Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura
Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej
i Służby Więziennej oraz ich rodzin (tj. Dz. U. z 2004 r., Nr 8, poz. 67 z późn. zm.)
zaproponowano szereg zmian. Wszystkie projektowane zmiany w przedmiotowej ustawie
mają na celu zrównanie sytuacji prawnej strażaków LSR-G ze strażakami PSP w zakresie
nabywania prawa do zaopatrzenia emerytalnego. Innymi słowy mówiąc, zgodnie

z projektowanymi zmianami strażacy LSR-G nabywają prawo do zaopatrzenia emerytalnego
na takich samych zasadach jak strażacy PSP. Projektowane zmiany w ustawie z dnia 18
lutego 1994 r. polegają więc na przyznaniu strażakom LSR-G tych samych praw jakie de lege
lata przysługują strażakom PSP na podstawie przedmiotowej ustawy.
5.
Art. 4 projektowanej ustawy ma na celu zniwelowanie istniejącej de lege lata
nierówności w zakresie nabywania prawa do zaopatrzenia emerytalnego wśród strażaków
LSR-G i strażaków PSP. Jeżeli wykonywane zadania służbowe przez obie grupy zawodowe
są tożsame, z jednakowym stopniem narażenia na niebezpieczeństwo utraty życia i zdrowia,
konieczne staje się w takiej sytuacji zaliczenie okresu zatrudnienia w LSR-G do okresu służby
wymaganego do nabycia prawa do zaopatrzenia emerytalnego przez strażaka LSR-G na
zasadach określonych w projektowanym art. 841 ustawy z dnia 3 lipca 2002 r. Prawo lotnicze.
Wskazując na podstawy prawne zatrudnienia, odwołać należy się do art. 2 ustawy z dnia 26
czerwca 1974 r. Kodeks pracy (tj. Dz. U. z 1998 r., Nr 21, poz. 94 z późn. zm.). Chodzi więc
tu o stosunek pracy nawiązany na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania
oraz spółdzielczej umowy o pracę. Przypomnieć w tym miejscu należy, iż osoba zatrudniona
na stanowisku strażaka w LSR-G musi spełniać wymogi określone w art. 16a ustawy z dnia
24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej.

V. Opinia o zgodności projektu z prawem Unii Europejskiej.
Przedmiotowy projekt ustawy jest zgodny z prawem Unii Europejskiej. Zagadnienia
prawne dotyczące nabycia prawa do zaopatrzenia emerytalnego strażaków LSR-G nie są
objęte prawem Unii Europejskiej.
Zwrócić należy natomiast uwagę na rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady
(WE) nr 1108/2009 z dnia 21 października 2009 r. (Dz. U. UE, L 309/51) zmieniające
rozporządzenie (WE) nr 216/2008 w zakresie lotnisk, zarządzania ruchem lotniczym i służb
żeglugi powietrznej oraz uchylające dyrektywę 2006/23/WE. W załączniku Va do
przedmiotowego rozporządzenia, odnoszącym się do zasadniczych wymagań dotyczących
lotnisk w pkt B ust. 1 pkt. j stwierdza się, że operator lotniska zapewnia właściwe
funkcjonowanie lotniskowych służb ratowniczo-gaśniczych. Służby te odpowiednio szybko
reagują na zdarzenie lub wypadek i posiadają sprzęt, materiały gaśnicze i odpowiednią liczbę
pracowników.
Oczywistym jest fakt, że strażacy LSR-G mający ukończone 50 rok życia mogą mieć
problemy ze spełnieniem surowych norm wymaganych przez polskie ustawodawstwo (vide
rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 września 2005 r. w sprawie przygotowania
lotnisk do sytuacji zagrożenia oraz lotniskowych służb ratowniczo-gaśniczych). Oznacza to
w konsekwencji niemożność wypełnienia obowiązku odpowiednio szybkiej reakcji na
zdarzenie lub wypadek, o którym mowa w załączniku Va do cytowanego powyżej
rozporządzenia (WE) nr 1108/2009. Innymi słowy mówiąc dopuszczenie do wykonywania
zawodu strażaka LSR-G po 50 roku życia, bezpośrednio przedkłada się na zagrożenie dla
życia i zdrowia pasażerów oraz ma wpływ na stopień bezpieczeństwa infrastruktury lotniska.
Nie jest wykluczone istnienie niebezpieczeństwa dla życia i zdrowia strażaka LSR-G, który
może fizycznie nie sprostać surowym wymaganiom koniecznym do spełnienia w czasie akcji
ratowniczej. W pracy strażaka LSR-G konieczne jest natychmiastowe podejmowanie decyzji
oraz dokonanie oceny istniejącego zagrożenia. Osoby po 50 roku życia mogą mieć problemy
ze sprostaniem surowym wymaganiom potrzebnym do prawidłowego wykonywania zawodu
strażaka LSR-G.
Przedmiotowa nowelizacja z powyższych względów jest więc zgodna ze wskazaniami
zawartymi w załączniku Va do przedmiotowego rozporządzenia (WE) nr 1108/2009.

VI. Ocena przewidywanych skutków społeczno-gospodarczych projektowanej ustawy:

1. Wskazanie podmiotów, na które oddziałuje akt normatywny.
Projektowany akt prawny dotyczy przede wszystkim strażaków zatrudnionych obecnie
w Lotniskowej Służbie Ratowniczo-Gaśniczej, którym nie przysługuje prawo do zaopatrzenia
emerytalnego na zasadach określonych w art. 60 ust. 1 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r.
o Państwowej Straży Pożarnej (tj. Dz. U. z 2009 r., nr 12, poz. 68 z późn. zm.), w łącznej
liczbie 336 osób. Odnosi się również do strażaków LSR-G będących emerytami PSP,
ponieważ wejście w życie projektowanego aktu spowoduje zawieszenie prawa do emerytury
nabytej przez 170 strażaków PSP na podstawie art. 60 ust. 1 ustawy o Państwowej Straży
Pożarnej, którzy jednocześnie są zatrudnieni w LSR-G (vide projektowany art. 40a ustawy
z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji
Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego,
Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej,
Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej, Lotniskowej Służby Ratowniczo-
Gaśniczej i Służby Więziennej oraz ich rodzin).

2. Wyniki przeprowadzonych konsultacji.
Projektowany akt prawny został opracowany z inicjatywy Stowarzyszenia
Lotniskowych Służb Ratowniczo-Gaśniczych i był z tym Stowarzyszeniem konsultowany.
Przedmiotowy projekt będzie również konsultowany z organizacjami zrzeszającymi
strażaków jednostek ochrony przeciwpożarowej oraz z Zarządem Głównego Związku
Ochotniczych Straży Pożarnych Rzeczypospolitej Polskiej.

3. Wpływ projektowanego aktu normatywnego na:
a. sektor finansów publicznych, w tym budżet państwa i budżet jednostek samorządu
terytorialnego,
Od momentu wejścia w życie projektowanej ustawy, strażacy LSR-G nabędą prawo
do zaopatrzenia emerytalnego po 15 latach służby. W chwili obecnej prawo to
przysługiwałoby 199 osobom, mającym wymagany okres służby, zgodnie z projektowanym
art. 841 ustawy z dnia 3 lipca 2002 r. Prawo lotnicze (tj. Dz. U. z 2006 r., Nr 100, poz. 696
z późn. zm. ). Przyjmując, iż średnia wysokość emerytury będzie wahać się w granicach od
1500 zł do 2000 zł, wydatki z budżetu państwa wyniosłyby rocznie od 6 558 000 zł do
8 784 000 zł (mając na względzie 366 czynnych zawodowo strażaków LSR-G). W chwili
obecnej uprawnionych osób do prawa do zaopatrzenia emerytalnego jest 199. W takiej
sytuacji roczne wydatki budżetu państwa kształtują się od 3 582 000 zł do 4 776 000 zł,
przyjmując średnią emeryturę w granicach 1500 zł do 2000 zł.
b. rynek pracy,
Wejście w życie projektowanej ustawy może spowodować skorzystanie przez część
strażaków LSR-G z nabytego prawa do emerytury. W rezultacie spowoduje to zwolnienie
części etatów i jednocześnie konieczność zatrudnienia nowych strażaków. Może przyczynić
się również do wzrostu zatrudnienia wśród osób spełniających kwalifikacje do wykonywania
zawodu strażaka LSR-G.
Zwrócić również należy uwagę, iż z chwilą wejścia w życie projektowanej ustawy
dojedzie do zawieszenia prawa do emerytury nabytej przez 170 strażaków PSP na podstawie
art. 60 ust. 1 ustawy o Państwowej Straży Pożarnej, którzy jednocześnie są zatrudnieni
w LSR-G (vide projektowany art. 40a ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu
emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji
Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego
Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży
Pożarnej, Lotniskowej Służby Ratowniczo-Gaśniczej i Służby Więziennej oraz ich rodzin).
Może to w konsekwencji spowodować, iż część emerytów z PSP zrezygnuje z pracy
w LSR-G, powodując tym samym zwolnienie etatów dla nowych strażaków i wzrost
zatrudnienia wśród osób spełniających kwalifikacje do wykonywania zawodu strażaka
LSR-G. Dojdzie więc do zniwelowania istniejącego zjawiska polegającego na pobieraniu
emerytury przez strażaków PSP i jednoczesnym zatrudnieniu w LSR-G. Strażacy LSR-G
w obecnym stanie prawnym nie mają możliwości podjęcia jednoczesnego zatrudnienia
w PSP.

c. konkurencyjność wewnętrzną i zewnętrzną gospodarki,
Wejście w życie projektowanej ustawy może spowodować wzrost inwestycji w postaci
nowych baz lotniczych, magazynów cargo czy też zwiększenie liczby operacji lotniczych.
Wzrost ten będzie związany ze zwiększonym ogólnym poziomem bezpieczeństwa z uwagi na
projektowane zmiany. Przyznanie prawa do zaopatrzenia emerytalnego strażakom LSR-G po
15 latach służby spowoduje, że służbę w tej formacji zawodowej będą odbywać przede
wszystkim osoby młode i dobrze wyszkolone, co przedłoży się bezpośrednio na znaczące
zwiększenie ogólnego poziomu bezpieczeństwa na obszarze portu lotniczego.

d. sytuację i rozwój regionalny.
Wejście w życie projektowanej ustawy będzie miało pozytywny wpływ na sytuację
i rozwój regionalny. Zmiany proponowane w przedmiotowej ustawie mają przede wszystkim
na celu zwiększenie ogólnego poziomu bezpieczeństwa powszechnego na terenie portu
lotniczego. W efekcie zmiany te spowodują wzrost inwestycji gospodarczych w regiony
Polski, gdzie znajdują się porty lotnicze. Nastąpi też wzrost częstotliwości korzystania z usług
lotniczych.