Rządowy projekt ustawy budżetowej na rok 2016

z przeniesienia aktywów z OŻź oraz odsetek od tych aktywów, a także wpłaty z OŻź) oraz
inne przychody. W 2016 r. nie przewiduje się wykorzystania środków ŻRD na uzupełnienie
niedoboru funduszu emerytalnego wynikającego z przyczyn demograficznych.
Łączne przychody Żunduszu Ubezpieczeń Społecznych zostały zaplanowane na kwotę
204.737.097 tys. zł.
Przychody Żunduszu ze składek na ubezpieczenie społeczne (przypis) oszacowano
na 150.716.175 tys. zł. Przychody Żunduszu stanowiące refundację z tytułu przekazania
składek do OŻź zaplanowano w wysokości 3.212.514 tys. zł. Planuje się, iż przychody
obejmujące środki z reformy OŻź wyniosą 5.009.405 tys. zł, a pozostałe przychody oraz
pozostałe zwiększenia Żunduszu wyniosą łącznie 951.235 tys. zł. Przy planowaniu wielkości
refundacji składek do otwartych funduszy emerytalnych przyjęto, że składka przekazywana
do OŻź wyniesie 2,92% podstawy wymiaru, z uwzględnieniem dobrowolności uczestnictwa
w filarze kapitałowym (w okresie od 1 kwietnia do 31 lipca 2016 r. będzie miało miejsce
tzw. „okienko transferowe” podczas, którego będzie można zmienić poprzednią decyzję
o sposobie przekazywania składek).
Przy konstrukcji planu finansowego Żunduszu Ubezpieczeń Społecznych na rok 2016
przyjęto następujące założeniaŚ
 kwota refundacji dla ŻUS z tytułu przekazania składek do OŻź wyniesie
3.212.514 tys. złś
 od 1 marca 2016 r. nastąpi waloryzacja emerytur i rentś wskaźnik waloryzacji będzie
odpowiadał średniorocznemu wskaźnikowi cen towarów i usług konsumpcyjnych
w poprzednim roku kalendarzowym zwiększonemu o 20% realnego wzrostu
przeciętnego wynagrodzenia w poprzednim roku kalendarzowym. Wskaźnikiem cen
towarów i usług konsumpcyjnych dla celów ustalenia wskaźnika waloryzacji jest
średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych dla gospodarstw
domowych emerytów i rencistów albo średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług
konsumpcyjnych ogółem, jeżeli jest on wyższy od wskaźnika cen towarów i usług
konsumpcyjnych dla gospodarstw domowych emerytów i rencistówś
 wskaźnik ściągalności składek ukształtuje się na poziomie 99,0%;
 odpis na działalność Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wyniesie 3.573.000 tys. złś
 Żundusz nie zwróci do budżetu państwa pożyczek otrzymanych w latach 2009-2015;
 niedobór ŻUS na wypłaty świadczeń będzie sfinansowany dotacją z budżetu
państwa i nieoprocentowaną pożyczką z budżetu państwa.
Koszty Żunduszu Ubezpieczeń Społecznych w 2016 r. oszacowano na kwotę
208.818.695 tys. zł.

135
Podstawową pozycję kosztów Żunduszu w kwocie 204.000.261 tys. zł
(tj. 97,7% ogółu kosztów) stanowią wypłaty świadczeń na rzecz ludności (emerytury, renty,
dodatki do emerytur i rentŚ pielęgnacyjne, dla sierot zupełnych i za tajne nauczanie,
zasiłkiŚ chorobowe, macierzyńskie, pogrzebowe itp.).
W ramach Żunduszu Ubezpieczeń Społecznych wyodrębnione są cztery fundusze,
w podziale na które dokonywana jest wypłata świadczeń i realizacja innych wydatkówŚ
 fundusz emerytalny, z którego finansowane są wypłaty emerytur, emerytury
kapitałowe, środki gwarantowane oraz jednorazowe wypłaty ustalane ze składek
zewidencjonowanych na subkoncie – 132.597.337 tys. złś
 fundusz rentowy, z którego finansowane są wypłaty rent z tytułu niezdolności do pracy,
rent szkoleniowych, rent rodzinnych, dodatków do rent rodzinnych dla sierot
zupełnych, dodatków pielęgnacyjnych i zasiłków pogrzebowych, wypłaty emerytur
przyznanych z urzędu zamiast renty z tytułu niezdolności do pracy oraz finansowane
są zadania w zakresie prewencji rentowej – 46.475.217 tys. zł;
 fundusz chorobowy, z którego finansowane są świadczenia z tytułu niezdolności
do pracy spowodowanej chorobą lub macierzyństwem – 19.985.065 tys. złś
 fundusz wypadkowy, z którego finansowane są świadczenia z tytułu wypadków przy
pracy i chorób zawodowych wraz z prewencją wypadkową – 5.206.889 tys. zł.
W granicach określonych w ustawie budżetowej Żundusz może otrzymywać z budżetu
państwa dotacje i nieoprocentowane pożyczki z przeznaczeniem na uzupełnienie środków
na wypłaty świadczeń gwarantowanych przez państwo, jeżeli przychody ŻUS oraz środki
zgromadzone na funduszu rezerwowym nie zapewniają pełnej i terminowej wypłaty
świadczeń finansowanych z przychodów Żunduszu.
Biorąc pod uwagę planowane w 2016 r. przychody Funduszu ze składek, refundację składek
przekazanych do OŻź, środki z reformy kapitałowej części systemu emerytalnego, pozostałe
przychody oraz przewidywane wydatki na świadczenia i wydatki bieżące Żunduszu w roku
2016, dotacja z budżetu państwa została zaplanowana w wysokości 44.847.768 tys. zł.
Ponadto w planie finansowym ŻUS przyjęto, że w celu zapewnienia płynności wypłat
świadczeń fundusz otrzyma w 2016 r. nieoprocentowaną pożyczkę z budżetu państwa
w wysokości 4.916.535 tys. zł.
W planie Funduszu na 2016 r. przyjęto, iż zobowiązania wobec budżetu państwa z tytułu
otrzymanych pożyczek w latach 2009-2016 wyniosą 50.242.566 tys. zł.



136
1.2 Fundusz Emerytalno-Rentowy
Fundusz Emerytalno-Rentowy zabezpiecza ubezpieczenia społeczne dla rolników.
Dysponentem Funduszu jest Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, która prowadzi
samodzielną gospodarkę finansową.
żłównym zadaniem Funduszu jest finansowanie gwarantowanych przez państwo świadczeń
wypłacanych rolnikom z zakresu ubezpieczenia emerytalno-rentowego, a także finansowanie
emerytur i rent z innego ubezpieczenia społecznego wypłacanych łącznie ze świadczeniami
z ubezpieczenia emerytalno-rentowego wraz z dodatkami, ubezpieczeń zdrowotnych
rolników i ich domowników oraz refundacji określonych kosztów Żunduszowi Ubezpieczeń
Społecznych, jeżeli przepisy emerytalne przewidują taką refundację.
Łączne przychody Żunduszu Emerytalno-Rentowego zostały zaplanowane na kwotę
21.055.996 tys. zł, a łączne koszty w wysokości 21.309.366 tys. zł. Po stronie przychodów
i kosztów ujęto transfer środków na świadczenia zbiegowe (1.712.584 tys. zł), który
przeznaczony jest na sfinansowanie emerytur i rent z innego ubezpieczenia społecznego,
wypłacanych łącznie ze świadczeniami z ubezpieczenia emerytalno-rentowego,
wraz z dodatkami oraz refundację określonych kosztów ŻUS.
Fundusz finansowany jest przede wszystkim z dotacji budżetowej, bowiem składka płacona
przez rolników pokrywa tylko nieznaczną część wydatków. W roku 2016 do Żunduszu
Emerytalno-Rentowego zaplanowano dotację w wysokości 17.780.180 tys. zł.
Na plan przychodów i kosztów Żunduszu źmerytalno-Rentowego na rok 2016
oraz planowany niedobór, który zostanie sfinansowany dotacją z budżetu, mają wpływ
następujące założenia:
1. przeciętna emerytura rolnicza wyniesie 1.081 zł, a renta rolnicza 998 złś
2. wskaźnik ściągalności składek od rolników ukształtuje się na poziomie 99%;
3. odpis na Fundusz Administracyjny wyniesie 481.916 tys. zł.
1.3 Fundusz Prewencji i Rehabilitacji
Fundusz Prewencji i Rehabilitacji przeznaczony jest na finansowanie kosztów
rzeczowych Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego związanych z zapobieganiem
wypadkom przy pracy i chorobom zawodowym rolników oraz działań na rzecz pomocy
ubezpieczonym osobom uprawnionym do świadczeń z ubezpieczenia, wykazującym
całkowitą niezdolność do pracy w gospodarstwie rolnym, ale rokującym jej odzyskanie
w wyniku leczenia i rehabilitacji.
Przychody Żunduszu zaplanowano w kwocie 35.444 tys. zł, podstawowym przychodem jest
odpis z Funduszu Składkowego, który wyniesie 34.863 tys. zł. W roku 2016 do Funduszu
Prewencji i Rehabilitacji zaplanowano dotację z budżetu państwa w wysokości 292 tys. zł.

137
Koszty Funduszu w wysokości 35.701 tys. zł zaplanowano głównie na sfinansowanie
rehabilitacji leczniczej rolników i ich dzieci oraz na koszty inwestycyjne.
1.4 Fundusz Administracyjny
Fundusz Administracyjny przeznaczony jest na finansowanie kosztów obsługi
ubezpieczenia społecznego rolników i kosztów obsługi zadań w zakresie ubezpieczenia
zdrowotnego.
Podstawowym przychodem Funduszu Administracyjnego w 2016 r. będzie odpis z Funduszu
Emerytalno-Rentowego w wysokości 481.916 tys. zł, który stanowi de facto dotację
z budżetu państwa. Łącznie z odpisem z Żunduszu Składkowego oraz z uwzględnieniem
pozostałych przychodów, przychody Funduszu Administracyjnego wyniosą razem 594.799
tys. zł.
Biorąc pod uwagę katalog zadań finansowanych ze środków funduszu, koszty zaplanowano
w wysokości 619.733 tys. zł. Całość kosztów w 2016 r. stanowić będą koszty własne
Funduszu, przeznaczone w szczególności naŚ
-
wypłaty wynagrodzeń (z pochodnymi) dla pracowników Kasy;
-
zakup materiałów i wyposażenia, zakup energi , zakup usług remontowych,
zakładowy fundusz świadczeń socjalnych oraz różne opłaty i składkiś
-
koszty przekazywania świadczeń (opłaty pocztowe, wydatki na usługi bankowe).
1.5 Fundusz Emerytur Pomostowych
Fundusz Emerytur Pomostowych, jako państwowy fundusz celowy, powołany został
w celu finansowania emerytur pomostowych. W początkowych latach istnienia Żunduszu
przychody przewyższały ponoszone wydatki, a nadwyżki były lokowane m.in. w obligacjach
skarbu państwa. Przewiduje się, iż w roku 2016 i latach następnych konieczne będzie zasilanie
Żunduszu o dodatkowe środki w postaci coraz wyższej dotacji z budżetu państwa na pokrycie
wypłat emerytur pomostowych w wyniku stale rosnącej liczby osób pobierających emerytury
pomostowe, przy jednocześnie utrzymującej się na w miarę stabilnym poziomie liczbie osób,
za które są odprowadzane składki.
Przychody Żunduszu źmerytur Pomostowych pochodzą głównie ze składek,
finansowanych przez płatników w wysokości 1,5% podstawy wymiaru oraz dotacji
z budżetu państwa.
Przychody na rok 2016 zaplanowano w wysokości 518.712 tys. zł, z tegoŚ
-
dotacja z budżetu państwa – 279.551 tys. złś
-
składki – 237.853 tys. złś
-
pozostałe przychody – 1.308 tys. zł.

138
Koszty Żunduszu w wysokości 568.378 tys. zł zaplanowano głównie na emerytury
pomostowe i odpis na działalność Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
Przewiduje się, iż przeciętna liczba osób pobierających emerytury pomostowe w 2016 r.
ukształtuje się na poziomie 18,3 tys. osób.
2. Fundusze związane z zadaniami socjalnymi państwa
Zadania realizowane przez te fundusze to m. in.Ś finansowanie zasiłków dla bezrobotnych
łącznie ze składkami na ubezpieczenia społeczne, zasiłków i świadczeń przedemerytalnych,
realizacja szkoleń dla bezrobotnych, dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników
niepełnosprawnych oraz zrekompensowanie gminom utraconych dochodów
z tytułu zwolnień przysługujących prowadzącemu zakład pracy chronionej lub zakład
aktywności zawodowej z podatków od nieruchomości, rolnego, leśnego i od czynności
cywilnoprawnych, refundacja części składek na ubezpieczenia społeczne osobom
niepełnosprawnym prowadzącym działalność gospodarczą, ochrona roszczeń
pracowniczych w razie niemożności ich zaspokojenia przez pracodawcę z powodu jego
niewypłacalności.
Łączne przychody dla tej grupy funduszy wyniosą 16.466.626 tys. zł, a koszty realizacji
zadań przewiduje się na poziomie 17.518.430 tys. zł.
2.1 Fundusz Pracy
żłównym zadaniem Żunduszu Pracy jest przeciwdziałanie bezrobociu, wypłata zasiłków
dla osób bezrobotnych oraz wypłata zasiłków i świadczeń przedemerytalnych.
Plan Żunduszu Pracy na 2016 r. został ustalony przy założeniu, że wysokość
obowiązkowych składek na Żundusz Pracy wynosić będzie 2,45% podstawy ich wymiaru.
Przychody Funduszu Pracy zaplanowano w wysokości 11.281.243 tys. zł. Na przychody
Żunduszu Pracy składają się głównieŚ składki wnoszone przez pracodawców za
zatrudnionych pracowników oraz składki wnoszone przez osoby prowadzące pozarolniczą
działalność, płatności w ramach budżetu środków europejskich oraz odsetki od środków
Żunduszu Pracy znajdujących się na rachunkach bankowych.
Koszty realizacji zadań Żunduszu Pracy zaplanowano w wysokości 12.238.065 tys. zł.
Z Żunduszu Pracy finansowane będą, m. in.Ś
 zasiłki dla bezrobotnych i składki na ubezpieczenia społeczne od zasiłków (przyjęto,
że wypłaconych zostanie średniomiesięcznie ok. 233,0 tys. zasiłków, a przeciętna
wysokość zasiłku wyniesie 743,3 zł), zasiłki i świadczenia przedemerytalne, dodatki
aktywizacyjne, świadczenia integracyjne, refundacja składek na ubezpieczenia
dla zwalnianych rolnikówś

139