Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego, ustawy - Prawo o notariacie oraz niektórych innych ustaw

DL-414-1/15
Lp.
Przepis projektu
Autor uwagi
Treść uwagi
Stanowisko do uwagi

orzeczeń co do istoty apelacją, a nie z powyższym przyjęto, że zażalenie (a

zażaleniem (art. 518 k.p.c.). Wprawdzie to nie apelacja) jest w tych sprawach

ostatnie stanowi środek zaskarżenia w właściwym środkiem zaskarżania, a

swojej istocie oparty na modelu apelacji, skarga kasacyjna jest
zbędna,

jednakowoż odstępstwa od niego są zwłaszcza, że zgodnie z art. 71

niebagatelne. Najważniejsze z punktu rozporządzenia
europejskie

widzenia przedmiotu spraw
poświadczenie spadkowe może być

rozpoznawanych w przyszłości przez sądy zmienione lub uchylone w każdym

na podstawie nowego tytułu VIIa w będzie czasie, jeżeli zostanie ustalone, że jest

polegało na skróceniu, w porównaniu z ono w całości lub części nieprawidłowe.

postępowaniem wywołanym wniesieniem

apelacji, terminów na dokonanie

stosownych czynności procesowych. Na

wniesienie zatem środka odwoławczego

strona niezadowolona będzie więc miała

zaledwie jeden tydzień od doręczenia jej

orzeczenia (art. 394 § 2 k.p.c. w zw. z proj.

art. 11426 § 1 k.p.c.). Z takim zamysłem

projektodawców, stroniących zresztą od

uzasadnienia swoich intencji (por. s. 12-

13 przedłożonego dokumentu MS),

zgodzić się nie sposób. Rozwiązanie takie

utrudnia uczestnikom postępowania

realizację konstytucyjnego prawa do

wysłuchania przez sąd, co kwalifikować

należy jako naruszenie art. 45 ust. 1

Konstytucji RP.

Wszystkie poprzedzające uwagi dotyczą

mutatis mutandis także i wyłączenia

dopuszczalności skargi kasacyjnej (proj.

art. 11426
§ 2 k.p.c.). Przepisy

rozporządzenia takiego wymagania nie

nakładają, pozostawiając odpowiednią

decyzję państwom członkowskim w

ramach przysługującej im autonomi

proceduralnej (zob. art. 72 ust. 1 in fine

rozporządzenia nr 650/2012). Nie jest ono

także narzucone przez przepisy prawa

krajowego (vide art. 5191 § 1 i 4 k.p.c.).

Należy zatem uznać, że pozbawienie

Sądu Najwyższego kompetencji do

orzekania w sprawach z zakresu

- 10 -
DL-414-1/15
Lp.
Przepis projektu
Autor uwagi
Treść uwagi
Stanowisko do uwagi

rozporządzenia nr 650/2012 znacząco

osłabi standard ochrony praw podmiotów

uczestniczących
w
postępowaniach

toczących
się
na
podstawie

projektowanych przepisów. Ewentualna

korzyść
w
postaci
przyspieszenia

postępowania nie zrównoważy niekorzyści

wynikających z ogólnego obniżenia jakości

stosowania prawa.





II.
Art. 2. W ustawie z dnia 14 lutego 1991 r. − Prawo o notariacie wprowadza się następujące zmiany:

1) w art. 79 po pkt 1a dodaje się pkt 1b
KRN
Proponowany art. 79 pkt 1b winien Uwaga nie została uwzględniona.
w brzmieniu:
otrzymać brzmienie:
Formuła zaproponowana w projekcie jest
„1b)
podejmuje czynności dotyczące
„1b) podejmuje czynności dotyczące celowo ogólna, aby objąć nią różne
europejskiego
poświadczenia
europejskiego


poświadczenia wykonywane przez notariuszy czynności
spadkowego;”.
spadkowego
i wydaje europejskie dotyczące europejskiego poświadczenie
poświadczenie spadkowe,".
spadkowego, a więc także np. zmianę
Tak tę czynność (kończącą postępowanie) czy uchylenie europejskiego
określono w art. 64 rozporządzenia poświadczenia spadkowego. Natomiast
spadkowego. W sformułowaniu tym będą propozycja przedstawiona przez KRN
mieścić
się
wszystkie
czynności może być interpretowana w ten sposób,
przewidziane
procedurą
wydania że ostatnią czynnością, której może
1.

europejskiego
poświadczenia dokonać
notariusz,
jest
wydanie
spadkowego, w tym także szczególne europejskiego
poświadczenia
czynności
przewidziane
przez spadkowego.
rozporządzenie spadkowe: weryfikacja
dostarczonych informacji (art. 66 ust. 1),
przyjęcie oświadczeń (art. 66 ust. 2),
przechowanie oryginału europejskiego
poświadczenia spadkowego i wydanie
poświadczonego odpisu (art. 70 ust. 1),
dokonanie sprostowań europejskiego
poświadczenia spadkowego (art. 71).

5) art. 95b otrzymuje brzmienie:
SA Szczecin
W art. 95b § 2 winno być wprost Uwaga nie została uwzględniona.
„Art. 95b. § 1. Przed
sporządzeniem
uregulowane, czy osoba, która zawarła Należy wyjaśnić, że osoba, która zawarła
2.

aktu poświadczenia dziedziczenia notariusz
ze spadkodawcą umowę o zrzeczeniu umowę zrzeczenia się dziedziczenia, już
spisuje protokół dziedziczenia przy udziale
się dziedziczenia traci status osoby w chwili otwarcia spadku – inaczej niż

- 11 -
DL-414-1/15
Lp.
Przepis projektu
Autor uwagi
Treść uwagi
Stanowisko do uwagi
wszystkich osób, które mogą wchodzić
zainteresowanej.
osoba, która odrzuciła spadek lub została
w rachubę jako spadkobiercy ustawowi
Z dotychczas przesyłanych do sądu uznana za niegodną dziedziczenia – nie
i testamentowi, a także osób, na których
protokołów dziedziczenia wynika, że wchodzi do kręgu osób, które mogą być
rzecz
spadkodawca
uczynił
zapisy
notariusze w sposób zróżnicowany traktują spadkobiercami, a zatem nie jest osobą
windykacyjne (osoby zainteresowane),
takie osoby.
zainteresowaną w rozumieniu art. 95b.
z zastrzeżeniem art. 95ca.

Nie może zatem utracić przymiotu,
§ 2. Odrzucenie spadku lub zapisu
którego nie ma w chwili otwarcia spadku.
windykacyjnego oraz uznanie za

niegodnego powoduje utratę statusu
osoby zainteresowanej.”
7) po art. 95c dodaje się art. 95ca i 95cb
KRN
1. Proponowany art. 95ca § 1 i 2 winny Uwaga została uwzględniona.
w brzmieniu:
otrzymać brzmienie:
Redakcja § 1, 2 i 5 i w art. 95ca w został
„Art. 95ca. § 1. Na wniosek osoby
„Art.95ca. § 1. Na wniosek osoby odpowiednio zmieniona, a § 3 – został
zainteresowanej przy jej udziale notariusz
zainteresowanej i przy jej udziale notariusz odpowiednio uzupełniony.
spisuje projekt protokołu dziedziczenia.
sporządza
projekt
protokołu
§ 2. Do
spisania
projektu protokołu
dziedziczenia.
dziedziczenia art. 95c
stosuje
się
§ 2. Do sporządzenia projektu
odpowiednio.
protokołu dziedziczenia art. 95c stosuje się
§ 3. Osoba
zainteresowana
może
odpowiednio."
w oświadczeniu
złożonym
przed

notariuszem
potwierdzić
dane
2. Wypis projektu protokołu dziedziczenia
zamieszczone w projekcie
protokołu
powinien
być
obligatoryjnym
dziedziczenia i wyrazić zgodę na spisanie
załącznikiem do oświadczenia, o
protokołu dziedziczenia zgodnego z jego
którym mowa w projektowanym art.
projektem.
95ca § 3. Rozwieje to wszelkie wątpliwości
§ 4. Do spisania protokołu obejmującego
co
do
zgodności
oświadczeń
3.

oświadczenie, o którym mowa w § 3,
poszczególnych osób zainteresowanych,
przepis art. 95c § 1 stosuje
się
szczególnie w sytuacji, gdy protokół
odpowiednio.
dziedziczenia zostanie spisany w
§ 5. Jeżeli wszystkie osoby zainteresowane
kancelari innego notariusza, niż tego,
złożą oświadczenie, o którym mowa w § 3,
który sporządził projekt tego protokołu
notariusz spisuje protokół dziedziczenia
dziedziczenia. W związku z tym KRN
przy udziale co najmniej wnioskodawcy.
proponuje dodać w art. 95ca § 4 zdanie
§ 6. Osoby zainteresowane, które nie
drugie, w brzmieniu: „Wypis projektu
złożyły wcześniej oświadczenia o którym
protokołu dziedziczenia stanowi załącznik
mowa w § 3, mogą takie oświadczenie
do
protokołu
obejmującego
to
złożyć uczestnicząc w spisaniu protokołu
oświadczenie' .
dziedziczenia.”
3. W celu uniknięcia wątpliwości co do
możliwości
sporządzenia
protokołu
dziedziczenia przy udziale jednej,
dowolnej osoby zainteresowanej, KRN
proponuje zastąpienie w projektowanym

- 12 -
DL-414-1/15
Lp.
Przepis projektu
Autor uwagi
Treść uwagi
Stanowisko do uwagi
art. 95ca § 5 (in fine) słowa
„wnioskodawcy" określeniem „co najmniej
jednej osoby zainteresowanej".
Art. 95cb. § 1. Notariusz może zwracać się
KRN
1. Dlaczego współdziałanie z innymi Ad 1 Uwaga nie została uwzględniona.
do organów administracji publicznej oraz

organami administracji publicznej oraz Proponowana zmiana wykracza poza cel
organów wykonujących zadania z zakresu

organami wykonującymi zadania z zakresu i zakres projektu, który zawiera przepisy
administracji publicznej o udzielenie

administracji
publicznej
miałoby niezbędne do efektywnego wykonywania
informacji lub o wydanie dokumentów

ograniczać się tylko do sporządzania rozporządzenia 650/2012.
stanowiących dowód faktu istotnego dla

aktów poświadczenia dziedziczenia i
sporządzenia
aktu
poświadczenia

wydawania europejskiego poświadczenia
dziedziczenia.

spadkowego? Zdaniem Krajowej Rady
§ 2. Notariusz może zwrócić się do Ministra

Notarialnej przepis, którego propozycja
Sprawiedliwości o udzielenie tekstu

zawarta jest w art. 95cb § 1 powinien
właściwego prawa obcego.”;

znaleźć swoje miejsce jako art. 2 § 4

zmienianej ustawy, przy czym słowa

„sporządzenia
aktu
poświadczenia

dziedziczenia" powinny zostać zastąpione

słowami „dokonania czynności notarialnej".

W związku z tym Krajowa Rada Notarialna

w powiązaniu z poniższą propozycją

zawartą w pkt 8 uchwały, wnosi o

rezygnację z dodania proponowanego
4.


nowego art. 95 cb zmienianej ustawy i

dodanie w art. 2 ustawy - Prawo o

notariacie nowego § 4 w brzmieniu:


„§ 4. Notariusz może zwracać się do

organów administracji publicznej oraz

organów wykonujących zadania z zakresu

administracji publicznej o udzielenie

informacji lub o wydanie dokumentów

stanowiących dowód faktu istotnego dla

dokonania czynności notarialnej."




KRN
2. Na gruncie prawa obowiązującego w Ad 2

art. 1143 Kpc zawarto instrumentarium Uwaga co do zasady nie została

pozwalające
sądowi
na
urzędowe uwzględniona: proponowana zmiana

stwierdzenie treści norm prawa obcego, wykracza poza cel i zakres projektu,

nie ograniczając go jedynie do „udzielenia" który zawiera przepisy niezbędne do

tekstu właściwego prawa obcego. Dlatego efektywnego wykonywania

właśnie w projekcie Komisji Kodyfikacyjnej rozporządzenia 650/2012.

Prawa Cywilnego, której wskazany Jednocześnie projektowany art. 95 cb § 2

postulat Rabla jest zapewne znany, uzupełniono (wzorem art. 1143 § 3 k.p.c.)

- 13 -
DL-414-1/15
Lp.
Przepis projektu
Autor uwagi
Treść uwagi
Stanowisko do uwagi

przewidziano odesłanie do art. 1143 k.p.c. o wskazanie możliwości zastosowania

(art. 87a Prawa o notariacie wg projektu przez notariusza w sprawach

KKPC).
Przedstawiona, opiniowana
dotyczących
aktów
poświadczenia

propozycja nakazuje też postawić pytanie: dziedziczenia oraz europejskiego

czy przeniesienie przepisu
poświadczenia
spadkowego
„także

umożliwiającego wystąpienie o urzędową innych odpowiednich środków” w celu

informację o prawie obcym do przepisów o ustalenia treści właściwego prawa

sporządzaniu
aktów
poświadczenia obcego (może to dotyczyć np.

dziedziczenia jest argumentem za
skorzystania z opinii eksperta; w

stanowiskiem, że polski notariusz nie jest projektowanym przepisie – inaczej niż w

zobowiązany do ustalania treści prawa w/w art. art. 1143 § 3 k.p.c. – celowo nie

obcego przy dokonywaniu innych, niż ma mowy o zasięgnięciu „opini

sporządzanie
aktu
poświadczenia biegłego”,
bo
ta
jest
środkiem

dziedziczenia, czynności notarialnych? dowodowym ściśle reglamentowanym

Ograniczenie to nie występuje w sytuacji przepisami k.p.c. i innych regulacji,

akceptacji treści projektowanej normy, których stosowanie trudno wyobrazić

według projektu Komisji Kodyfikacyjnej sobie poza postępowaniem sądowym

Prawa Cywilnego. W związku z tym przez inny organ).

Krajowa Rada Notarialna w powiązaniu z

propozycją zawartą w pkt 7, wnosi o

przywrócenie propozycji zawartej w

projekcie KKPC, poprzez dodanie w

ustawie - Prawo o notariacie, po art. 87,

nowego art. 87a w brzmieniu:


„Art.
87a. Przy dokonywaniu

czynności notarialnych art. 1143 Kodeksu

postępowania cywilnego stosuje się

odpowiednio. "




SN
3. Postulat, aby wyposażyć notariuszy w Ad 3

ułatwienia dostępu do treści obcego Należy wskazać, że projekt przewiduje
prawa,
co
warunkuje
prawidłowe przyznanie notariuszom uprawnienie do
wykonywanie przez nich funkcji
zwrócenia się do MS o udzielenie tekstu
powierzonych w przyszłym art. 95q i nast. właściwego prawa obcego zarówno w
pr.not.
sprawach dot. aktów poświadczenia
dziedziczenia, jak i europejskiego
poświadczenia spadkowego – por.
proponowane art. 95cb § 2 w zw. z art.
95q ustawy - Prawo o notariacie. W
poprawionej wersji projekt przewiduje
możliwość
zastosowania
przez
notariusza także innych stosownych

- 14 -