Poselski projekt ustawy o uregulowaniu praw byłych właścicieli do rekompensaty z tytułu nacjonalizacji nieruchomości w latach 1944-1962

3. Osoby, które posiadają zaświadczenia lub decyzje potwierdzające prawo do
rekompensaty wydane na podstawie odrębnych przepisów i nie zrealizowały prawa do
rekompensaty, występują do wojewody, który wydał decyzję, lub do wojewody właściwego ze
względu na siedzibę starosty, który wydał zaświadczenie lub decyzję, z wnioskiem
o ujawnienie w rejestrze, o którym mowa w art. 20 ust. 1, wybranej formy realizacji prawa do
rekompensaty zgodnie z art. 15 ust. 1. W przypadku wyboru świadczenia pieniężnego
realizowanego w formie przelewu osoba uprawniona wskazuje numer rachunku bankowego.
4. Na decyzji lub zaświadczeniu, o których mowa w ust. 3, wojewoda zamieszcza
adnotację o wybranej formie realizacji prawa do rekompensaty oraz o wysokości rekompensaty,
określonej zgodnie z art. 15.
Art. 10. 1. Decyzja, o której mowa w art. 7 ust. 4, zawiera wskazanie:
1) osoby lub osób, którym potwierdza się prawo do rekompensaty;
2) zwaloryzowanej na dzień wydania tej decyzji wartości nieruchomości
znacjonalizowanych w latach 1944-1962 , a w przypadku, o którym mowa w art. 8 ust. 3,
również wskazanie zwaloryzowanej na dzień wydania decyzji wartości nabytego prawa
własności nieruchomości albo wartości nabytego prawa użytkowania wieczystego
nieruchomości
gruntowej
i
wartości
położonych
na
niej
budynków,
a także innych urządzeń albo lokali;
3) wysokości rekompensaty określonej zgodnie z art. 14;
4) wybranej formy realizacji prawa do rekompensaty zgodnie z art. 14 ust. 1.
2. Waloryzacji, o której mowa w ust. 1 pkt 2, dokonuje się zgodnie z art. 5 ustawy
z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2014 r. poz. 518, 659, 805,
822 i 906).
Art. 11. Organem wyższego stopnia w sprawach, o których mowa w art. 7 ust. 4
i art. 9 ust. 2, jest minister właściwy do spraw Skarbu Państwa.
Art. 12. 1. Operaty szacunkowe, o których mowa w art. 9 ust. 1 pkt 3, są sporządzane z
uwzględnieniem dowodów wymienionych w art. 8 ust. 1 pkt 1 i ust. 3.
2. W przypadku operatów szacunkowych, o których mowa w ust. 1, nie stosuje się
przepisów art. 156 ust. 3 i 4 oraz art. 158 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce
nieruchomościami.

R o z d z i a ł 3
Określanie wartości przejętych nieruchomości i form rekompensaty

5

Art. 13. 1. Określenia wartości przejętych nieruchomości dokonuje się według stanu
faktycznego i prawnego, z uwzględnieniem obciążeń z dnia jego przejęcia przez państwo oraz
według cen z dnia wydania decyzji, o której mowa w art. 7 ust. 4.
2. Stan prawny przejętych nieruchomości ustala się na podstawie księgi wieczystej
lub zbioru dokumentów lub innych dokumentów potwierdzających prawo własności nieruchomości
z chwili ich przejęcia.
3. Za dzień przejęcia nieruchomości przez państwo uważa się dzień, w którym
decyzja o przejęciu stała się ostateczna, a jeżeli przejęcie nastąpiło bez takiej decyzji – dzień, w
którym państwo objęło nieruchomość w posiadanie. Jeżeli tej daty nie można ustalić to należy
przyjąć dzień najbardziej prawdopodobny.
4. Jeżeli ustalenie na podstawie ust. 3 nie jest możliwe, to za dzień przejęcia
uważa się dzień 5 marca 1958 r.
Art. 14. Określenia wartości przejętych nieruchomości wraz z ich częściami składowymi
dokonują rzeczoznawcy majątkowi, o których mowa w ustawie z dnia 21 sierpnia 1997 r. o
gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2014 r. poz. 518, 659, 805, 822, 906 i 1200) i na zasadach
określonych w tej ustawie.

Art. 15. 1. Prawo do rekompensaty jest realizowane w jednej z następujących form:
1) zaliczenia wartości nieruchomości znacjonalizowanych w latach 1944-1962 na poczet:
a) ceny sprzedaży nieruchomości stanowiących własność Skarbu Państwa albo
b) ceny sprzedaży prawa użytkowania wieczystego przysługującego Skarbowi Państwa,
albo
c) opłat z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowych stanowiących
własność Skarbu Państwa i ceny sprzedaży położonych na nich budynków oraz innych urządzeń
lub lokali, albo
d) opłaty za przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności
nieruchomości stanowiących własność Skarbu Państwa, o którym mowa w przepisach odrębnych,
albo
2) świadczenia pieniężnego wypłacanego ze środków Funduszu Reprywatyzacji,
o którym mowa w ustawie z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji (Dz. U.
z 2013 r. poz. 216 i 1643 oraz z 2014 r. poz. 598 i 612).

6

2. Zaliczenia wartości nieruchomości znacjonalizowanych w latach 1944-1962 dokonuje
się w wysokości równej 5 % wartości tych nieruchomości. Wysokość świadczenia pieniężnego
stanowi 5 % wartości znacjonalizowanych nieruchomości.
3. W przypadku, o którym mowa w art. 8 ust. 4, wysokość zaliczanej kwoty oraz wysokość
świadczenia pieniężnego, o których mowa w ust. 2, pomniejsza się o wartość nabytego prawa
własności nieruchomości albo wartość nabytego prawa użytkowania wieczystego nieruchomości
gruntowej i wartość położonych na niej budynków, a także innych urządzeń albo lokali, przez
osoby, o których mowa w art. 3 ust. 1 i art. 4 i 5.
Art. 16. 1. Organy, jednostki organizacyjne i agencje, którym na podstawie odrębnych
przepisów zostało powierzone wykonywanie uprawnień właścicielskich Skarbu Państwa,
określając warunki zbycia nieruchomości, nie mogą wyłączyć zapłaty ceny sprzedaży
nieruchomości albo opłat, o których mowa w art. 15 ust. 1 pkt 1 lit. c i d, w sposób określony w
art. 15. Zapłata w takim przypadku może nastąpić wyłącznie przez osobę wskazaną
w zaświadczeniu albo decyzji lub przez jej spadkobierców, którzy przedłożą zbywającemu
nieruchomość postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku albo o dziale spadku oraz
dowody potwierdzające spełnienie wymogów, o których mowa w art. 3 ust. 1 i art. 4 i 5.
2. W przypadku, o którym mowa w art. 8 ust. 4, osoba ubiegająca się o realizację prawa do
rekompensaty jest obowiązana do przedłożenia dokumentów urzędowych świadczących o
wartości nabytego prawa własności nieruchomości albo wartości nabytego prawa użytkowania
wieczystego nieruchomości gruntowej i wartości położonych na niej budynków, a także innych
urządzeń albo lokali, nabytego w ramach realizacji prawa do rekompensaty przez tę osobę lub
przez jej poprzedników prawnych.
3. Kwota odpowiadająca wartości nieruchomości znacjonalizowanych w latach 1944-1962
oraz kwota odpowiadająca wartości nabytych praw, o których mowa w ust. 2, podlegają
waloryzacji przez podmioty, o których mowa w ust. 1, zgodnie z art. 5 ustawy z dnia
21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, na dzień realizacji prawa do rekompensaty.
4. Osobę, o której mowa w ust. 1, zwalnia się z obowiązku wniesienia wadium do
wysokości kwoty nieprzekraczającej wysokości potwierdzonego prawa do rekompensaty, jeżeli
dołączy do oferty pisemne zobowiązanie do uiszczenia kwoty równej wysokości niewniesionego
wadium w przypadku uchylenia się od zawarcia umowy.
Art. 17. W przypadku nabycia nieruchomości na zasadach określonych w ustawie nie
stosuje się przepisów art. 62–66, art. 68 ust. 1–2a i 4 oraz art. 109–111 ustawy z dnia
21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami oraz nie stosuje się bonifikat, o których mowa
w przepisach odrębnych.
Art. 18. 1. Wypłaty świadczenia pieniężnego, o którym mowa w art. 15 ust. 1 pkt 2,
dokonuje Bank Gospodarstwa Krajowego, zwany dalej „Bankiem”, ze środków Funduszu
Reprywatyzacji, na podstawie umowy zawartej z ministrem właściwym do spraw Skarbu Państwa.
7

2. Minister właściwy do spraw Skarbu Państwa przekazuje Bankowi dane osób
uprawnionych do otrzymania świadczenia pieniężnego zawarte w rejestrach, o których mowa w
art. 20 ust. 1 i 2.
3. Wypłata świadczenia pieniężnego następuje, na wniosek osoby uprawnionej i po
dokonaniu adnotacji, o której mowa w art. 19, w formie wypłaty gotówkowej w placówce Banku
lub przelewu na wskazany przez osobę uprawnioną rachunek bankowy.
4. Bank po otrzymaniu danych, o których mowa w ust. 2, zawiadamia o wypłacie osoby
uprawnione do otrzymania świadczenia pieniężnego. W zawiadomieniu Bank informuje o
adresach swoich placówek, a także o dokumentach potrzebnych do wypłaty świadczenia
pieniężnego.
5. Bank, wypłacając świadczenie pieniężne dokonuje waloryzacji zgodnie z art. 5 ustawy z
dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, na dzień realizacji prawa do
rekompensaty.
Art. 19. 1. Organy, jednostki organizacyjne i agencje, o których mowa w art. 16 ust. 1,
oraz Bank w przypadku wypłaty świadczenia pieniężnego, w dniu realizacji prawa do
rekompensaty przez osobę uprawnioną, umieszczają na zaświadczeniu lub decyzji,
potwierdzających prawo do rekompensaty, adnotację o zrealizowaniu w całości albo w części tego
prawa.
2. Adnotacja, o której mowa w ust. 1, zawiera:
1) datę, imię i nazwisko notariusza oraz oznaczenie aktu notarialnego sprzedaży
nieruchomości lub oddania nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste;
2) datę i oznaczenie decyzji o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego
w prawo własności nieruchomości;
3) położenie i oznaczenie nieruchomości;
4) wskazanie formy realizacji prawa do rekompensaty;
5) kwotę odpowiadającą wartości zrealizowanego prawa do rekompensaty oraz udział
procentowy tej kwoty w wartości nieruchomości znacjonalizowanych w latach 1944-1962.
3. W przypadku wypłaty świadczenia pieniężnego adnotacja zawiera:
1) datę wypłaty świadczenia pieniężnego;
2) kwotę odpowiadającą wartości zrealizowanego prawa do rekompensaty oraz udział
procentowy tej kwoty w wartości nieruchomości znacjonalizowanych w latach 1944-1962.
4. W przypadkach, o których mowa w art. 64 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks
cywilny, adnotacji dokonuje sąd.

8

R o z d z i a ł 4
Rejestr realizacji rekompensat

Art. 20. 1. Wojewodowie prowadzą wojewódzkie rejestry zawierające dane dotyczące:
1) decyzji lub zaświadczeń, wydanych na podstawie niniejszej ustawy lub odrębnych
przepisów, potwierdzających prawo do rekompensaty;
2) osób, którym te prawa przysługują;
3) stanu i formy realizacji tych praw.
2. Wojewodowie przekazują raz na kwartał, w terminie do końca miesiąca następującego
po zakończeniu kwartału, dane zawarte w rejestrach wojewódzkich ministrowi właściwemu do
spraw Skarbu Państwa, który prowadzi rejestr centralny.
3. Rejestry, o których mowa w ust. 1 i 2, są prowadzone w formie elektronicznej.
4. Rejestry, o których mowa w ust. 1 i 2, zawierają następujące dane osobowe osób,
którym przysługuje prawo do rekompensaty:
1) imię i nazwisko;
2) imię ojca;
3) numer PESEL albo, gdy numer ten nie został nadany, numer paszportu, dowodu
osobistego lub innego dokumentu potwierdzającego tożsamość;
4) adres zamieszkania.
5. Organy, jednostki organizacyjne i agencje, o których mowa w art. 16 ust. 1, są
obowiązane do przekazywania wojewodom, w terminie 14 dni od dnia realizacji prawa do
rekompensaty, wypisów z aktów notarialnych, a w przypadkach wymienionych w art. 15 ust. 1 pkt
1 lit. d, kopii decyzji, z których wynika zrealizowanie w całości albo w części prawa do
rekompensaty, potwierdzonego zaświadczeniami albo decyzjami. Wypisy lub kopie decyzji
przekazuje się wojewodom właściwym ze względu na miejsca położenia nieruchomości oraz
wojewodom prowadzącym rejestry, o których mowa w ust. 1.
6. Bank jest obowiązany do przekazywania właściwemu wojewodzie potwierdzenia
wypłaty środków pieniężnych w terminie 14 dni od dnia wypłaty świadczenia pieniężnego.
7. Minister właściwy do spraw Skarbu Państwa określi, w drodze rozporządzenia, wzory
rejestrów, o których mowa w ust. 1 i 2, uwzględniając potrzebę sprawnego przepływu danych i
kontroli realizacji praw do rekompensaty.


9