Rządowy projekt ustawy o administracji podatkowej

nakładania grzywien w drodze mandatu karnego oraz organy właściwe do dystrybucji
i rozliczania formularzy mandatu karnego oraz serii i numerów mandatów
generowanych przy wykorzystaniu systemu teleinformatycznego będą zobowiązane do
prowadzenia ewidencji formularzy mandatu karnego oraz serii i numerów mandatów
generowanych przy wykorzystaniu systemu teleinformatycznego. W § 8 ww. przepisu
wprowadzono regulację zobowiązującą organy uprawnione do poboru należności
wynikających z grzywien nakładanych w drodze mandatu karnego oraz do nakładania
grzywien w drodze mandatu karnego do prowadzenia ewidencji grzywien zgodnie
z przepisami o rachunkowości. Organy uprawnione do nakładania grzywien w drodze
mandatu karnego, które stanowią dochód budżetu państwa, z wyłączeniem organów
Inspekcji Transportu Drogowego, będą zobowiązane do sporządzania i przekazywania
informacji odpowiednio – właściwemu dyrektorowi izby skarbowej o liczbie
otrzymanych i wykorzystanych formularzy mandatu karnego, natomiast właściwemu
naczelnikowi urzędu o nałożonych grzywnach stanowiących dochód budżetu państwa,
w tym uiszczonych i nieuiszczonych. Jednocześnie dodawany art. 100 § 10 ww. ustawy
przewiduje delegację ustawową dla Ministra Finansów (w porozumieniu z Ministrem
Sprawiedliwości) do określenia, w drodze rozporządzenia, właściwości miejscowej
naczelników urzędów skarbowych uprawnionych do poboru tych należności.
Propozycja brzmienia art. 100 § 12 Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia
wiąże się z proponowaną zmianą ustawy z dnia 28 lutego 1992 r. o zmianie niektórych
przepisów prawa karnego, prawa o wykroczeniach i o postępowaniu w sprawach
nieletnich. Uchylenie delegacji do wydania przez Radę Ministrów przepisów
dotyczących gospodarki bloczkami mandatowymi zawartego w tej ustawie, a także
potrzeba uregulowania tych kwestii w akcie wykonawczym, wiąże się z koniecznością
umiejscowienia upoważnienia do jego wydania w innej ustawie. Rozdział 17
Postępowanie mandatowe Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia należy
uznać za odpowiedni w tym zakresie.
W art. 49 projektu wprowadza się zmiany w art. 56 ustawy o transporcie drogowym.
Zmiany te mają na celu przyznanie kompetencji wierzyciela w odniesieniu do
wszystkich należności wynikających z mandatów karnych nakładanych przez organy
Inspekcji Transportu Drogowego, w tym także na podstawie ustawy z dnia 21 sierpnia
1997 r. o ochronie zwierząt (Dz. U. z 2013 r. poz. 856), ustawy z dnia 11 maja 2001 r. –
Prawo o miarach (Dz. U. z 2013 r. poz. 1069) oraz ustawy z dnia 29 lipca 2005 r.
56
o systemie tachografów cyfrowych (Dz. U. Nr 180, poz. 1494, z późn. zm.).
Konieczność dokonania powyższej zmiany związana jest z przeniesieniem na
naczelników urzędów skarbowych kompetencji dotyczących poboru należności
wynikających z grzywien nakładanych w drodze mandatu karnego i przejęciem
w związku z tym pracowników urzędów wojewódzkich zajmujących się tymi sprawami.
W kolejnych latach pracownicy urzędów wojewódzkich obsługujący sprawy związane
z mandatami karnymi staną się pracownikami izb skarbowych, co powoduje, iż urzędy
wojewódzkie nie będą dysponowały pracownikami i środkami do załatwiana tego typu
spraw.
Aktualnie inspektorzy Inspekcji Transportu Drogowego nakładają mandaty, których
obowiązek zapłaty wynika z kilku różnych ustaw, co powoduje, iż w zależności od
czynu, za który wymierzana jest grzywna, mandaty nakładane przez tę Inspekcję mają
dwóch różnych wierzycieli, m.in. wojewodę. Zgodnie z informacjami uzyskanymi
z Głównego Inspektoratu Transportu Drogowego liczba mandatów nakładanych przez
inspektorów tej Inspekcji, których wierzycielem jest wojewoda, wynosi 89 spraw
rocznie. Mając na względzie przejęcie pracowników komórek organizacyjnych urzędów
wojewódzkich obsługujących mandaty przez izby skarbowe, urzędy wojewódzkie nie
będą miały możliwości realizacji spraw związanych z obsługują mandatów. Główny
Inspektorat Transportu Drogowego jest przygotowany do przejęcia tych spraw pod
względem organizacyjnym, posiada wykwalifikowanych pracowników i odpowiednią
infrastrukturę.
Przepis art. 51 projektu wprowadza zmiany do ustawy z dnia 21 listopada 2008 r.
o służbie cywilnej. Zaproponowane przepisy art. 2 ust. 1 pkt 3a ww. ustawy wynikają
z wyodrębnienia Biura Krajowej Informacji Podatkowej z izb skarbowych. Dlatego też
w celu usunięcia jakichkolwiek wątpliwości, że pracownicy Biura Krajowej Informacji
Podatkowej są członkami korpusu służby cywilnej, zaproponowano dodanie w art. 2
ust. 1 pkt 3a.
Ponadto, w związku z przyjętymi założeniami, iż stanowiska dyrektora izby skarbowej
i jego zastępcy, dyrektora Biura Krajowej Informacji Podatkowej i jego zastępcy oraz
naczelnika urzędu skarbowego będą stanowiskami wyższymi w służbie cywilnej,
zaproponowano dodanie w art. 52 pkt 5–7. Powyższe wynika ze specyfiki administracji
podatkowej, która wykonuje szeroki wachlarz zadań przypisanych tej administracji.
57
Intencja, jaka przyświecała wprowadzenia ww. rozwiązaniom, wynika z potrzeby
zapewnienia czytelnych regulacji odnoszących się do naboru, tak aby w możliwie
najszerszym zakresie znalazły się one w jednym akcie prawnym. Niecelowe, a także
niezasadne z punktu widzenia poprawnej legislacji byłoby przenoszenie części
przepisów do ustawy o służbie cywilnej, zaś w części pozostawienie ich
w projektowanej ustawie. Poza tym uregulowanie ww. kwestii w dwóch ustawach,
tj. w ustawie o służbie cywilnej oraz w ustawie o administracji podatkowej, mogłoby
znacząco skomplikować przeprowadzanie naboru na wyższe stanowiska w administracji
podatkowej oraz przyczynić się do powstania wątpliwości interpretacyjnych.
Zatem zasadne jest, aby regulacje dotyczące obsadzania stanowisk dyrektora izby
skarbowej i dyrektora Biura Krajowej Informacji Podatkowej i ich zastępców oraz
naczelnika urzędu skarbowego były kierunkowo zgodne z zasadami określonymi
w ustawie o służbie cywilnej, jednak z uwzględnieniem wymienionych w projekcie
ustawy odrębności, które pozwolą zarówno Ministrowi Finansów, jak i Szefowi
Administracji Podatkowej na sprawne zarządzanie administracją podatkową.
Powyższemu celowi służy więc zaproponowany przepis art. 54 ust. 1a ustawy o służbie
cywilnej wskazujący, iż obsadzanie ww. stanowisk będzie następowało na zasadach
określonych w ustawie o administracji podatkowej.
Zaproponowana w art. 53 projektu zmiana przepisów art. 42 ustawy z dnia 27 sierpnia
2009 r. o finansach publicznych wiąże się z projektowanymi zmianami ustawy
o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Odstąpienie od wymogu wszczęcia
postępowania egzekucyjnego (egzekucji administracyjnej) w każdym przypadku
uchylania się zobowiązanego od wykonywania obowiązku o charakterze pieniężnym
(możliwość odstąpienia przez wierzyciela od czynności zmierzających do zastosowania
środków egzekucyjnych, nieprzystąpienie organu egzekucyjnego do egzekucji
w przypadku uprawdopodobnienia, że kwota uzyskana nie przekroczy wydatków
egzekucyjnych) powoduje konieczność zmiany przepisu art. 42 ustawy o finansach
publicznych nakazującego jednostkom sektora finansów publicznych w każdym
przypadku terminowe podejmowanie czynności zmierzających do wykonania przez
zobowiązanego zobowiązania. Zaproponowane zmiany art. 60 i art. 61 ustawy
o finansach publicznych są konsekwencją przeniesienia kompetencji do poboru
należności wynikających z grzywien nakładanych w drodze mandatu karnego
z wojewodów na naczelników urzędów skarbowych i mają na celu uprawnienie
58
naczelników do udzielania ulg w spłacie tych należności. Ponadto powyższe zmiany
umożliwią naczelnikom urzędów skarbowych udzielanie ulg w spłacie należności
wynikających z grzywien nakładanych w drodze mandatu w postępowaniu karnym
skarbowym.
Przepis art. 54 projektu ustawy przewiduje zmiany dostosowawcze odnoszące się do
art. 9 ust. 4 ustawy o Służbie Celnej, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 kwietnia
2015 r., w związku z zakładanym w projekcie ustanowieniem naczelnika urzędu
celnego finansowym organem postępowania przygotowawczego i odpowiednio
dyrektora izby celnej organem nad nim nadrzędnym.
Rozdział 7
Przepisy przejściowe i dostosowujące
Art. 55 projektu stanowi, iż z dniem wejścia w życie ustawy o administracji podatkowej
tworzy się Biuro Krajowej Informacji Podatkowej, zaś w terminie 7 dni od dnia
ogłoszenia ustawy Minister Finansów, w drodze zarządzenia, powoła Pełnomocnika do
spraw organizacji Biura Krajowej Informacji Podatkowej i określi zakres jego zadań.
Przy czym Pełnomocnik będzie wykonywał swoje zadania przy pomocy wyodrębnionej
komórki organizacyjnej izby skarbowej, którą wskaże w zarządzeniu Minister
Finansów.
Art. 56 projektu przewiduje, iż Pełnomocnik do spraw organizacji Biura Krajowej
Informacji Podatkowej do czasu obsadzenia stanowiska dyrektora Biura Krajowej
Informacji Podatkowej, nie dłużej jednak niż przez 12 miesięcy od dnia wejścia w życie
ustawy, będzie wykonywał zadania dyrektora Biura Krajowej Informacji Podatkowej.
Przepis art. 57 projektu przewiduje, iż pracownicy izb skarbowych zatrudnieni przed
dniem wejścia w życie niniejszej ustawy w Izbie Skarbowej w: Bydgoszczy,
Katowicach, Łodzi, Poznaniu i Warszawie realizujący zadania w biurze Krajowej
Informacji Podatkowej stają się pracownikami Biura Krajowej Informacji Podatkowej.
Przy czym Pełnomocnik do spraw organizacji Biura Krajowej Informacji Podatkowej
będzie zobowiązany, w terminie 14 dni od dnia wejścia w życie ustawy, do
zawiadomienia na piśmie ww. pracowników izb skarbowych o zmianach, jakie nastąpiły
w zakresie ich stosunków pracy.
59
Regulacja zawarta w art. 58 projektu to przepis intertemporalny dotyczący zmiany
dotychczasowej organizacji administracji podatkowej i odnosi się do kwestii przejęcia
przez Biuro Krajowej Informacji Podatkowej mienia Skarbu Państwa będącego
w dyspozycji izb skarbowych oraz nieruchomości znajdujących się w trwałym
zarządzie izb skarbowych i użytkowanych przez biura Krajowej Informacji Podatkowej
w tych izbach skarbowych.
W art. 59 projektu wprowadzono regulację przejściową związaną z art. 28 projektu
ustawy odnoszącym się do zakazu podległości służbowej pomiędzy osobami
zatrudnionymi w izbach skarbowych. Przepisem tym określono procedurę złożenia
przez pracowników zatrudnionych w izbach skarbowych, w przypadku wystąpienia
przesłanek określonych w art. 79 ustawy o służbie cywilnej oraz w art. 28 ust. 1
projektu ustawy, pisemnej informacji w sprawie zatrudnienia przez małżonka, osoby
pozostające w stosunku pokrewieństwa do drugiego stopnia włącznie, powinowactwa
pierwszego stopnia, osoby pozostające w stosunku przysposobienia, opieki lub kurateli
oraz osoby prowadzące wspólne gospodarstwo domowe. Celem przepisu jest ustalenie
istnienia bądź też nieistnienia podległości służbowej między osobami zatrudnionymi
w administracji podatkowej w chwili wejścia w życie przepisu. Zatem obowiązek ten
będzie dotyczył wszystkich osób, w przypadku wystąpienia przesłanek określonych
w art. 79 ustawy o służbie cywilnej oraz w art. 28 ust. 1 projektu ustawy, bez względu
na zatrudnienie w administracji podatkowej, ale jednocześnie będzie ograniczony tylko
do sytuacji, w których taka podległość występuje. Termin złożenia informacji określono
na 90 dni od dnia wejścia w życie ustawy. Tak zakreślony termin wydaje się optymalny
z uwagi na różne sytuacje życiowe, w których mogą się znajdować osoby zatrudnione
w administracji podatkowej.
Przepis art. 60 projektu ustawy przewiduje, iż dyrektorzy izb skarbowych i naczelnicy
urzędów skarbowych, którzy zostali powołani na ww. stanowiska przed wejściem
w życie niniejszej ustawy, pozostają na tych stanowiskach także po wejściu w życie
niniejszej ustawy. Wprowadzenie ww. przepisu zapewni zatem ciągłość wykonywania
ustawowych zadań przez dyrektora izby skarbowej i naczelnika urzędu skarbowego,
a akty ich powołania pozostają w mocy.
Przepis art. 61 projektu przewiduje, iż dotychczasowi wicedyrektorzy izb skarbowych,
z dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, stają się zastępcami dyrektora izby
60