Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o ujawnieniu w księgach wieczystych prawa własności nieruchomości Skarbu Państwa oraz jednostek samorządu terytorialnego

OCENA SKUTKÓW REGULACJI

1. Podmioty, na które oddziałuje projektowana regulacja
Projektowana nowelizacja ustawy oddziałuje na Skarb Państwa oraz jednostki
samorządu terytorialnego jako właścicieli nieruchomości. Ponadto projektowana
regulacja będzie oddziaływać na sądy rejonowe – wydziały ksiąg wieczystych
i w mniejszym zakresie na wydziały cywilne sądów powszechnych, w zakresie
rozpoznawania wniosków o stwierdzenie nabycia własności. Beneficjentem ustawy
będą także obywatele państwa zainteresowani uregulowaniem stosunków prawnych.

2. Wyniki przeprowadzonych konsultacji
Stosownie do art. 5 ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o działalności lobbingowej
w procesie stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414, z późn. zm.), w ramach
konsultacji społecznych projekt udostępniono w Biuletynie Informacji Publicznej na
stronie podmiotowej Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji. Wraz
z przekazaniem do uzgodnień międzyresortowych projekt przekazano w celu
zaopiniowania do Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego. Projekt
został uzgodniony przez Komisję. Został on przesłany także do wojewodów oraz
Związku Miast Polskich, Związku Gmin Wiejskich RP, Związku Powiatów
Polskich oraz Związku Województw RP.
W toku konsultacji społecznych projektu uwagi zgłosili:
1. Sekretarz Miasta Wrocławia – żadna ze zgłoszonych uwag nie została
uwzględniona. Wątpliwości zgłoszone co do zakresu uzupełnienia, o którym
mowa w art. 1a ust. 5, oraz opinia, iż „obowiązek wpisywania danych nie może
dotyczyć ksiąg wieczystych założonych już na podstawie ustawy” nie mają
w opinii Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji uzasadnienia w treści
projektu. Natomiast zasugerowane zastosowanie przy realizacji zapisów ustawy
narzędzia teleinformatycznego, które połączyłoby bazy ewidencji gruntów i
budynków oraz elektronicznej księgi wieczystej jest niemożliwe ze względu na
konieczność skorzystania z obecnie dostępnych możliwych środków, które
pozwolą na realizację zapisów ustawy w najszybszym możliwym terminie.

9
2. Wojewoda
więtokrzyski – uwaga dotycząca doprecyzowania kontroli
sprawowanej przez wojewodę na podstawie art. 4a ust. 3 została uwzględniona.
Kwestia ta została wyjaśniona w uzasadnieniu do projektu ustawy.
3. Wojewoda Małopolski – żadna ze zgłoszonych uwag nie została uwzględniona.
Wojewoda podniósł kwestię finansowania realizacji ustawy przez marszałka,
który za pośrednictwem regionalnych zarządów melioracji i urządzeń wodnych
ma obowiązek ujawniania praw Skarbu Państwa, jednak Minister Spraw
Wewnętrznych i Administracji pozostaje na stanowisku, iż ustawa nie nakłada
nowych zadań na organy właściwe w sprawach gospodarki nieruchomościami
Skarbu Państwa oraz jednostek samorządu terytorialnego. Wynikają one z
zakresu ich obowiązków, kształtowanych przepisami innych (wcześniejszych)
ustaw, których realizacja nie może pozostawać nadal w poważnej zwłoce.
Poddano także w wątpliwość zachowanie w niezmienionym brzmieniu art. 2 ust.
1 oraz art. 3 ust. 1, jednak uwagę powyższą uznano za niezasadną z powodu
konieczności pozostawienia podstawy prawnej dla złożenia odpowiedniego
wniosku przez podmioty, które jeszcze tego obowiązku nie dopełniły, a które
posiadają nieruchomości ujęte w
sporządzonym wykazie i zestawieniu
krajowym. Za niezasadną uznano także uwagę dotyczącą zbyt krótkiego terminu
na złożenie do sądów rejonowych wniosków o ujawnienie – w opinii
projektodawcy termin ten jest optymalny. Nie uwzględniono także uwag
zgłoszonych w kwestii nieruchomości nabytych w trybie art. 73 ustawy
– Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną oraz
nieruchomości objętych przepisami ustawy – Prawo wodne, podniesiona
tematyka nie stanowi przedmiotu projektowanej regulacji, jak również w
projekcie zastosowano terminy optymalne dla wszystkich nieruchomości, także
tych wspomnianych.
4. Wojewoda Dolnośląski – żadna ze zgłoszonych uwag nie została uwzględniona.
Według Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji zastosowano optymalne
terminy na realizację obowiązków ustawowych, dlatego też nie przyjęto sugestii
przedłużenia wskazanych w projekcie terminów. Podniesiona w piśmie
Wojewody kwestia zwiększenia ilości kontrolowanych jednostek
odpowiedzialnych za realizację zadań ustawowych jest w opinii Ministra Spraw
Wewnętrznych i Administracji niezasadna. Natomiast uwzględnienie zgłoszonej

10
przez Wojewodę uwagi poprzez zmianę wzoru wykazu jest niemożliwe ze
względu na wysoki poziom zaawansowania prac na przedmiotowym szablonie.
5. Wojewoda Pomorski – zgłoszono uwagę w kwestii zakończenia składania
sprawozdań, planuje się jej uwzględnienie w projekcie aktu wykonawczego do
ustawy. Nie uwzględniono natomiast uwagi dotyczącej ciągłej aktualizacji
wykazów, bowiem założeniem ustawodawcy było, aby inwentaryzacja
nieruchomości sektora publicznego miała charakter epizodyczny.
6. Wojewoda
ląski – nie uwzględniono zgłoszonej sugestii dotyczącej
dodatkowego przedłużenia terminów, gdyż w opinii Ministra Spraw
Wewnętrznych i Administracji w projekcie zastosowano optymalne terminy na
realizację obowiązków.
7. Wojewoda Warmińsko-Mazurski – w projekcie uwzględniono uwagę dotyczącą
art. 1a ust. 1 poprzez zobowiązanie starostów do przekazania sporządzonych
wykazów także innym niż starostowie organom reprezentującym Skarb Państwa.
Nie uwzględniono natomiast propozycji ws. aktualizacji i okresowej weryfikacji
wykazów przez wszystkie organy, gdyż założeniem ustawodawcy było, aby
inwentaryzacja nieruchomości sektora publicznego miała charakter
epizodyczny. Nie zmieniono także brzmienia art. 1a ust. 4 i 5, pozostawiając
dopuszczalną miarę swobody w kwestii żądania uzupełnienia wykazu.
Pozostawiono również w niezmienionym kształcie dotychczasowy zarysowany
w ustawie układ kompetencji organów – starostów i wojewodów, nie
uwzględniając tym samym propozycji przekazywania przez starostów danych ze
sprawozdań właściwym wojewodom i Głównemu Geodecie Kraju, w celu
uaktualnienia zestawienia zbiorczego. W kwestii dodania ust 2 do art. 2
w brzmieniu: „Sprawy, o których mowa w ust. 1, wszczęte przed dniem wejścia
w życie ustawy podlegają umorzeniu”, trzeba wskazać, że w wyniku zgłoszonej
przez Rządowe Centrum Legislacji w toku dalszych prac nad projektem uwagi,
zmianie uległo brzmienie przepisu przejściowego. Częściowo uwzględniono
uwagę w sprawie przyznania środków finansowych dla wojewody i starostów na
realizację obowiązków ustawowych.
8. Wojewoda Zachodniopomorski – zgłoszono uwagę w kwestii zakończenia
składania sprawozdań, planuje się jej uwzględnienie w projekcie aktu
wykonawczego do ustawy. Uwzględniono także uwagę dotyczącą braku

11
doprecyzowania, czy uprawnienie wojewody z art. 1a ust. 4 ma wpływ na termin
określony w art. 1a ust. 3.

3. Wpływ regulacji na sektor finansów publicznych, w tym budżet państwa i budżety
jednostek samorządu terytorialnego
Projektowana nowelizacja ustawy wywoła nieznaczne skutki dla budżetu państwa.
Określone koszty powstaną po stronie Głównego Urzędu Geodezji i Kartografii
i wynikają one z potrzeby utrzymania systemu Integrującej Platformy
Elektronicznej, potrzeby modernizacji obecnej infrastruktury teleinformatycznej.
Szacunkowe koszty wynoszą około 3 367 000 zł brutto w skali roku (2 000 000 zł
– część kosztów związanych z utrzymaniem infrastruktury teleinformatycznej
systemu Integrującej Platformy Elektronicznej oraz 1
367 000 zł – koszty
utrzymania i modernizacji infrastruktury teleinformatycznej w zakresie rozwiązań
sprzętowych i oprogramowania). Określone koszty powstaną również po stronie
wojewodów i wynikają one z potrzeby zapewnienia obsługi technicznej
infrastruktury teleinformatycznej. Szacunkowe koszty wynoszą około 768 000 zł
brutto w skali roku (48 000 zł dla każdego województwa). Zostaną one pokryte ze
środków rezerwy celowej na uzupełnienie wydatków na gospodarkę
nieruchomościami.
Przedmiotowa nowelizacja nie wymaga zagwarantowania dodatkowych środków
dla jednostek samorządu terytorialnego. Kontynuacja zadań sądów powszechnych
związana z wpływem wniosków wieczysto-księgowych i wpływem pewnej liczby
spraw o stwierdzenie nabycia własności nie wymaga dodatkowych środków
z budżetu państwa.
Reasumując, określony w art. 3 ust. 1 maksymalny limit wydatków z rezerwy
celowej budżetu państwa wyrażony kwotowo wynosi:
1) w 2012 r. – 841 750 zł (dla GUGiK) oraz 192 000 zł (dla wojewodów)
2) w 2013 r. – 3 367 000 zł (dla GUGiK) oraz 768 000 zł (dla wojewodów)
3) w 2014 r. – 3 367 000 zł (dla GUGiK) oraz 768 000 zł (dla wojewodów)
4) w 2015 r. – 841 750 zł (dla GUGiK) oraz 192 000 zł (dla wojewodów)
Maksymalny limit wydatków z budżetu państwa wyrażony kwotowo na okres
wykonywania ustawy łącznie wynosi 10 337 500 zł.

12
W przypadku zagrożenia przekroczenia przyjętego na dany rok budżetowy
maksymalnego limitu wydatków, o którym mowa w art. 3 ust. 1, zostaną
zastosowane mechanizmy korygujące polegające na:
– obniżeniu kosztów przeznaczonych na utrzymanie i modernizację infrastruktury
teleinformatycznej w zakresie rozwiązań sprzętowych i oprogramowania
(GUGiK) lub
– obniżeniu kosztów przeznaczonych na obsługę techniczną infrastruktury
teleinformatycznej (wojewodowie).
Minister właściwy do spraw administracji publicznej wykonuje obowiązki
określone w art. 50 ust. 5 ustawy o finansach publicznych z dnia 27 sierpnia 2009 r.
W tym zakresie jest on odpowiedzialny za bieżące monitorowanie przynajmniej
dwa razy w roku według stanów na koniec każdego półrocza, wykorzystanych
limitów wydatków i stosowanie mechanizmów korygujących. Wdrożenia
mechanizmów korygujących dokonują natomiast minister właściwy do spraw
administracji publicznej oraz właściwy wojewoda – każdy w zakresie swojej
właściwości.
Celem nowych zadań jest maksymalizowanie ilości nieruchomości sektora
publicznego ujawnionych w zbiorze ksiąg wieczystych. Liczba tych nieruchomości
stanowi miernik określający stopień realizacji ww. celu.

4. Wpływ regulacji na rynek pracy, konkurencyjność gospodarki i przedsiębiorczość
Wejście w życie projektowanej ustawy nie będzie miało bezpośredniego wpływu na
konkurencyjność gospodarki i przedsiębiorczość, jednak proponowana regulacja
może pozytywnie wpłynąć na klimat inwestycyjny związany z ujawnieniem
rzeczywistego stanu prawnego w systemie ksiąg wieczystych.
Wejście w życie projektowanej nowelizacji ustawy nie będzie miało wpływu na
rynek pracy.

5. Wpływ regulacji na sytuację i rozwój regionalny
Wejście w życie projektowanej nowelizacji ustawy będzie miało pozytywny wpływ
na sytuację i rozwój regionów przez doprowadzenie do ukazania w księgach
wieczystych rzeczywistego stanu prawnego nieruchomości stanowiących własność

13