Rządowy projekt ustawy o ratyfikacji Statutu Międzynarodowej Organizacji Policji Kryminalnej - Interpol, przyjętego w Wiedniu dnia 13 czerwca 1956 r.

Druk nr 2876


Warszawa, 3 listopada 2014 r.
SEJM

RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VII kadencja
Prezes Rady Ministrów

RM-10-95-14



Pan

Radosław Sikorski

Marszałek Sejmu

Rzeczypospolitej Polskiej



Szanowny Panie Marszałku
Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia
2 kwietnia 1997 r. przedstawiam Sejmowi Rzeczypospolitej Polskiej projekt
ustawy

- o ratyfikacji Statutu Międzynarodowej
Organizacji Policji Kryminalnej -
Interpol, przyjętego w Wiedniu dnia 13
czerwca 1956 r.

W załączeniu przedstawiam także opinię dotyczącą zgodności
proponowanych regulacji z prawem Unii Europejskiej.
Jednocześnie uprzejmie informuję, że do prezentowania stanowiska Rządu
w tej sprawie w toku prac parlamentarnych zostali upoważnieni Minister Spraw
Wewnętrznych oraz Minister Spraw Zagranicznych.

Z poważaniem

(-) Ewa Kopacz
Projekt
U S T A W A
z dnia
o ratyfikacji Statutu Międzynarodowej Organizacji Policji Kryminalnej – Interpol,
przyjętego w Wiedniu dnia 13 czerwca 1956 r.
Art. 1. Wyraża się zgodę na dokonanie przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej
ratyfikacji Statutu Międzynarodowej Organizacji Policji Kryminalnej – Interpol, przyjętego
w Wiedniu dnia 13 czerwca 1956 r.
Art. 2. Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
UZASADNIENIE

1. Potrzeba i cel związania Rzeczypospolitej Polskiej Statutem
Międzynarodowa Organizacja Policji Kryminalnej – Interpol jest organizacją, której
celem jest zapewnienie współpracy organów policyjnych w zapobieganiu i zwalczaniu
przestępczości i rozwój tej współpracy.
Interpol wywodzi się z Międzynarodowej Komisji Policji Kryminalnych, powołanej
w 1923 r. na Międzynarodowym Kongresie Policji Kryminalnych w Wiedniu.
Po drugiej wojnie światowej, w 1946 r., reaktywowano Międzynarodową Komisję
Policji Kryminalnych podczas konferencji w Brukseli. Podczas Sesji Zgromadzenia
Ogólnego Komisji w Wiedniu w czerwcu 1956 r. uchwalono Statut organizacji, który
przyznał jej nazwę „Międzynarodowa Organizacja Policji Kryminalnej – Interpol”, oraz
ustanowiono siedzibę Sekretariatu Generalnego Interpolu w Paryżu. Aktualnie siedzibą
tą jest Lyon.
Obecnie do Interpolu należy 190 państw i stanowi on największą międzynarodową
organizację policyjną oraz ważne forum współpracy policyjnej państw, zwłaszcza tych,
które nie należą do Unii Europejskiej.
Działalność Interpolu koncentruje się w szczególności na:
– zwalczaniu przestępczości zorganizowanej oraz narkotykowej,
– zwalczaniu przestępczości gospodarczej, w tym cyberprzestępczości,
– poszukiwaniu sprawców przestępstw,
– zwalczaniu terroryzmu i zapewnieniu bezpieczeństwa i porządku publicznego,
– zwalczaniu handlu ludźmi oraz przestępczości seksualnej, w tym skierowanej
przeciwko nieletnim,
– zwalczaniu nielegalnego obrotu dobrami kultury.
Działania Interpolu opierają się na nowoczesnym, zinformatyzowanym systemie
łączności, ułatwiającym wymianę informacji pomiędzy Krajowymi Biurami Interpolu
i Sekretariatem Generalnym oraz umożliwiającym dostęp organów ścigania państw
członkowskich do baz danych Interpolu.
Podstawą prawną działania Interpolu jest Statut uchwalony w 1956 r. Inne ważne
dokumenty regulujące jego pracę to: Regulamin Ogólny, Regulamin przetwarzania
informacji, Standardy Pracy Krajowych Biur Interpolu oraz Regulamin Finansowy.
Podstawę podejmowanych przez Interpol działań stanowią także rezolucje
Zgromadzenia Ogólnego Interpolu, uchwały i rezolucje Organizacji Narodów
Zjednoczonych, a także konwencje i porozumienia międzynarodowe, w których Interpol
wymieniany jest jako podmiot współpracy.
Działania Interpolu koordynuje Sekretariat Generalny, stanowiący centralny punkt
kontaktowy dla Krajowych Biur Interpolu, działających w poszczególnych państwach
członkowskich. Zapewnia on Biurom pomoc oraz wszelkie informacje w czynnościach
i postępowaniach o charakterze transgranicznym.
Polska Policja jest obecna w międzynarodowych strukturach policyjnych od 1923 r.,
kiedy to jej przedstawiciele uczestniczyli w kongresie założycielskim Międzynarodowej
Komisji Policji Kryminalnych. W 1952 r., wskutek ówczesnych uwarunkowań
politycznych, strona polska zerwała współpracę z Interpolem, chociaż formalnie nigdy
z niego nie wystąpiła. Wznowienie członkostwa nastąpiło w dniu 27 września 1990 r.,
podczas 59. Sesji Zgromadzenia Ogólnego Interpolu w Ottawie. Od tego momentu
Polska została ponownie uznana przez społeczność międzynarodową za pełnoprawnego
członka tej organizacji.
W wyniku przemian ustrojowych, po 1989 r., Policja stanęła przed nowymi zadaniami.
Pojawiły się nowe rodzaje przestępstw, w szczególności takie jak: nielegalny obrót
środkami narkotykowymi, przestępstwa bankowe czy piractwo towarowe. Ułatwienia
w ruchu granicznym oraz położenie geograficzne w centrum Europy sprawiły, że
Polska stała się krajem częstego przemytu dla zorganizowanych grup przestępczych.
Policji trudno byłoby samodzielnie sprostać nowym wyzwaniom w związku
z narastającą falą przestępczości. Koniecznością stało się nawiązanie współpracy
z organami ścigania innych państw. Dzięki przynależności do Interpolu Policja uzyskała
dostęp do bogatych zbiorów danych tej organizacji, jak również do nowoczesnego,
zinformatyzowanego systemu wymiany informacji o globalnym zasięgu.
Za pośrednictwem tej sieci Policja może bez zbędnej zwłoki kontaktować się
z organami ścigania innych państw oraz gromadzić i przetwarzać informacje. Jako
członek Interpolu może również wymieniać i zdobywać doświadczenia w zakresie
zwalczania przestępczości podczas organizowanych przez Interpol konferencji i szkoleń
międzynarodowych.
W celu zobrazowania przedmiotu i zakresu współpracy Policji z Interpolem należy
wskazać, że w minionych latach w ciągu roku dochodziło do wymiany informacji
dotyczących m.in. następujących spraw skradzionych pojazdów (około 300 000),
2

skradzionych dokumentów podroży (około 450 000), skradzionych dokumentów
administracyjnych (około 150 000), poszukiwanych sprawców przestępstw (około
11 000). Strona polska przekazywała również innego rodzaju dokumentację (150 000).
Tylko w 2010 r. Policja oraz inne podmioty uprawnione do dostępu do zasobów
Interpolu przeprowadziły ponad 40 000 sprawdzeń w bazach tej organizacji.
Z zasobów Interpolu korzysta również Komenda Główna Straży Granicznej, natomiast
Szef Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Szef Centralnego Biura
Antykorupcyjnego, Szef Biura Ochrony Rządu oraz Generalny Inspektor Informacji
Finansowych zawarli (lub negocjują zawarcie) z Komendantem Głównym Policji
porozumień umożliwiających bezpośredni dostęp do baz danych Interpolu.
Podczas sesji Zgromadzenia Ogólnego Interpolu, która odbyła się w dniach
31 października – 3 listopada 2011 r. w Hanoi, została przyjęta rezolucja
nr AG-2011-RES-15, zatwierdzająca rejestrację i publikację Statutu Interpolu przez
Organizację Narodów Zjednoczonych, zgodnie z artykułem 102 Karty Narodów
Zjednoczonych, oraz zobowiązująca Sekretariat Generalny Interpolu do podjęcia
wszelkich niezbędnych w tym celu kroków.
Rejestracja i publikacja Statutu pozwoli na:
– zniesienie wątpliwości związanych ze statusem Interpolu jako organizacji
międzynarodowej,
– zwiększenie prestiżu oraz poprawę uznawalności i wizerunku organizacji na arenie
międzynarodowej,
– poprawę współpracy z innymi podmiotami międzynarodowymi,
– uzyskanie przywilejów i immunitetów niezbędnych do prowadzenia działalności na
rzecz wspierania państw członkowskich.
Mimo faktycznej, ponownej od dnia 27 września 1990 r., przynależności polskiej
Policji do Interpolu i korzystania z wynikających z tego tytułu uprawnień oraz
spełniania ciążących na niej obowiązków, Rzeczpospolita Polska do chwili obecnej nie
podjęła działań mających na celu formalne związanie się Statutem tej organizacji.
Taki stan rzeczy wynika z faktu, iż Statut nie podlegał procedurze podpisania przez
państwa członkowskie oraz nie zawiera postanowień dotyczących konieczności jego
ratyfikacji. Państwa wyrażały w praktyce zgodę na związanie się Statutem poprzez
złożenie wniosku o przyjęcie w poczet Interpolu oraz brak zgłoszenia sprzeciwu wobec
związania się Statutem. Zgodnie z art. 45 Statutu państwa mogły złożyć w ciągu
3