Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks cywilny, ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw

– 5 –
zniszczenia rzeczy, które w chwili otwarcia spadku były we władaniu
spadkodawcy.
§ 5. Postanowienie o dokonaniu zabezpieczenia oraz o zmianie środka
zabezpieczenia podlega wykonaniu z chwilą jego wydania. Sąd może wstrzymać
wykonanie zaskarżonego postanowienia do czasu rozstrzygnięcia apelacji.
§ 6. Na postanowienie sądu w przedmiocie zabezpieczenia spadku przysługuje
apelacja.
Art. 636. § 1. Sąd udziela zabezpieczenia w taki sposób, jaki stosownie do
okoliczności uzna za odpowiedni.
§ 2. Środkami zabezpieczenia są w szczególności: spisanie majątku ruchomego
i oddanie tego majątku pod dozór, złożenie do depozytu, ustanowienie zarządu
tymczasowego, ustanowienie dozoru nad nieruchomością. Zastosowanie jednego środka
nie wyłącza zastosowania innych, równocześnie lub kolejno.
§ 3. Ustanowienie zarządu tymczasowego może nastąpić tylko wtedy, gdy
zabezpieczeniu podlega przedsiębiorstwo, gospodarstwo rolne albo prawo majątkowe
wymagające zabezpieczenia przez ustanowienie zarządu.
§ 4. Jeżeli zachodzi tylko potrzeba strzeżenia nieruchomości, ustanawia się dozór
nad nieruchomością.
§ 5. Do zarządcy tymczasowego i dozorcy ustanowionych w toku postępowania
o zabezpieczenie spadku stosuje się odpowiednio przepisy art. 855–862, art. 931
i art. 933–941.
§ 6. Podlegające zabezpieczeniu pieniądze, papiery wartościowe, imienne
książeczki oszczędnościowe lub inne dokumenty potwierdzające zawarcie umowy
rachunku oszczędnościowego, rachunku oszczędnościowo-rozliczeniowego albo
rachunku terminowej lokaty oszczędnościowej, a także złote monety, kruszce szlachetne
i wyroby z tych kruszców oraz inne kosztowności składa się do depozytu. Kosztowności
mogą być również oddane na przechowanie dozorcy.
§ 7. Jeżeli w skład spadku wchodzą ruchomości ulegające łatwo zepsuciu, sąd
zarządza ich sprzedaż przez komornika, oznaczając przy tym sposób sprzedaży.
Uzyskane ze sprzedaży pieniądze składa się do depozytu sądowego.
Art. 6361. Sąd z urzędu uchyli zabezpieczenie, jeżeli ustała potrzeba
zabezpieczenia, a w szczególności gdy zgłosi się spadkobierca legitymujący się
prawomocnym postanowieniem o stwierdzeniu nabycia spadku albo zarejestrowanym
– 6 –
aktem poświadczenia dziedziczenia w celu objęcia spadku albo wykonawca testamentu
lub kurator spadku w celu przejęcia zarządu majątkiem spadkowym.
Art. 6362. Przepisy o zabezpieczeniu spadku stosuje się odpowiednio do
zabezpieczenia przedmiotu zapisu windykacyjnego.
Art. 6363. § 1. Wykaz inwentarza może być złożony w sądzie spadku lub w sądzie,
w którego okręgu znajduje się miejsce zamieszkania składającego wykaz. Sąd niebędący
sądem spadku niezwłocznie przesyła wykaz inwentarza do sądu spadku.
§ 2. Na żądanie spadkobiercy, zapisobiercy windykacyjnego lub wykonawcy
testamentu notariusz sporządza protokół obejmujący wykaz inwentarza. Notariusz,
przed którym złożono wykaz inwentarza, niezwłocznie przesyła wypis protokołu do
sądu spadku.
§ 3. Sąd spadku niezwłocznie zarządza ogłoszenie o złożeniu wykazu inwentarza.
Art. 637. § 1. Na wniosek tego, kto uprawdopodobni, że jest spadkobiercą,
uprawnionym do zachowku lub zapisobiercą, albo wykonawcy testamentu, wierzyciela
mającego pisemny dowód należności przeciwko spadkodawcy sąd spadku wydaje
postanowienie o sporządzeniu spisu inwentarza.
§ 2. W wypadkach przewidzianych w ustawie postanowienie o sporządzeniu spisu
inwentarza wydaje się z urzędu.
§ 3. Na postanowienie sądu w przedmiocie sporządzenia spisu inwentarza
przysługuje apelacja.
§ 4. Sąd spadku niezwłocznie zarządza ogłoszenie o wydaniu postanowienia
o sporządzeniu spisu inwentarza.
Art. 6371. Wniosek o sporządzenie spisu inwentarza może być także zgłoszony
bezpośrednio komornikowi, który byłby właściwy do wykonania postanowienia sądu
spadku o sporządzeniu spisu inwentarza. Komornik przystępuje niezwłocznie do
sporządzenia spisu i zawiadamia o tym sąd spadku, który wydaje postanowienie
w przedmiocie sporządzenia spisu. Jeżeli postanowienie o sporządzeniu spisu nie
zostanie wydane, spis dokonany przez komornika rodzi takie same skutki jak złożenie
wykazu inwentarza.
Art. 638. Jeżeli spisu inwentarza żąda wierzyciel, sąd wydaje postanowienie
w przedmiocie wniosku po wysłuchaniu spadkobiercy, chyba że wysłuchanie nie jest
możliwe.
– 7 –
Art. 6381. § 1. Ogłoszenia, o których mowa w art. 6363 § 3 i art. 637 § 4,
zamieszcza się na stronie internetowej oraz na tablicy ogłoszeń sądu spadku.
§ 2. Ogłoszenie powinno zawierać:
1)
imię, nazwisko, numer Powszechnego Elektronicznego Systemu Ewidencji
Ludności (PESEL), jeżeli został nadany, oraz ostatni adres spadkodawcy;
2)
datę śmierci spadkodawcy.
§ 3. Ogłoszenie w przedmiocie złożenia wykazu inwentarza powinno zawierać
również pouczenie, że:
1)
ze złożonym wykazem inwentarza może się zapoznać każdy, kto taką potrzebę
dostatecznie usprawiedliwi;
2)
osoby wskazane w art. 637 § 1 mogą złożyć wniosek o sporządzenie spisu
inwentarza.
§ 4. Ogłoszenie o wydaniu postanowienia o sporządzeniu spisu inwentarza
powinno zawierać również pouczenie, że osoby wskazane w art. 637 § 1 mogą
uczestniczyć w sporządzaniu spisu, w szczególności zgłaszać przedmioty majątkowe lub
długi, które podlegają wciągnięciu do spisu inwentarza.
Oddział 2
Wykonanie postanowienia o zabezpieczeniu spadku lub sporządzeniu spisu inwentarza
Art. 6382. W sprawach, w których postanowienie o zabezpieczeniu spadku lub
spisie inwentarza zostało wydane z urzędu, sąd z urzędu kieruje do komornika polecenie
dokonania zabezpieczenia lub sporządzenia spisu inwentarza.
Art. 6383. Podstawą postępowania mającego na celu wykonanie postanowienia
o zabezpieczeniu spadku lub o sporządzeniu spisu inwentarza jest postanowienie
zaopatrzone z urzędu we wzmiankę o wykonalności.
Art. 6384. § 1. Jeżeli postanowienie o zabezpieczeniu spadku nie określa środka
zabezpieczenia, wybór środka zabezpieczenia należy do komornika. Komornik
niezwłocznie zawiadamia sąd, który wydał postanowienie o zabezpieczeniu spadku,
o zastosowanym środku zabezpieczenia.
§ 2. W razie potrzeby złożenia przedmiotów do depozytu komornik występuje
z wnioskiem do sądu, który wydał postanowienie o zabezpieczeniu spadku.
§ 3. Sąd, który wydał postanowienie o zabezpieczeniu, zawiadamia sąd spadku
o środkach zabezpieczenia zastosowanych przez komornika.
– 8 –
Art. 6385. Nadzór nad czynnościami komornika sprawuje sąd, który wydał
postanowienie o zabezpieczeniu spadku lub spisie inwentarza.
Art. 6386. § 1. Spis majątku ruchomego w ramach zabezpieczenia spadku oraz spis
inwentarza sporządza się w obecności dwóch świadków powołanych przez komornika.
§ 2. Przy sporządzaniu spisu majątku ruchomego mogą być obecne osoby, które
mają prawo zgłosić wniosek o zabezpieczenie spadku. Niestawiennictwo tych osób nie
wstrzymuje wykonania czynności.
§ 3. Z dokonanej czynności komornik sporządza protokół, który podpisują wszyscy
obecni. Odmowę lub niemożność podpisania stwierdza się w protokole z podaniem
przyczyn.
Art. 6387. Komornik wykonujący postanowienie o zabezpieczeniu spadku
powinien w razie potrzeby zastosować tymczasowe środki zapobiegające usunięciu
ruchomości przed ich spisaniem.
Art. 6388. § 1. Z pieniędzy spadkowych komornik wykonujący postanowienie
o zabezpieczeniu spadku wyda w razie potrzeby członkowi rodziny spadkodawcy,
a gdyby to nie było możliwe, domownikowi spadkodawcy albo innej osobie ponoszącej
koszty pogrzebu, sumę potrzebną na koszty pogrzebu spadkodawcy. W przypadku braku
pieniędzy na pogrzeb spadkodawcy, sąd może zarządzić sprzedaż odpowiedniej rzeczy
z majątku spadkowego.
§ 2. Komornik wykonujący postanowienie o zabezpieczeniu spadku może
z pieniędzy spadkowych pozostawić członkom rodziny spadkodawcy, którzy do chwili
jego śmierci wspólnie z nim zamieszkiwali i byli na jego utrzymaniu, niezbędne kwoty
na ich utrzymanie przez czas nie dłuższy niż jeden miesiąc.
Art. 6389. O terminie sporządzenia spisu inwentarza zawiadamia się wnioskodawcę
oraz uczestników postępowania w przedmiocie sporządzenia spisu inwentarza, a także
spadkobierców i zapisobiercę windykacyjnego, których miejsce pobytu jest znane, jak
również wykonawcę testamentu, kuratora spadku, dozorcę i zarządcę tymczasowego,
jeżeli byli ustanowieni. Niestawiennictwo tych osób nie wstrzymuje czynności.
Art. 63810. § 1. W spisie inwentarza zamieszcza się majątek spadkowy
z zaznaczeniem wartości każdej rzeczy lub prawa, przedmioty zapisów windykacyjnych
oraz długi spadkowe ze wskazaniem wysokości każdego z nich.
§ 2. W spisie inwentarza wykazuje się też wartość stanu czynnego spadku
z uwzględnieniem wartości rzeczy i praw spornych.
– 9 –
§ 3. Wartość rzeczy, praw, przedmiotów zapisów windykacyjnych i wysokość
długów spadkowych ustala się według stanu i cen z dnia otwarcia spadku.
§ 4. Komornik dokonujący spisu inwentarza ustala z urzędu, jakie rzeczy, prawa,
przedmioty zapisów windykacyjnych i długi spadkowe powinny być zamieszczone
w spisie.
§ 5. Przy sporządzaniu spisu inwentarza stosuje się odpowiednio przepisy art. 947–
949.
Art. 63811. W razie potrzeby zamieszczenia w spisie inwentarza rzeczy
znajdujących się w okręgu innego sądu sąd spadku może zwrócić się do tego sądu
o dokonanie potrzebnych czynności. Po ich wykonaniu sąd wezwany przekazuje akta
sprawy sądowi spadku.
Art. 63812. § 1. Ruchomości i nieruchomości zamieszczone w spisie inwentarza
pozostawia się w posiadaniu osób, które nimi władają. Nie dotyczy to ruchomości
złożonych do depozytu.
§ 2. Jeżeli zachodzą podstawy do zabezpieczenia spadku z urzędu, komornik
zawiadamia o tym sąd właściwy do zabezpieczenia spadku.
Art. 63813. W razie ujawnienia majątku lub długu niezamieszczonego w spisie
inwentarza sąd spadku wydaje postanowienie o sporządzeniu uzupełniającego spisu
inwentarza. W przypadkach, w których z mocy ustawy postanowienie o spisaniu
inwentarza wydaje się z urzędu, postanowienie o uzupełnieniu spisu inwentarza wydaje
się również z urzędu.
Art. 63814. Po wykonaniu postanowienia w przedmiocie sporządzenia spisu
inwentarza komornik przesyła akta sądowi, który wydał postanowienie.
Art. 639. Przy wykonywaniu postanowień o zabezpieczeniu spadku lub
o sporządzeniu spisu inwentarza w sprawach nieunormowanych odmiennie stosuje się
odpowiednio przepisy art. 759–774.
Art. 6391. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia:
1)
przypadki, w których należy dokonać zawiadomienia określonych instytucji
o zastosowanym środku zabezpieczenia, mając na względzie przedmiot
zabezpieczenia oraz właściwość poszczególnych instytucji;
2)
zawartość protokołu ze spisu majątku ruchomego, w tym zakres danych
osobowych zamieszczanych w protokole, mając na względzie niezbędność