Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o przejęciu przez Państwo dóbr martwej ręki, poręczeniu proboszczom gospodarstw rolnych i utworzeniu Funduszu Kościelnego oraz niektórych innych ustaw

Druk nr 256
Warszawa,
20
stycznia
2012
r.
SEJM
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VII kadencja


Pani

Ewa
Kopacz
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej
Polskiej

Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2
kwietnia 1997 r. i na podstawie art. 32 ust. 2 regulaminu Sejmu niżej podpisani
posłowie wnoszą projekt ustawy:

- o zmianie ustawy o przejęciu przez
Państwo dóbr martwej ręki, poręczeniu
proboszczom gospodarstw rolnych i
utworzeniu Funduszu Kościelnego oraz
niektórych innych ustaw.

Do reprezentowania wnioskodawców w pracach nad projektem ustawy
upoważniamy pana posła Romana Kotlińskiego.

(-) Maciej
Banaszak;
(-) Piotr
Paweł Bauć; (-) Robert Biedroń;
(-) Bartłomiej Bodio; (-) Jerzy Borkowski; (-) Artur Bramora; (-) Jan
Cedzyński; (-) Piotr Chmielowski; (-) Artur Dębski; (-) Marek Domaracki;
(-) Dariusz Cezar Dziadzio; (-) Wincenty Elsner; (-) Artur Górczyński;
(-) Anna
Grodzka;
(-) Michał Kabaciński;
(-) Adam
Kępiński;
(-) Krzysztof Kłosowski; (-) Henryk Kmiecik; (-) Sławomir Kopyciński; (-
) Roman Kotliński; (-) Łukasz Krupa; (-) Jacek Kwiatkowski; (-) Tomasz
Makowski; (-) Małgorzata Marcinkiewicz; (-) Maciej Mroczek; (-) Jacek
Najder; (-) Wanda Nowicka; (-) Michał Tomasz Pacholski; (-) Janusz
Palikot; (-) Wojciech Penkalski; (-) Andrzej Piątak; (-) Zofia Popiołek;
(-) Marek Poznański; (-) Andrzej Rozenek; (-) Adam Rybakowicz;
(-) Armand Kamil Ryfiński; (-) Paweł Sajak; (-) Marek Stolarski;
(-) Halina Szymiec-Raczyńska; (-) Maciej Wydrzyński.

projekt

Ustawa z dnia ........ 2012 r.
o zmianie ustawy o przejęciu przez Państwo dóbr martwej ręki, poręczeniu
proboszczom gospodarstw rolnych i utworzeniu Funduszu Kościelnego oraz niektórych
innych ustaw

Art. 1
W ustawie z dnia 20 marca 1950 r. o przejęciu przez Państwo dóbr martwej ręki, poręczeniu
proboszczom posiadania gospodarstw rolnych i utworzeniu Funduszu Kościelnego (Dz. U. Nr
9, poz. 87, Nr 10, poz. 111; z 1969 r. Nr 13, poz. 95; z 1975 r. Nr 17, poz. 94; z 1989 r. Nr 29,
poz. 154; z 1998 r. Nr 137, poz. 887) wprowadza się następujące zmiany:
1) tytuł ustawy otrzymuje brzmienie: Ustawa z dnia 20 marca 1950 r. o przejęciu przez
państwo dóbr martwej ręki i poręczeniu proboszczom posiadania gospodarstw rolnych,
2) w preambule ustawy skreśla się słowa „oraz celem materialnego zabezpieczenia
duchowieństwa”,
3) w art. 1 uchyla się ust. 4 i 5,
4) art. 7 ust. 2 otrzymuje brzmienie: Rada Ministrów ustali tryb zarządu i użytkowania (ust. 1)
5) uchyla się art. 8 – 11.
Art. 2
W ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. Nr
137, poz. 887, Nr 162, poz. 1118 i 1126; z 1999 r. Nr 26, poz. 228, Nr 60, poz. 636, Nr 72,
poz. 802, Nr 78, poz. 875 i Nr 110, poz. 1256; z 2000 r. Nr 9, poz. 118, Nr 95, poz. 1041, Nr
104, poz. 1104 i Nr 119, poz. 1249; z 2001 r. Nr 8, poz. 64, Nr 27, poz. 298, Nr 39, poz. 459,
Nr 72, poz. 748, Nr 100, poz. 1080, Nr 110, poz. 1189, Nr 111, poz. 1194, Nr 130, poz. 1452 i
Nr 154, poz. 1792; z 2002 r. Nr 25, poz. 253, Nr 41, poz. 365, Nr 74, poz. 676, Nr 155, poz.
1287, Nr 169, poz. 1387, Nr 199, poz. 1673, Nr 200, poz. 1679 i Nr 241, poz. 2074; z 2003 r.
Nr 56, poz. 498, Nr 65, poz. 595, Nr 135, poz. 1268, Nr 149, poz. 1450, Nr 166, poz. 1609,
Nr 170, poz. 1651, Nr 190, poz. 1864, Nr 210, poz. 2037, Nr 223, poz. 2217 i Nr 228, poz.
2255, z 2004 r. Nr 19, poz. 177, Nr 64, poz. 593, Nr 99, poz. 1001, Nr 121, poz. 1264, Nr
146, poz. 1546, Nr 173, poz. 1808, Nr 187, poz. 1925 i Nr 210, poz. 2135, z 2005r. Nr 64,
poz. 565, Nr 86, poz. 732, Nr 132, poz. 1110, Nr 143, poz. 1199, Nr 143, poz. 1202, Nr 150,
poz. 1248, Nr 163, poz. 1362, Nr 164, poz. 1366, Nr 169, poz. 1412, Nr 183, poz. 1538, Nr
184, poz. 1539 i Nr 249, poz. 2104, z 2006r. Nr 104, poz. 708, Nr 104, poz. 711, Nr 157, poz.
1119, Nr 170, poz. 1217, Nr 220, poz. 1600, Nr 227, poz. 1658 i Nr 251, poz. 1846, z
2007r.Nr. 17, poz. 95, Nr 21, poz. 125, Nr 112, poz. 769, Nr 115, poz. 791, Nr 115, poz. 792,
Nr 115, poz. 793 i Nr 176, poz. 1243, z 2008r. Nr 63, poz. 394, Nr 67, poz. 411, Nr 141, poz.
888, Nr 171, poz. 1056, Nr 209, poz. 1318, Nr 220, poz. 1417, Nr 220, poz. 1418, Nr 227,
poz. 1505, Nr 228, poz. 1507, Nr 237, poz. 1654 i Nr 237, poz. 1656, z 2009r. Nr 6, poz. 33,
Nr 8, poz. 38, Nr 14, poz. 75, Nr 18, poz. 97, Nr 22, poz. 120, Nr 68, poz. 574, Nr 71, poz.
609, Nr 111, poz. 918, Nr 131, poz. 1075, Nr 157, poz. 1241, Nr 161, poz. 1278 i Nr 218, poz.
1690, z 2010r. Nr 105, poz. 668, Nr 182, poz. 1228, Nr 225, poz. 1474, Nr 254, poz. 1700 i
Nr 257, poz. 1725, z 2011r. Nr 45, poz. 235, Nr 75, poz. 398, Nr 138, poz. 808, Nr 171, poz.
1016, Nr 197, poz. 1170, Nr 199, 1175 oraz Nr 232, poz. 1378):
1) w art. 4 pkt 2 skreśla się lit. f);
2) w art. 7 dodaje się pkt 5a w brzmieniu:
„5a) duchownym przebywającym na misjach lub prowadzącym działalność duszpasterską
wśród Polonii”
3) w art. 16:
a) ust. 10 otrzymuje brzmienie:
„10. Składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe duchownych, o których mowa w art. 6
ust. 1 pkt 10 finansują w całości, z własnych środków, ubezpieczeni”
b) ust. 10a otrzymuje brzmienie:
„10a. Składki za ubezpieczonych, o których mowa w ust. 10, oraz w art. 7 pkt 5a może
finansować zwierzchnia krajowa instytucja diecezjalna lub zakonna po uprzednim
powiadomieniu Zakładu”
Art. 3

…
W ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze
środków publicznych (Dz. U. nr 210, poz. 2135, z 2005r Nr 94, poz. 788, Nr 132, poz. 1110,
Nr 138, poz. 1154, Nr 157, poz.1314, Nr 164, poz. 1366, Nr 167, poz. 1398, Nr 169, poz.
1411 i Nr 179, poz. 1485, z 2006r. Nr 75, poz. 519, Nr 104, poz. 708, Nr 104, poz. 711, Nr
143, poz. 1030, Nr 170, poz. 1217, Nr 191, poz. 1410, Nr 227, poz. 1658 i Nr 249, poz. 1824,
z 2007r. Nr 64, poz. 427, Nr 64, poz. 433, Nr 82, poz. 559, Nr 115, poz. 793, Nr 133, poz.
922, Nr 166, poz. 1172, Nr 171, poz. 1208, Nr 176, poz. 1243 i Nr 180, poz. 1280, z 2008r.
Nr 52, poz. 305, Nr 70, poz. 416, Nr 141, poz. 888, Nr 216, poz. 1367, Nr 225, poz. 1486, Nr
227, poz. 1505, Nr 234, poz. 1570 i Nr 237, poz. 1654, z 2009r. Nr 6, poz. 33, Nr 22, poz.
120, Nr 26, poz. 157, Nr 38, poz. 299, Nr 92, poz. 753, Nr 97, poz. 800, Nr 98, poz. 817, Nr
111, poz. 918, Nr 118, poz. 989, Nr 157, poz. 1241, Nr 161, poz. 1278 i Nr 178, poz. 1374, z
2010r. Nr 50, poz. 301, Nr 107, poz. 679, Nr 125, poz. 842, Nr 127, poz. 857, Nr 165, poz.
1116, Nr 182, poz. 1228, Nr 205, poz. 1363, Nr 225, poz. 1465, Nr 238, poz. 1578, Nr 257,
poz. 1723 i Nr 257, poz. 1725, z 2011r Nr 45, poz. 235, Nr 73, poz. 390, Nr 81, poz. 440, Nr
106, poz. 622, Nr 112, poz. 654, Nr 113, poz. 657, Nr 122, poz. 696, Nr 138, poz. 808, Nr
149, poz. 887, Nr 171, poz. 1016, Nr 205, poz. 1203 i Nr 232, poz. 1378)
1) w art. 86 ust. 4 skreśla się słowa „z Funduszu Kościelnego” dodając zwrot „przez
zwierzchnią krajową instytucję diecezjalną lub zakonną”
2) w art. 86 uchyla się ust. 5.

Art. 4
W ustawie budżetowej na rok 2012 zostanie uwzględniona dotacja dla Funduszu Ubezpieczeń
Społecznych na pokrycie składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe i zdrowotne
duchownych za rok 2011 w części, która nie zostanie sfinansowana w 2011 r. przez Fundusz
Kościelny oraz przez składki opłacane przez duchownych, instytucje diecezjalne i zakonne.

Art. 5
Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2012 r.















Uzasadnienie
Celem projektowanej regulacji jest zniesienie Funduszu Kościelnego, jako formy wspierania
działalności kościołów i związków wyznaniowych nie znajdującej uzasadnienia w świetle
zaawansowanie procesu zwrotu nieruchomości przejętych przez państwo w wyniku ustawy z
dnia 20 marca 1950 r. o przejęciu przez Państwo dóbr martwej ręki, poręczeniu proboszczom
posiadania gospodarstw rolnych i utworzeniu Funduszu Kościelnego i pozostającej w
sprzeczności z zasadą świeckości państwa wyrażoną w odnośnych uregulowaniach
Konstytucji z 1997 roku.

Zniesienie Funduszu Kościelnego nastąpi przez uchylenie odpowiednich sformułowań
przedmiotowej ustawy poświęconych tej zinstytucjonalizowanej formie dotacji państwowych.
Ustawa z dnia 20 marca 1950 r. o przejęciu przez Państwo dóbr martwej ręki, poręczeniu
proboszczom posiadania gospodarstw rolnych i utworzeniu Funduszu Kościelnego
(Dz. U. Nr 9, poz. 87, Nr 10, poz. 111; z 1969 r. Nr 13, poz. 95; z 1975 r. Nr 17, poz. 94;
z 1989 r. Nr 29, poz. 154; z 1998 r. Nr 137, poz. 887) upaństwowiła, jak postanawiał jej art. 1
"wszystkie nieruchomości ziemskie związków wyznaniowych". Od upaństwowienia
wyłączono gospodarstwa rolne proboszczów (beneficja proboszczowskie) o powierzchni do
50 ha, zaś na terenie województw poznańskiego, pomorskiego i śląskiego o powierzchni do
100 ha. W przypadkach przekroczenia tych norm obszarowych upaństwowieniu podlegała
jedynie nadwyżka nad 50 względnie 100 ha.

W aneksie do protokołu Wspólnej Komisji Rządu i Episkopatu z dnia 14 kwietnia 1950 r.
wyłączono od upaństwowienia do 50 ha dla ordynariuszy diecezji i dla seminariów
duchownych oraz do 5 ha dla domów zakonnych.

Według stanu z dnia 15 stycznia 1951 r., przejęto 89.090,8 ha.

Po dniu 15 stycznia 1951 r. wykonanie ustawy o przejęciu przez państwo dóbr martwej ręki
miało - poza jednym wyjątkiem – jedynie charakter korekt zarówno w postaci przejęcia
przeoczonych nieruchomości jak i zwrotu nieruchomości nie podlegających przejęciu. Tym
wyjątkiem było przejęcie po tym dniu, ponad 2.000 ha gruntów gospodarstw rolnych
proboszczów parafii prawosławnych.