Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o partiach politycznych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych

roku, w którym odbyły się wybory. Subwencja wypłacana jest do końca roku,
w którym odbywają się kolejne wybory.
Jak przewiduje art. 29 ustawy o partiach politycznych, wysokość rocznej
subwencji dla danej partii politycznej albo koalicji wyborczej ustalana jest na
zasadzie stopniowej degresji proporcjonalnie do łącznej liczby głosów
ważnych oddanych na listy okręgowe kandydatów na posłów tej partii albo
koalicji wyborczej, w rozbiciu na liczby głosów odpowiadające poszczególnym
przedziałom określonym w procentach, według określonego w tym przepisie
wzoru. Roczna subwencja jest każdego roku w okresie kadencji Sejmu
wypłacana danej partii politycznej w czterech równych kwartalnych ratach.
Podstawę wypłacenia subwencji stanowi złożenie przez organ partii
politycznej statutowo uprawniony do jej reprezentowania na zewnątrz, w
terminie do 31 marca każdego roku, wniosku o wypłacenie subwencji na dany
rok, sporządzonego na urzędowym formularzu i potwierdzonego przez
Państwową Komisję Wyborczą w przedmiocie uprawnienia do subwencji oraz
jej wysokości. Środki finansowe pochodzące z subwencji gromadzi się na
osobnym subkoncie rachunku bankowego partii politycznej. Przekazania
subwencji na wskazany przez partię polityczną rachunek bankowy dokonuje
minister właściwy do spraw finansów publicznych. Pierwsza kwartalna rata
przysługującej partii politycznej subwencji wypłacona zostanie najpóźniej 30
dnia od dnia ogłoszenia przez Państwową Komisję wyborczą w Dzienniku
Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” informacji o przyjętych
i odrzuconych sprawozdaniach wyborczych komitetów wyborczych.
Zgodnie z art. 30 ustawy o partiach politycznych, partia polityczna, która
otrzymuje subwencję, przekazuje od 5% do 15% subwencji na Fundusz
Ekspercki.
Jak stanowi art. 31 omawianej ustawy, w razie połączenia się partii politycznej
z inną partią lub partiami subwencja przysługuje nowej partii w wysokości
równej sumie subwencji ustalonych dla łączących się partii. Subwencja jest
wypłacana na podstawie wniosku złożonego przez właściwy organ nowej
partii politycznej, począwszy od miesiąca, w którym Sąd dokonał
odpowiedniego wpisu w ewidencji.
Zgodnie z art. 32 i 33 ustawy, w razie skrócenia kadencji Sejmu prawo do
subwencji przysługujących partiom politycznym wygasa z końcem kwartału, w
którym zakończyła się kadencja Sejmu. Wydatki związane z subwencją
pokrywane są z budżetu państwa w części Budżet, finanse publiczne i
instytucje finansowe.

W art. 34 ustawy o partiach politycznych przewidziano, że partie
polityczne sporządzają coroczną informację finansową o otrzymanej
subwencji oraz o poniesionych z subwencji wydatkach. Partie polityczne
składają informację za rok kalendarzowy Państwowej Komisji Wyborczej w
terminie do 31 marca następnego roku. Informacja składana jest wraz z
załączoną opinią i raportem biegłego rewidenta, którego wybiera Państwowa
Komisja Wyborcza. Koszty sporządzenia opinii i raportu pokrywane są przez
Krajowe Biuro Wyborcze. Informację Państwowa Komisja Wyborcza ogłasza
w Dzienniku Urzędowym
Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”, w terminie 14 dni od dnia złożenia
jej Państwowej Komisji Wyborczej.

Państwowa Komisja Wyborcza w terminie 6 miesięcy od dnia złożenia
informacji przyjmuje informację bez zastrzeżeń, przyjmuje informację ze
wskazaniem uchybień albo odrzuca informację.

Odrzucenie informacji następuje w razie stwierdzenia wykorzystania
przez partię polityczną środków z otrzymanej subwencji na cele niezwiązane
z działalnością statutową. W razie zaistnienia wątpliwości co do prawidłowości
lub rzetelności informacji Państwowa Komisja Wyborcza może zwrócić się do
danej partii politycznej o usunięcie wad informacji lub o udzielenie wyjaśnień
w określonym terminie. Państwowa Komisja Wyborcza, badając informację,
może zlecać sporządzanie ekspertyz lub opinii. Organy administracji
publicznej udzielają Państwowej Komisji Wyborczej, na jej żądanie, pomocy
niezbędnej w badaniu informacji. Organy kontroli, rewizji i inspekcji, działające
w administracji rządowej i samorządzie terytorialnym, współpracują z
Państwową Komisją Wyborczą i są obowiązane do udostępniania
Państwowej Komisji Wyborczej, na jej wniosek, wyników postępowań
kontrolnych prowadzonych przez te organy.

W terminie 30 dni od dnia ogłoszenia informacji partie polityczne,
stowarzyszenia i fundacje, które w swoich statutach przewidują działania
związane z analizą finansowania partii politycznych mogą zgłaszać do
Państwowej Komisji Wyborczej umotywowane pisemne zastrzeżenia co do
informacji. Państwowa Komisja Wyborcza w terminie 60 dni od zgłoszenia
zastrzeżenia udziela pisemnej odpowiedzi na zastrzeżenie.
W przypadku odrzucenia informacji przez Państwową Komisję Wyborczą
partia polityczna ma prawo, w terminie 7 dni od dnia doręczenia
postanowienia o odrzuceniu informacji, wnieść do Sądu Najwyższego skargę
na postanowienie Państwowej Komisji Wyborczej w przedmiocie odrzucenia
informacji. Rozpatrzenie skargi przez Sąd Najwyższy następuje w składzie 7
sędziów. Do rozpatrzenia skargi stosuje się przepisy Kodeksu postępowania
cywilnego o postępowaniu nieprocesowym. Sąd Najwyższy rozpatruje skargę
i wydaje w tej sprawie orzeczenie w terminie 60 dni od dnia doręczenia skargi.
Od orzeczenia Sądu Najwyższego nie przysługuje środek prawny.
Jeżeli Sąd Najwyższy uzna skargę za zasadną, Państwowa Komisja
Wyborcza niezwłocznie wydaje postanowienie o przyjęciu informacji.
Zgodnie z art. 34c ustawy o partiach politycznych, partia polityczna traci przez
rok prawo do otrzymania subwencji, jeżeli nie złoży informacji w terminie albo
informacja zostanie odrzucona przez Państwową Komisję Wyborczą albo Sąd
Najwyższy oddalił skargę. Utrata przez partię polityczną prawa do subwencji
następuje w następnym roku kalendarzowym po roku, w którym wystąpiło
zdarzenie.

W końcu art. 38d ustawy o partiach politycznych przewiduje, że w
przypadku odrzucenia przez Państwową Komisję Wyborczą sprawozdania lub
– w razie skargi na postanowienie o odrzuceniu sprawozdania – w przypadku
oddalenia
skargi przez Sąd Najwyższy partia polityczna traci prawo do otrzymania
subwencji w następnych 3 latach, w których uprawniona jest do jej
otrzymywania. Termin ten liczy się od początku kwartału następującego po
kwartale, w którym nastąpiło odrzucenie sprawozdania, a w razie złożenia
skargi na postanowienie o odrzuceniu sprawozdania termin ten liczy się od
początku kwartału następującego po kwartale, w którym nastąpiło oddalenie
skargi przez Sąd Najwyższy.

3. Różnice między dotychczasowym a przewidywanym stanem prawnym

Omówione w części 2 niniejszego uzasadnienia przepisy ustawy z dnia
27 czerwca 1997 r. o partiach politycznych (Dz. U. z 2011 r. Nr 155, poz. 924)
proponuje się uchylić z dniem jej wejścia w życie, przy czym jednocześnie
przepisy te, zgodnie z projektowanym art. 4, znajdą w pełnym zakresie
zastosowanie do subwencji należnych partiom politycznym w okresie VII
kadencji Sejmu. Rozwiązanie to ma na celu ochronę interesów w toku i
zasadę przyzwoitej legislacji wynikającą z zasady demokratycznego państwa
prawnego, mając na względzie to, że partie polityczne, które spełniły w
ostatnich wyborach parlamentarnych kryteria określone w art. 28 ustawy o
partiach politycznych mają słusznie ukształtowaną ekspektatywę uzyskania
środków z budżetu państwa w określonej wysokości. Zatem w ocenie
projektodawców proponowane regulacje są zgodne z art. 2 Konstytucji.
Zagadnienie to zasługuje na szczególne podkreślenie w kontekście
orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z dnia 20 stycznia 2010 r., sygn. akt
Kp 6/09, w którym stwierdzono, że obniżanie wysokości subwencji
przysługujących partiom politycznym za okresy, w czasie trwania których
koszty związane z działalnością partii politycznych, dostosowane do
dotychczasowej wysokości subwencji, zostały już poniesione jest niezgodne z
konstytucyjną zasadą prawidłowej legislacji
Ponadto w ustawie o partiach politycznych proponuje się następujące
rozwiązania:
1) w art. 24 ust. 1 proponuje się, aby na majątek partii politycznej składały
się również kwoty uzyskane na zasadach określonych w art. 45d
ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób
fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176, z późn. zm.);
2) w art. 25 w ust. 6 proponuje się, aby do sumy dobrowolnych wpłat
gotówkowych od osoby fizycznej na rzecz partii politycznej nie
wliczane były kwoty przekazane partiom na zasadach określonych w
art. 45d ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób
fizycznych;
3) w dodawanym art. 25b kreuje się uprawnienie podatnika podatku
dochodowego od osób fizycznych będącego obywatelem polskim
mającym stałe miejsce zamieszkania na terenie Rzeczypospolitej
Polskiej do przekazania 1 % podatku na rzecz wybranej przez siebie
partii politycznej; jednocześnie wskazuje się, że środki uzyskane w ten
sposób partia polityczna może przeznaczać wyłącznie na cele
statutowe;
4) w dodawanym art. 29a proponuje się, aby partia polityczna podawała
do publicznej wiadomości na swojej stronie internetowej numer
odrębnego rachunku bankowego do przekazywania 1 % z zeznań
podatkowych na zasadach określonych w przepisach o podatku
dochodowym od osób fizycznych;

Z kolei w ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób
fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176, z późn. zm.) w dodawanym art.
45d wprowadza się mechanizm analogiczny do obowiązującego art. 45c tej
ustawy dotyczącego organizacji pożytku publicznego. Zgodnie z tym
mechanizmem naczelnik urzędu skarbowego właściwy miejscowo dla
złożenia zeznania podatkowego, na wniosek podatnika, będzie przekazywał
na rzecz jednej partii politycznej działającej na podstawie ustawy z dnia 27
czerwca 1997 r. o partiach politycznych (Dz. U. z 2011 r. Nr 155, poz. 924) i
wpisanej do ewidencji partii politycznych na zasadach określonych w tej
ustawie, kwotę w wysokości nieprzekraczającej 1 % podatku należnego
wynikającego z zeznania podatkowego złożonego w terminie określonym dla
jego złożenia, albo z korekty tego zeznania, jeżeli została dokonana w ciągu
miesiąca od upływu terminu dla złożenia zeznania podatkowego, po jej
zaokrągleniu do pełnych dziesiątek groszy w dół. Warunkiem przekazania tej
kwoty przez naczelnika urzędu skarbowego jest faktyczna zapłata w pełnej
wysokości podatku należnego stanowiącego podstawę obliczenia kwoty, która
ma być przekazana na rzecz partii politycznej, nie później niż w terminie
dwóch miesięcy od upływu terminu dla złożenia zeznania podatkowego. Za
zapłacony podatek, o którym mowa w zdaniu pierwszym, uważa się również