Rządowy projekt ustawy o charakterystyce energetycznej budynków

budynku oraz, w stosownych przypadkach, o instrumentach finansowych dostępnych
w celu poprawy charakterystyki energetycznej budynku.
W art. 42 przewiduje się karę grzywny w następujących przypadkach:
1) niezapewnienia przez właścicieli i zarządców kontroli systemu ogrzewania
i systemu klimatyzacji budynków;
2) sporządzenia świadectwa charakterystyki energetycznej bez spełnienia wymagań
przewidzianych w tym zakresie w projektowanej ustawie;
3) niedopełnienia przez osobę sporządzającą świadectwa charakterystyki energetycznej
obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej za szkody
wyrządzone w związku ze sporządzaniem świadectwa charakterystyki
energetycznej;
4) dokonywania kontroli systemu ogrzewania i systemu klimatyzacji bez spełnienia
wymagań przewidzianych w tym zakresie w projektowanej ustawie.
Wprowadzenie kary grzywny w tych przypadkach wydaje się być środkiem
proporcjonalnym dla zapewnienia skutecznego funkcjonowania i egzekwowania
przepisów zawartych w projektowanej ustawie. Grzywna będzie orzekana zgodnie
z przepisami Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia.
Ustawa przewiduje ponadto dokonanie zmian w ustawie – Prawo budowlane oraz
w ustawie z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2014 r.
poz. 518) polegających na zmianie bądź uchyleniu przepisów regulujących sprawy
związane z efektywnością energetyczną w budownictwie.
Przewiduje się także zmianę ustawy – Prawo budowlane, polegającą na dodaniu w art. 5
ust. 2b, zgodnie z którym w przypadku docieplenia budynku obejmującego ponad 25%
powierzchni przegród zewnętrznych budynku należy spełnić wymagania minimalne
dotyczące energooszczędności i ochrony cieplnej przewidziane w przepisach
techniczno-budowlanych dla przebudowy budynku. Wymagania te określone są
w przepisach rozporządzenia Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej
z dnia 5 lipca 2013 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie warunków technicznych,
jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. poz. 926). Powyższy
przepis zapewnia wdrożenie art. 7 dyrektywy, zgodnie z którym, w przypadku gdy
budynki istniejące poddawane są ważniejszej renowacji, ich charakterystyka
energetyczna powinna ulec poprawie tak, aby spełniała minimalne wymagania
21
określone na podstawie art. 4 dyrektywy. Zgodnie z definicją zawartą w dyrektywie
przez ważniejszą renowację rozumie się taką renowację budynku, która obejmuje 25%
powierzchni przegród zewnętrznych. Na gruncie istniejących przepisów, dla każdego
budynku poddawanego przebudowie, muszą być spełnione minimalne wymagania,
określone w ww. rozporządzeniu.
Projektowane przepisy przejściowe przewidują:
1) nałożenie na ministra właściwego do spraw budownictwa, lokalnego planowania
i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa, w terminie 6 miesięcy od
dnia ogłoszenia projektowanej ustawy, obowiązku przedstawienia Radzie Ministrów
krajowego planu działań mającego na celu zwiększenie liczby budynków o niskim
zużyciu energii;
2) zobowiązanie właścicieli lub zarządców budynków zajmowanych przez organy
wymiaru sprawiedliwości, prokuraturę oraz organy administracji publicznej, dla
których zostało sporządzone świadectwo charakterystyki energetycznej na
podstawie przepisów dotychczasowych do przekazania ministrowi właściwemu do
spraw budownictwa, lokalnego planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz
mieszkalnictwa kopii tego świadectwa w terminie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia
ustawy;
3) zastosowanie
przepisów dotychczasowych do postępowań wszczętych
i niezakończonych;
4) zachowanie ważności świadectw charakterystyki energetycznej wydanych na
podstawie ustawy – Prawo budowlane na okres, na jaki zostały wydane;
5) przeniesienie osób uprawnionych do sporządzania świadectw charakterystyki
energetycznej wpisanych do rejestru prowadzonego na podstawie ustawy – Prawo
budowlane, a także wpisanie osób uprawnionych do sporządzania świadectw
charakterystyki energetycznej nieujętych w tym wykazie do właściwego wykazu
w centralnym rejestrze;
6) zachowanie uprawnień do wykonywania kontroli systemu ogrzewania i systemu
klimatyzacji, uzyskanych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy.
Projekt przewiduje 6 miesięczne vacatio legis, z wyjątkiem art. 3 ust. 2–4, które
wchodzą w życie po upływie 12 miesięcy od dnia ogłoszenia, oraz art. 40, art. 46
i art. 47, które wejdą w życie z dniem ogłoszenia.
22
Zgodnie z art. 3 ust. 2–4 świadectwa charakterystyki energetycznej sporządzane są
także dla budynków, których powierzchnia użytkowa zajmowana przez organy
wymiaru sprawiedliwości, prokuraturę oraz organy administracji publicznej przekracza
250 m2 (do dnia 8 lipca 2015 r. – 500 m2) i w których dokonywana jest obsługa
interesantów. Dłuższe vacatio legis ma zapewnić odpowiedni czas na zapoznanie się
z nowymi przepisami właściwych organów i umożliwienia sporządzenia dla
właściwych budynków, zajmowanych przez te organy świadectw charakterystyki
energetycznej.
Zgodnie z art. 46 projektowanej ustawy minister właściwy do spraw budownictwa,
lokalnego planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa
w terminie do dnia wejścia w życie ustawy, a więc w terminie 6 miesięcy od dnia jej
ogłoszenia, przekaże Radzie Ministrów do zatwierdzenia krajowy plan działań mający
na celu zwiększenie liczby budynków o niskim zużyciu energii. Art. 40 określa
natomiast sposób opracowywania przedmiotowego planu. Zgodnie z art. 47
projektowanej ustawy w terminie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia niniejszej ustawy
właściciele lub zarządcy budynków zajmowanych przez organy wymiaru
sprawiedliwości, prokuraturę oraz organy administracji publicznej, dla których zostało
sporządzone świadectwo charakterystyki energetycznej na podstawie przepisów ustawy
– Prawo budowlane, są obowiązani do przekazania ministrowi właściwemu do spraw
budownictwa, lokalnego planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz
mieszkalnictwa kopii świadectwa charakterystyki
energetycznej w formie
elektronicznej lub papierowej. Celem projektowanego przepisu jest zebranie danych
dot. zużycia energii przez budynki zajmowane przez organy wymiaru sprawiedliwości,
prokuraturę oraz organy administracji publicznej, na potrzeby prowadzenia wykazu
budynków, o których mowa w projektowanym art. 3 ust. 2 i 3. Tym samym, wejście
w życie projektowanych przepisów z dniem ogłoszenia jest zgodne z interesem
obywateli oraz państwa i nie stoją temu na przeszkodzie zasady demokratycznego
państwa prawnego.
Projekt ustawy jest zgodny z prawem UE.
Projekt ustawy nie zawiera przepisów technicznych w rozumieniu rozporządzenia Rady
Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu funkcjonowania krajowego
23
systemu notyfikacji norm i aktów prawnych (Dz. U. Nr 239, poz. 2039, z późn. zm.)
i w związku z tym nie podlega notyfikacji.
Zgodnie z art. 5 ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o działalności lobbingowej w procesie
stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414, z późn. zm.) projekt został udostępniony
na stronach urzędowego informatora teleinformatycznego – Biuletynu Informacji
Publicznej Rządowego Centrum Legislacji. Nie zgłoszono zainteresowania pracami nad
projektem ustawy.
Projekt ustawy nie wymaga przedstawienia organom lub instytucjom Unii Europejskiej,
stosownie do § 12a uchwały nr 49 Rady Ministrów z dnia 19 marca 2002 r. –
Regulamin pracy Rady Ministrów (M.P. Nr 13, poz. 221, z późn. zm.).
24
OCENA SKUTKÓW REGULACJI

1. Podmioty, na które oddziałuje projektowana regulacja
a) właściciele lub zarządcy budynków o powierzchni użytkowej powyżej 500 m2 (od
lipca 2015 r. o powierzchni użytkowej powyżej 250 m2), zajmowanych przez
organy wymiaru sprawiedliwości, prokuraturę oraz organy administracji
publicznej, w których dokonywana jest obsługa interesantów
W odniesieniu do przepisów funkcjonujących od stycznia 2009 r. projektowana
regulacja rozszerza obowiązek sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej
jedynie na właścicieli lub zarządców budynków o powierzchni użytkowej powyżej
500 m2 (od lipca 2015 r. o powierzchni użytkowej powyżej 250 m2) zajmowanych
przez organy wymiaru sprawiedliwości, prokuraturę oraz organy administracji
publicznej, w których dokonywana jest obsługa interesantów.
b) osoby fizyczne i prawne, oddające do użytkowania budynek
Wprowadzane przepisy znoszą obowiązek sporządzania świadectw charakterystyki
energetycznej w przypadku oddawania do użytkowania budynku, przewidziany
w art. 57 ust. 1 pkt 7 ustawy – Prawo budowlane (Dz. U. z 2013 r. poz. 1409, z późn.
zm.). Zniesienie tego wymagania spowoduje, że inwestorzy budujący bez zamiaru
sprzedaży lub najmu osobie trzeciej nie będą objęci obowiązkiem sporządzenia
świadectw charakterystyki energetycznej budynku. Zgodnie z danymi GUS w 2012 r.
oddano do użytkowania ok. 70 000 mieszkań w budownictwie indywidualnym
nieprzeznaczonych na sprzedaż lub wynajem.
c) osoby fizyczne i prawne użytkujące oraz dokonujące sprzedaży, zbycia
spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu lub wynajęcia budynków oraz ich
części
W ustawie podtrzymano obowiązek sporządzania świadectwa charakterystyki
energetycznej przy okazji sprzedaży oraz najmu budynku lub jego części, przy czym
regulacja wprowadza mechanizm umożliwiający opracowanie świadectwa na koszt
zbywającego lub wynajmującego, w sytuacji zaniechania obowiązku przez te osoby lub
podmioty. W celu zobrazowania ilości osób, na które będzie oddziaływać obowiązek

1) Główny Urząd Statystyczny „Budownictwo – wyniki działalności w 2012 r.”, Warszawa 2013, s. 123. Dostępne na
stronie internetowe





budynki
856
904
lokale
93815
126649
Wynajmujący


nieruchomości 446036
334071

Obecnie koszt sporządzenia świadectwa charakterystyki energetycznej lokalu
mieszkalnego waha się od ok. 70 do 350 zł, dla budynku jednorodzinnego od 300 do
1000 zł, a wielorodzinnego: od 500 zł do 5000 zł, w zależności od przeznaczenia,
powierzchni użytkowej budynku lub jego części, oraz zastosowanych systemów
ogrzewania i klimatyzacji.
d) osoby uprawnione do sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej
budynków
Ustawa rozszerza grupę osób, które będą mogły sporządzać świadectwa charakterystyki
energetycznej budynków. Najważniejszą zmianą jest możliwość wykonywania
świadectw przez każdego inżyniera oraz przez wszystkie osoby posiadające
uprawnienia budowlane, bez względu na posiadane przez nich wykształcenie. Co
więcej, w celu ułatwienia dostępu w zakresie uzyskania uprawnień do sporządzania
świadectw charakterystyki energetycznej budynków zniesione zostały egzaminy, do
których można było przystąpić tylko po ukończeniu specjalnego szkolenia (patrz
szerzej pkt 4).
Wraz z wejściem w życie projektowanej regulacji świadectwa charakterystyki
energetycznej budynków będą mogły sporządzać osoby posiadające:
1) uprawnienia budowlane;

2) Raport GUS, opublikowany 30 października 2013 r. pt.„Obrót nieruchomościami w 2012 r.”, dostępny na stronie
internetowej: http://www.stat.gov.pl/gus/5840_8796_PLK_HTML.htm
3) Informacja dotycząca ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych za rok 2011 Ministerstwo Finansów, 2012 r.
(przy założeniu, że jeden płatnik wynajmuje, podnajmuje, wydzierżawia, poddzierżawia jedną nieruchomość) Za
nieruchomość należy rozumieć zarówno budynek, część budynku, jak i grunt.
26