Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz o zmianie niektórych innych ustaw

 
Druk nr 2179 
 
 
Warszawa, 17 stycznia 2014 r. 
SEJM 
 
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ 
VII kadencja 
 
 
 
Pani  
 
Ewa Kopacz 
 
Marszałek Sejmu 
 
Rzeczypospolitej Polskiej 
 
Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia  
2 kwietnia 1997 r. i na podstawie art. 32 ust. 2 regulaminu Sejmu niżej podpisani 
posłowie wnoszą projekt ustawy: 
 
 -  o zmianie ustawy -  Kodeks rodzinny  
i  opiekuńczy  oraz  o  zmianie  niektórych 
innych ustaw. 
 
Do reprezentowania wnioskodawców w pracach nad projektem ustawy 
upoważniamy panią poseł Małgorzatę Sadurską. 
 
 
 
 (-)   Waldemar Andzel;  (-)   Jan Krzysztof Ardanowski;  (-)   Marek Ast; 
 (-)   Zbigniew Babalski;  (-)   Barbara  Bartuś;   (-)   Dariusz  Bąk;   (-)   Andrzej 
Bętkowski;   (-)   Mariusz  Błaszczak;   (-)   Zbigniew Chmielowiec;  (-)   Witold 
Czarnecki;   (-)   Edward Czesak;  (-)   Zbigniew Dolata;  (-)   Tadeusz Dziuba; 
 (-)   Anna Fotyga;  (-)   Szymon  Giżyński;   (-)   Grzegorz Janik;  (-)   Andrzej 
Jaworski;   (-)   Henryk Kowalczyk;  (-)   Krzysztof Lipiec;  (-)   Marzena 
Machałek;   (-)   Maciej  Małecki;   (-)   Jerzy Materna;  (-)   Grzegorz Matusiak; 
 (-)   Beata Mazurek;  (-)   Kazimierz Moskal;  (-)   Stanisław 
Ożóg; 
 (-)   Stanisław 
Pięta;   (-)   Stanisław  Piotrowicz;   (-)   Marek Polak; 
 (-)   Krzysztof  Popiołek;   (-)   Piotr Pyzik;  (-)   Elżbieta  Rafalska;   (-)   Jarosław 
Rusiecki;   (-)   Bogdan  Rzońca;  (-) Małgorzata  Sadurska;   (-)   Stanisław  Szwed; 
 (-)   Jacek  Świat;   (-)   Krzysztof Tchórzewski;  (-)   Robert Telus;  (-)   Jan 
Tomaszewski;   (-)   Jan Warzecha;  (-)   Elżbieta  Witek;   (-)   Marcin Witko; 
 (-)   Sławomir Zawiślak;  (-)   Jarosław Zieliński;  (-)   Wojciech Zubowski. 
projekt 
 
 
Ustawa  
 
z dnia…………..2014 roku 
o zmianie ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz o zmianie  
niektórych innych ustaw 
 
 
 
 
Art. 1. 
W ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2012 r poz. 788 t.j.) 
wprowadza się następujące zmiany: 
 
1)  Dodaje się preambułę w następującym brzmieniu: 
„Małżeństwo, rodzicielstwo i rodzina, jako szczególne związki między ludźmi, oparte na miłości, 
więzach krwi i wzajemnym poszanowaniu, podlegają ochronie prawnej na zasadach określonych w 
niniejszym kodeksie"; 
 
2)  W art. 97 § 2 otrzymuje brzmienie: 
„§ 2. Jednakże o istotnych sprawach dziecka rodzice rozstrzygają wspólnie; w braku porozumienia 
między  nimi  rozstrzyga  sąd  opiekuńczy,  kierując  się  dobrem  dziecka.  Przed  wydaniem 
rozstrzygnięcia  sąd  powinien  wysłuchać  dziecko  i  uwzględnić  jego  zdanie,  chyba  że  rozwój 
umysłowy, stan zdrowia i stopień dojrzałości dziecka na to nie pozwala.”; 
 
3)  Art. 106 otrzymuje następujące brzmienie: 
„Art. 106. Jeżeli wymaga tego dobro dziecka, sąd opiekuńczy może zmienić orzeczenie o władzy 
rodzicielskiej i sposobie jej wykonywania zawarte w wyroku ustalającym pochodzenie dziecka.”; 
4)  Art. 107 otrzymuje następujące brzmienie: 
„Art.  107.  §  1.  Jeżeli  władza  rodzicielska  przysługuje  obojgu  rodzicom  żyjącym  w  rozłączeniu, 
rodzice powinni w drodze porozumienia ustalić zasady wykonywania władzy rodzicielskiej i opieki 
nad dzieckiem. Porozumienie to powinno  uwzględniać  dobro  dziecka,  oraz  jego  potrzebę 
odpowiedniego  kontaktu  z  każdym  z  rodziców.  Przed  zawarciem  porozumienia  rodzice powinni 
wysłuchać dziecko, chyba że rozwój umysłowy, stan zdrowia i stopień dojrzałości dziecka na to nie 
pozwala. O ile dobro dziecka  się  temu  nie  sprzeciwia,  porozumienie  powinno  zakładać  opiekę 
naprzemienną, zakładającą czasowe pozostawanie dziecka z każdym z rodziców. 
§2.  W braku porozumienia, o którym mowa w § 1, zasady wykonywania władzy rodzicielskiej i 
zasady utrzymywania kontaktów z dzieckiem rodziców żyjących w rozłączeniu może określić sąd 
opiekuńczy.  Przed  wydaniem  rozstrzygnięcia  sąd  wezwie  strony do zawarcia porozumienia, o 
którym  mowa  w  §  1,  określając  stosowny  czas,  jego  zawarcia.  Jeśli  nie  dojdzie  do  zawarcia 
porozumienia, sposób  wykonywania  władzy  rodzicielskiej  i  zasady  utrzymywania  kontaktów  z 
dzieckiem określi sąd, kierując się dobrem dziecka. Przed wydaniem rozstrzygnięcia sąd powinien 
wysłuchać dziecko i uwzględnić jego zdanie, chyba że rozwój umysłowy, stan zdrowia i stopień 
dojrzałości dziecka na to nie pozwala. 
§3.  Jeżeli wykonywanie władzy rodzicielskiej przez oboje rodziców pozostających w rozłączeniu 
zagraża dobru dziecka, w szczególności gdy jedno z rodziców nadużywa władzy rodzicielskiej lub 
trwale  nie  interesuje  się  losem  dziecka,  sąd  może  powierzyć  wykonywanie  władzy  rodzicielskiej 
jednemu  z  rodziców,  ograniczając  władzę  rodzicielską  drugiego  do  określonych  obowiązków  i 
uprawnień  w  stosunku  do osoby dziecka. Przepis §  1  w  zakresie  wysłuchania  dziecka  i 
uwzględnienia jego zdania stosuje się odpowiednio. 
§4. Rodzeństwo powinno wychowywać się wspólnie, chyba że dobro dziecka wymaga innego 
rozstrzygnięcia.”; 
 
5)  W art. 109: 
a) § 2 po punkcie 4 dodaje się punkt 4a w brzmieniu: 
,,4a) zawiadomić jednostkę organizacyjną pomocy społecznej o potrzebie udzielenia rodzinie dziecka 
odpowiedniej pomocy. Jednostka organizacyjna pomocy społecznej jest obowiązana informować sąd 
o rodzajach udzielanej pomocy i jej rezultatach.”;  
 
     b) § 4 otrzymuje brzmienie: 
„§ 4. wypadku, o którym mowa w § 2 pkt 4a i 5, sąd opiekuńczy zawiadamia o wydaniu orzeczenia 
właściwą jednostkę organizacyjną pomocy społecznej, która udziela rodzinie dziecka odpowiedniej 
pomocy  i  składa  sądowi  opiekuńczemu  sprawozdania  dotyczące  sytuacji  rodziny  i  udzielanej 
pomocy, w terminach określonych  przez  sąd,  a  także  współpracuje  z  kuratorem  sądowym.  Sąd 
opiekuńczy,  ze  względu  na  okoliczności  uzasadniające  umieszczenie  małoletniego  w  rodzinie 
zastępczej  albo  w  placówce  opiekuńczo-wychowawczej,  może  także  ustanowić  nadzór  kuratora 
sądowego nad sposobem wykonywania władzy rodzicielskiej nad małoletnim."; 
6)  Po art. 111, dodaje się art. 111a w następującym brzmieniu: 
„Art.  111a.  Pozbawienie  władzy  rodzicielskiej,  zawieszenie  władzy  rodzicielskiej,  a  także 
rozstrzygnięcie, o którym mowa w art. 109 § 2 pkt 5, wydane bez zgody rodziców, nie może 
nastąpić  wyłącznie  z  powodu  trwałej  przeszkody niezawinionej przez rodziców, w tym 
zwłaszcza z powodu ich trudnej sytuacji materialnej.”; 
 
7)  skreśla się art. 112; 
 
8)  W art. 1131 § 1 otrzymuje brzmienie: 
§  1.  Jeżeli  dziecko  przebywa  stale  u  jednego  z  rodziców,  sposób  utrzymywania  kontaktów  z 
dzieckiem  przez  drugiego  z  nich  rodzice  określają  wspólnie,  kierując  się  dobrem  dziecka  i  biorąc 
pod uwagę jego rozsądne życzenia; w braku porozumienia rozstrzyga sąd opiekuńczy, kierując się 
dobrem  dziecka,  uwzględniając  jego  zdanie,  chyba  że  stan  umysłowy,  stan  zdrowia  lub  stopień 
dojrzałości dziecka na to nie pozwala. Sąd stosuje środki zapewniające kontakt dziecka z obojgiem 
rodziców."; 
9)  W art. 1132:  
a)  § 1 otrzymuje brzmienie: 
„§  1.  Jeżeli  wymaga  tego  dobro  dziecka,  w  szczególności  z  uwagi  na  nadużywanie  władzy 
rodzicielskiej przez rodziców lub zagrożenie ze strony rodziców dla bezpieczeństwa dziecka, sąd 
opiekuńczy ograniczy utrzymywanie kontaktów rodziców z dzieckiem.”; 
    b) w § 2 skreśla się pkt. 1; 
10)  Art. 1133 otrzymuje brzmienie: 
„Art. 1133. Jeżeli utrzymywanie kontaktów rodziców z dzieckiem poważnie zagraża dobru dziecka 
lub je narusza,, w szczególności jeżeli istnieje zagrożenie wykorzystania kontaktów do popełnienia 
przestępstwa na szkodę dziecka, sąd zakaże ich utrzymywania.”. 
 
Art. 2. 
W ustawie z dnia  17  listopada  1964  r.  kodeks  postępowania  cywilnego  (Dz.  U. Nr 43, poz. 296 z 
późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany: 
1) 
W art. 569 po § 1 dodaje się § 1 a w brzmieniu: 
„§  1a.  W  sprawach  dotyczących  władzy  rodzicielskiej  i  utrzymywania  kontaktów  z  dzieckiem 
przez  rodziców  żyjących  w  rozłączeniu,  sądem  właściwym  jest  wyłącznie  sąd  ostatniego 
wspólnego miejsca zamieszkania rodziców, a jeśli takiego miejsca nie było, właściwym jest 
sąd ostatniego miejsca zamieszkania dziecka.”; 
2)  W art. 59812 po § 2 dodaje się § 3 w następującym brzmieniu: 
„§ 3. Przy odbieraniu osoby, o której mowa w § 1 i 2 powinien być obecny psycholog. 
3)  W art. 755 § 1 skreśla się pkt. 4  
 
Art. 3. 
W ustawie z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej ( Dz. U. z 
2013 r. poz. 135 t.j. ) wprowadza się następującą zmianę: 
Art. 32 otrzymuje brzmienie: 
„Art.  32.  1.  Piecza  zastępcza  jest  sprawowana  w  przypadku  niemożności  zapewnienia  dziecku 
opieki i wychowania przez rodziców, gdy ze względu na dobro dziecka nie może ono pozostawać 
w  swoim  środowisku  rodzinnym,  a  inne  formy  pomocy  rodzinie  biologicznej  nie  dają  szans  na 
poprawę sytuacji dziecka pozostawionego w tej rodzinie. 
2. Umieszczenie dziecka w pieczy  zastępczej  nie  może  nastąpić  wyłącznie  z  powodu  trwałej 
przeszkody  niezawinionej  przez  rodziców,  w  tym  zwłaszcza  z  powodu  ich  trudnej  sytuacji 
materialnej. 
3. Pieczę zastępczą organizuje powiat.”. 
 
Art. 4. 
Ustawa wchodzi w życie po 14 dniach od dnia uchwalenia.