Rządowy projekt ustawy o informowaniu o cenach towarów i usług

– 5 – 
„6)  właściwego  wojewodę  –  w  przypadku  stosowania  ograniczenia  określonego 
w art. 21  pkt  3  do  szkół,  z  wyłączeniem  szkół  wyższych,  oraz  stosowania 
ograniczeń  określonych  w  art.  21  pkt  1,  1a,  2  i  5,  jeżeli  stan  wyjątkowy 
wprowadzono na obszarze jednego województwa lub jego części.”; 
3) 
w art. 23 w ust. 1 po pkt 11 dodaje się pkt 11a w brzmieniu: 
 „11a)  wbrew  zakazowi  określonemu  w  art.  21  pkt  1a  podwyższa  ceny  na  towary  lub 
usługi  określonego  rodzaju  albo  nie  stosuje  się  do  nakazu  stosowania  cen 
w wysokości ustalonej na towary lub usługi określonego rodzaju;”. 
Art. 18. W ustawie z dnia 29 sierpnia 2002 r. o stanie wojennym oraz o kompetencjach 
Naczelnego  Dowódcy  Sił  Zbrojnych  i  zasadach  jego  podległości  konstytucyjnym  organom 
Rzeczypospolitej  Polskiej  (Dz.  U.  Nr  156,  poz.  1301,  z  późn.  zm.)  wprowadza  się 
następujące zmiany: 
1) 
w art. 24:  
a) 
w ust. 1 po pkt 1 dodaje się pkt 1a w brzmieniu: 
„1a)  swobody uzgadniania cen przez strony umowy, przez zakazanie okresowego 
podwyższania cen na towary lub usługi określonego rodzaju albo nakazanie 
stosowania  cen  ustalonych  na  towary  lub  usługi  mające  podstawowe 
znaczenie dla kosztów utrzymania konsumentów;”, 
b) 
w ust. 2 pkt 1 otrzymuje brzmienie: 
„1)  Radę Ministrów – w przypadku ograniczeń określonych w ust. 1 pkt 1, 1a, 2 
i 7;”; 
2) 
w art. 33 w ust. 1 po pkt 8 dodaje się pkt 8a w brzmieniu: 
„8a)  wbrew  zakazowi  określonemu  w  art.  24  ust.  1  pkt  1a  podwyższa  ceny  na  towary 
lub  usługi  określonego  rodzaju  albo  nie  stosuje  się  do  nakazu  stosowania  cen 
w wysokości ustalonej na towary lub usługi określonego rodzaju;”. 
Art. 19. W ustawie z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych (Dz. U. 
z 2013 r. poz. 907, 984, 1047 i 1473) w art. 2 pkt 1 otrzymuje brzmienie: 
„1)  cenie  –  należy  przez  to  rozumieć  cenę  w  rozumieniu  art.  3  pkt  1  ustawy  z  dnia  … 
o informowaniu o cenach towarów i usług (Dz. U. poz. … );”. 
                                                 
11)  Zmiany  wymienionej  ustawy  zostały  ogłoszone  w  Dz.  U.  z  2002  r. Nr 228, poz. 2261,  z 2004 r. Nr 107, 
poz. 1135 oraz z 2011 r. Nr 222, poz. 1323. 
– 6 – 
Art. 20.  W ustawie  z  dnia  10  lipca  2007  r.  o  nawozach  i  nawożeniu  (Dz.  U.  Nr  147, 
poz. 1033 oraz z 2011 r. Nr 106, poz. 622 i Nr 171, poz. 1016) w art. 37 uchyla się ust. 6.  
Art. 21.  W ustawie z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym 
(Dz. U. z 2011 r. Nr 5, poz. 13 i Nr 228, poz. 1368) po art. 50 dodaje się art. 50a i art. 50b 
w brzmieniu: 
„Art. 50a. 1. Rada gminy może ustalać ceny za usługi przewozowe w publicznym 
transporcie  zbiorowym  w  zakresie  zadania  o  charakterze  użyteczności  publicznej 
w gminnych  przewozach  pasażerskich.  W  mieście  stołecznym  Warszawie  uprawnienia 
te przysługują Radzie Warszawy.  
2.  Rada  powiatu  może  ustalać  ceny  za  usługi  przewozowe  w  publicznym 
transporcie  zbiorowym  w  zakresie  zadania  o  charakterze  użyteczności  publicznej 
w powiatowych przewozach pasażerskich. 
3. Sejmik województwa może ustalać ceny za usługi przewozowe w publicznym 
transporcie  zbiorowym  w  zakresie  zadania  o  charakterze  użyteczności  publicznej 
w wojewódzkich przewozach pasażerskich. 
Art. 50b. Ceny, o których mowa w art. 50a, mają charakter cen maksymalnych.”. 
Art. 22.  1.  Do  spraw  wszczętych  i  niezakończonych  do  dnia  wejścia  w  życie  ustawy 
mają zastosowanie przepisy dotychczasowe. 
2.  Nie  wszczyna  się  postępowania,  a  wszczęte  umarza,  jeżeli  od  dnia  niewykonania 
obowiązków, o których mowa w art. 12 ustawy wymienionej w art. 26, upłynęło 5 lat od dnia 
wejścia w życie niniejszej ustawy. 
Art. 23.  1.  W  przypadku  gdy  przedsiębiorca,  przed  dniem  wejścia  w  życie  ustawy, 
naruszył przepisy ustawy wymienionej w art. 26, stosuje się przepisy dotychczasowe. 
2. W przypadku gdy przedsiębiorca, przed dniem wejścia w życie ustawy, stosował ceny 
urzędowe  lub  marże  handlowe  urzędowe  z  naruszeniem  przepisów  ustawy  wymienionej 
w art. 26 i w ten sposób osiągnął kwotę nienależną, stosuje się przepisy dotychczasowe.  
Art. 24. Przepisy prawa miejscowego wydane na podstawie art. 8 ustawy wymienionej 
w  art.  26  zachowują  moc  do  dnia  wejścia  w  życie  przepisów  odpowiednio  na  podstawie 
art. 12a ustawy wymienionej w art. 15 oraz na podstawie art. 50a ustawy wymienionej 
w art. 21. 
– 7 – 
Art. 25.  Dotychczasowe przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 12 ustawy 
wymienionej  w art. 26 zachowują moc do dnia  wejścia w życie przepisów wykonawczych 
wydanych na podstawie art. 4 ust. 2, nie dłużej jednak niż do dnia 31 grudnia 2013 r. 
Art. 26. Traci moc ustawa z dnia 5 lipca 2001 r. o cenach (Dz. U. z 2013 r. poz. 385). 
Art. 27. Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
12/24rch 
UZASADNIENIE 
 
Istniejący  stan  rzeczy  w  zakresie  przepisów  dotyczących  cen,  wyjaśnienie  potrzeby 
i celu wydania nowego aktu  
Obecnie  zasady  i  tryb  kształtowania  cen  towarów  i  usług,  sposoby  informowania 
o cenach  oferowanych  towarów  i  usług  oraz  skutki  nieprzestrzegania  uregulowań 
w powyższym zakresie określa ustawa z dnia 5 lipca 2001 r. o cenach (Dz. U. z 2013 r. 
poz. 385). 
Zasadą jest, że ceny towarów i usług uzgadniają strony zawierające umowę, przy czym 
swoboda  w  tym  zakresie  może  zostać  ograniczona  na podstawie art. 4 i 8 ustawy 
o cenach.  Pierwszy  z  przywołanych  przepisów ma zastosowanie w razie szczególnych 
zagrożeń właściwego funkcjonowania gospodarki państwa, kiedy to Rada Ministrów na 
mocy udzielonego jej przez ustawodawcę upoważnienia ustawowego określa w drodze 
rozporządzenia wykaz towarów lub usług, na które ustala się ceny  urzędowe i marże 
handlowe  urzędowe  (zwany dalej „wykazem”). Przy czym ustalenia cen dla 
poszczególnych towarów i  usług  zamieszczonych  w  wykazie  dokonuje  w drodze 
odrębnego rozporządzenia minister właściwy do spraw finansów publicznych, mając na 
uwadze  równoważenie  interesów  konsumentów  i  przedsiębiorców  zajmujących  się 
wytwarzaniem i obrotem tymi towarami lub świadczeniem tych usług.  
Dotychczas  przepisy  te  nie  znalazły  praktycznego  zastosowania.  Brak  było 
uzasadnienia  ekonomicznego  i  prawnego  do  zastosowania  tak  drastycznego  środka 
ingerencji  prawnej  władz  publicznych  w  samoregulacyjny  mechanizm  rynkowego 
kształtowania cen.  
Stąd  też  propozycja  przeniesienia  tych  regulacji  do  ustaw  przedmiotowo  właściwych, 
podobnie jak wskazanych  poniżej  upoważnień  przyznanych  organom  stanowiącym 
jednostek samorządu terytorialnego.  
Drugi  –  przewidziany w ustawie o cenach –  wyjątek od zasady swobodnego ustalania 
cen  towarów  i  usług  przez  strony  zawierające  umowę  daje  możliwość  organom 
stanowiącym  jednostek  samorządu  terytorialnego  ustalania  cen  urzędowych  za  usługi 
przewozowe w  publicznym transporcie zbiorowym,  w zakresie zadania o charakterze 
użyteczności  publicznej,  odpowiednio w gminnych, powiatowych lub wojewódzkich 
przewozach  pasażerskich.  Dodatkowo  rada  gminy  może  ustalać  ceny  urzędowe  za 
przewozy taksówkami na terenie gminy oraz  określać  strefy cen (stawki taryfowe) 
obowiązujące przy przewozie osób i ładunków taksówkami.  
Ustalone  na  podstawie  ustawy  o  cenach  ceny  urzędowe  i  marże  handlowe  urzędowe 
mają charakter cen i marż handlowych maksymalnych.  
Przechodząc do kwestii informowania o cenach towarów i usług, warto odnotować, że 
ustawodawca  odrębnie  potraktował  oznaczenie  ceną  towaru  przeznaczonego  do 
sprzedaży  detalicznej  oraz uwidocznienie w  miejscach  sprzedaży  detalicznej 
i świadczenia  usług  cen  towarów  i  usług  oraz  cen  jednostkowych  towarów  i  usług. 
W pierwszym  z  wymienionych  wyżej  przypadków  oznaczenie  ceną  towaru  następuje 
bezpośrednio  na  poszczególnych  egzemplarzach  lub  na  pojedynczych  opakowaniach, 
metodą uniemożliwiającą łatwe usunięcie oznaczenia. Za równoznaczne ze spełnieniem 
tego wymogu uznaje się oznaczenie kodem kreskowym towaru oferowanego w miejscu 
sprzedaży  detalicznej,  dostosowanym  do  samoobsługi  kupujących  i  przy  spełnieniu 
wymogów  określonych  w  § 9  ust.  2  rozporządzenia  Ministra  Finansów  z  dnia 
10 czerwca 2002 r. w sprawie szczegółowych zasad uwidaczniania cen towarów i usług 
oraz sposobu oznaczania ceną  towarów  przeznaczonych  do  sprzedaży  (Dz.  U.  Nr  99, 
poz. 894, z późn. zm.).  
Z kolei uwidacznianie cen, w tym cen jednostkowych, jest realizowane przez 
umieszczenie ich na wywieszce  lub  w  innej  formie  dostępnej  dla  kupującego. 
Wywieszki umieszcza się w miejscu ogólnodostępnym i widocznym, bezpośrednio przy 
towarach lub w bliskości towarów, których dotyczą, w taki sposób, aby nie można było 
pomylić ceny określonego towaru z ceną innego towaru.  
Doświadczenia  zebrane  w  trakcie  stosowania  obowiązującej  ustawy  o  cenach 
przyczyniły  się  do  wypracowania  nowych  rozwiązań,  w zakresie informowania 
o cenach towarów i usług, zmierzających do złagodzenia obowiązków informacyjnych 
przedsiębiorców w zakresie bezpośredniego oznaczania poszczególnych towarów ceną. 
Z tego punktu widzenia szczególnego znaczenia nabiera zmiana przepisu 
upoważniającego  do  wydania  aktu  podustawowego  oraz  zmiana  tego  aktu, 
tj. rozporządzenia dotyczącego sposobów uwidaczniania cen towarów i usług. Aktualna 
redakcja przepisu art. 12 ust. 3 ustawy o cenach uniemożliwia, nawet w uzasadnionych 
przypadkach, wprowadzenie bezterminowego zwolnienia przedsiębiorców z obowiązku 
oznaczania towarów ceną. Ewentualne zwolnienia we wskazanym wyżej zakresie mogą 
2