Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym oraz ustawy o systemie oświaty

Druk nr 1828


Warszawa, 18 kwietnia 2012 r.
SEJM

RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VII kadencja







Pani

Ewa Kopacz

Marszałek Sejmu

Rzeczypospolitej Polskiej




Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia
2 kwietnia 1997 r. i na podstawie art. 32 ust. 2 regulaminu Sejmu niżej podpisani
posłowie wnoszą projekt ustawy:


- o zmianie ustawy - Prawo o szkolnictwie
wyższym oraz ustawy o systemie
oświaty.


Do reprezentowania wnioskodawców w pracach nad projektem ustawy
upoważniamy panią poseł Marzenę Dorotę Wróbel.



(-) Jacek Bogucki; (-) Andrzej Dera; (-) Mieczysław Golba; (-) Tomasz
Górski;
(-) Patryk Jaki; (-) Beata Kempa; (-) Arkadiusz
Mularczyk;
(-) Józef Rojek; (-) Andrzej Romanek; (-) Edward
Siarka; (-) Piotr Szeliga; (-) Tadeusz Woźniak; (-) Marzena Dorota
Wróbel; (-) Jan Ziobro; (-) Kazimierz Ziobro; (-) Jarosław Żaczek.



Projekt

USTAWA
z dnia ……………….. 2013 r.
o zmianie ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym oraz ustawy o systemie oświaty.



Art. 1. W ustawie z dnia 27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym
(Dz. U. 2012 poz. 572 j.t. z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:
1) skreśla się art. 261b;
2) dodaje się art. 261c o treści:
„Art. 261c. Organy prowadzące kolegia nauczycielskie, nauczycielskie kolegia
języków obcych albo kolegia pracowników służb społecznych, mogą zawierać z
uczelniami porozumienia, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie
art. 77 ust. 2 ustawy o systemie oświaty, także w zakresie umożliwienia
absolwentowi, po zdaniu egzaminu dyplomowego, ubieganie się o dopuszczenie
do egzaminu w uczelni oraz uzyskanie dyplomu i tytułu zawodowego licencjata.”.


Art. 2. W ustawie z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr
256, poz. 2572 j.t. z późn. zm.) w art. 77 ust. 2 otrzymuje brzmienie:

1 Zmiany ogłoszone w: Dz. U. z 2011 r. Nr 84 poz. 455, Dz. U. z 2012 r. poz. 742, Dz. U. z 2012 r. poz. 1544.
2 Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 273, poz. 2703 i Nr
281, poz. 2781, z 2005 r. Nr 17, poz. 141, Nr 94, poz. 788, Nr 122, poz. 1020, Nr 131, poz. 1091, Nr 167, poz.
1400 i Nr 249, poz. 2104, z 2006 r. Nr 144, poz. 1043, Nr 208, poz. 1532 i Nr 227, poz. 1658, z 2007 r. Nr 42, poz.
273, Nr 80, poz. 542, Nr 115, poz. 791, Nr 120, poz. 818, Nr 180, poz. 1280 i Nr 181, poz. 1292, z 2008 r. Nr 70,
poz. 416, Nr 145, poz. 917, Nr 216, poz. 1370 i Nr 235, poz. 1618, z 2009 r. Nr 6, poz. 33, Nr 31, poz. 206, Nr 56,
poz. 458, Nr 157, poz. 1241 i Nr 219, poz. 1705, z 2010 r. Nr 44, poz. 250, Nr 54, poz. 320, Nr 127, poz. 857 i Nr
148, poz. 991, z 2011 r. Nr 106, poz. 622, Nr 112, poz. 654, Nr 139, poz. 814, Nr 149, poz. 887 i Nr 205, poz.
1206 oraz z 2012 r. poz. 941 i poz. 979.
„2. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania w porozumieniu z
ministrem właściwym do spraw szkolnictwa wyższego określi, w drodze
rozporządzenia, szczegółowe zasady i warunki tworzenia, przekształcania,
likwidowania i połączenia kolegiów nauczycielskich oraz nauczycielskich
kolegiów języków obcych z uczelniami, organizację i zasady działania kolegiów
(w tym zasady powierzania stanowisk kierowniczych oraz sposób przejęcia
pracowników i słuchaczy tych placówek), zasady sprawowania opieki naukowo-
dydaktycznej i nadzoru nad kolegiami oraz warunki i tryb ubiegania się słuchaczy
i absolwentów kolegium o dopuszczenie do egzaminu w uczelni, umożliwiającego
uzyskanie dyplomu i tytułu zawodowego licencjata. Wydając rozporządzenie
minister właściwy do spraw oświaty i wychowania powinien uwzględnić wniosek
organu prowadzącego o połączeniu placówek, o których mowa w art. 261c,
mające swą siedzibę na obszarze jednego województwa, w celu zawarcia
wspólnego porozumienia z uczelnią.”.


Art. 3. Ustawa wchodzi w życie po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia.















="http://lex/lex/index.rpc#hiperlinkText.rpc?hiperlink=type=wersje_jednostki:nro=Powszechny.902643:part=a154&full=1"

UZASADNIENIE
1.
Potrzeba i cel wydania ustawy
Kolegia nauczycielskie i nauczycielskie kolegia języków obcych funkcjonują w
polskim systemie edukacyjnym od przeszło dwudziestu lat, kształcąc przyszłych
nauczycieli i ucząc ich praktycznego aspektu zawodu nauczycielskiego. Są to
publiczne zakłady kształcenia nauczycieli oferujące swoim słuchaczom studia w cyklu
3- letnim. Regulowane są one przez ustawę o systemie oświaty i rozporządzenia
wykonawcze do tej ustawy, nie mają więc statusu szkoły wyższej. Jednak słuchacze
kolegiów, po uzyskaniu dyplomu kolegium mogli dotychczas uzyskać tytuł zawodowy
licencjata na uczelni patronackiej, sprawującej opiekę i nadzór naukowy nad
kolegium. W tym celu kolegia w całej Polsce miały podpisane porozumienia z
uczelniami patronackimi, sprawującymi nad nimi opiekę naukowo-dydaktyczną.
Organami prowadzącymi dla kolegiów są marszałkowie województw. Kolegia ofertę
swoją kierują przede wszystkim do ambitnej młodzieży z małych ośrodków wiejskich,
gminnych i powiatowych, częstokroć oddalonych od dużych centrów kształcenia
akademickiego. Dla młodzieży tej, wywodzącej się często ze środowisk o niższym
statusie społeczno-materialnym, były i są one szansą awansu cywilizacyjnego i
społecznego, szansą uzyskania wykształcenia w systemie „3+2”, gdyż młodzież ta
mogła kontynuować naukę na uzupełniających studiach magisterskich, po uprzednim
uzyskaniu tytułu zawodowego licencjata. Słuchacze kolegiów zdobywali nie tylko
wiedzę teoretyczną ale przede wszystkim praktyczną umiejętność wykonywania
zawodu nauczycielskiego, gdyż kolegia kładły nacisk na praktyczne przygotowanie do
zawodu oferując możliwość staży i praktyk dydaktycznych w o wiele większym
zakresie niż uniwersytety. Absolwenci kolegiów mieli uprawnienia do nauczania w
przedszkolach, szkołach podstawowych i gimnazjach. To wszystko powodowało, że
byli cenieni na rynku pracy jako dobrzy fachowcy doskonale przygotowani do
wykonywania swego zawodu. Przez lata swego funkcjonowania kolegia wykształciły
dobre praktyki w zakresie kształcenia i przygotowania zawodowego przyszłych
adeptów sztuki pedagogicznej, oferując im często autorskie programy kształcenia z
poszczególnych przedmiotów objętych programem kształcenia. Dzięki w większości
dobremu i sprawnemu zarządzaniu kolegia przynosiły zyski i nadwyżki finansowe,
pozwalające sfinansować inne przedsięwzięcia i placówki oświatowe. To wszystko
zostało narażone na zlikwidowanie za sprawą nowelizacji ustawy o szkolnictwie
wyższym z 2009 r., która wprowadziła (dodała) do tej ustawy przepis art. 261b,
stanowiący, iż „porozumienia zawarte przez organy prowadzące kolegia
nauczycielskie, nauczycielskie kolegia języków obcych albo kolegia pracowników
służb społecznych z uczelniami w zakresie, w jakim umożliwią one absolwentowi, po
zdaniu egzaminu dyplomowego, ubieganie się o dopuszczenie do egzaminu w uczelni
oraz uzyskanie dyplomu i tytułu zawodowego licencjata, tracą moc z dniem 30
września 2015r.” Z zapisem tym nie wiąże się bezpośrednio fakt likwidacji kolegiów,
ale de facto powoduje on, że oferta edukacyjna kolegiów przestanie być atrakcyjna -
słuchacze pozbawieni zostaną szansy uzyskania tytułu licencjata. Powoływany przepis
a także ministerialna interpretacja prawna spowodowały już wycofanie się wielu
uczelni wyższych z podpisanych porozumień i praktyczne uniemożliwienie naboru do
kolegiów w na rok szkolny 2013/2014. Likwidacja kolegiów utrudni, a w niektórych
przypadkach uniemożliwi młodzieży, zwłaszcza tej z mniejszych ośrodków, dostęp do
oferty edukacyjnej. Będzie ona skutkować zlikwidowaniem szkolnictwa
zorientowanego na praktyczną naukę zawodu, które zasadniczo różni się od
kształcenia akademickiego, oferowanego przez uniwersytet. Ponadto likwidacja
kolegiów spowoduje utratę pracy przez kadrę nauczającą, pracowników administracji i
obsługi w znacznej skali. Pomimo niżu demograficznego kolegia dobrze radzą sobie
na rynku edukacyjnym, ich oferta jest atrakcyjna dla słuchaczy, absolwenci kolegiów
są cenionymi pracownikami. Praktyczna likwidacja kolegiów nie została podyktowana
ich złą kondycją i brakiem chętnych, ale odgórnymi, błędnymi decyzjami i
niekorzystnymi przepisami. Brak naboru na kolejny rok poczyni przerwę w ciągłości
kształcenia i dodatkowo utrudni funkcjonowanie. Celem ustawy jest zapobieżenie
likwidacji kolegiów i utrzymanie ich funkcjonowania w dotychczasowej formie.
2.
Stan rzeczywisty w normowanej dziedzinie
W obecnym stanie prawnym, kolegia skazane są na likwidację, ze względu na spadek
zainteresowania tą formą kształcenia. Przyczyną owego spadku zainteresowania jest
brak możliwości uzyskania tytułu zawodowego licencjata na skutek przeprowadzonej
reformy, opartej na błędnych przesłankach i towarzyszącej jej wprowadzanymi
regulacjami prawnymi, które nie odzwierciedlają ratio legis wprowadzenia do
systemu oświaty tego typu placówek. Likwiduje się przy tym placówki dobrze
funkcjonujące, kształcące rzesze absolwentów, których oferta edukacyjna jest