Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego oraz ustawy o muzeach

Skala przyjazdów dzieci polonijnych jest bardzo różnorodna. Od dzieci przyjeżdżających
z rodzicami na wakacje do rodziny (dość często w przypadku Polonii europejskiej i dość
rzadko w przypadku Polonii spoza Europy) do zorganizowanych w celu poznania ojczystego
kraju wycieczek, kolonii czy obozów. Widoczne jest więc różnicowanie polskich dzieci ze
względu na sposób prowadzenia szkoły. W obecnej sytuacji, gdy liczba Polaków poza
granicami kraju zwiększa się należy podjąć działania, które ujednolicą i wyrównają
uprawnienia uczniów.
Przedstawiony projekt ustawy stawia sobie taki cel.
Projekt przyznaje uczniom szkół społecznych prowadzonych przez polonijne
organizacje oświatowe, stowarzyszenia rodziców, polskie parafie i sekcji polskich
organizowanych przy szkołach międzynarodowych, a zarejestrowanych w bazie Ośrodka
Rozwoju Polskiej Edukacji za Granicą uprawnienia do ulg na przejazdy środkami
komunikacji publicznej oraz uprawnienia do ulg w przypadku wejścia do muzeów w Polsce.
Uprawnienia te zostają przyznane również nauczycielom uczącym w tych szkołach.
Wprowadzone zmiany mają za cel gratyfikacje tych uczniów, którzy podejmują trud
zdobywania wiedzy na temat swojej Ojczyzny. Posiadanie przez polskie dzieci za granicą
dokumentu poświadczającego ich uprawnienia do ulg w Polsce będzie miało też walor
edukacyjno- patriotyczny. Będzie to widoczny dokument potwierdzający ich związek z
Polską.
Ponadto, jak wynika z Programu Rozwoju Oświaty Polskiej za Granicą i Oświaty Polonijnej na
lata 2009-2011 brakuje pełnej informacji na temat społecznych szkół „sobotnich”. Jest to
jedną z podstawowych przeszkód dla dbania przez polskie władze oświatowe o zapewnienie
ich uczniom wysokiego poziomu edukacji. Budowa systemu ewidencjonowania
polskojęzycznych szkół za granicą jest więc niezbędnym warunkiem rozwoju oświaty
polskiej za granicą i oświaty polonijnej. Warunkiem stworzenia kompletnej bazy danych jest
przeprowadzenie skutecznej kampanii informacyjnej w środowiskach Polonii. Osoby
prowadzące polskie szkoły za granicą muszą być właściwie poinformowane o możliwościach,
jakie daje im współpraca z władzami oświatowymi w kraju. Wymierna korzyść dla uczniów
w postaci ulg na bilety będzie mobilizowała środowiska polonijne do podejmowania działań
mających na celu rejestrację, a potem aktualizację danych szkoły w bazie ORPEG. Obecna
baza nie spełnia swojej roli. Są bowiem tam np. placówki, które od kilku lat nie przedstawiają
liczby uczniów i nie można stwierdzić czy już nie istnieją, czy z innych powodów
zrezygnowały z podawania informacji o swojej działalności w tym zakresie.
Brakuje więc danych lub wiarygodnych szacunków dotyczących aktualnej liczby
uczniów w szkółkach prowadzonych przez stowarzyszenia i parafie. W diagnozie sytuacji
zawartej w Programie Rozwoju Oświaty Polskiej za Granicą i Oświaty Polonijnej na lata
2009-2011 czytamy, że społeczne szkoły „sobotnie” mają najdłuższą historię spośród
placówek, które organizują lekcje w języku polskim za granicą. Działają przy parafiach
(głównie w Niemczech, Francji, Hiszpanii, Argentynie i na Ukrainie), są skupione wokół
lokalnych organizacji oświatowych i innych organizacji polonijnych, a ostatnio są zakładane
także przez stowarzyszenia i fundacje rodziców – przedstawicieli tzw. nowej emigracji
zarobkowej. W programie podkreślono, że dane dotyczące liczby tych szkół mają charakter
wyłącznie szacunkowy ze względu na to, że podmioty zakładające i prowadzące te placówki
nie mają obowiązku rejestrowania swojej działalności w jakimkolwiek urzędzie w Polsce.
Przyjęto, że z nauki języka polskiego w tej formie organizacyjnej korzysta nie mniej niż 40
000 uczniów na całym świecie. Skutki wejścia w życie ustawy dla Budżetu Państwa są
trudne do oszacowania, gdyż jak było wspomniane wyżej skala przyjazdów polonijnej
młodzieży jest uzależniona od kraju emigracji. Można próbować założyć, że na dziecko
przypadnie podczas okresu kształcenia ok. 3 przyjazdów, podczas których kilkakrotnie
skorzysta z przysługujących mu ulg. Można więc próbować oszacować, że koszt
wprowadzonych zmian wyniesie 1 600 000 zł. W skali budżetu państwa są to środki
niewielkie, jednocześnie mocno poprawiające wizerunek Polski w oczach swoich obywateli
mieszkających poza jej granicami.
Z uwagi na fakt, że ORPEG prowadzi obecnie bazę szkół prowadzonych przez polskie
parafie czy organizacje polonijne, jest to tylko baza niepełna, wnioskodawca projektu
zakłada, że nie ulegną zmianie zadania i kompetencje ORPEG.

Projekt wywołuje pozytywne skutki społeczne.
Przedmiot projektowanej regulacji nie jest objęty prawem Unii Europejskiej.
Autopoprawka do projektu ustawy
z dnia …….. 2013 r.
o zmianie ustawy o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami
publicznego transportu zbiorowego oraz ustawy o muzeach




1) Art. 1 pkt 1 otrzymuje brzmienie:
”1) Po art. 5 dodaje się art. 51 w brzmieniu:
„Art. 51. 1. Do ulgi 78% przy przejazdach środkami publicznego transportu zbiorowego
kolejowego oraz autobusowego są uprawnione dzieci i młodzież dotknięte inwalidztwem lub
niepełnosprawne - na podstawie biletów jednorazowych lub miesięcznych imiennych,
realizujące program nauki języka polskiego, historii i geografii Polski w okresie pobierania
nauki w:
-
szkołach społecznych prowadzonych przez polonijne organizacje oświatowe,
stowarzyszenia rodziców, polskie parafie – zarejestrowanych w bazie Ośrodka Rozwoju
Polskiej Edukacji za Granicą;
- sekcjach polskich organizowanych przy szkołach międzynarodowych;
- szkołach europejskich;
2. Do ulgi 37% przy przejazdach środkami publicznego transportu zbiorowego kolejowego w
pociągach osobowych, pospiesznych i ekspresowych oraz środkami publicznego transportu
autobusowego w komunikacji zwykłej i przyspieszonej, na podstawie biletów jednorazowych,
są uprawnione dzieci i młodzież realizujące program nauki języka polskiego, historii i
geografii Polski w okresie pobierania nauki w:
-
szkołach społecznych prowadzonych przez polonijne organizacje oświatowe,
stowarzyszenia rodziców, polskie parafie – zarejestrowanych w bazie Ośrodka Rozwoju
Polskiej Edukacji za Granicą;
- sekcjach polskich organizowanych przy szkołach międzynarodowych;
- szkołach europejskich;

3. Do ulgi 49% przy przejazdach środkami publicznego transportu zbiorowego kolejowego w
pociągach osobowych, pospiesznych i ekspresowych oraz środkami publicznego transportu
autobusowego w komunikacji zwykłej i przyspieszonej, na podstawie biletów imiennych
miesięcznych, są uprawnione dzieci i młodzież realizujące program nauki języka polskiego,
historii i geografii Polski w okresie pobierania nauki w:
-
szkołach społecznych prowadzonych przez polonijne organizacje oświatowe,
stowarzyszenia rodziców, polskie parafie – zarejestrowanych w bazie Ośrodka Rozwoju
Polskiej Edukacji za Granicą;
- sekcjach polskich organizowanych przy szkołach międzynarodowych;
- szkołach europejskich;
4. Uprawnienia do ulg wymienionych w ust. 1-3 przysługują do 18 roku życia.
="http://10.1.2.26/lex/index.rpc#hiperlinkText.rpc?hiperlink=type=wersje_jednostki:nro=Powszechny.1139828:part=a5%28a%29&full=1"
5. Do ulgi 37% przy przejazdach środkami publicznego transportu zbiorowego
kolejowego w pociągach osobowych, na podstawie biletów jednorazowych lub
miesięcznych imiennych oraz środkami publicznego transportu zbiorowego
autobusowego w komunikacji zwykłej, na podstawie biletów imiennych miesięcznych
uprawnieni są nauczyciele uczący w:
- szkołach społecznych prowadzonych przez polonijne organizacje oświatowe,
stowarzyszenia rodziców, polskie parafie – zarejestrowanych w bazie Ośrodka
Rozwoju Polskiej Edukacji za Granicą;
- sekcjach polskich organizowanych przy szkołach międzynarodowych;
- szkołach europejskich;
realizujących program nauki języka polskiego, historii i geografii Polski.”

2) W art. 2 pkt 1 otrzymuje brzmienie:

„1) W art. 10 po ust. 3 dodaje się ust. 3a w brzmieniu:

„3a. 1. Ulga w opłacie za wstęp do muzeów przysługuje:
1) uczniom szkół podstawowych, gimnazjalnych, ponadgimnazjalnych, artystycznych,
słuchaczom zakładów kształcenia nauczycieli i kolegiów pracowników służb
społecznych, studentom oraz osobom odbywającym studia doktoranckie, będącym
obywatelami państw członkowskich Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej oraz
państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stron
umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym;
2) uczniom szkół społecznych prowadzonych przez polonijne organizacje oświatowe,
stowarzyszenia rodziców, polskie parafie i sekcje polskie organizowane przy szkołach
międzynarodowych – zarejestrowanych w bazie Ośrodka Rozwoju Polskiej Edukacji za
Granicą;

3) osobom powyżej 65. roku życia, emerytom, rencistom, rencistom socjalnym, a także
osobom niepełnosprawnym wraz z opiekunami, będącym obywatelami państw członkowskich
Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej oraz państw członkowskich Europejskiego
Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stron umowy o Europejskim Obszarze
Gospodarczym;
4) nauczycielom szkół podstawowych, gimnazjalnych, ponadgimnazjalnych, artystycznych,
nauczycielom placówek oświatowo-wychowawczych oraz wychowawcom placówek
opiekuńczo-wychowawczych, zakładów poprawczych, schronisk dla nieletnich i ośrodków
diagnostyczno-konsultacyjnych, działającym w państwach członkowskich Unii Europejskiej,
Konfederacji Szwajcarskiej oraz państwach członkowskich Europejskiego Porozumienia o
Wolnym Handlu (EFTA) - stronach umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym;
5) nauczycielom szkół społecznych prowadzonych przez polonijne organizacje oświatowe,
stowarzyszenia rodziców, polskie parafie i sekcje polskie organizowane przy szkołach
międzynarodowych – zarejestrowanych w bazie Ośrodka Rozwoju Polskiej Edukacji za
Granicą;
6) osobom fizycznym odznaczonym odznaką "Za opiekę nad zabytkami", odznaką
honorową "Zasłużony działacz kultury", odznaką honorową "Zasłużony dla Kultury Polskiej"
lub wyróżnionym tytułem honorowym "Zasłużony dla Kultury Narodowej";
7) kombatantom.
2. Zwolnienie z opłaty za wstęp do muzeów przysługuje:
1) osobom fizycznym odznaczonym Orderem Orła Białego, Orderem Wojennym Virtuti
Militari, Orderem Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej, Medalem "Zasłużony Kulturze Gloria
Artis";
2) pracownikom muzeów wpisanych do Państwowego Rejestru Muzeów;
3) członkom Międzynarodowej Rady Muzeów (ICOM) lub Międzynarodowej Rady
Ochrony Zabytków (ICOMOS);
4) posiadaczom Karty Polaka, o których mowa w ustawie z dnia 7 września 2007 r. o
Karcie Polaka (Dz. U. Nr 180, poz. 1280 oraz z 2008 r. Nr 52, poz. 305);
5) dzieciom do lat 7.””