Rządowy projekt ustawy o ułatwieniu dostępu do wykonywania niektórych zawodów regulowanych

188
zawodowego w stacji obsługi pojazdów lub w zakładzie (warsztacie) naprawy
pojazdów na stanowisku naprawy lub obsługi pojazdów (wymagana jest praca przy
pojazdach, jakie później mają podlegać kontroli diagnostycznej – np. samochody
osobowe, samochody ciężarowe itd.). Polacy posiadający stosowne doświadczenie,
uprawnienia krajowe mogą się zwracać do NARIC z wnioskiem o ich uznanie.

4.
Kraje
Zgodnie z informacjami posiadanymi przez Ministerstwo Sprawiedliwości zawód
nadbałtyckie
rzeczoznawcy samochodowego nie jest regulowany.
(Litwa,
Łotwa,
Estonia)


4.10. Deregulacja dostępu do zawodu diagnosty uprawnionego do wykonywania badań
technicznych pojazdów
Do wykonywania zawodu diagnosty uprawnionego do wykonywania badań technicznych
pojazdów, zgodnie z § 2 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 4 listopada 2004 r.
w sprawie szczegółowych wymagań w stosunku do diagnostów, niezbędne jest spełnienie
jednego z następujących wymagań dotyczących wykształcenia i praktyki:
• posiadanie wyższego wykształcenia technicznego o specjalności samochodowej
i udokumentowane 2 lata praktyki w stacji obsługi pojazdów lub w zakładzie
(warsztacie) naprawy pojazdów albo
• posiadanie średniego wykształcenia technicznego o specjalności samochodowej
i udokumentowane 4 lata praktyki w stacji obsługi pojazdów lub zakładzie (warsztacie)
naprawy pojazdów, albo
• posiadanie wyższego wykształcenia technicznego o specjalności innej niż
samochodowa i udokumentowane 4 lata praktyki w stacji obsługi pojazdów lub
zakładzie (warsztacie) naprawy pojazdów, albo
• posiadanie średniego wykształcenia technicznego o specjalności innej niż
samochodowa i udokumentowane 8 lat praktyki w stacji obsługi pojazdów lub
zakładzie (warsztacie) naprawy pojazdów.
Ponadto wymagane jest odbycie odpowiedniego szkolenia oraz zdanie egzaminu.
Szkolenie osób ubiegających się o uprawnienia diagnostów i diagnostów uzupełniających
swoje uprawnienia odbywa się według programu szkolenia określonego w załączniku nr 1

189
do rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 4 listopada 2004 r. w sprawie
szczegółowych wymagań w stosunku do diagnostów. Koszt podstawowego 5-dniowego
szkolenia przed egzaminem na diagnostę jest zróżnicowany i waha się w zależności od
podmiotu prowadzącego szkolenie. Koszt szkolenia prowadzonego przez Centralny
Ośrodek Szkolenia Diagnostów Automobilklubu Radomskiego wynosi 800 złnatomiast
prowadzonego przez Wojewódzki Ośrodek Ruchu Drogowego w Białymstoku nawet
2600 zł.
Egzamin kwalifikacyjny dla osób ubiegających się o uprawnienia diagnosty obejmuje:
a) część teoretyczną (pisemną) składającą się odpowiednio z:
• trzydziestu pytań zawierających tematykę pierwszej części szkolenia w formie testu
jednokrotnego wyboru,
• pięciu pytań dla każdej z pozostałych czterech części szkolenia specjalistycznego
w formie testu jednokrotnego wyboru,
• jednego pytania opisowego obejmującego swoim zakresem program szkolenia,
b) część praktyczną polegającą na przeprowadzeniu badania technicznego pojazdu,
wydaniu oceny z zakresu stanu technicznego badanego pojazdu i wypełnieniu
dokumentów stosowanych przy tych badaniach.
Opłata za egzamin państwowy wynosi odpowiednio 100 zł dla każdej części egzaminu,
a w przypadku egzaminu składającego się z więcej niż dwóch części opłata nie może być
wyższa niż 210 zł.
W celu wydania uprawnień diagnosty należy złożyć:
1. wniosek o wydanie uprawnień diagnosty;
2. odpowiednie dokumenty stwierdzające posiadanie wymaganego wykształcenia
technicznego;
3. odpowiednie dokumenty stwierdzające posiadanie wymaganej praktyki zawodowej;
4. zaświadczenia o odbytych wszystkich szkoleniach;
5. zaświadczenie o zdanym egzaminie.

85 tj. w zakresie przeprowadzania okresowych badań technicznych pojazdów oraz pojazdu zabytkowego, taksówki
osobowej lub bagażowej, pojazdu uprzywilejowanego oraz pojazdu przeznaczonego do nauki jazdy i przeprowadzania
egzaminu państwowego.
86 http://www.automobilklub.radom.pl/www15/index.php?option=com_content&view=article&id=83&Itemid=63
87http://app.computerplus.com.pl/app/RynekPracy/rpedukacja.nsf/20670d409947fb67c12572260042939c/e6e0a0c2c41
97010c125798f002cf1fd?OpenDocument

190
Starosta właściwy ze względu na miejsce zamieszkania wydaje uprawnienie do
wykonywania badań technicznych, jeżeli osoba ubiegająca się o jego wydanie zdała
egzamin przed komisją powołaną przez dyrektora Transportowego Dozoru Technicznego.

Tabela 56. Aktualne wymogi i proponowane zmiany w zakresie dostępu do zawodu diagnosty
uprawnionego do wykonywania badań technicznych pojazdów
Aktualne wymogi:
Proponowane zmiany:
• posiadanie
wyższego
wykształcenia
• bez zmian
technicznego (o specjalności samochodowej) i

• udokumentowane 2 lata praktyki w stacji
• skrócenie praktyki do sześciu miesięcy*
obsługi pojazdów lub zakładzie (warsztacie)
naprawy pojazdów
• posiadanie
średniego
wykształcenia
• bez zmian
technicznego (o specjalności samochodowej) i

• udokumentowane 4 lata praktyki w stacji
• skrócenie praktyki do jednego roku*
obsługi pojazdów lub zakładzie (warsztacie)
naprawy pojazdów
• posiadanie
wyższego
wykształcenia
• bez zmian
technicznego (o specjalności innej niż
samochodowa) i

• udokumentowane 4 lata praktyki w stacji
obsługi pojazdów lub zakładzie (warsztacie)
• skrócenie praktyki do jednego roku*
naprawy pojazdów
• posiadanie
średniego
wykształcenia
• bez zmian
technicznego (o specjalności innej niż
samochodowa) i

• udokumentowane 8 lat praktyki w stacji
• skrócenie praktyki do dwóch lat*
obsługi pojazdów lub zakładzie (warsztacie)
naprawy pojazdów
• ukończenie szkolenia dla osób ubiegających
• zwolnienie z obowiązku odbycia szkolenia
się o uprawnienia diagnosty
osób
ubiegających
się
o
wydanie
uprawnienia do wykonywania badań
technicznych, które ukończyły studia wyższe
na kierunku studiów w obszarze nauk
technicznych obejmującym
wiedzę
i umiejętności
dotyczące
diagnostyki
samochodowej
• zdanie egzaminu państwowego przed Komisją
• bez zmian
powołaną przez dyrektora Transportowego
Dozoru Technicznego
* Zgodnie z propozycją do okresu praktyki wlicza się praktykę objętą programem studiów, pod warunkiem
że odbywana jest na podstawie umowy między uczelnią a stacją kontroli pojazdów lub innym podmiotem
zajmującym się diagnostyką samochodową.

Bezpieczeństwo obywateli
Obniżenie wymagań w zakresie wykształcenia i praktyki zawodowej dla osób ubiegających
się o wpis na listę rzeczoznawców samochodowych nie wpłynie negatywnie na poziom
kwalifikacji i wiedzę rzeczoznawców samochodowych. Nadal zostaje zachowany wymóg

191
uzyskania certyfikatu w zakresie rzeczoznawstwa samochodowego wydanego przez
jednostkę akredytowaną w polskim systemie akredytacji. Pozwala to na sprawdzenie
kwalifikacji i poświadczenie kompetencji, wiedzy i zrozumienia kwestii związanych
z motoryzacją i konstrukcją pojazdów. Certyfikaty są wydawane na określony czas przez
jednostkę certyfikującą i ww. sprawdzenie kompetencji i kwalifikacji następuje nie tylko
przed pierwszym uzyskaniem uprawnień przez rzeczoznawcę samochodowego ale również
ma miejsce weryfikacja okresowa powyższego.
Tabela 57. Podstawowe dane dotyczące egzaminów na diagnostę uprawnionego do wykonywania badań
technicznych pojazdów w latach 2004–2012
Wpływy
Koszty przeprowadzenia egzaminów
z opłat
(memoriałowo)
Liczba
Wysokość ponoszonych
Liczba
osób
opłaty
przez osoby
osób, które
Rok
przystępują
zdały
egzamina-
przystępują-
koszty
cych do
cyjnej*
ce do
z tytułu
egzamin
egzaminu
w zł
egzaminu
wynagro-
koszty
inne
(memoriało-
dzenia
wynajęcia
koszty
wo)
komisji
sali
egzamina-
cyjnej
2004
34
17
210 / 100
6350,00
729,99
b.d.
233,64
2005
1077
430
210 / 100
221370,00
27882,53
4653,08
9917,12
2006
1974
670
210 / 100
384110,00
52706,01
8321,04
27235,97
2007
2252
626
210 / 100
447540,00
61397,01
11235,92
41806,34
2008
2402
506
210 / 100
469540,00
69279,53
6064,26
45489,89
2009
3064
613
210 / 100
607850,00
97866,76
11565,61
57810,49
2010
3257
479
210 / 100
605760,00
109492,65
15550,89
52622,40
2011
5324
852
210 / 100
875940,00
184373,42
15156,12
70214,47
2012
3191
527
210 / 100
461200,00
116987,31
9504,08
53640,58
* Wysokość opłaty egzaminacyjnej zależy od tego, czy jest to opłata za jedną część egzaminu, czy za całość.

Dane dotyczące liczby osób przystępujących do egzaminu na diagnostę uprawnionego do
wykonywania badań technicznych pojazdów przedstawia

192
Porównanie międzynarodowe w zakresie wymogów związanych z dostępem do zawodu
diagnosty uprawnionego do wykonywania badań technicznych pojazdów w niektórych
krajach Unii Europejskiej przedstawia

Tabela 58. Uregulowania prawne dotyczące zawodu diagnosty uprawnionego do wykonywania badań
technicznych pojazdów w niektórych krajach UE
Lp. Kraj
Wymogi dostępu i sposób nadzoru
1.
Francja
Zawód diagnosty uprawnionego do wykonywania badań technicznych pojazdów
może wykonywać osoba, która:
• posiada tytuł licencjonowanego przez władze państwowe diagnosty
oraz
• nie była karana za czyny określone w biuletynie nr 2 rejestru karnego.
Wykonywanie zawodu diagnosty wyklucza możliwość równoczesnego
wykonywania jakiejkolwiek innej działalności związanej z naprawą lub handlem
samochodowym.

Zawód diagnosty mogą wykonywać tymczasowo:
• obywatele państw UE i EOG, posiadający dyplom uprawniający do
wykonywania tego zawodu. Muszą oni także posiadać odpowiednią
znajomość języka francuskiego, w tym znajomość słownictwa
technicznego z zakresu motoryzacji,
• obywatele państw, w których zawód diagnosty nie należy do zawodów
reglamentowanych, którzy udokumentują posiadanie dwuletniego lub
trzyletniego (w zależności od wybranej dziedziny działalności)
doświadczenia zdobytego w okresie 10 lat bezpośrednio poprzedzających
datę złożenia wniosku o rozpoczęcie świadczenia usług.

Licencja diagnosty uprawnionego do wykonywania badań technicznych pojazdów
nadawana jest przez prefekta departamentu właściwego dla siedziby stacji kontroli
pojazdów, do której przypisany jest diagnosta. Decyzja o przyznaniu uprawnień
jest komunikowana jednocześnie diagnostykowi oraz osobie eksploatującej stację
kontroli pojazdów, do której został on przypisany, lub w przypadku braku
przypisania do Centralnej Jednostki Technicznej.
Diagnosta może prowadzić działalność w innej niż stacja przypisania jednostce
pod warunkiem iż posiada on odpowiednią znajomość znajdujących się w tej stacji
aplikacji informatycznych oraz narzędzi służących przeprowadzaniu kontroli.


Zawód diagnosty uprawnionego do wykonywania badań technicznych
pojazdów regulują przepisy kodeksu drogowego (art. L323-1). Szczegółowe
wymagania dotyczące uprawnień do wykonywania zawodu diagnostyka dla
poszczególnych kategorii pojazdów regulowane są dekretami państwa (dekret
z 18.06.1991 r. dla pojazdów lekkich i dekret z 27.07.2004 r. dla pojazdów
ciężkich).

1. Zawód diagnosty uprawnionego do wykonywania badań technicznych
pojazdów lekkich mogą wykonywać osoby, które spełniają przynajmniej jeden
z następujących warunków:
• posiadają co najmniej 5 lat doświadczenia zawodowego w zakresie
działalności związanej z naprawą samochodów (mechanika
samochodowa, mechanika nadwozia, elektronika samochodowa,
blacharstwo) oraz dyplom ukończenia specjalistycznego kursu