Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o usługach turystycznych

Druk nr 1081

Warszawa, 13 lipca 2012 r.
SEJM
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VII kadencja









Pani

Ewa Kopacz

Marszałek Sejmu

Rzeczypospolitej Polskiej




Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2
kwietnia 1997 r. i na podstawie art. 32 ust. 2 regulaminu Sejmu niżej podpisani
posłowie wnoszą projekt ustawy:


- o zmianie ustawy o usługach
turystycznych.

Do reprezentowania wnioskodawców w pracach nad projektem ustawy
upoważniamy pana posła Tomasza Górskiego.

(-) Jacek
Bogucki;
(-) Andrzej
Dąbrowski;
(-) Andrzej
Dera;
(-) Mieczysław Golba; (-) Tomasz Górski; (-) Patryk Jaki; (-) Mariusz Orion
Jędrysek; (-) Beata Kempa; (-) Bartosz Kownacki; (-) Arkadiusz Mularczyk;
(-) Jerzy Rębek; (-) Józef Rojek; (-) Andrzej Romanek; (-) Edward Siarka;
(-) Piotr Szeliga; (-) Tadeusz Woźniak; (-) Marzena Dorota Wróbel; (-) Jan
Ziobro; (-) Kazimierz Ziobro; (-) Jarosław aczek.


Projekt

Ustawa
z dnia 2012 r.
o zmianie ustawy o usługach turystycznych

Art. 1
W ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. o usługach turystycznych (Dz. U. z 2004 r. Nr
223, poz. 2268, z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:

1) Dodaje się art. 5a w brzmieniu:

„Art. 5a. 1. W przypadku, w którym suma gwarancji lub suma
ubezpieczenia, o którym mowa w art. 5 ust. 1 okazuje się
niewystarczająca dla pokrycia kosztów powrotu klientów z imprezy
turystycznej do miejsca wyjazdu lub planowanego powrotu z imprezy
turystycznej w wypadku gdy organizator turystyki lub pośrednik
turystyczny wbrew obowiązkowi nie zapewnia tego powrotu, a także
zwrotu wpłat wniesionych tytułem zapłaty za imprezę turystyczną w
wypadku gdy z przyczyn dotyczących organizatora turystyki lub
pośrednika turystycznego oraz osób, które działają w ich imieniu
impreza turystyczna nie zostanie zrealizowana oraz zwrotu części wpłat
wniesionych tytułem zapłaty za imprezę turystyczną, odpowiadającą
części imprezy turystycznej, która nie zostanie zrealizowana z przyczyn
dotyczących organizatora turystyki lub pośrednika turystycznego oraz
osób, które działają w ich imieniu, niepokryte z innych źródeł koszty
oraz zwrot wpłat dokonywany jest z budżetu państwa.
2. Skarbowi państwa przysługuje roszczenie o zwrot wypłaconych sum
przeciwko przedsiębiorcy, o którym mowa w art. 5 ust. 1.
3. Wnioski o zwrot wpłat, o których mowa w ust. 1 kierowane są do
Marszałka województwa.
4. Na decyzje Marszałka w przedmiocie zwrotu służy odwołanie do
Ministra właściwego do spraw turystyki.



Art. 2
Ustawa ma zastosowanie do pokrycia kosztów powrotu z imprezy turystycznej oraz
zwrotu wpłat klientów w przypadku niewypłacalności przedsiębiorcy wykonującego
działalność gospodarczą w zakresie organizowania imprez turystycznych oraz
pośredniczenia na zlecenie klientów w zawieraniu umów o świadczenie usług
turystycznych, które miały miejsce po 1 stycznia 2011 r.

Art. 3
Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.



























U Z A S A D N I E N I E

1. Cel projektu i przesłanki jego przyjęcia.
Celem projektu jest jak najszybsze doprowadzenie do pełnej ochrony klientów
biur podróży, zgodnie z art. 7 Dyrektywy Rady z dnia 13 czerwca 1990 r. w sprawie
zorganizowanych podróży, wakacji i wycieczek (90/314/EWG). Artykuł ten stanowi,
że: "Na wypadek swojej niewypłacalności organizator i/lub punkt sprzedaży
detalicznej, będący stroną umowy, powinni zapewnić dostateczne zabezpieczenie
umożliwiające zwrot nadpłaconych pieniędzy oraz powrót konsumenta z podróży"
Nowelizacja ustawy o usługach turystycznych dokonana 17 września 2010 r.
tylko pozornie doprowadziła do zgodności polskiego prawa z dyrektywą europejską.
Aczkolwiek zgodnie z art. 5 ust. 1 tej ustawy, organizator powinien na wypadek
swojej niewypłacalności posiadać pełne zabezpieczenie na pokrycie kosztów
powrotu klientów do kraju oraz zwrot wpłat za wycieczki, które nie dojdą do skutku, to
jednak zgodnie z art. 10 tejże ustawy, Minister Finansów określa minimalne
wystarczające sumy gwarancyjne. Oznacza to, że istnieje teoretyczna, a jak pokazały
wypadki ostatnich tygodni, również praktyczna możliwość, że suma gwarancyjna
okaże się nie wystarczająca na pokrycie pełnych kosztów.
Tym samym polskie prawo pozostaje w sprzeczności z Dyrektywą europejską i
nie zapewnia pełnej ochrony klientom, co jest sytuacją, która nie może być
tolerowana.

2. Cel uchwalenia projektowanej regulacji.
Celem uchwalenia projektowanej regulacji jest zapewnienie zgodności
polskiego prawa z wymogami art. 7 Dyrektywy Rady z dnia 13 czerwca 1990 r. w
sprawie zorganizowanych podróży, wakacji i wycieczek (90/314/EWG).

3. Rozwiązania przyjęte w projekcie.
Projekt ustawy ustanawia subsydiarną odpowiedzialność Skarbu Państwa za
pokrycie kosztów powrotu klientów do kraju oraz zwrot wpłat za usługi, które nie
dojdą do skutku, w przypadku niewypłacalności przedsiębiorcy prowadzącego
działalność w zakresie usług turystycznych, w części która nie została pokryta z sum
gwarancji bankowej lub ubezpieczeniowej albo ubezpieczenia. W ten sposób
doprowadza się do pełnej zgodności z Dyrektywą europejską, która nie dopuszcza
na limitowanie zwrotu wpłat klientów, lecz wymaga zwrotu pełnego.
Tymczasem w Polsce regularnie dochodzi do niewypłacalności biur podróży, a
posiadane przez nich zgodnie z prawem gwarancje lub ubezpieczenia okazują się
niewystarczające. Należy w związku z tym przyjąć, że polskie prawo w sposób
błędny dokonało implementacji postanowień Dyrektywy do krajowego porządku
prawnego. W 1996 r. Trybunał Sprawiedliwości rozpatrując sprawę na tle Dyrektywy
orzekł, że zaniechanie Niemiec w implementacji Dyrektywy tworzy cywilną
odpowiedzialność państwa wobec tych konsumentów, którzy doznali szkody wskutek
braku transpozycji art. 7 Dyrektywy (wyrok z 8.10.1996 r.. sprawa Dillenkofer). W
orzeczeniu z 15 czerwca 1999 r. Trybunał Sprawiedliwości orzekł, że Państwa
Członkowskie mają obowiązek takiego wdrożenia Dyrektywy, żeby klienci otrzymali
pełen zwrot wpłaconych sum (wyrok z 15.06.1999, sprawa C-140/97). Należy
przyjąć, że błędna implementacja Dyrektywy przez Polskę pociąga za sobą
odpowiedzialność odszkodowawczą Skarbu Państwa, analogicznie do spraw
rozpoznanych już przez Trybunał Sprawiedliwości.
Z tego względu wydaje się wskazane objęcie zakresem regulacji również
przypadków, które już miały miejsce. Dlatego ustawa przewiduje działanie wsteczne,
od dnia 1 stycznia 2011 r.
Przyjęcie proponowanej regulacji nie stoi na przeszkodzie wypracowaniu w
przyszłości takiego systemu zabezpieczeń, który gwarantuje pełną ochronę klientów
biur podróży, bez obciążania skutkami niewypłacalności Skarbu Państwa. Do czasu
wypracowania takiego systemu, odpowiedzialność za błędną implementację
Dyrektywy spoczywa na Skarbie Państwa, co uzasadnia wprowadzenie niniejszej
regulacji.
Skarbowi państwa przysługuje oczywiście roszczenie regresowe o zwrot
wypłaconych sum przeciwko przedsiębiorcy, który stał się niewypłacalny. W praktyce,
roszczenia te mogą się jednak okazać nieściągalne.
Ponieważ zgodnie z ustawą o usługach turystycznych, to Marszałkowie
województw są odpowiedzialni za pomoc klientom niewypłacalnych biur podróży, jest
właściwe, aby organ ten prowadził również postępowanie w sprawie zwrotu
nadpłaconych kwot przez klientów. Na decyzję Marszałka przysługuje odwołanie do
Ministra właściwego do spraw turystyki, zgodnie z przepisami Kodeksu postępowania
administracyjnego.

5. Ocena skutków regulacji.