Rządowy projekt ustawy o ratyfikacji Konwencji w sprawie kontaktów z dziećmi, sporządzonej w Strasburgu w dniu 15 maja 2003 r.

korzystają z możliwości, jakie przynosi członkowstwo w Unii Europejskiej.
Migracji zawsze towarzyszy ryzyko pewnych negatywnych skutków.
Niebezpieczeństwo dotyczy w pierwszym rzędzie osłabiania więzi
rodzinnych, trwałości instytucji rodziny oraz braku jej stabilności i wzrasta,
jeżeli dominującą grupą osób migrujących są ludzie młodzi, dopiero
rozpoczynający życie rodzinne i budujący ekonomiczne podstawy jego
funkcjonowania. Migrujący obywatele polscy w większości należą do tej
kategorii osób. Ponieważ rozpad rodziny zawsze powoduje problemy
związane z wykonywaniem praw i obowiązków wobec dzieci, istnieje
potrzeba wzmocnienia mechanizmu zabezpieczania więzi i kontaktu
dziecka odseparowanego od jednego z rodziców lub rodziny,
w szczególności gdy rodzic i dziecko mieszkają w różnych krajach.
Niniejsza Konwencja jest instrumentem służącym temu celowi. Oczekiwać
należy, że stosowanie standardów określonych Konwencją ograniczy liczbę
przypadków uprowadzeń dzieci przez rodziców i innych członków rodziny
oraz wyeliminuje przypadki uporczywego odmawiania kontaktów
z dzieckiem.
V. Podmioty, których dotyczy Konwencja
Konwencja dotyczy przede wszystkim osób fizycznych oraz ich praw
i obowiązków wynikających ze stosunków między rodzicami a dziećmi oraz
uprawnień innych osób w zakresie kontaktu z dziećmi. Organami
właściwymi do wykonywania Konwencji są sądy powszechne. W ramach
Ministerstwa Sprawiedliwości zostanie powołany organ centralny, o którym
mowa w artykule 11 Konwencji.
VI. Skutki społeczne związania się Konwencją
Ujednolicenie zasad utrzymywania kontaktów, wprowadzenie środków
gwarantujących ich prawidłowe wykonanie oraz poszerzenie kategorii osób,
którym prawo do kontaktów może przysługiwać, będzie sprzyjać utrwalaniu
więzi rodzinnych, zwłaszcza będzie umacniać prawo dzieci do kontaktów
z rodziną.
8
VII. Skutki finansowe ratyfikacji Konwencji
Skutki finansowe związania się Rzeczypospolitej Polskiej Konwencją byłyby
ograniczone do kosztów jednego, nowego etatu sędziowskiego/pr.ra-
torskiego w Ministerstwie Sprawiedliwości, przeznaczonego do realizacji
zadań organu centralnego.
VIII. Tryb ratyfikacji
Konwencja dotyczy praw obywateli oraz materii regulowanej ustawowo,
zatem związanie się nią przez Rzeczpospolitą Polską wymaga ratyfikacji,
za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie (art. 89 ust. 1 pkt 2 i 5 Konstytucji
RP z dnia 2 kwietnia 1997 r.). Z uwagi na to, że przedmiot uregulowania
Konwencji należy do dziedziny objętej kompetencjami państw
członkowskich UE oraz, w pewnym zakresie, kompetencjami Wspólnoty
Europejskiej (kompetencja mieszana), złożenie dokumentu ratyfikacyjnego
będzie wymagało uprzedniego podjęcia przez Wspólnotę decyzji
upoważniającej państwa członkowskie do związania się Konwencją.
IX. Konsultacje społeczne
Dokumentacja ratyfikacyjna została umieszczona na stronach
internetowych Ministerstwa Sprawiedliwości. Została także przekazana do
zaopiniowania przez Rzecznika Praw Dziecka.

07/43-kt
9
KONWENCJA
W SPRAWIE KONTAKTÓW Z DZIEĆMI

Strasbourg, 15.V. 2003


PREAMBUŁA

Państwa członkowskie Rady Europy i inni sygnatariusze niniejszej konwencji,

mając na uwadze Europejską Konwencję z 20 maja 1980r. o uznawaniu i
wykonywaniu orzeczeń dotyczących pieczy nad dzieckiem oraz o przywracaniu pieczy nad
dzieckiem;

mając na uwadze Konwencję haską z 25 października 1980r. w sprawie cywilnych
aspektów międzynarodowego uprowadzenia dziecka i Konwencję haską z 19 października
1996r. o jurysdykcji, prawie właściwym, uznawaniu, wykonywaniu i współpracy w zakresie
odpowiedzialności rodzicielskiej oraz środków ochrony dzieci;

mając na uwadze rozporządzenie Rady (WE) nr 1347/2000 z 29 maja 2000r. w
sprawie jurysdykcji oraz uznawaniu i wykonywaniu orzeczeń w sprawach małżeńskich oraz
w sprawach dotyczących odpowiedzialności rodzicielskiej za wspólne dzieci obojga
małżonków;

uznając, że zgodnie z postanowieniami rozmaitych międzynarodowych instrumentów
prawnych Rady Europy, jak i art.3 Konwencji Narodów Zjednoczonych z 20 listopada 1989r.
o prawach dziecka, dobro dziecka będzie uwzględniane na pierwszym miejscu;

świadome potrzeby dalszych postanowień w celu zabezpieczenia kontaktów między
dzieckiem a jego rodzicami i innymi osobami mającymi rodzinne związki z dziećmi,
chronionych przez art.8 Konwencji z 4 listopada 1950r. o ochronie praw człowieka i
podstawowych wolności;

uwzględniając art. 9 Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawach dziecka
przewidujący prawo dziecka, które jest odseparowane od jednego lub obojga rodziców, do
utrzymywania regularnych, osobistych związków i bezpośredniego kontaktu z obojgiem
rodziców, chyba że jest to sprzeczne z dobrem dziecka;

biorąc pod uwagę art.10 ust. 2 Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawach
dziecka, który przewiduje prawo dziecka, którego rodzice mają miejsca pobytu w różnych
Państwach, do regularnego utrzymywania z każdym z rodziców więzi emocjonalnych i
bezpośrednich kontaktów;

przekonane o konieczności uznania, że nie tylko rodzice, ale i dzieci posiadają prawa;

godząc się w konsekwencji na zastąpienie pojęcia styczności z dziećmi pojęciem
kontaktu z dziećmi;


1
mając na uwadze Europejską Konwencję o wykonywaniu praw dzieci i konieczność
popierania środków, mających na celu pomoc dla dzieci w sprawach dotyczących kontaktu z
rodzicami i innymi osobami mającymi rodzinne związki z dziećmi;

zgadzając się, że dzieci potrzebują kontaktu nie tylko z obojgiem rodziców, ale także i
z innymi osobami mającymi rodzinne związki z dziećmi oraz że dla rodziców i tych innych
osób ważne jest utrzymywanie kontaktu z dziećmi, stosownie do dobra dziecka;

dostrzegając konieczność sprzyjania przyjęciu przez Państwa wspólnych zasad
odnoszących się do kontaktu z dziećmi, w szczególności w celu umożliwienia zastosowania
międzynarodowych regulacji prawnych w tej dziedzinie;

uznając, że środki zapewniające wykonywanie zagranicznych orzeczeń odnoszących
się do kontaktów z dziećmi będą prawdopodobnie skuteczniejsze, jeżeli zasady, na których
oparte są te zagraniczne orzeczenia, są oparte na zasadach podobnych do przyjętych w
państwie, w którym te zagraniczne orzeczenia są wykonywane;

uznając, w przypadkach, gdy dzieci i rodzice i inne osoby mające rodzinne związki z
dziećmi żyją w różnych państwach, potrzebę zachęcania władz sądowych do częstszego
stosowania kontaktów transgranicznych i zwiększenia zaufania wszystkich zainteresowanych
osób, że po upływie okresu takiego kontaktu dzieci powrócą do miejsca stałego zamieszkania;

zwracając uwagę, że ustanowienie skutecznych zabezpieczeń i dodatkowych
gwarancji powinno zapewnić powrót dzieci, w szczególności po upływie okresu kontaktu
transgranicznego;

zwracając uwagę, że konieczna jest dodatkowa, międzynarodowa regulacja prawna w
celu zapewnienia rozwiązań odnoszących się w szczególności do transgranicznych kontaktów
z dziećmi;

pragnąc nawiązania współpracy między wszystkimi organami centralnymi i innymi
organami w celu popierania i poprawy kontaktu między dziećmi i ich rodzicami i innymi
osobami mającymi rodzinne związki z dziećmi, a w szczególności popierania współpracy
sądowej w sprawach dotyczących kontaktów transgranicznych;

uzgodniły, co następuje:


ROZDZIAŁ 1 - CELE KONWENCJI I DEFINICJE

Artykuł 1 - Cele konwencji

Celami konwencji są:

a. określenie ogólnych zasad stosowanych przy wydawaniu orzeczeń dotyczących
kontaktu;

b. ustanowienie stosownych zabezpieczeń i gwarancji zapewniających prawidłowe
wykonanie takiego kontaktu i bezzwłoczny powrót dzieci po upływie okresu
kontaktu;

2

c. nawiązanie współpracy między organami centralnymi, władzami sądowymi i
innymi organami w celu popierania i poprawy kontaktu między dziećmi i ich
rodzicami lub innymi osobami mającymi rodzinne związki z dziećmi.

Artykuł 2 - Definicje

Dla celów niniejszej konwencji:

a. „kontakt”
oznacza
i. pobyt dziecka przez określony czas albo jego spotkanie z osobą wymienioną w
art.4 lub 5, z którą dziecko stale nie mieszka;
ii. każdą formę komunikacji między dzieckiem i taką osobą;
iii. dostarczanie takiej osobie informacji o dziecku, albo dziecku o tej osobie.

b. „orzeczenie
dotyczące kontaktu” oznacza decyzję organu sądowego dotyczącą
kontaktu, włącznie z porozumieniem dotyczącym kontaktu, które zostało
zatwierdzone przez właściwy organ sądowy lub które zostało sporządzone lub
zarejestrowane jako urzędowo poświadczony dokument i jest wykonalne;

c. „dziecko” oznacza osobę, która nie ukończyła 18 lat lub wieku, do którego
orzeczenie dotyczące kontaktu może być wydane lub wykonywane w
umawiającym się państwie;

d. „związki rodzinne” oznaczają bliskie związki, takie jak między dzieckiem a jego
dziadkami lub rodzeństwem, wynikające z mocy prawa lub z relacji która de facto
ma charakter rodzinny.

e. „organ
sądowy” oznacza sąd lub organ administracyjny mający równoważne
uprawnienia.


ROZDZIAŁ 2 - OGÓLNE ZASADY ZNAJDUJ CE ZASTOSOWANIE DO
ORZECZE DOTYCZ CYCH KONTAKTU

Artykuł 3 - Stosowanie zasad

Umawiające się państwa wprowadzą takie środki prawne i inne, które będą konieczne
do zapewnienia, że organy sądowe będą stosować zasady zawarte w tym rozdziale przy
wydawaniu, zmianie, zawieszaniu lub uchylaniu orzeczeń dotyczących kontaktów.

Artykuł 4 - Kontakt między dzieckiem a jego rodzicami

1.
Dziecko i rodzice mają prawo uzyskania i utrzymywania ze sobą regularnych
kontaktów.

2.
Ograniczenie lub wykluczenie takich kontaktów możliwe jest tylko gdy jest to
niezbędne dla dobra dziecka.


3