Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji oraz niektórych innych ustaw
projekt ustawy dotyczy: wprowadzenia jawności procesów prywatyzacyjnych, usprawnienia procesów komunalizacji przez rozszerzenie możliwości dokonywania bezpłatnego przekazywania akcji lub udziałów należących do Skarbu Państwa jednostkom samorządu terytorialnego oraz przyznania Ministrowi Skarbu Państwa prawa wyboru, co do zakresu przeprowadzanych analiz przedprywatyzacyjnych. Nowym uregulowaniem jest wprowadzenie mechanizmu umożliwiającego korektę wynagrodzeń kadry zarządzającej
- Kadencja sejmu: 6
- Nr druku: 482
- Data wpłynięcia: 2008-05-05
- Uchwalenie: nieuchwalona ponownie po wecie Prezydenta na pos. nr 28 dn. 06-11-2008
482
14
1) członków organów zarządzających jednostek organizacyjnych,
a w szczególności członków zarządów,
2) członków organów nadzorczych jednostek organizacyjnych,
a w szczególności rad nadzorczych i komisji rewizyjnych
i oddziałuje na spółki prawa handlowego:
1)
jednoosobowe Skarbu Państwa lub jednostek samorządu
terytorialnego,
2) w których udział Skarbu Państwa przekracza 50 % kapitału
zakładowego lub 50 % liczby akcji,
3) w których udział jednostek samorządu terytorialnego przekracza
50 % kapitału zakładowego lub 50 % liczby akcji,
4) w których udział spółek, o których mowa w pkt 1-3, przekracza 50%
kapitału zakładowego lub 50 % liczby akcji.
W
szczególności projekt oddziałuje na (dane Ministerstwa Skarbu Państwa
z dnia 31 grudnia 2007 r.):
1) 341 czynnych jednoosobowych spółek z udziałem Skarbu Państwa,
2) 57 czynnych spółek prawa handlowego, w których udział Skarbu
Państwa przekracza 50 % kapitału zakładowego lub 50 % liczby akcji.
II. Konsultacje
społeczne
W ramach konsultacji społecznych projekt ustawy został opublikowany na
stronach internetowych Ministerstwa Skarbu Państwa oraz skierowany do
zaopiniowania przez:
1) Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych;
2) Niezależny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność”;
3) Forum Związków Zawodowych;
4) Polską Konfederację Pracodawców Prywatnych „Lewiatan”;
5) Konfederację Pracodawców Polskich;
15
6) Krajową Izbę Gospodarczą;
7) Business Centre Club;
8) Fundację Polski Instytut Dyrektorów;
9) Komisję Wspólną Rządu i Samorządu Terytorialnego;
10) Trójstronną Komisję do Spraw Społeczno-Gospodarczych;
11) Krajowy Związek Plantatorów Buraka Cukrowego;
12) Federację Branżowych Związków Producentów Rolnych;
13) Krajowy Związek Stowarzyszeń Producentów Ziemniaków Skrobiowych
w Polsce;
14) Krajową Radę Izb Rolniczych.
Dotychczas
wpłynęło niewiele uwag i propozycji do uzasadnianej ustawy
oraz projektu rozporządzenia. Wszystkie ze wskazanych uwag zostały
dogłębnie przeanalizowane i w miarę możliwości stanowiły zaczątek
do dalszych prac nad ostatecznym kształtem ustawy. Należy podkreślić,
że z pozytywnym przyjęciem strony społecznej spotykają się rozwiązania
zwłaszcza w zakresie wzmocnienia jawności oraz zniesienia ograniczeń
w zakresie wynagradzania członków zarządów spółek. Niektóre uwagi,
mimo najlepszych intencji projektodawców, nie mogły zostać uwzględnione,
ponieważ były sprzeczne z założeniami, jakie legły u podstaw tworzenia
niniejszej ustawy, lub uwagami zgłaszanymi przez inne podmioty
(np. podnoszony postulat całkowitego uchylenia ustawy o wynagradzaniu
osób kierujących niektórymi podmiotami prawnymi).
Negatywnie do przedmiotowego projektu oraz do ogólnego kierunku
zaproponowanych zmian ustosunkowało się Ogólnopolskie Porozumienie
Związków Zawodowych (OPZZ). Wątpliwości OPZZ w szczególności
wzbudził brak określenia jakie informacje dotyczące zawarcia pakietu
socjalnego dla pracowników prywatyzowanego podmiotu będą ujawniane
w karcie prywatyzacji, jak również zmiana zasad dokonywania analiz
przedprywatyzacyjnych w kontekście zabezpieczenia interesów Skarbu
Państwa oraz niejednoznaczność zmian wprowadzonych do art. 38b
16
ustawy o komercjalizacji w zakresie prawa do ekwiwalentu. Ponadto OPZZ
negatywnie zaopiniował propozycje zmiany zasad wynagradzania członków
zarządów spółek z udziałem Skarbu Państwa lub jednostek samorządu
terytorialnego.
III. Skutki wprowadzenia regulacji
1. Wpływ regulacji na sektor finansów publicznych, w tym budżet państwa
i budżety jednostek samorządu terytorialnego
Projektowania zmiana polegająca na dodaniu w ustawie o komercjalizacji
i prywatyzacji nowego art. 4c może mieć wpływ na budżet państwa przez
ewentualne zmniejszenie przychodów z prywatyzacji netto (po przekazaniu
części przychodów z prywatyzacji na wyodrębnione rachunki funduszy
celowych), może także spowodować zwiększenie przychodów do budżetu
jednostek samorządu terytorialnego. Wprowadzenie nowych artykułów 4b
i 4c może spowodować zmniejszenie wpływów budżetu państwa z powodu
mniejszej liczby podmiotów podlegających prywatyzacji na zasadach
ogólnych. Przewiduje się, że akcje i udziały ok. 78 spółek mogą być
nieodpłatnie przekazane jednostkom samorządu terytorialnego.
Szacowana wartość akcji lub udziałów podmiotów możliwych do
przekazania to 535 316 tys. zł.
W
związku z usuwaniem barier prawnych utrudniających prywatyzację
projekt przyznaje Ministrowi Skarbu Państwa prawo wyboru co do zakresu
przeprowadzanych analiz przedprywatyzacyjnych, przy jednoczesnym
wprowadzeniu zasady, że przed zaoferowaniem do zbycia akcji Skarbu
Państwa lub wydaniem zarządzenia o
prywatyzacji bezpośredniej
– obligatoryjne będzie wyłącznie dokonywanie analizy mającej na celu
ustalenie sytuacji prawnej majątku spółki oraz oszacowanie wartości
przedsiębiorstwa. Można szacować, że projektowana zmiana może
wpłynąć na obniżenie kosztów analiz przedprywatyzacyjnych (obniżenie
kosztów prywatyzacji ponoszonych przez Skarb Państwa) w latach 2008-
2011, w kwocie do 15 mln zł.
17
Równocześnie zakłada się, że wprowadzenie karty prywatyzacji,
dokumentującej przebieg procesu prywatyzacji i prace związane z jej
sporządzaniem, aktualizacją i
upublicznieniem, będą wykonywane
w Ministerstwie Skarbu Państwa w ramach obowiązujących już procedur
i w obecnej strukturze organizacyjnej, bez potrzeby zatrudniania w tym celu
nowych pracowników, co będzie niosło za sobą znikome koszty dla budżetu
państwa.
Proponowana zmiana ustawy z dnia 3 marca 2000 r. o wynagradzaniu
osób kierujących niektórymi podmiotami prawnymi może wpłynąć
na podwyższenie kosztów funkcjonowania podmiotów, na które oddziałuje.
Trudno jednoznacznie oszacować wpływ projektowanych przepisów
na budżet państwa. Mimo zagrożenia podwyższenia kosztów działalności
ww. podmiotów, może się wydatnie poprawić efektywność ich
funkcjonowania. Właściwe uregulowanie zagadnień związanych
z wynagradzaniem i przyznawaniem innych świadczeń związanych z pracą
pozwoli bowiem na zatrudnianie i powoływanie właściwej oraz odpowiednio
zmotywowanej kadry zarządzającej i nadzorującej. W podmiotach
działających na rynku konkurencyjnym, nastawionych na osiąganie zysku,
może się to przyczynić do wzrostu wypracowanego zysku, a tym samym do
zwiększenia wpływów do budżetu państwa i budżetów jednostek
samorządu terytorialnego z tytułu podatku CIT oraz dywidendy.
Równocześnie budżet państwa zostanie zasilony dodatkowymi dochodami
z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT), bowiem
dodatkowe kwoty wynagrodzeń zostaną uwzględnione jako dochód osób je
pobierających. Natomiast w pozostałych podmiotach zmiany ustawowe
mogą przyczynić się do racjonalizacji kosztów ich funkcjonowania.
2. Wpływ regulacji na rynek pracy
Wdrożenie ustawy będzie miało wpływ na rynek pracy przez zapewnienie
doboru właściwej i odpowiednio zmotywowanej kadry oraz trwałe związanie
karier zawodowych ze wskazanymi podmiotami prawnymi sektora
publicznego.
18
Szacuje
się wstępnie, że w przypadku ok. 70 podmiotów jest możliwa
znacząca podwyżka wynagrodzenia. Są to podmioty, które:
1) zatrudniają średniorocznie w przeliczeniu na pełne etaty co
najmniej 100 pracowników,
2) osiągnęły sumę przychodów netto ze sprzedaży produktów,
towarów i materiałów oraz przychodów finansowych w wysokości
nie mniejszej niż równowartość w złotych 20 mln euro,
3) osiągnęły zysk ze sprzedaży lub w przypadku osiągnięcia straty
ze sprzedaży odnotowały dynamikę jej spadku w stosunku do
poprzedniego roku obrotowego co najmniej na poziomie 25 %.
W podmiotach tych istnieje realna możliwość podniesienia wysokości
wynagrodzeń o ok. 50 % oraz wprowadzenia elementów motywacyjnych.
W pozostałych podmiotach nie ma przesłanek dla znaczącego wzrostu
wynagrodzeń. W przypadku wystąpienia jakichkolwiek nadużyć ze strony
organów nadzorczych, tzn. tworzenia regulaminów wynagrodzeń zarządów
nieprzystających do rzeczywistej sytuacji ekonomiczno-finansowej
i społecznej podmiotów, właściwy organ do reprezentowania Skarbu
Państwa lub walne zgromadzenie może ustalić regulamin w sposób
odmienny niż organ nadzorczy.
3. Wpływ na konkurencyjność gospodarki i przedsiębiorczość, w tym na
funkcjonowanie przedsiębiorstw
Projektowana ustawa będzie miała wpływ na wzrost konkurencyjności
podmiotów sektora publicznego. Zarządzane i nadzorowane przez
wykwalifikowaną kadrę podmioty sektora publicznego mają szansę na
rozwój i wzrost swojej wartości oraz w pełni efektywne funkcjonowanie.
Projekt wprowadza kartę prywatyzacji (która będzie udostępniana na
stronie Biuletynu Informacji Publicznej ministra właściwego do spraw
Skarbu Państwa albo organu założycielskiego), dokumentującą przebieg
procesu prywatyzacji, zawierającą między innymi: informację o nabywcy,
cenę, informację o zobowiązaniach inwestycyjnych, informację o zawarciu
pakietu socjalnego i inne. Proponowane zmiany przyczynią się do
zwiększenia przejrzystości i jawności procesów przekształceń