Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz ustawy o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich ze środków pochodzących z Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej

wsparcia bezpośredniego w ramach wspólnej polityki rolnej. Przepisy tego
rozporządzenia mają również pośrednie (często odpowiednie) zastosowanie,
w ograniczonym zakresie, do płatności przyznawanych w ramach wsparcia rozwoju
obszarów wiejskich na mocy rozporządzenia nr 1698/2005. Wynika to bowiem
z licznych odesłań do stosowania lub odpowiedniego stosowania przepisów
rozporządzenia nr 1782/2003 (obecnie rozporządzenia nr 73/2009) i rozporządzenia
nr 796/2004 (obecnie rozporządzenia nr 1122/2009), wydanego w trybie tego
rozporządzenia, zastosowanych w rozporządzeniu nr 1698/2005 oraz w rozporządzeniu
nr 1975/2006 (obecnie rozporządzeniu nr 65/2011) wydanym w trybie tego
rozporządzenia.
Przepisy rozporządzenia nr 1698/2005 i rozporządzenia nr 1975/2006 (obecnie
rozporządzenia nr 65/2011) nie odsyłają wprawdzie do odpowiedniego stosowania art. 6
rozporządzenia nr 1782/2003 (obecnie art. 23 rozporządzenia nr 73/2009), lecz przepis
art. 19 ust. 2 rozporządzenia nr 1975/2006 (obecnie rozporządzenia nr 65/2011),
w zakresie kontroli dotyczących przestrzegania wzajemnej zgodności, odsyła do
stosowania niektórych przepisów rozporządzenia nr 796/2004, w tym jego art. 48
(obecnie art. 54 rozporządzenia nr 1122/2009). Przepis ten natomiast, regulując sprawy
dotyczące raportu z przeprowadzonych kontroli, w ust. 2 określa, jakie działania należy
podjąć w przypadku niestosowania zmniejszeń lub wykluczeń, o których mowa w art. 6
ust. 3 rozporządzenia nr 1782/2003 (obecnie art. 23 ust. 2 rozporządzenia nr 73/2009).
Stosując zatem art. 48 ust. 2 rozporządzenia nr 796/2004 (obecnie art. 54 ust. 2
rozporządzenia nr 1122/2009), w związku z art. 19 ust. 2 rozporządzenia nr 1975/2006
(obecnie art. 19 ust. 2 rozporządzenia nr 65/2011), pośrednio stosuje się również art. 6
ust. 3 rozporządzenia nr 1782/2003 (obecnie art. 23 ust. 2 rozporządzenia nr 73/2009).
Mając powyższe na uwadze, należy również stwierdzić, że przepis art. 28b zmienianej
ustawy wszedł w życie z dniem wejścia w życie ustawy, na mocy której został dodany,
a więc ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o zmianie ustawy o płatnościach w ramach
systemów wsparcia bezpośredniego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2009 r.
Nr 20, poz. 105). Wprowadzenie w art. 51 ust. 2 rozporządzenia nr 1698/2005
regulacji analogicznej do regulacji zawartej w art. 23 ust. 2 rozporządzenia nr 73/2009
(wcześniej zawartej w art. 6 ust. 3 rozporządzenia nr 1782/2003), skutkuje
koniecznością wprowadzenia zmiany w art. 28b zmienianej ustawy polegającej na
odesłaniu do art. 51 ust. 2 rozporządzenia nr 1698/2005 zamiast do art. 6 ust. 3
 
11

rozporządzenia nr 1782/2003 oraz – dla ustalenia kursu wymiany – do art. 7 ust. 2
rozporządzenia nr 883/2006, zamiast do art. 7 rozporządzenia nr 1913/2006.

Zmiana wprowadzona w art. 28c ma charakter porządkowy wynikający ze zmian
w prawodawstwie UE, polegających na uchyleniu rozporządzenia nr 1782/2003,
w odniesieniu do pojęcia drobnej niezgodności, użytego również w obowiązującym
rozporządzeniu nr 73/2009. Ze względów wskazanych w uzasadnieniu do art. 28b
pojęcie drobnej niezgodności należy rozpatrywać zgodnie z art. 52 ust. 4
rozporządzenia nr 1698/2005.

Ad art. 1 pkt 11 lit. a
Zmiany przewidziane w art. 29 ust. 1a nowelizowanej ustawy mają charakter
porządkowy wynikający ze zmian w prawodawstwie UE polegających na uchyleniu
rozporządzenia nr 1782/2003, którego poszczególne przepisy zostały zastąpione przez
odpowiednie przepisy rozporządzenia nr 73/2009, a w zakresie wsparcia rozwoju
obszarów wiejskich – przez przepisy rozporządzenia nr 1698/2005, na skutek zmian
przewidzianych w rozporządzeniu nr 74/2009. Ponadto wobec tego, że rozporządzenie
nr 1975/2006 zostało uchylone, sprawy dotychczas uregulowane w tym rozporządzeniu
są obecnie przedmiotem regulacji rozporządzenia nr 65/2011.

Ad art. 1 pkt 12
Zgodnie z przepisami rozporządzenia nr 1698/2005, instytucja zarządzająca
zobowiązana jest do bieżącej oceny Programu. Ocen dokonuje niezależny wykonawca,
na zlecenie instytucji zarządzającej. Dane niezbędne do przeprowadzenia oceny są
pozyskiwane m. in. na podstawie dokumentów gromadzonych przez instytucje
odpowiedzialne za realizację Programu oraz bezpośrednio od beneficjentów Programu,
co oznacza konieczność udostępniania wykonawcy badania ewaluacyjnego ich danych
osobowych. Do tej pory – ze względu na brak krajowego uregulowania prawnego
pozwalającego na przekazywanie wykonawcom oceny danych teleadresowych
beneficjentów Programu – prawidłowa realizacja zadań związanych z oceną Programu
była mocno utrudniona. Ponadto konieczne jest również zobowiązanie beneficjentów
Programu do współpracy z wykonawcami ocen Programu – w tym zobowiązanie do
 
12
udzielania informacji na temat efektów prowadzonych przez nich działań. Proponowane
przepisy usprawnią procedurę przekazywania wykonawcom ocen niezbędnych danych
oraz przyczynią się do uzyskania niezbędnych informacji od beneficjentów, co
pozytywnie wpłynie na jakość i wiarygodność realizowanych ocen.

Ad art. 1 pkt 13
Zmiana ma charakter porządkowy, wynikający z uchylenia rozporządzenia
nr 1975/2006 i zastąpienia go rozporządzeniem nr 65/2011.

Ad art. 1 pkt 14
Zmiana ma charakter porządkowy, wynikający z uchylenia rozporządzenia
nr 1782/2003.

Ad art. 1 pkt 15
Na podstawie art. 34 ust. 2 zmienianej ustawy nie wydano dotychczas rozporządzenia.
Biorąc pod uwagę treść art. 34 ust. 1 zmienianej ustawy, nakładający na organy
administracji rządowej i jednostki organizacyjne podległe organom administracji
rządowej lub przez nie nadzorowane, a także na organy samorządu terytorialnego,
obowiązek współpracy przy realizacji zadań związanych z przyznawaniem i wypłatą
pomocy, nie wydaje się konieczne określanie w akcie wykonawczym szczegółowego
trybu i zakresu tej współpracy. W razie potrzeby jednostki te mogą ewentualnie
zawierać porozumienia określające szczegółowy zakres i tryb współpracy.
W odniesieniu do części zakresu zagadnień objętych jego postanowieniami,
tj. współpracy dotyczącej kontroli krzyżowych, mających na celu zapobieganie
podwójnemu finansowaniu wydatków kwalifikowalnych w ramach Programu z innych
instrumentów wspólnotowych lub krajowych i w ramach innych okresów
programowania – zawarto w ubiegłym roku stosowne porozumienia regulujące
współpracę w tym zakresie. W szczególności w dniu 7 lipca 2009 r. zostało zawarte
porozumienie o współpracy pomiędzy Ministrem Rozwoju Regionalnego oraz
Ministrem Rolnictwa i Rozwoju Wsi w celu usprawnienia kontroli krzyżowej
wydatków rozliczanych w ramach Programu z wydatkami rozliczanymi w ramach PO
NSRO. Wobec tego proponuje się uchylić art. 34 ust. 2 zmienianej ustawy
upoważniający ministra właściwego do spraw rozwoju wsi do określenia, w drodze
 
13
rozporządzenia, organów administracji rządowej i jednostek organizacyjnych im
podległych lub przez nie nadzorowanych oraz organów samorządu terytorialnego
zobowiązanych do współpracy przy realizacji zadań związanych z przyznaniem
i wypłatą pomocy finansowej w ramach Programu, a także trybu i zakresu tej
współpracy, w celu prawidłowej realizacji Programu.

Ad art. 1 pkt 16
Proponuje się w art. 36 w ust. 1 w pkt 1 zmienianej ustawy termin „jednostka doradztwa
rolniczego” zastąpić terminem „wojewódzki ośrodek doradztwa rolniczego”. Termin
„jednostka doradztwa rolniczego” obejmuje zarówno wojewódzkie ośrodki doradztwa
rolniczego (WODR), które są zobowiązane do świadczenia doradztwa rolniczego, jak
i Centrum Doradztwa Rolniczego (CDR). Doświadczenia związane z wdrażaniem
programu SAPARD jednoznacznie wskazują, że stworzenie systemu, w którym
jednoznacznie zostanie określona odpowiedzialność i zadania, jest warunkiem jego
efektywnego wdrażania. Przedstawiciele Komisji Europejskiej, sprawdzając zasady
wdrażania działania 2 „Inwestycje w gospodarstwach rolnych” programu SAPARD,
przed wszystkim sprawdzali, czy nie ma konfliktu interesów i czy zachowana jest
przejrzystość działania poszczególnych elementów systemu doradztwa, tzn. czy osoby,
które doradzają, nie są równocześnie osobami odpowiedzialnymi za sprawdzanie lub
kontrolę. Zgodnie z art. 4 ustawy z 22 października 2004 r. o jednostkach doradztwa
rolniczego (Dz. U. Nr 251, poz. 2507, z późn. zm.), CDR jest odpowiedzialne przede
wszystkim za doskonalenie zawodowe doradców. Zgodnie z art. 37 ustawy z dnia
7 marca 2007 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków
Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich, CDR jest
odpowiedzialne za nadawanie uprawnień do doradzania oraz kontrolę prywatnych
podmiotów doradczych. W związku z tym instytucja ta nie powinna, analogicznie jak w
programie SAPARD, zajmować się świadczeniem pomocy doradczej rolnikom.
Zgodnie z przepisami dotyczącymi szkoleń dla podmiotów, których dotyczą działania
objęte Programem, oraz doradzania odnośnie do sporządzania dokumentacji niezbędnej
do uzyskania pomocy finansowej – CDR odpowiada również za jakość świadczonych
usług doradczych, opracowywanie metodyki ich świadczenia, przestrzegania metodyki
usług doradczych, prowadzenie listy doradców uprawnionych do doradzania oraz
kontrolę pracy doradców rolnośrodowiskowych i rejestrację sporządzonych planów
 
14
rolnośrodowiskowych. Doprecyzowanie w art. 36 ustawy z dnia 7 marca 2007 r.
o

wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego
Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich, że prawo świadczenia
doradztwa rolniczego ma WODR, wyeliminuje obecnie istniejący konflikt interesów
i wprowadzi przejrzyste zasady nie tylko funkcjonowania CDR, ale także powiązań
pomiędzy CDR – WODR – akredytowanymi podmiotami doradczymi.

Ad art. 1 pkt 17
Celem zmiany jest stworzenie podstawy prawnej dla zarządów województw

do powoływania wojewódzkich grup roboczych ds. krajowej sieci obszarów wiejskich
(KSOW), w skład których wchodziliby partnerzy KSOW z danego województwa, czyli
przedstawiciele podmiotów, o których mowa w art. 6 ust. 1 rozporządzenia
nr 1698/2005. Podstawową funkcją wojewódzkich grup roboczych byłoby opiniowanie
projektów planów działania oraz projektów rocznych sprawozdań z realizacji planu
działania w zakresie dotyczącym poszczególnych województw. Grupy te
rekomendowałyby również zarządom województw do zatwierdzenia listę projektów
(działań) do realizacji w poszczególnych województwach, które powinny ich zdaniem
znaleźć się w projekcie planu działania województwa jako priorytetowe. Zajmowałyby
się także monitorowaniem prac KSOW w województwie. Powołanie wojewódzkich
grup roboczych przyczyni się do zapewnienia w ramach KSOW właściwej wymiany
informacji i doświadczeń w zakresie rozwoju obszarów wiejskich.

Ad art. 2
Rozporządzenie Rady Ministrów, będące wykonaniem upoważnienia zawartego

w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o wspieraniu rozwoju obszarów
wiejskich pochodzących z Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji
i Gwarancji Rolnej nie zostało dotychczas wydane z uwagi na duże trudności
w ustaleniu oraz uzgodnieniu wyczerpującego zakresu i trybu współpracy pomiędzy
organami administracji rządowej i jednostkami organizacyjnymi podległymi organom
tej administracji lub przez nie nadzorowanymi oraz organami samorządu terytorialnego,
przewidzianymi do współpracy przy realizacji zadań związanych z przyznawaniem
i wypłatą pomocy finansowej w ramach Planu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata
2004 – 2006. Wystarczający w tym zakresie jest przepis art. 5 ust. 4 ww. ustawy,
 
15