Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy Karta Nauczyciela

Druk nr 3875

Warszawa, 5 stycznia 2011 r.
SEJM
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VI kadencja
Pan

Grzegorz
Schetyna
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej
Polskiej
Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia
2 kwietnia 1997 r. i na podstawie art. 32 ust. 2 regulaminu Sejmu niżej podpisani
posłowie wnoszą projekt ustawy:


- o zmianie ustawy Karta Nauczyciela.


Do reprezentowania wnioskodawców w pracach nad projektem ustawy
upoważniamy panią poseł Bożenę Kotkowską.



(-) Romuald Ajchler; (-) Bartosz Arłukowicz; (-) Anita Błochowiak;
(-) Eugeniusz
Czykwin;
(-) Bożena Kotkowska;
(-)
Jacek
Kowalik;
(-) Wacław Martyniuk; (-) Zbigniew Matuszczak; (-) Artur Ostrowski;
(-) Sylwester Pawłowski; (-) Grzegorz Pisalski; (-) Stanisław Rydzoń;
(-) Wiesław Andrzej Szczepański; (-) Tadeusz Tomaszewski; (-) Bogusław
Wontor; (-) Elżbieta Zakrzewska.



PROJEKT


Ustawa
z dnia …………………
o zmianie ustawy Karta Nauczyciela

Art.1.

W ustawie z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2006 r. Nr
97, poz. 674, Nr 170, poz. 1218 i Nr 220, poz. 1600, z 2007 r. Nr 17, poz.95,
Nr 80, poz. 542, Nr 102, poz. 689, Nr 158, poz. 1103, Nr 176, poz. 1238, Nr
191, poz. 1369 i Nr 247, poz. 1821, z 2008 r. Nr 145, poz. 917 i Nr 227, poz.
1505 oraz z 2009 r. Nr 1, poz. 1, Nr 56, poz. 458, Nr 67, poz. 572, Nr 97,
poz. 800, Nr 213, poz. 1650 i Nr 219, poz. 1706) wprowadza się następujące
zmiany:

w art. 42

1) w ust. 2 pkt 2 lit a otrzymuje brzmienie:

„2) inne zajęcia i czynności wynikające z zadań statutowych szkoły, w tym
zajęcia opiekuńcze i wychowawcze uwzględniające potrzeby i zainteresowania
uczniów, z tym że w ramach tych zajęć:
a) nauczyciel szkoły podstawowej i gimnazjum, w tym specjalnych, jest
obowiązany prowadzić zajęcia w ramach godzin przeznaczonych
w
ramowych planach nauczania do dyspozycji dyrektora szkoły,
z wyjątkiem godzin przeznaczonych na zwiększenie liczby godzin
obowiązkowych zajęć edukacyjnych, w wymiarze 2 godzin w tygodniu;”


Art.2.

Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 września 2011 r.

Uzasadnienie

Niniejszy projekt wprowadza zmiany w obowiązującym od 1 września 2009r.
brzmieniu przepisów art. 42 ust. 2 pkt 2 lit. a Karty Nauczyciela. Dotyczą
one spoczywającego na nauczycielach obowiązku realizacji tzw. godzin
karcianych, określają ich obowiązkowy wymiar oraz wskazują sposób
realizacji.
Przepisy zawarte w art. 42 Karty Nauczyciela dotyczą czasu pracy
nauczyciela. Zgodnie z brzmieniem ust. 1 art. 42, czas pracy nauczyciela
zatrudnionego w pełnym wymiarze zajęć nie może przekraczać 40 godzin
na tydzień. Ustęp 2. tegoż artykułu zawiera wyliczenie zajęć i czynności,
do których realizacji - w ramach swojego czasu pracy – obowiązany jest
nauczyciel. Są to:
1) zajęcia dydaktyczne, wychowawcze i opiekuńcze, prowadzone
bezpośrednio z uczniami lub wychowankami albo na ich rzecz
w określonym precyzyjnie w ustawie wymiarze, stanowiącym tzw.
pensum dydaktyczne,
2) inne zajęcia i czynności wynikające z zadań statutowych szkoły,
w tym zajęcia opiekuńcze i wychowawcze uwzględniające potrzeby
i zainteresowania uczniów, w wymiarze określonym w ustawie tylko
w części,
3) zajęcia i czynności związane z przygotowaniem się do zajęć,
samokształceniem i doskonaleniem zawodowym, w nieokreślonym
ustawowo wymiarze.

W odniesieniu do tej części zajęć i czynności realizowanych w ramach czasu
pracy nauczyciela, dla których wymiar wskazany został w ustawie,
obowiązuje zasada dokumentowania przepracowanych godzin (wskazane
w ust. 7a artykułu 42 - rejestrowanie i rozliczanie).
Zapisy ust. 2 pkt 2 lit. a i b artykułu 42 Karty Nauczyciela – nie
wprowadzając zmian ani w wymiarze czasu pracy nauczyciela, ani w
jakościowym zakresie realizowanych dotąd przez niego zajęć - wyodrębniają
część zadań w ramach nauczycielskiego czasu pracy, wskazując sposób
ich realizacji oraz określając ich wymiar podlegający obowiązkowej
rejestracji i rozliczeniu.
Wprowadzenie tych regulacji usankcjonowało istniejący w szkole stan
faktyczny, potwierdzając nie zawsze uznawany w społecznym odbiorze fakt,
że nauczyciel pracuje więcej niż to wynika z pensum.
Zgodnie z brzmieniem ustawy zajęcia, o których mowa w art. 42 ust. 2 pkt 2
lit. a i b, uwzględniać powinny potrzeby i zainteresowania uczniów. Ideą ich
wyodrębnienia była potrzeba wzmocnienia i wzbogacenia sposobów realizacji
potrzeb rozwojowych uczniów, rozszerzenie oferty działań edukacyjnych,
wychowawczych i opiekuńczych szkoły.
Jednak wbrew zakładanym celom, niepokojącym efektem wdrożenia tych
zapisów do szkół we wrześniu 2009r. stał się niesłużący pracy szkoły zamęt
organizacyjny komunikowany wyraźnie przez dyrektorów szkół oraz
nauczycieli. W ich opinii, ten sformalizowany obowiązek – paradoksalnie –
wpłynął na ograniczenie aktywności pozalekcyjnej nauczycieli zarówno
w
zakresie realizowanych do tej pory form zajęć, jak i ich wymiaru
godzinowego - do tego wskazanego w przepisie ustawowym.
Wyjątkowo niefortunnym zapisem w regulacji okazało się szczególne
wyodrębnienie spośród innych form realizacji „godzin karcianych” zajęć
opieki świetlicowej. W sposób dobitny o niweczeniu idei ustawodawcy
świadczą znane przypadki szkół, w których - zamiast rozszerzać ofertę
atrakcyjnych zajęć dla uczniów - zgodnie z wolą organu prowadzącego
zlikwidowano lub znacznie zredukowano etaty wychowawców świetlic
szkolnych, zastępując realizowane planowo zajęcia
świetlicowe
wychowawców doraźnie realizowanymi godzinami „karcianymi”, odrabianymi
w świetlicy przez pozostałych nauczycieli szkoły.
Proponowane zmiany mają na celu modyfikację brzmienia przepisu, którego
swobodna interpretacja i stosowanie w praktyce szkolnej okazały się
przyczyną licznych nieprawidłowości oraz zastosowań niezgodnych z intencją
ustawodawcy. Efektem nowelizacji będzie wyeliminowanie praktyki
zastępowania pracy wychowawców świetlic zajęciami realizowanymi
w ramach godzin dodatkowych nauczycieli.
W zapisach art. 42 ust. 2 pkt 2 lit. a proponuje się rezygnację
z wyodrębnienia zajęć opieki świetlicowej jako jednej z dopuszczalnych form
realizacji „godzin karcianych” w szkołach podstawowych i gimnazjach.

Przedmiot projektowanej regulacji nie jest objęty prawem Unii Europejskiej.

Przedłożony projekt ustawy nie był poddany konsultacjom społecznym
w rozumieniu art. 34 ust. 3 Regulaminu Sejmu RP.

Projektowana regulacja nie powoduje skutków finansowych w postaci
obciążenia dla budżetu państwa.
Warszawa, 17 stycznia 2011 r.
BAS-WAPEiM-76/11
Pan
Grzegorz Schetyna
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej Polskiej

Opinia prawna
w sprawie zgodności z prawem Unii Europejskiej poselskiego projektu
ustawy o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela (przedstawiciel
wnioskodawców: poseł Bożena Kotkowska)

Na podstawie art. 34 ust. 9 uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 lipca
1992 roku – Regulamin Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (Monitor Polski z 2009 r. Nr 5, poz.
47, ze zmianami) sporządza się następującą opinię:
1. Przedmiot projektu ustawy
Projekt ustawy przewiduje zmianę art. 42 ust. 2 pkt 2 lit. a ustawy z dnia
26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674, ze
zmianami). W projekcie proponuje się rezygnację z wyodrębnienia zajęć opieki
świetlicowej jako jednej z form zajęć, do których prowadzenia jest zobowiązany
nauczyciel w ramach czasu pracy.
Proponowana ustawa ma wejść w życie z dniem 1 września 2011 r.
2. Stan prawa Unii Europejskiej w materii objętej projektem
Prawo Unii Europejskiej nie zawiera przepisów regulujących
zagadnienie będące przedmiotem projektu ustawy.
3. Analiza przepisów projektu pod kątem ustalonego stanu prawa
Unii Europejskiej
Przepisy projektu nie należą do materii regulacji prawa Unii
Europejskiej.
4. Konkluzja
Przedmiot projektu ustawy o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela nie
jest objęty prawem Unii Europejskiej.


Dyrektor Biura Analiz Sejmowych




Michał Królikowski