Rządowy projekt ustawy o ratyfikacji sporządzonego w Paryżu dnia 27 maja 2010 r. Protokołu zmieniającego Konwencję o wzajemnej pomocy administracyjnej w sprawach podatkowych, sporządzoną w Strasburgu dnia 25 stycznia 1988 r.

3


Wprowadzane Protokołem zmiany do Konwencji uzasadniają celowość związania się przez
Rzeczpospolitą Polską przedmiotowym Protokołem.
Należy zauważyć, że Rzeczpospolita Polska przyjęła standardy w zakresie przejrzystości
i wymiany informacji w sprawach podatkowych, które zostały również zaimplementowane do
polskiego porządku prawnego, nie ma zatem przeszkód w przekazywaniu takich informacji
innemu państwu, o ile zachowana jest zasada wzajemności. Jednak sytuacja w innych
państwach w tym względzie jest różna. Dostosowanie Konwencji do międzynarodowych
standardów w zakresie przejrzystości i wymiany informacji wyeliminuje zależność od
ustawodawstwa wewnętrznego w zakresie udostępniania informacji bankowych, co pozwoli
na szersze wykorzystywanie Konwencji zmienionej niniejszym Protokołem, do uzyskiwania
takich informacji od innych państw.
Ponadto szerokie otwarcie Konwencji dla wszystkich państw, w tym krajów rozwijających
się, powinno się przyczynić do poszerzenia kręgu krajów stosujących te standardy i ułatwić
dostęp do informacji niezbędnych dla celów podatkowych. Pozwoliłoby to również na
ograniczenie ilości zawieranych przez Polskę umów dwustronnych o wymianie informacji
w sprawach podatkowych.
W imieniu Rzeczypospolitej Polskiej Protokół został podpisany przez Stałego Przedstawiciela
Rzeczypospolitej Polskiej przy Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju, Pana Jana
Woronieckiego, w dniu 9 lipca 2010 r.
Poza Polską Protokół został dotychczas podpisany przez następujące państwa:
a) będące obecnie stronami Konwencji:

Dania, Finlandia, Francja, Holandia, Islandia, Norwegia, Stany Zjednoczone, Szwecja,

Ukraina, Wielka Brytania, Włochy,
b) które jednocześnie podpisały Konwencję i zmieniający ją Protokół:

Gruzja, Korea, Meksyk, Portugalia, Słowenia.
Związanie się przez Rzeczpospolitą Polską Protokołem zmieniającym Konwencję
o wzajemnej pomocy administracyjnej w sprawach podatkowych wymaga ratyfikacji za
zgodą wyrażoną w drodze ustawy.



4
2. Charakterystyka Protokołu
Zmiany zawarte w Protokole dotyczą przede wszystkim dwóch kwestii:
− dostosowania Konwencji do uzgodnionych na szczeblu międzynarodowym
standardów wymiany informacji, co wymagało wprowadzenia zmian w art. 4, 21 i 22,
oraz
− otwarcia Konwencji dla państw, które nie są członkami OECD lub Rady Europy,
poprzez zmiany w art. 28 ust. 5.
Inne proponowane zmiany odnoszą się do relacji między zmienioną Konwencją a regulacjami
prawnymi Unii Europejskiej (art. 27 ust. 2), a także do kwestii zakresu szczegółowości
danych, które muszą być zawarte we wniosku o udzielenie informacji (art. 18 ust. 1). Ponadto
w Protokole zostały uwzględnione dwie kwestie proceduralne: wejście w życie i skutki
wprowadzonych zmian oraz relacje między Protokołem i Konwencją.
Dostosowanie Konwencji do standardów
W celu wyeliminowania istniejących obecnie na gruncie przepisów Konwencji ograniczeń
w zakresie wymiany informacji podatkowych, Protokół przewiduje wprowadzenie zmian
w art. 21 odzwierciedlających zasady wynikające z art. 26 ust. 4 i 5 Modelowej Konwencji
OECD w sprawie podatku od dochodu i majątku, regulujących kwestie przekazywania
informacji bankowych oraz udzielania informacji, które nie są potrzebne państwu proszonemu
dla własnych celów podatkowych. Ponadto w art. 4 i art. 22 wprowadzono zmiany mające na
celu zapewnienie zgodności Konwencji z Modelową Konwencją OECD w sprawie podatku
od dochodu i majątku oraz z Modelową Umową OECD o wymianie informacji w sprawach
podatkowych.

Otwarcie Konwencji dla innych krajów
Konwencja jest obecnie otwarta do przystąpienia przez kraje będące członkami Rady Europy,
OECD lub obu tych organizacji. Proponuje się rozszerzyć możliwość korzystania
z możliwości współpracy w sprawach podatkowych również przez inne kraje. Znajduje to
odzwierciedlenie w dodanym do art. 28 ustępie 5.
Jednocześnie, wobec mogących się pojawić ze strony niektórych państw obaw przed zbyt
szerokim otwarciem Konwencji (z uwagi na wątpliwości odnośnie do stosowanych przez
niektóre kraje niebędące członkami Rady Europy lub OECD zasad zachowania poufności
informacji), Protokół przewiduje, że zaproszenie państw niebędących członkami Rady Europy

5
lub OECD do przystąpienia do Konwencji jest uzależnione od decyzji Stron Konwencji
podjętej w drodze konsensusu.

Inne kwestie
Relacje z instrumentami prawa Unii Europejskiej
Protokół wprowadza w art. 27 Konwencji zmianę, mającą na celu doprecyzowanie zasad
stosowania jej przepisów przez Strony, które są jednocześnie państwami członkowskimi Unii
Europejskiej. Zgodnie z projektem, państwa te stosują postanowienia zawarte w Konwencji
tylko wówczas, gdy pozwalają one na współpracę w szerszym zakresie od przewidzianej
w regulacjach prawnych UE.
Poziom szczegółowości danych zawartych we wniosku o udzielenie informacji
W celu wyeliminowania wątpliwości interpretacyjnych odnośnie do zakresu i szczegółowości
danych, które muszą być zawarte we wniosku kierowanym do innego państwa o udzielenie
informacji, Protokół przewiduje wprowadzenie zmiany do art. 18 Konwencji, która da
możliwość bardziej elastycznego podejścia do kwestii podawania danych pozwalających na
identyfikację osoby, której dotyczy wniosek. Chodzi głównie o sytuacje, w których Strona
wnioskująca, nie dysponując danymi odnośnie do nazwy/nazwiska osoby, występuje do
innego państwa o ustalenie tych danych w oparciu o inne informacje zawarte we wniosku
(np. numer rachunku bankowego).
W celu wykluczenia ewentualnego nadużywania takiej drogi uzyskiwania informacji poprzez
stosowanie tzw. „fishing expedition”, równolegle zostały wprowadzone stosowne wyjaśnienia
do Raportu objaśniającego do Konwencji.
Wejście w życie Protokołu
Wejście w życie Protokołu nastąpi pierwszego dnia po upływie trzech miesięcy od dnia,
w którym pięć Stron Konwencji wyrazi zgodę na związanie się Protokołem, przy zachowaniu
wewnętrznych procedur związanych z ratyfikacją, przyjęciem lub zatwierdzeniem, składając
jednemu z Depozytariuszy stosowny dokument.
Strona, która ratyfikuje Protokół po jego wejściu w życie, będzie nim związana po upływie
trzech miesięcy od dnia złożenia jednemu z Depozytariuszy dokumentu ratyfikacji, przyjęcia
lub zatwierdzenia.

6
Wejście w życie Protokołu spowoduje, że znowelizowane przepisy Konwencji będą
obowiązywały wyłącznie między Stronami, które wyraziły zgodę na związanie się Konwencją
zmienioną Protokołem.
Natomiast w odniesieniu do Stron Konwencji, które nie wyrażą zgody na związanie się
Protokołem, będą miały zastosowanie przepisy dotychczasowe.
Zgodnie z Protokołem, o ile Strony nie uzgodnią inaczej, zmienione przepisy będą miały
zastosowanie do współpracy administracyjnej dotyczącej okresów podatkowych
rozpoczynających się w dniu 1 stycznia lub po tym dniu w roku następującym po roku, w
którym Konwencja weszła w życie w odniesieniu do danej Strony, lub gdy nie występuje
okres podatkowy – do należności podatkowych powstałych w dniu 1 stycznia lub po tym dniu
w roku następującym po roku, w którym Konwencja weszła w życie w odniesieniu do tej
Strony.
Co do zasady w zakresie spraw karnych skarbowych wprowadzane zmiany będą miały
zastosowanie również do wcześniejszych okresów podatkowych. Jednakże przewidziana
została możliwość złożenia przez Stronę zastrzeżenia, które ograniczy ten okres maksymalnie
do czterech lat poprzedzających dzień wejścia w życie zmienionej Konwencji.
3. Skutki wejścia w życie Protokołu
3.1. Skutki społeczne
Wejście w życie Protokołu nie pociągnie za sobą skutków społecznych.
3.2. Skutki gospodarcze
Wejście w życie Protokołu nie pociągnie za sobą skutków gospodarczych
3.3. Skutki finansowe
Wejście w życie Protokołu nie pociągnie za sobą skutków dla budżetu państwa.
Wynikające z Konwencji zadania nałożone na Rzeczpospolitą Polską są już obecnie
realizowane przez Ministra Finansów. Koszty związane z udzielaniem pomocy
administracyjnej na podstawie Konwencji są finansowane z budżetu państwa – cz. 19, dział
750, rozdział 75008.
3.4. Skutki polityczne
Wejście w życie Protokołu nie pociągnie za sobą skutków politycznych. Protokół zmienia
Konwencję o wzajemnej pomocy administracyjnej w sprawach podatkowych, która jest

7
narzędziem administracyjnym, służącym weryfikacji prawidłowości deklarowanej bazy
podatkowej poprzez wymianę informacji w sprawach podatkowych, a ponadto pozwalającym
na korzystanie z wzajemnej pomocy w doręczaniu dokumentów, jak również w odzyskiwaniu
należności z tytułu podatków objętych Konwencją.
3.5. Skutki prawne
Wejście w życie Protokołu spowoduje dostosowanie przepisów Konwencji do
międzynarodowych standardów w zakresie przejrzystości i wymiany informacji, a ponadto
umożliwi przystępowanie do Konwencji przez państwa niebędące państwami członkowskimi
Rady Europy lub OECD.
4. Tryb związania się przez Rzeczpospolitą Polską Protokołem
Zgodnie z art. 12 ust. 2 ustawy z dnia 14 kwietnia 2000 r. o umowach międzynarodowych
(Dz. U. z 2000 r. Nr 39, poz. 443, z 2002 r. Nr 216, poz. 1824 oraz z 2010 r. Nr 213, poz. 1396)
związanie Protokołem nastąpi w drodze ratyfikacji za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie,
ponieważ Konwencja wraz z Protokołem spełniać będzie przesłanki określone w art. 89 ust. 1
pkt 5 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483,
z 2001 r. Nr 28, poz. 319, z 2006 r. Nr 200, poz. 1471 oraz z 2009 r. Nr 114, poz. 946).
Nowelizowana Konwencja (ratyfikowana w maju 1997 r.), w świetle art. 241 ust. 1
Konstytucji RP jest traktowana jako umowa ratyfikowana za uprzednią zgodą wyrażoną
w ustawie. Biorąc pod uwagę zakres zmian wprowadzanych Protokołem należy uznać, iż
w
niniejszej sprawie mamy do czynienia z zawarciem umowy międzynarodowej
nowelizującej Konwencję, jednakże w szerszym zakresie niż jej dotychczasowy zakres
obowiązywania.
5. Podmioty prawa krajowego, których dotyczy Protokół
Minister Finansów będzie sprawował nadzór nad realizacją Protokołu.
Przepisy Protokołu będą miały zastosowanie do organów polskiej administracji podatkowej
stosujących postanowienia Konwencji w zakresie współpracy administracyjnej pomiędzy
Rzecząpospolitą Polską a innymi Stronami Konwencji.
6. Sposób, w jaki Protokół dotyczy spraw uregulowanych w prawie wewnętrznym
Następujące akty prawne są związane z przedmiotowym projektem:
– ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U.
z 2010 r. Nr 51, poz. 307, z późn. zm.) – podmiot i przedmiot opodatkowania, źródła