Poselski projekt ustawy o kasach oszczędnościowo-budowlanych i wspieraniu przez państwo oszczędzania na cele mieszkaniowe

W projekcie przewidziano również zmianę art. 14 ustawy z dnia 14 grudnia 1994 r.
o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym (Dz. U. z 2009 r. Nr 84, poz. 711, z późn. zm.), która
dotyczy obniżenia obowiązkowej opłaty rocznej do Bankowego Funduszu Gwarancyjnego dla
kas oszczędnościowo-budowlanych w relacji do innych banków.

Należy zauważyć, że kasy miałyby działać w formie spółek akcyjnych, w warunkach
rynkowych, w celu osiągnięcia zysku. Zgodnie z art. 4 projektu ustawy, kasy miałyby
przyjmować wkłady oszczędnościowe i udzielać kredytów na cele mieszkaniowe. Tego typu
usługi są oferowane na rynku przez bardzo wiele podmiotów działających komercyjnie. Kasy
oszczędnościowo-budowlane są więc przedsiębiorstwami, gdyż będą oferowały usługi na
rynku (przyjmowanie wkładów oszczędnościowych i udzielanie kredytów na cele
mieszkaniowe). W związku z tym, wsparcie w formie ww. ulg (zwolnienie od obowiązkowej
rezerwy i obniżenie opłaty rocznej) powinno być udzielane z uwzględnieniem przepisów
o pomocy publicznej (w szczególności art. 107 Traktatu o funkcjonowaniu Unii
Europejskiej), czego nie gwarantują przepisy projektowanej ustawy o kasach
oszczędnościowo-budowlanych i wspieraniu przez państwo oszczędzania na cele
mieszkaniowe.

Jeżeli działalność kasy oszczędnościowo-budowlanej nie zostanie potraktowana jako
działalność o charakterze usługi w ogólnym interesie gospodarczym, jej finansowanie może
zostać uznane za pomoc państwa w rozumieniu art. 107 TFUE, zrodzi to konieczność
notyfikacji tej pomocy do Komisji Europejskiej. Jeżeli zaś działalność kasy oszczędnościowo-
budowlanej potraktowana zostanie jako działalność o charakterze ekonomicznym mająca
charakter usług w ogólnym interesie gospodarczym, to jej finansowanie, aby nie zostać
potraktowane jako pomoc publiczna, musi spełniać kryteria określone w wyroku
Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości w sprawie C-280/00 Altmark Trans z 24 lipca
2003 r. Niespełnienie warunków orzeczenia Altmark powodować będzie uznanie takiego
finansowania za pomoc państwa. Decyzja Komisji Europejskiej nr 2005/842/WE z dnia 28
listopada 2005 r. w sprawie stosowania art. 86 ust. 2 Traktatu WE do pomocy państwa
w formie rekompensaty z tytułu świadczenia usług publicznych, przyznawanej
przedsiębiorstwom zobowiązanym do zarządzania usługami świadczonymi w ogólnym
interesie gospodarczym (Dz. Urz. UE L 312 z 29.11.2005, str. 67), zwalnia z obowiązku
notyfikacji do Komisji Europejskiej jedynie pomoc przeznaczoną dla przedsiębiorstw
zajmujących się mieszkalnictwem socjalnym, a zakładana w projekcie działalność kasy
oszczędnościowo-budowlanej zdecydowanie wykracza poza ten zakres.


Podsumowanie

Przedstawiony projekt jest niezgodny z zamierzeniami rządu dotyczącymi wspierania
wybranych segmentów budownictwa mieszkaniowego, wskazanymi w dokumencie pt.
„Główne problemy, cele i kierunki programu wspierania rozwoju budownictwa

10
mieszkaniowego do 2020 roku”, przyjętym przez Radę Ministrów w dniu 30 listopada 2010 r.
Ponadto, projekt rodzi bardzo poważne, długotrwałe i nieprzewidywalne konsekwencje dla
budżetu państwa. Dodatkowo, mechanizmy zaproponowane w projekcie rodzą szereg
wątpliwości, związanych z efektywnością wydatkowania środków publicznych

i skutecznością w rozwiązywaniu podstawowych problemów mieszkaniowych społeczeństwa.

W związku z powyższym Rada Ministrów negatywnie opiniuje poselski projekt ustawy o
kasach oszczędnościowo-budowlanych i wspieraniu przez państwo oszczędzania na cele
mieszkaniowe (druk nr 3674).


11