Poselski projekt ustawy o formach opieki nad dziećmi w wieku do 5 lat

Warszawa, 17 listopada 2010 r.
SEJM
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VI kadencja
Prezes Rady Ministrów

DSPA-140-120(4)/10


Pan

Grzegorz
Schetyna
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej
Polskiej




Przekazuję przyjęte przez Radę Ministrów stanowisko wobec
poselskiego projektu ustawy



- o formach opieki nad dziećmi w wieku
do 5 lat (druk nr 3398).


Jednocześnie informuję, że Rada Ministrów upoważniła Ministra Pracy i
Polityki Społecznej do reprezentowania Rządu w tej sprawie w toku prac
parlamentarnych.

(-) Donald Tusk





Stanowisko Rady Ministrów do poselskiego projektu ustawy
o formach opieki nad dziećmi do 5 lat
(druk 3398)



Przedłożony poselski projekt ustawy o formach opieki nad dziećmi do 5 lat
(druk sejmowy nr 3398) reguluje prowadzenie i organizację opieki nad małymi
dziećmi w wieku od 16 tygodnia życia do 5 lat. Zawarte w projekcie rozwiązania
przewidują organizację licznych form opieki nad dziećmi, takich jak:
1) grupa żłobkowa – forma opiekuńczo-edukacyjna przeznaczona dla dzieci
w wieku od 16 tygodnia życia do lat 3;
2) świetlica dziecięca – forma opiekuńczo-edukacyjna przeznaczona dla
dzieci w wieku od 1 roku do lat 5;
3) grupa zabawowa – forma edukacyjna przeznaczona dla dzieci w wieku
od 1 roku życia do lat 3 i ich rodziców;
4) dzienny rodzic – forma opiekuńczo-edukacyjna przeznaczona dla dzieci
w wieku od 1 roku życia do lat 3;
5) grupa sobotnio-niedzielna – forma opiekuńczo-edukacyjna przeznaczona
dla dzieci w wieku od 3 roku życia do lat 5;
6) mikro grupa przedszkolna – forma edukacyjna przeznaczona dla dzieci
w wieku od 3 roku życia do lat 5 i ich rodziców;
Należy zauważyć, że zaproponowane rozwiązania, dotyczące trzech

z wymienionych powyżej form opieki takich jak: grupa żłobkowa, świetlica dziecięca
oraz dzienny rodzic, zbieżne są z propozycjami zawartymi w rządowym projekcie
ustawy o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (druk sejmowy nr 3377).
Ponadto, dwie z proponowanych form opieki nad dziećmi, grupa sobotnio-
niedzielna i mikro grupa przedszkolna, są to quasi alternatywne formy przedszkolne,
przeznaczone dla dzieci w wieku przedszkolnym, a ich sposób tworzenia

i organizacja nie odbiega od wymagań znajdujących się w rozporządzeniu Ministra
Edukacji Narodowej z dnia 31 sierpnia 2010 r. w sprawie rodzajów innych form
1




wychowania przedszkolnego, warunków tworzenia i organizowania tych form oraz
sposobu ich działania (Dz. U. Nr 161, poz. 1080).
Projekt ustawy przewiduje, że wszystkie z projektowanych form opieki nad
dziećmi mogą być tworzone przez: wójta, burmistrza lub prezydenta miasta; osoby
fizyczne; osoby prawne i jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości
prawnej; kościoły i związki wyznaniowe działające na podstawie przepisów

o gwarancjach wolności sumienia i wyznania; stowarzyszenia jednostek samorządu
terytorialnego; organizacje pozarządowe.
W tym miejscu należy zwrócić uwagę na fakt, że zgodnie z ustawą z dnia
8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r., Nr 142, poz. 1591 j.t.)
tworzenie stowarzyszeń samorządu terytorialnego ma na celu obronę wspólnych
interesów a nade wszystko wspieranie idei samorządu terytorialnego natomiast
stowarzyszenie nie ma możliwości prowadzenia np. żłobka w formie jednostki
budżetowej.
Projekt ustawy o formach opieki nad dziećmi do 5 lat, nie uwzględnia dzieci
cudzoziemców, którym w Rzeczpospolitej Polskiej udzielono ochrony uzupełniającej.
Zgodnie z dyrektywą Rady 2004/83/WE z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie
minimalnych norm dla kwalifikacji i statusu obywateli państw trzecich lub
bezpaństwowców jako uchodźców lub jako osoby, które z innych względów
potrzebują międzynarodowej ochrony oraz zawartości przyznawanej pomocy (Dz. U.
UE. L. 04.304.12, Dz. U. UE. Sp. 19.7.96), państwo członkowskie powinno przyznać
pełen dostęp do systemu edukacji na takich samych warunkach jak obywatelom tego
państwa członkowskiego.
W poselskim projekcie ustawy o formach opieki nad dziećmi w wieku do 5 lat,
zaproponowano, że finansowanie form opieki nad dziećmi będzie się odbywało
w formie subwencji budżetowej. Jednakże, w uzasadnieniu do projektu nie zostały
wskazane skutki finansowe dla budżetu państwa.
Projekt zawiera wadliwe rozwiązania w zakresie subwencji ogólnej dla gmin.
Nie jest jasne, która z istniejących części subwencji ogólnej dla gmin, tj.
wyrównawcza, równoważąca, oświatowa, miałaby zostać zwiększona. Problem jest
o tyle istotny, że gminy o najwyższym potencjale dochodowym nie otrzymują części
2




wyrównawczej i równoważącej subwencji ogólnej. Ponadto, wszystkie części
subwencji ogólnej są naliczane według ustawowych, zobiektywizowanych zasad.
Należy zauważyć, że na prowadzenie szkół i placówek oświatowych oraz przedszkoli
specjalnych jednostki samorządu terytorialnego otrzymują część oświatową
subwencji ogólnej. Prowadzenie przedszkoli ogólnodostępnych jest zadaniem
własnym gmin finansowanym ze środków własnych. W związku z tym nie można
zgodzić się z propozycją, aby Minister Finansów w drodze rozporządzenia
wskazywał „sposób obliczenia zwiększenia przekazywanej dotychczas gminom
subwencji”.
Poselski projekt przewiduje wydanie 18 rozporządzeń do ustawy, w których
miałyby zostać uregulowane zagadnienia o kardynalnym znaczeniu dla niniejszej
regulacji, jak np. zasady bezpieczeństwa czy warunki sanitarno-higieniczne. Zatem
kwestie takie winny być określone już w ustawie.
Jednocześnie niektóre z projektowanych aktów wykonawczych mają zawierać
tak szczegółowe uregulowania jak roczny plan pracy z dziećmi czy zasady
przyprowadzania i odbierania dzieci w placówkach. Są to zagadnienia, które mogą
zostać zapisane np. w regulaminie danej placówki, a uregulowanie ich

w rozporządzeniu spowoduje nadmierną biurokrację i z pewnością przyczyni się
do licznych utrudnień w tworzeniu form opieki nad dziećmi.
Dodatkowo w projekcie ustawy powinny zostać rozszerzone wytyczne

w przepisach upoważniających, w zakresie wymagań lokalowych, technicznych
i sanitarnych pomieszczeń o warunki ochrony przeciwpożarowej.
Taka konstrukcja treści projektu ustawy przy jednoczesnym braku projektów
aktów wykonawczych powoduje, że ocena poselskiego projektu ustawy o formach
opieki nad dziećmi do 5 lat jest w znacznym stopniu utrudniona.
Należy także zwrócić uwagę na brak spójności pomiędzy projektem ustawy
a uzasadnieniem do niej. W projekcie ustawy zawarty został obowiązek
funkcjonowania w każdej gminie przynajmniej jednej z określonych form opiekuńczo-
wychowawczych, natomiast w uzasadnieniu jest mowa o fakultatywnym charakterze
proponowanych rozwiązań.
3




Mając na uwadze powyższe, Rada Ministrów negatywnie opiniuje poselski
projekt ustawy o formach opieki nad dziećmi do 5 lat (druk sejmowy nr 3398).





4