Rządowy projekt ustawy o samorządzie pielęgniarek i położnych

Jednakże mając na uwadze zasadnicze uwagi zgłoszone przez ww. podmioty co do przyjętego
rozwiązania kwestionujące do zasady projektowane rozwiązanie oraz odstąpienie od niego
również w projektowanej ustawie o izbach lekarskich podjęło decyzję o pozostawieniu
dotychczasowego obszaru funkcjonowania okręgowych izb, odstępując tym samym od
zamiaru wprowadzenia podziału na 16 okręgowych izb zgodnie z podziałem
administracyjnym kraju na województwa. Tym samym została uwzględniona uwaga będąca
zasadniczym elementem opinii przeważającej części podmiotów biorących udział
w konsultacjach społecznych.
Odnosząc się do pozostałych postulatów należy zauważyć, iż najliczniejsze uwagi
o charakterze szczegółowym do projektowanej ustawy zgłosiła Naczelna Rada Pielęgniarek
i Położnych. Zostały one w przeważającej części uwzględnione.
Przede wszystkim odrzucone zostały uwagi, których przyjęcie mogłoby stanowić tytuł do
ubiegania się o dodatkowe środki finansowe z budżetu państwa. Należały do nich uwagi
dotyczące art. 91 polegające na zwiększeniu zakresu przedmiotowego ust. 1 tego artykułu.
Naczelna Rada postulowała dodanie nowych punktów w istniejącym wyliczeniu
(m.in. archiwizację dokumentów związanych z prowadzeniem rejestrów). Ponadto Naczelna
Rada zwracała uwagę na wykreślenie ust. 2. Jednak jego wykreślenie powodowałoby brak
podstawy prawnej dla ministra właściwego do spraw zdrowia do dofinansowania kosztów
związanych z prowadzeniem Centralnego Rejestru Pielęgniarek i Położnych – tak, jak jest
w obecnych przepisach. Do tej samej kategorii uwag zostały również zaliczone postulaty
rozszerzenia zakresu podmiotowego art. 4 ust. 3 o okręgowe izby pielęgniarek i położnych.
Obecnie wyłącznie Naczelna Izba Pielęgniarek i Położnych może tworzyć w porozumieniu
z ministrem właściwym do spraw zdrowia ośrodki informacyjno-edukacyjne. Rozszerzenie
tego przepisu niewątpliwie wiązałoby się ze zwiększeniem wydatków ze strony budżetu
państwa.
Nie zostały uwzględnione niektóre uwagi dotyczące katalogu zadań samorządu określone
w
art. 4. Ich pominięcie wiązało się przede wszystkim z nazbyt kazuistycznym
potraktowaniem zawartego katalogu zadań i kompetencji (ust. 1 i 2 tego artykułu) przez
Naczelną Radę. Z racji ogólnego charakteru zawartych w tym artykule zadań i kompetencji
samorządu oraz przykładowego ich wyliczenia nieuwzględnienie tych uwag miało wyłącznie
podłoże redakcyjno-legislacyjne (należy zauważyć, iż kwestie te będą wynikały także
z innych przepisów np. ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej).
Nie zostały uwzględnione również uwagi Naczelnej Rady dotyczące:
20
1) art. 8 ust. 3 – uwaga jest związana z zakazem pełnienia funkcji przez nie więcej niż
dwie następujące po sobie kadencje; Naczelna Rada postulowała odejście od tego
zakazu; co do zasady zakaz ten pozostał, jednak biorąc pod uwagę istniejące
wątpliwości dotyczące obowiązujących przepisów w art. 8 ust. 3 doprecyzowano
katalog funkcji, z których łączeniem wiąże się powyższy zakaz,
2) wykreślenia ust. 2 w art. 14 – zawieszenie mandatu w organie izby w razie wszczęcia
przeciwko osobie go sprawującej postępowania w sprawie o przestępstwo lub
przestępstwo skarbowe należy uznać za celowe, mając na uwadze transparentność
sprawowanej w samorządzie funkcji,
3) art. 9 ust. 1 – ze względu na istniejące wątpliwości powstałe na podstawie istniejących
stanów faktycznych i prawnych (omówionych w części III uzasadnienia – Zadania
i zasady działania samorządu pielęgniarek i położnych) zaproponowano rozwiązania
zawarte w kwestionowanym przepisie,
4) art. 10 – analogicznie jak w przypadku uwagi do art. 9 również ten postulat nie został
przyjęty; doprecyzowanie i jasne uregulowanie kwestii związanych z nadzorem
Ministra Zdrowia nad samorządem jest bezpośrednio związane z problemami, które
również zostały szerzej opisane w uzasadnieniu (część III – Zadania i zasady działania
samorządu pielęgniarek i położnych),
5) art. 19 ust. 3 – uwaga dotycząca zastąpienia wyrazów „Krajowy Zjazd” wyrazami
„Krajowy Zjazd Sprawozdawczo-Wyborczy”; jest to zbędne doprecyzowanie gdyż
właściwe nazewnictwo Krajowych Zjazdów, jak i okręgowych zjazdów powinno leżeć
w gestii organów samorządu; ustawa nie musi tych spraw regulować tak szczegółowo,
6) art. 25 – polegające na rozszerzenia kompetencji Naczelnego Sądu m.in. poprzez
sprawowanie nadzoru nad działalnością okręgowych sądów; takie unormowanie
mogłoby w sposób znaczący naruszać niezawisłość okręgowego sądu; wydaje się, że
jedynym dopuszczalnym mechanizmem wpływu Naczelnego Sądu na działalność
okręgowych sądów jest badanie konkretnych spraw w instancyjnym toku ich
rozpoznawania jako sąd instancji wyższej (tj. jako sąd II instancji – analogicznie jak
w sądach powszechnych),
7) art. 34 – uwaga polegająca na rozszerzeniu kompetencji okręgowego sądu
o możliwość organizowania i prowadzenia szkolenia z zakresu odpowiedzialności
21
zawodowej dla członków samorządu; takie unormowanie mogłoby w sposób znaczący
naruszać niezawisłość tego sądu,
8) art. 36 – jako zbyt daleko idące, gdyż pielęgniarki i położne podlegają wyłącznie
odpowiedzialności zawodowej za naruszenie zasad etyki zawodowej oraz przepisów
dotyczących wykonywania zawodu, a nie jak w proponowanej uwadze również za
postępowanie sprzeczne z uchwałami organów izb,
9) art. 39 – proponowana uwaga zmierzała do tego, aby stronami postępowania
w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej pielęgniarek i położnych byli
pokrzywdzony, obwiniona oraz rzecznik odpowiedzialności zawodowej; istniejący
przepis dokonuje jednak bardziej precyzyjnego podziału, gdyż rozróżnia pozycję
rzecznika odpowiedzialności zawodowej oraz jego zastępcy, którzy stają się stroną
postępowania dopiero przed sądem,
10) skreślenia pkt 2 w ust. 1 art. 43 – zasadnym jest pozostawienie prawa zwrócenia się do
sądu rejonowego o przymusowe sprowadzenie świadka, biegłego lub specjalisty na
wniosek sądu pielęgniarek i położnych,
11) dodania nowego artykułu, który regulowałby postępowanie wobec sprawcy czynu
stanowiącego przewinienie zawodowe przebywającego za granicą, albo celowo
uchylającego się od udziału w postępowaniu; wprowadzenie tego typu przepisów
ograniczałoby prawo do obrony i w związku z tym mogłoby powodować naruszenie
tego podstawowego prawa zagwarantowanego w Konstytucji,
12) skreślenia art. 62 – wydaje się zasadnym pozostawienie kary pieniężnej jako kary,
która przy niektórych czynach zabronionych może być bardziej adekwatna od innych
kar wymienionych w art. 60,
13) art. 82 – wydaje się zasadne pozostawienie Rzecznika Praw Obywatelskich jako
jednego z organów, którym jest doręczane wraz z uzasadnieniem prawomocne
orzeczenie wydane przez sąd pielęgniarek i położnych w pierwszej instancji.
Pozostałe uwagi zgłoszone przez Naczelną Radę zostały pominięte z uwagi na to, iż wiązały
się bezpośrednio z przepisami dotyczącymi zmiany obszaru funkcjonowania okręgowych izb
pielęgniarek i położnych. Ponadto niektóre z nich stały się bezprzedmiotowe wobec przyjęcia
innych rozwiązań wynikających z uzgodnień zewnętrznych (międzyresortowych), np. art. 73
(kasacja do Sądu Najwyższego – rozwiązanie przeniesione z projektu ustawy o izbach
lekarskich) – Naczelna Rada postulowała wykreślenie tego artykułu w brzmieniu pierwotnym.
22
Należy zaznaczyć, że uwagi zgłoszone przez inne podmioty w przeważającej części pokryły
się z uwagami Naczelnej Rady i tym samym stały się bezprzedmiotowe wobec przyjęcia ich
zasadniczej części. Stwierdzenie powyższe dotyczy w szczególności postulatu pozostawienia
dotychczasowej liczby okręgowych izb. Ponadto znaczący wpływ na przyjęty kształt
projektowanej ustawy miały uwagi zgłoszone w trakcie uzgodnień zewnętrznych
(międzyresortowych), co skutkowało m.in. zmianą numeracji jednostek redakcyjnych
w projektowanej ustawie.
3. Wpływ regulacji na sektor finansów publicznych
Projekt ustawy nie spowoduje dodatkowych skutków finansowych dla budżetu państwa.
Przekazywane na podstawie projektowanego art. 91 ust. 1 środki finansowe z budżetu
państwa będą na dotychczasowym poziomie, który corocznie jest określony przez ustawę
budżetową. W budżecie na 2009 r. kwota środków finansowych przekazanych na rzecz
samorządu pielęgniarek i położnych wynosiła 3 840 000 zł, a w 2010 r. wynosi 3 656 000 zł.
4. Wpływ regulacji na konkurencyjność gospodarki i przedsiębiorczość, w tym na
funkcjonowanie przedsiębiorstw
Projekt ustawy nie ma wpływu na konkurencyjność gospodarki i przedsiębiorczość, w tym na
funkcjonowanie przedsiębiorstw.
5. Wpływ na rynek pracy
Projekt ustawy nie ma bezpośredniego wpływu na rynek pracy. Jednakże nowe regulacje
dotyczące określenia członkostwa w samorządzie pielęgniarek i położnych pozwolą na
wskazanie dokładnej liczby pielęgniarek i położnych wykonujących zawód na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej, co w istotny sposób ułatwi wdrażanie przez właściwe organy
działań zaradczych w sytuacji zwiększającego się deficytu pielęgniarek i położnych w kraju.
6. Wpływ regulacji na sytuację i rozwój regionalny
Projekt ustawy nie ma wpływu na sytuację i rozwój regionalny.
7. Wpływ regulacji na warunki życia ludności
Projekt ustawy nie ma wpływu na warunki życia ludności.
8. Wpływ regulacji na ochronę zdrowia
Zapewnienie przejrzystości i funkcjonalności nadzoru samorządu zawodowego pielęgniarek
i położnych nad przedstawicielami tychże zawodów medycznych może przyczynić się do
23
podniesienia standardu świadczonych usług zdrowotnych, a ostatecznie także ugruntować
autorytet zawodów pielęgniarki i położnej oraz umocnić społeczne zaufanie i szacunek do
tych zawodów.


03/07-kt
24