Komisyjny projekt ustawy o zmianie ustawy - Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw

5)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz.U. z 2005 r. Nr 109,
poz. 925, Nr 175, poz. 1462, Nr 179, poz. 1486 i Nr 180, poz. 1494 i 1497, z 2006 r. Nr 17,
poz. 141, Nr 104, poz. 708, poz. 711, Nr 190, poz. 1400, Nr 191, poz. 1410 i Nr 235,
poz. 1701, z 2007 r. Nr 52, poz. 343, Nr 57, poz. 381, Nr 99, poz. 661, Nr 123, poz. 845
i Nr 176, poz. 1238, z 2008 r. Nr 37, poz. 214, Nr 100, poz. 649, Nr 163, poz. 1015, Nr 209,
poz. 1320, Nr 220, poz. 1411 i 1426, Nr 223, poz. 1461 i 1462 i Nr 234, poz. 1573 i 1574,
z 2009 r. Nr 3, poz. 11, Nr 18, poz. 97, Nr 79, poz. 663, Nr 91, poz. 739, Nr 92, poz. 753,
Nr 97, poz. 802 i 803, Nr 98, poz. 817 i Nr 168, poz. 1323 oraz z 2010 r. Nr 40, poz. 230
i Nr 43, poz. 246.
6)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz.U. z 2007 r. Nr 176,
poz. 1238 i Nr 192, poz. 1381, z 2008 r. Nr 218, poz. 1391, Nr 227, poz. 1505 i Nr 234,
poz. 1574, z 2009 r. Nr 18, poz. 97, Nr 31, poz. 206, Nr 86, poz. 720 i Nr 98 poz. 817
oraz z 2010 r. Nr 43, poz. 246.
7)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz.U. z 2005 r. Nr 85,
poz. 727, Nr 86, poz. 732 i Nr 143, poz. 1199, z 2006 r. Nr 66, poz. 470, Nr 104, poz. 708,
Nr 143, poz. 1031, Nr 217, poz. 1590 i Nr 225, poz. 1635, z 2007 r. Nr 112, poz. 769,
Nr 120, poz. 818, Nr 192, poz. 1378 i Nr 225, poz. 1671, z 2008 r. Nr 118, poz. 745,
Nr 141, poz. 888, Nr 180, poz. 1109 i Nr 209, poz. 1316, 1318 i 1320, z 2009 r. Nr 18,
poz. 97, Nr 44, poz. 362, Nr 57, poz. 466, Nr 131, poz. 1075, Nr 157, poz. 1241, Nr 166,
poz. 1317, Nr 168, poz. 1323, Nr 213, poz. 1652 i Nr 216, poz. 1676 oraz z 2010 r. Nr 40,
poz. 230 i Nr 57, poz. 355.

 
10
U Z A S A D N I E N I E


I
Potrzeba i cel wydania ustawy


1.
Podsumowanie 2009 roku i lat ubiegłych w zakresie bezpieczeństwa ruchu drogowego
wykonane przez Komendę Główną Policji zawiera szczegółowe dane i analizę wypadków
na polskich drogach. Rocznie w na polskich drogach ginie ponad 4.500 ludzi a przeszło
50.000 doznaje obrażeń ciała. Liczby te utrzymują się na zbliżonym poziomie od wielu lat.
Porównanie danych statystycznych dotyczących wypadków drogowych i ich skutków
w latach 2008 – 2009 zawiera poniższa tabela.


rok 2008
rok 2009
wypadki
49 054
44 196
zabici
5 437
4 572
ranni
62 097
56 046

Pomimo spadku w 2009 r. w porównaniu do roku 2008 bezwzględnej liczby wypadków
i ich ofiar niestety zarówno ofiarochłonność na polskich drogach, jak i liczba zabitych
na 100 wypadków należą do najwyższych w Europie. Wska nik liczby rannych
na 100 wypadków w 2009 roku wyniósł 126.8, a zabitych 10.3. W roku 2008 wska niki
te wynosiły odpowiednio 126,6 i 11,1. Dla porównania wska nik zabitych na 100 wypadków
wynosi w Wielkiej Brytanii 1.7, w Austrii 1.8, w Niemczech 1.6. Jednocześnie dla przykładu
Luxemburg, Francja, Portugalia, Hiszpania, czy Litwa odnotowały w okresie ostatnich
7 lat blisko 2-krotny spadek liczby wypadków drogowych. Równie dramatyczne są wyniki
porównania z innymi państwami liczby śmiertelnych ofiar wypadków drogowych na każde
100 tys. mieszkańców, która w Polsce wynosi 14.7. W tym porównaniu żniwo śmierci
zbierane na polskich drogach należy do najwyższych nie tylko w Europie, ale i na świecie.
Wska nik ten w Europie jest wyższy na Ukrainie, w Grecji, Białorusi, Rosji oraz na Łotwie
Litwie i Słowacji. Na świecie m.in. w Erytrei, Egipcie i Tunezji. Jednocześnie dla przykładu
w Austrii wska nik ten wynosi 7.8, w Niemczech 6.0, w Szwajcarii 4.9. Bezpieczniej
jest podróżować drogami w USA, Chorwacji, Hiszpanii, Argentynie, Bangladeszu,
a także na Fidżi i Jamajce! Dane te negatywnie wpływały na wizerunek państwa polskiego w
zakresie prowadzenia polityki bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Duża liczba wypadków, a
przede wszystkim liczba ich ofiar śmiertelnych utrzymuje się na zbliżonym poziomie od wielu
lat. Analiza zagrożeń wskazuje, że blisko 80% wypadków drogowych spowodowanych jest
błędem kierujących. Główną przyczyną wypadków spowodowanych przez kierowców
niezmiennie jest nadmierna prędkość: przekraczanie jej dopuszczalnych wartości
lub jej niedostosowanie do panujących na drodze warunków.
Dane statystyczne dotyczące sprawców wypadków drogowych, ich przyczyn oraz czasu
i warunków drogowych, w których dochodzi do wypadków ilustrują trzy poniższe diagramy:
38316


40000
Z winy kierujących
Z winy pieszego

35000

30000

25000

20000

15000
6 210

10000
3660
1 003
5000
 
11
0
2008
2008
Wypadki
Zabici
WYPADKI WG KATEGORII POJAZDU SPRAWCY
29445 29474

30000
2007
2008

25000


20000

15000


10000

3387
5000
2864
2299 2207
953 1195
450
435

0
GŁÓWNE PRZYCZYNY WYPADKÓW
SPOWODOWANYCH PRZEZ KIERUJ CYCH



2007
2008
11978

11839

12000

9286
9532
10000


8000

5419
5350

6000


2690
4000
2602

2000


0

prędkość
nieudzielenie
nieprawidłowe
nieprawidlowe

pierwszeństwa
zachowanie wobec
wyprzedzanie

przejazdu
pieszych

2.
Przyczyny wzrostu wypadków nie wynikają więc z błędów w zarządzaniu służbami ruchu
drogowego Policji. Zakres skutecznego oddziaływania Policji na niewłaściwe zachowania
uczestników ruchu drogowego jest ograniczony i na przestrzeni ostatnich lat osiągnął
on swoje maksimum. Oczywiście Policja przyjmuje szereg nowych rozwiązań, aby w zakresie
posiadanych sił i środków osiągnąć jeszcze wyższą efektywność i skuteczność prowadzonych
działań, niemniej jednak należy liczyć się z tym, że bieżąca aktywność Policji
w nadchodzących latach może jedynie powstrzymać dalszy wzrost w zakresie liczby
wypadków drogowych oraz liczby ich ofiar, ale nie przyniesie ona efektu w postaci
oczekiwanej redukcji liczby wypadków i ich ofiar.
 
12
Podkreślenia wymaga również fakt, iż problem bezpieczeństwa ruchu drogowego ma obecnie
wymiar ponadnarodowy. Wspólnota Europejska stawiając przed sobą wyzwania
w zakresie poprawy bezpiecze stwa ruchu drogowego, zobligowała ka de pa stwo
do intensyfikacji działa w tym zakresie. Założona1 redukcja do 2010 r. liczby ofiar
śmiertelnych o połowę (w roku 2001 zginęło w Unii Europejskiej 40 tys. osób) wymaga
nowego spojrzenia na problem zapewnienia obywatelom bezpieczeństwa w ruchu drogowym.
Obecne wska niki stanu bezpieczeństwa na polskich drogach należą do najniższych
w Europie i są ponad dwukrotnie niższe niż wska niki w najbardziej rozwiniętych państwach.
Poniższe diagramy ilustrują zmianę liczby ofiar śmiertelnych wypadków drogowych
w pa stwach członkowskich Unii Europejskiej w latach 2001 - 2008 r. oraz obecny
i oczekiwane wska niki dotyczące poziomu ofiar śmiertelnych wypadków drogowych
w Polsce:2


Liczba zabitych w wypadkach drogowych w Polsce w latach 2001-2013
wartości rzeczywiste i oczekiwane
7000
Cel wg Programu GAMBIT
Rzeczywista liczba ofiar śmiertelnych
5827
6000
5640
5534
5712
Cel wg programu UE
5444
5583
5243
5259
h
5000
c
y
4903
l
n
4571
r
te
4262
4000
i
e
3974
3705
r

ś
m
3455
f
i
a
3000
3221

o
a
3003
b
2800
z
l
i
c
2000
1000
0
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013

                                                           
1 Europejski program działań na rzecz bezpieczeństwa ruchu drogowego (European Road Safety Action Programme),
Bruksela 2003, COM(2003) 311 final
2 dane za Instytutem Transportu Drogowego oraz Dyrekcją Generalną Komisji Europejskiej ds. Energii i Transportu
 
13
Kolejne dwa diagramy ilustrują dane statystyczne dotyczące liczby ofiar śmiertelnych
wypadków w ruchu drogowym w wybranych państwach europejskich (dane przekazane
Komendzie Głównej Policji przez Instytut Transportu Samochodowego z Europejskiej Bazy
Danych o Wypadkach Drogowych CARE).
LICZBA ZABITYCH W WYPADKACH
768
Austria
730
2005
1 286
Czechy
1 063
2006
371
Finlandia
336
4 450
Hiszpania
4 104
5 361
Niemcy
5 091
5 444
POLSKA
5 243
440
Szwecja
445
Wielka
3 337
Brytania
3 297
5 339
Francja
4 709
750
Holandia
730
0
2 000
4 000
6 000
LICZBA OSÓB ZABITYCH NA 100 WYPADKÓW


HOLANDIA
3


FRANCJA
5,9

WIELKA BRYTANIA
1,7


SZWECJA
2,5

POLSKA
11,2


NIEMCY
1,6


HISZPANIA
4,1

FINLANDIA
5


CZECHY
4,8

AUSTRIA
1,8


0
2
4
6
8
10
12

 
14