Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o wojewodzie i administracji rządowej w województwie oraz o zmianie niektórych innych ustaw

etatowego kapitana (kapitana marynarki) włącznie w podległych jednostkach
wojskowych, z zastrzeżeniem pkt 7;”.
Art. 8. W ustawie z dnia 9 czerwca 2006 r. o Służbie Kontrwywiadu Wojskowego
oraz Służbie Wywiadu Wojskowego (Dz. U. Nr 104, poz. 709, z późn. zm) w art. 10
wprowadza się następujące zmiany:
1) w ust. 1 pkt 1 otrzymuje brzmienie:
„1) ze Sztabem Generalnym Wojska Polskiego i innymi komórkami organizacyjnymi
Ministerstwa Obrony Narodowej oraz dowódcami rodzajów SZ RP, Dowódcą
Operacyjnym SZ, Szefem Inspektoratu Wsparcia SZ, dowódcami garnizonów
wojskowych i jednostek wojskowych;”;
2) ust. 2 otrzymuje brzmienie:
„2. Minister Obrony Narodowej określi, w drodze zarządzenia niepodlegającego
ogłoszeniu, zakres i tryb współdziałania SKW i SWW ze Sztabem Generalnym Wojska
Polskiego i innymi komórkami organizacyjnymi Ministerstwa Obrony Narodowej oraz
dowódcami rodzajów SZ RP, Dowódcą Operacyjnym SZ, Szefem Inspektoratu Wsparcia
SZ, dowódcami garnizonów wojskowych i jednostek wojskowych.”.
Art. 9. W ustawie z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym

(Dz. U. Nr 89, poz. 590, z późn. zm) w art. 14 ust. 10 otrzymuje brzmienie:
„10. W skład zespołu wojewódzkiego wchodzi również Szef Wojewódzkiego Sztabu
Wojskowego lub jego przedstawiciel.”.
Art. 10. 1. Z dniem wejścia w życie ustawy znosi się okręgi wojskowe.
2.
Z dniem zniesienia okręgów wojskowych Szef Inspektoratu Wsparcia Sił
Zbrojnych wstępuje w prawa i obowiązki dowódcy okręgu wojskowego.
3. Sprawy wszczęte i niezakończone przed dniem wejścia w życie ustawy,
prowadzone przez dowódców okręgów wojskowych, przejmuje Szef Inspektoratu Wsparcia
Sił Zbrojnych.
Art. 11. Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2012 r.


1) Niniejszą ustawą zmienia się ustawy: ustawę z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony
Rzeczypospolitej Polskiej, ustawę z dnia 22 czerwca 1995 r. o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej,
ustawę z dnia 22 stycznia 1999 r. o ochronie informacji niejawnych, ustawę z dnia 22 czerwca 2001 r. o wykonywaniu

5

działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią, amunicją oraz wyrobami
i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym, ustawę z dnia 11 kwietnia 2003 r. o świadczeniach
odszkodowawczych przysługujących w razie wypadków i chorób pozostających w związku ze służbą wojskową, ustawę
z dnia 11 września 2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych, ustawę z dnia 9 czerwca 2006 r. o Służbie
Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służbie Wywiadu Wojskowego, ustawę z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu
kryzysowym.
2) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2009 r. Nr 11, poz. 59, Nr 65, poz. 553, Nr 85, poz. 716
i Nr 131, poz. 1076.
3) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 277, poz. 2742, z 2005 r. Nr 180,
poz. 1496, z 2006 r. Nr 104, poz. 708 i 711 i Nr 220, poz. 1600, z 2007 r. Nr 107, poz. 732 i Nr 176, poz. 1242, z 2008 r.
Nr 171, poz. 1056, Nr 180, poz. 1109, Nr 206, poz. 1288, Nr 208, poz. 1308 i Nr 223, poz. 1458 oraz z 2009 r. Nr 22,
poz. 120, Nr 97, poz. 801, Nr 161, poz. 1278, Nr 190, poz. 1474 i Nr 219, poz. 1706.
4) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2005 r. Nr 132, poz. 1110, z 2006 r. Nr 104,
poz. 708 i 711, Nr 170, poz. 1217 i Nr 249, poz. 1832, z 2008 r. Nr 208, poz. 1308, Nr 220, poz. 1415 i Nr 227, poz. 1505,
z 2009 r. Nr 42, poz. 336 i Nr 168, poz. 1323 oraz z 2010 r. Nr 28, poz. 143.
5) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2006 r. Nr 104, poz. 708 i 711, Nr 149,
poz. 1078, Nr 218, poz. 1592 i Nr 220, poz. 1600, z 2008 r. Nr 171, poz. 1056 oraz z 2009 r. Nr 178, poz. 1375.
6) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2002 r. Nr 74, poz. 676 i Nr 117, poz. 1007, z 2003 r. Nr 210,
poz. 2036, z 2004 r. Nr 96, poz. 959, Nr 173, poz. 1808, Nr 222, poz. 2249, z 2005 r. Nr 94, poz. 788 i Nr 184, poz. 1539,
z 2006 r. Nr 133, poz. 935, Nr 235, poz. 1700, z 2008 r. Nr 180, poz. 1112 i Nr 214, poz. 1347, z 2009 r. Nr 18, poz. 97
i Nr 125, poz. 1036 oraz z 2010 r. Nr 47, poz. 278.
7) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2003 r. Nr 179, poz. 1750, z 2005 r. Nr 130, poz. 1085 oraz
z 2009 r. Nr 161, poz. 1278.
8) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 1965 r. Nr 15, poz. 113, z 1974 r. Nr 27, poz. 157 i Nr 39,
poz. 231, z 1975 r. Nr 45, poz. 234, z 1982 r. Nr 11, poz. 82 i Nr 30, poz. 210, z 1983 r. Nr 5, poz. 33, z 1984 r. Nr 45,
poz. 241 i 242, z 1985 r. Nr 20, poz. 86, z 1987 r. Nr 21, poz. 123, z 1988 r. Nr 41, poz. 324, z 1989 r. Nr 4, poz. 21
i Nr 33, poz. 175, z 1990 r. Nr 14, poz. 88, Nr 34, poz. 198, Nr 53, poz. 306, Nr 55, poz. 318 i Nr 79, poz. 464, z 1991 r.
Nr 7, poz. 24, Nr 22, poz. 92 i Nr 115, poz. 496, z 1993 r. Nr 12, poz. 53, z 1994 r. Nr 105, poz. 509, z 1995 r. Nr 83,
poz. 417, z 1996 r. Nr 24, poz. 110, Nr 43, poz. 189, Nr 73, poz. 350 i Nr 149, poz. 703, z 1997 r. Nr 43, poz. 270, Nr 54,
poz. 348, Nr 75, poz. 471, Nr 102, poz. 643, Nr 117, poz. 752, Nr 121, poz. 769 i 770, Nr 133, poz. 882, Nr 139, poz. 934,
Nr 140, poz. 940 i Nr 141, poz. 944, z 1998 r. Nr 106, poz. 668 i Nr 117, poz. 757, z 1999 r. Nr 52, poz. 532, z 2000 r.
Nr 22, poz. 269 i 271, Nr 48, poz. 552 i 554, Nr 55, poz. 665, Nr 73, poz. 852, Nr 94, poz. 1037, Nr 114, poz. 1191 i 1193
i Nr 122, poz. 1314, 1319 i 1322, z 2001 r. Nr 4, poz. 27, Nr 49, poz. 508, Nr 63, poz. 635, Nr 98, poz. 1069, 1070 i 1071,
Nr 123, poz. 1353, Nr 125, poz. 1368 i Nr 138, poz. 1546, z 2002 r. Nr 25, poz. 253, Nr 26, poz. 265, Nr 74, poz. 676,
Nr 84, poz. 764, Nr 126, poz. 1069 i 1070, Nr 129, poz. 1102, Nr 153, poz. 1271, Nr 219, poz. 1849 i Nr 240, poz. 2058,
z 2003 r. Nr 41, poz. 360, Nr 42, poz. 363, Nr 60, poz. 535, Nr 109, poz. 1035, Nr 119, poz. 1121, Nr 130, poz. 1188,
Nr 139, poz. 1323, Nr 199, poz. 1939 i Nr 228, poz. 2255, z 2004 r. Nr 9, poz. 75, Nr 11, poz. 101, Nr 68, poz. 623, Nr 91,
poz. 871, Nr 93, poz. 891, Nr 121, poz. 1264, Nr 162, poz. 1691, Nr 169, poz. 1783, Nr 172, poz. 1804, Nr 204, poz. 2091,
Nr 210, poz. 2135, Nr 236, poz. 2356 i Nr 237, poz. 2384, z 2005 r. Nr 13, poz. 98, Nr 22, poz. 185, Nr 86, poz. 732,
Nr 122, poz. 1024, Nr 143, poz. 1199, Nr 150, poz. 1239, Nr 167, poz. 1398, Nr 169, poz. 1413 i 1417, Nr 172, poz. 1438,
Nr 178, poz. 1478, Nr 183, poz. 1538, Nr 264, poz. 2205 i Nr 267, poz. 2258, z 2006 r. Nr 12, poz. 66, Nr 66, poz. 466,
Nr 104, poz. 708 i 711, Nr 186, poz. 1379, Nr 208, poz. 1537 i 1540, Nr 226, poz. 1656 i Nr 235, poz. 1699, z 2007 r.
Nr 7, poz. 58, Nr 47, poz. 319, Nr 50, poz. 331, Nr 99, poz. 662, Nr 106, poz. 731, Nr 112, poz. 766 i 769, Nr 115,
poz. 794, Nr 121, poz. 831, Nr 123, poz. 849, Nr 176, poz. 1243, Nr 181, poz. 1287, Nr 192, poz. 1378 i Nr 247,
poz. 1845, z 2008 r. Nr 59, poz. 367, Nr 96, poz. 609 i 619, Nr 110, poz. 706, Nr 116, poz. 731, Nr 119, poz. 772, Nr 120,
poz. 779, Nr 122, poz. 796, Nr 171, poz. 1056, Nr 220, poz. 1431, Nr 228, poz. 1507, Nr 231, poz. 1547 i Nr 234,
poz. 1571, z 2009 r. Nr 26, poz. 156, Nr 67, poz. 571, Nr 69, poz. 592 i 593, Nr 131, poz. 1075, Nr 179, poz. 1395
i Nr 216, poz. 1676 oraz z 2010 r. Nr 3, poz. 13, Nr 7, poz. 45, Nr 24, poz. 125 i Nr 40, poz. 229.
9) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2008 r. Nr 206, poz. 1288 i Nr 208,
poz. 1308, z 2009 r. Nr 26, poz. 157, Nr 79, poz. 669 i Nr 219, poz. 1706 oraz z 2010 r. Nr 28, poz. 143.
10) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2006 r. Nr 218, poz. 1592 oraz z 2009 r. Nr 85, poz. 716.
11) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2009 r. Nr 11, poz. 59, Nr 65, poz. 553, Nr 85, poz. 716
i Nr 131, poz. 1076.

05/01rch

6
U Z A S A D N I E N I E

Projekt ustawy o zmianie ustawy o wojewodzie i administracji rządowej
w województwie oraz o zmianie niektórych innych ustaw przygotowano w związku
z potrzebą dostosowania struktur i właściwości miejscowej terenowych organów
administracji wojskowej do ich współczesnych zadań. Zmianie ulega nie tylko sposób
spełniania przez obywateli obowiązku służby wojskowej, ale również system uzupełnienia Sił
Zbrojnych stanem osobowym, oparty w czasie pokoju na dobrowolnym i zawodowym
charakterze służby wojskowej. Równie istotny jest fakt, iż następuje zmniejszanie stanów
osobowych armii, z jednoczesnym dążeniem do zwiększania jej jakości, w tym zwłaszcza
poziomu wyszkolenia żołnierzy, zdolności bojowych, dyspozycyjności i obsługi sprzętu
wojskowego, a w zakresie jednostek wojskowych dostosowania ich zadań do współczesnych
potrzeb i zagrożeń, a także zapewnieniem możliwości ich wykonywania na najwyższym
poziomie jakości i skuteczności.
W powyższych uwarunkowaniach właściwą rolę muszą odgrywać terenowe organy
administracji wojskowej (TOAW), będące swoistym łącznikiem pomiędzy państwem
w zakresie polityki obronnej i Siłami Zbrojnymi a obywatelami i różnymi instytucjami
„cywilnymi” w terenie. Ponadto w przypadku zagrożenia bezpieczeństwa państwa
i wprowadzenia w tym czasie obowiązku odbywania zasadniczej służby wojskowej, zakres
zadań TOAW uległby istotnemu rozszerzeniu, podobnie jak to miało miejsce w okresie
prowadzenia obowiązkowych rodzajów czynnej służby wojskowej.
Aktualnie w Siłach Zbrojnych funkcjonują dwa okręgi wojskowe (OW), szesnaście
wojewódzkich sztabów wojskowych (WSzW) i sto dwadzieścia trzy wojskowe komendy
uzupełnień (WKU). Można wyróżnić dwa zasadnicze obszary działalności TOAW, w ramach
których tworzą one terenowe organy wykonawcze Ministra Obrony Narodowej, w sprawach
operacyjno-obronnych i rządowej administracji niezespolonej. Status TOAW, jako
terenowych organów administracji rządowej niezespolonej, ma niezbędne umocowanie
prawne w strukturze administracji publicznej w państwie. Z tego względu są one uprawnione,
na mocy właściwych przepisów, do załatwiania określonych indywidualnych spraw obywateli
i wydawania decyzji administracyjnych, z zachowaniem procedur Kodeksu postępowania
administracyjnego. Ponadto, zgodnie z art. 94 Konstytucji, TOAW mogą – jako terenowe
organy administracji rządowej, na podstawie i w granicach upoważnień ustawowych –
ustanawiać akty prawa miejscowego obowiązujące na obszarze działania tych organów.
Podnieść należy, że w zakresie administrowania rezerwami osobowymi na potrzeby obrony
państwa właściwi są tylko szefowie WSzW i wojskowi komendanci uzupełnień.
Mając na względzie status prawny TOAW, podkreślić należy, że nawet dokonanie
zmiany nazwy komórki wewnętrznej danego organu wymaga uprzedniej nowelizacji
odpowiedniego rozporządzenia, a zatem przepisów powszechnie obowiązującego prawa.
Natomiast w przypadku znoszenia określonych organów lub tworzenia nowych konieczne jest
dokonanie zmian ustawowych. Reforma TOAW wymusza zatem przeprowadzenie zmian
legislacyjnych, w tym uregulowań ustawowych. Zmiany te będą miały charakter
monotematyczny, ograniczony do przekształceń organów wykonawczych Ministra Obrony
Narodowej właściwych w sprawach operacyjno-obronnych i terenowej rządowej
administracji niezespolonej.
Podkreślenia wymaga, że status TOAW, jako terenowych organów rządowej
administracji niezespolonej, wynika z przepisów ustawy z dnia 23 stycznia 2009 r.
o wojewodzie i administracji rządowej w województwie (Dz. U. Nr 31, poz. 206).
W związku z tym uzasadniona jest nowelizacja tej ustawy, jako zmiany głównej. Projekt
obejmie też zmiany w innych ustawach, w tym zwłaszcza w ustawie z dnia 21 listopada
1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2004 r.
Nr 241, poz. 2416 i Nr 277, poz. 2742, z 2005 r. Nr 180, poz. 1496, z 2006 r. Nr 104,
poz. 708 i 711 i Nr 220, poz. 1600, z 2007 r. Nr 107, poz. 732 i Nr 176, poz. 1242, z 2008 r.
Nr 171, poz. 1056, Nr 180, poz. 1109, Nr 206, poz. 1288, Nr 208, poz. 1308 i Nr 223,
poz. 1458 oraz z 2009 r. Nr 22, poz. 120, Nr 97, poz. 801, Nr 161, poz. 1278 i Nr 190,
poz. 1474), w której znajdują się przepisy ustrojowe dotyczące tworzenia TOAW oraz ich
właściwości. Z tego też względu zmiany w ustawie o powszechnym obowiązku obrony
Rzeczypospolitej Polskiej nie mogą wykraczać poza zakres regulacji ustawy nowelizowanej
wiodącej i powinny dotyczyć wyłącznie spraw związanych z funkcjonowaniem TOAW.
Powyższy zakres nowelizacji i zarazem tytuł procedowanego projektu ustawy wynika
ponadto z ustaleń Programu prac legislacyjnych Rady Ministrów.
Zmiany ustawowe w zakresie przekształceń TOAW objęłyby tylko OW, które zostaną
zniesione. W tym przypadku nastąpi skreślenie wszystkich stanowisk służbowych
przewidzianych w ich dowództwach dla żołnierzy zawodowych i pracowników. Aktualnie
(według stanu na dzień 1 października 2009 r.) w dowództwach OW wykonuje obowiązki
512 osób, w tym 313 żołnierzy zawodowych i 199 pracowników.

2
W zakresie infrastruktury dowództw OW dotychczasowe budynki ich siedzib zostaną
nadal w zarządzie resortu obrony narodowej.
Dotychczasowe zadania realizowane przez OW przejmie Inspektorat Wsparcia Sił
Zbrojnych (IWspSZ). O potrzebie przekazania do IWspSZ zadań OW wykraczających poza
sferę administracji publicznej przesądza szczególny status prawny WSzW i WKU, jako
terenowych organów rządowej administracji niezespolonej. Stosownie do wymogów
legalizmu i zakazu stosowania domniemania kompetencji w działalności tego typu organów,
WSzW i WKU mogą realizować wyłącznie kompetencje określone w powszechnie
obowiązujących przepisach prawa i nie powinny zatracić administracyjnego charakteru
działalności. Z tego powodu nie przewiduje się naruszenia dotychczasowego charakteru tych
organów.
Odnosząc się natomiast do reformy administracji wojskowej szczebla wojewódzkiego,
wyjaśnienia wymaga, że w dotychczas procedowanym projekcie ustawy zakładano również
przekształcenie WSzW w cztery regionalne sztaby wojskowe (RSzW) z jednoczesnym
utworzeniem dwunastu delegatur wojewódzkich RSzW. Propozycje tych rozwiązań poddano
konsultacjom społecznym i uzgodnieniom międzyresortowym, celem uzyskania opinii
różnych instytucji, w tym wojewodów i marszałków województw, na potrzeby podjęcia
końcowych rozstrzygnięć co do zakresu i sposobu przeprowadzenia tej reformy. W wyniku
prowadzonych działań uzyskano szereg opinii, wskazujących na potrzebę pozostawienia
WSzW i potwierdzających słuszność prowadzonych w resorcie obrony narodowej analiz
i wielowariantowości rozwiązań. W związku z tym na szczeblu wojewódzkim nadal będą
funkcjonowały WSzW, a dostosowanie ich struktury organizacyjnej i stanu zatrudnienia do
aktualnych potrzeb i zakresu zadań, nastąpi w wyniku zmiany rozporządzenia Ministra
Obrony Narodowej wydawanego na podstawie art. 14 ust. 6 ustawy o powszechnym
obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej. Z tego względu skutki zmian dotyczących
struktury organizacyjno-etatowej WSzW nie zostały uwzględnione w uzasadnieniu.
W projekcie zawarto również propozycje zmian usprawniających działania związane
z zarządzaniem kryzysowym oraz administrowaniem rezerwami osobowymi i funkcjo-
nowaniem Sił Zbrojnych.
Propozycje szczegółowych zmian:
1) w ustawie z dnia 23 stycznia 2009 r. o wojewodzie i administracji rządowej
w województwie inne przepisy – zmiana dotyczy art. 56 ust. 1 pkt 1 i uwzględnia fakt

3