Rządowy projekt ustawy o ratyfikacji Konwencji Nr 181 Międzynarodowej Organizacji Pracy dotyczącej prywatnych biur pośrednictwa pracy, przyjętej w Genewie w dniu 19 czerwca 1997 r.

3
Artykuł 14 nakłada obowiązek zapewnienia kontroli realizowania postano-
wień wprowadzających w życie niniejszą Konwencję i wprowadzenia sto-
sownych kar i skutecznego ich stosowania w przypadku naruszania po-
stanowień niniejszej Konwencji.
Artykuł 15 stanowi, że postanowienia niniejszej Konwencji nie będą naru-
szały korzystniejszych postanowień stosowanych do pracowników rekru-
towanych, udostępnianych lub zatrudnianych przez prywatne biura po-
średnictwa pracy, przewidzianych w innych międzynarodowych
konwencjach pracy.
Artykuł 16 wyjaśnia, że niniejsza Konwencja rewiduje Konwencję Nr 96
dotyczącą płatnych biur pośrednictwa pracy (zrewidowaną) z 1949 r. oraz
Konwencję Nr 34 dotyczącą płatnych biur pośrednictwa pracy z 1933 r.
Artykuły od 17 do 24 zawierają postanowienia końcowe dotyczące ratyfi-
kacji i wypowiedzenia Konwencji, jej wejścia w życie, zmiany oraz podob-
ne regulacje dotyczące załączników do Konwencji.

III. Analiza
porównawcza
przepisów polskiego ustawodawstwa i praktyki
z postanowieniami Konwencji Nr 181 – stan na dzień 25 stycznia 2008 r.
W Polsce kwestie objęte Konwencją regulują następujące akty prawne:
− Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U.
Nr 78, poz. 483, z późn. zm.),
− ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia
i instytucjach rynku pracy (Dz. U. Nr 99, poz. 1001, z późn. zm.),
− ustawa z dnia 9 lipca 2003 r. o zatrudnianiu pracowników tymczaso-
wych (Dz. U. Nr 166, poz. 1608, z późn. zm.),
− ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r.
Nr 21, poz. 94, z późn. zm.) oraz akty wykonawcze do niego,
− rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 13 października
2005 r. w sprawie wpisu do rejestru podmiotów prowadzących agen-
cje zatrudnienia oraz informacji składanych przez agencje zatrudnie-
nia (Dz. U. Nr 212, poz. 1770),

4
− rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 8 grudnia 2004 r.
w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności dla potrzeb rynku pracy
oraz zakresu jej stosowania (Dz. U. Nr 265, poz. 2644 oraz z 2007 r.
Nr 106, poz. 728),
a także:
− ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych
(Dz. U. z 2002 r. Nr 101, poz. 926, z późn. zm.),
− ustawa z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej
(Dz. U. z 2007 r. Nr 155, poz. 1095, z późn. zm.),
− ustawa z dnia 24 sierpnia 2001 r. – Kodeks postępowania w sprawach
o wykroczenia (Dz. U. Nr 106, poz. 1148, z późn. zm.),
− ustawa z dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach (Dz. U. z 2006 r.
Nr 234, poz. 1694, z późn. zm.),
− ustawa z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz. U.
z 2001 r. Nr 79, poz. 854, z późn. zm.),
− ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16,
poz. 93, z późn. zm.),
− ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego
(Dz. U. Nr 43, poz. 296, z późn. zm.),
− ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego
(Dz. U. Nr 89, poz. 555, z późn. zm.),
− ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń spo-
łecznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 11, poz. 74, z późn. zm.),
− ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych
(Dz. U. z 2006 r. Nr 139, poz. 992, z późn. zm.),
− ustawa z dnia 13 lipca 2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych
w razie niewypłacalności pracodawcy (Dz. U. Nr 158, poz. 1121),

5
− ustawa z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązy-
wania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących
pracowników (Dz. U. Nr 90, poz. 844, z późn. zm.),
− ustawa z dnia 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy
(Dz. U. Nr 89, poz. 589),
− ustawa z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu
za pracę (Dz. U. Nr 200, poz. 1679, z późn. zm.).
Ad artykułu 1 Konwencji
Ad ustępu 1 – w Polsce kwestie związane z działalnością prywatnych biur
pośrednictwa pracy są regulowane ustawą z dnia 20 kwietnia 2004 r. o pro-
mocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. W myśl ustawy „prywatnym
biurem pośrednictwa pracy” jest „agencja zatrudnienia”. Agencje zatrudnie-
nia działają w pięciu kategoriach:
− pośrednictwa pracy na terenie Polski (spełniająca przesłanki ustępu 1
lit. a Konwencji),
− pośrednictwa pracy za granicą (spełniająca przesłanki ustępu 1 lit. a
Konwencji),
− pracy tymczasowej (spełniająca przesłanki ustępu 1 lit. b Konwencji),
− doradztwa personalnego (spełniająca przesłanki ustępu 1 lit. c Kon-
wencji),
− poradnictwa zawodowego (spełniająca przesłanki ustępu 1 lit. c Kon-
wencji).
Agencja zatrudnienia świadcząca usługi w zakresie pośrednictwa pracy na
terenie RP i pośrednictwa do pracy za granicą u pracodawców zagranicz-
nych to agencja pośrednictwa pracy. Pośrednictwo pracy świadczone przez
taką agencję polega na: udzielaniu pomocy bezrobotnym i poszukującym
pracy w uzyskaniu odpowiedniego zatrudnienia oraz pracodawcom w pozy-
skaniu pracowników o poszukiwanych kwalifikacjach zawodowych, pozy-
skiwaniu ofert pracy, udzielaniu pracodawcom informacji o kandydatach do
pracy, w związku ze zgłoszoną ofertą pracy, inicjowaniu i organizowaniu

6
kontaktów bezrobotnych i poszukujących pracy z pracodawcami, informo-
waniu bezrobotnych o przysługujących im prawach i obowiązkach. Agencja
pośrednictwa pracy nie jest stroną stosunków pracy, które mogą z ich usług
wyniknąć.
Agencja pracy tymczasowej to agencja zatrudnienia zajmująca się zatrud-
nianiem pracowników tymczasowych oraz kierowaniem tych pracowników
i osób niebędących pracownikami agencji pracy tymczasowej do wykona-
nia określonej pracy na rzecz osoby trzeciej. Zasady zatrudniania pracow-
ników tymczasowych przez agencje pracy tymczasowej oraz zasady kiero-
wania przez te agencje pracowników tymczasowych i osób niebędących
pracownikami do wykonywania pracy tymczasowej na rzecz pracodawcy
użytkownika reguluje dodatkowo ustawa z dnia 9 lipca 2003 r. o zasadach
zatrudniania pracowników tymczasowych.
Agencja zatrudnienia świadcząca usługi polegające w szczególności na:
prowadzeniu analizy zatrudnienia u pracodawców, określaniu kwalifikacji
pracowników i ich predyspozycji oraz innych cech niezbędnych do wykony-
wania określonej pracy, wskazywaniu źródeł i metod pozyskania kandyda-
tów na określone stanowiska pracy, weryfikacji kandydatów pod względem
oczekiwanych kwalifikacji i predyspozycji, z zastosowaniem narzędzi i me-
tod psychologicznych, to agencja doradztwa personalnego.
Z kolei agencja poradnictwa zawodowego prowadzi usługi polegające na:
udzielaniu pomocy w wyborze odpowiedniego zawodu i miejsca zatrudnie-
nia, udzielaniu informacji zawodowych, udzielaniu pracodawcom pomocy
w doborze kandydatów do pracy na stanowiska wymagające szczególnych
predyspozycji psychofizycznych.
Ad ustępu 2 – ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy od-
nosi się do wszystkich osób poszukujących pracy – ma zastosowanie do
obywateli polskich poszukujących i podejmujących zatrudnienie lub inną
pracę zarobkową na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz zatrudnienie
lub inną pracę zarobkową za granicą u pracodawców zagranicznych oraz
do cudzoziemców zamierzających wykonywać lub wykonujących pracę na

7
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (art. 1 ust. 3 pkt 1 i 2 ustawy o promocji
zatrudnienia i instytucjach rynku pracy).
Ad ustępu 3 – art. 18a ust. 3 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach
rynku pracy stanowi, że przetwarzanie danych przez agencję zatrudnienia
odbywa się zgodnie z przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r.
o ochronie danych osobowych. Zgodnie z art. 7 pkt 2 ustawy o ochronie
danych osobowych – przez przetwarzanie danych osobowych rozumie się
jakiekolwiek operacje wykonywane na danych osobowych, takie jak zbiera-
nie, utrwalanie, przechowywanie, opracowywanie, zmienianie, udostępnia-
nie i usuwanie, a zwłaszcza te, które wykonuje się w systemach informa-
tycznych. Tak sformułowany przepis jest zgodny z definicją „przetwarzania
danych osobowych” sformułowaną w artykule 1 ustęp 3 Konwencji.
Ad artykułu 2 Konwencji
Ad ustępów 1 i 2 – ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pra-
cy ma zastosowanie do wszystkich prywatnych agencji zatrudnienia działa-
jących w Polsce objętych zakresem stosowania Konwencji, tj. reguluje i po-
zwala na prowadzenie działalności nie tylko agencjom pośrednictwa pracy,
ale również agencjom pracy tymczasowej oraz biurom doradztwa personal-
nego i zawodowego (art. 6 ust. 4 ustawy). Ustawa odnosi się także do
wszystkich kategorii pracowników i wszystkich gałęzi działalności gospo-
darczej objętych zakresem stosowania Konwencji (art. 1 ust. 3 pkt 1 i 2
ustawy).
Ad ustępu 3 – zgodnie z art. 6 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach
rynku pracy instytucjami rynku pracy realizującymi zadania określone
w ustawie są agencje zatrudnienia, czyli niepubliczne jednostki organiza-
cyjne świadczące usługi w zakresie pośrednictwa pracy, pośrednictwa do
pracy za granicą u pracodawców zagranicznych, poradnictwa zawodowego,
doradztwa personalnego i pracy tymczasowej, pod warunkiem uzyskania
wpisu do rejestru.
W zakresie ochrony osób poszukujących pracy przepisy ustawy stanowią,
że agencja zatrudnienia nie może dyskryminować ze względu na płeć, wiek,
niepełnosprawność, rasę, pochodzenie etniczne, narodowość, orientację