Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości
Projekt dotyczy podniesienia z 800.000 do 1.200.000 euro progu przychodów netto, który małym i średnim przedsiębiorcom pozwoli nadal korzystać z prawa do prowadzenia tzw. uproszczonej rachunkowości, czyli podatkowej księgi przychodów i rozchodów
- Kadencja sejmu: 6
- Nr druku: 303
- Data wpłynięcia: 2008-02-27
- Uchwalenie: Projekt uchwalony
- tytuł: o zmianie ustawy o rachunkowości
- data uchwalenia: 2008-07-10
- adres publikacyjny: Dz.U. Nr 144, poz. 900
303
podwy szenia ustawowego progu przychodów z kwoty 800 000 euro na kwotę
1 200 000 euro (nie był on podwy szany od ośmiu lat i w obecnej wysokości
obowiązuje od 1999 r.). W tym czasie gospodarka uległa znacznym przeobra eniom.
Projektowana zmiana jest zatem uzasadniona wprowadzaniem ułatwień w zakresie
wykonywania działalności gospodarczej i ma na celu zmniejszenie obcią eń
związanych z dokumentowaniem transakcji gospodarczych oraz uniknięcie
dodatkowych kosztów prowadzenia działalności gospodarczej. Jest ona elementem
systemu znoszenia barier organizacyjno-prawnych dla rozwoju małych i średnich
przedsiębiorstw, w myśl zasady, która swój normatywny wyraz znalazła w art. 103
ustawy o swobodzie działalności gospodarczej stanowiącym, e „państwo stwarza,
z poszanowaniem zasad równości i konkurencji korzystne warunki dla funkcjono-
wania i rozwoju mikroprzedsiębiorców, małych i średnich przedsiębiorców(...)”.
Jednostki, którym, w myśl art. 2 ust. 1 pkt 2, przysługuje prawo do prowadzenia
rachunkowości w formie uproszczonej, to podmioty zaliczane do tej właśnie grupy.
Z uwagi na nieskomplikowaną formę organizacyjną ustawodawca zało ył te
istnienie pewnych uproszczeń w ich funkcjonowaniu, przyjmując konieczność
odformalizowania ich działalności przez uproszczone obowiązki ewidencyjne
i sprawozdawcze. Regulacje w zakresie tych uproszczeń pozostają w zgodności
z zaleceniami Grupy Ekspertów ds. Międzynarodowych Standardów Rachunkowości
i Sprawozdawczości przy ONZ, w myśl których małe przedsiębiorstwa nie są
przygotowane na stosowanie zło onych regulacji finansowo-księgowych. Ponadto
praktyka wskazuje, e koszty prowadzenia ksiąg rachunkowych są trzy-,
czterokrotnie dro sze. Obok utrudnień w prowadzeniu działalności rosną zatem
znacząco koszty jej prowadzenia.
Pozytywnym skutkiem wprowadzenia projektowanej regulacji będzie:
1) odformalizowanie zasad prowadzenia działalności przez przedsiębiorców
będących osobami fizycznymi,
2) obni enie (lub utrzymanie na niezmienionym poziomie) kosztów obsługi
finansowo księgowej, a zatem kosztów prowadzenia działalności,
2
3) ograniczenie szarej strefy związanej z nieujawnianiem całości przychodów, w celu
utrzymania uprawnienia do prowadzenia księgowości w formie księgi podatkowej
przychodów i rozchodów.
Nale y zwrócić uwagę, e stwarzanie uproszczeń ewidencyjnych nie musi prowadzić
do uchylania się od obowiązków podatkowych. Demokratyczne państwo prawne nie
mo e czynić zało enia, e ka dy obywatel jest potencjalnym przestępcą skarbowym.
Nie mo e te w myśl takich zało eń tworzyć barier organizacyjno-prawnych.
Nieuprawniony jest zatem wniosek, e stwarzanie uproszczeń ewidencyjnych
w prosty sposób prowadzi do uchylania się od obowiązków podatkowych. Samo
zwiększenie limitu przychodów uprawniającego do korzystania z uproszczonych form
prowadzenia rachunkowości uchyli niebezpieczeństwo powiększania się szarej strefy
w zakresie, w jakim jej powstanie jest wynikiem obawy przed nało eniem obowiązku
prowadzenia pełnej księgowości.
W ustawie zostały zawarte przepisy umo liwiające wprowadzenie projektowanej
zmiany w trakcie roku obrotowego (art. 2-3 projektu), uwzględniające konsekwencje
określone w prawie podatkowym.
Tym niemniej nale y zauwa yć, e wprowadzenie projektowanej zmiany w trakcie
2008 r., tj. w trakcie roku podatkowego, spowoduje, e podatnicy prowadzący od
początku roku podatkowego księgi rachunkowe, którzy następnie w trakcie tego roku
wybiorą, zgodnie z zaproponowanymi regulacjami, prowadzenie podatkowej księgi
przychodów i rozchodów, będą w jednym roku podatkowym prowadzili dwa rodzaje
ewidencji księgowej. Na podstawie tych dwóch ewidencji będą ustalali dochód do
opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Podatnicy do czasu
wejścia w ycie nowych rozwiązań będą prowadzili księgi rachunkowe, a następnie,
je eli dokonają takiego wyboru, podatkową księgę przychodów i
rozchodów.
Konieczność poniesienia dodatkowych kosztów związanych z przejściem z jednej
ewidencji na drugą, tj. obowiązkiem przeprowadzenia inwentaryzacji, zamknięcia
ksiąg rachunkowych i sporządzenia sprawozdania finansowego, mo e skutkować
małym zainteresowaniem wykonania tych czynności w trakcie roku.
Projektowana ustawa nie wymaga przedło enia właściwym instytucjom i organom
Unii Europejskiej lub Europejskiemu Bankowi Centralnemu w celu uzyskania opinii,
dokonania konsultacji albo uzgodnienia.
3
aden podmiot nie zgłosił zainteresowania pracami nad projektem ustawy w trybie
ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o działalności lobbingowej w procesie stanowienia
prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414).
Projektowana ustawa nie powoduje skutków finansowych dla bud etu państwa.
4
OCENA SKUTKÓW REGULACJI
1. Wskazanie podmiotów, na które oddziałuje regulacja
Projekt ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości ma na celu zminimalizowanie
barier utrudniających prowadzenie działalności gospodarczej dla małych
i średnich przedsiębiorców przez podniesienie wysokości progu przychodów netto
ze sprzeda y towarów, produktów i operacji finansowych, po przekroczeniu
którego osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób
fizycznych oraz spółki partnerskie mają obowiązek prowadzenia pełnej
rachunkowości.
Projektowana ustawa będzie miała bezpośredni wpływ na przedsiębiorców, którzy
będą mogli skorzystać ze zmiany zaproponowanej w art. 1 projektu ustawy
(osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych
oraz spółki partnerskie).
2. Konsultacje społeczne
Przedmiotowy projekt ustawy wychodzi naprzeciw postulatom od lat zgłaszanym
przez organizacje przedsiębiorców. Na etapie przygotowywania projektu
wszystkie organizacje przedsiębiorców i pracodawców o statusie krajowym miały
mo liwość zapoznania się z projektem. Postanowienia projektu ustawy
odpowiadają na postulaty przedsiębiorców zgłoszone w 2008 r. w ramach dialogu
społecznego prowadzonego przez Ministerstwo Gospodarki z Komisją
Trójstronną oraz przez PKPP „Lewiatan” w ogłoszonym w styczniu 2008 r.
dokumencie pt. „Czarna Lista Barier”.
W trakcie konsultacji adna organizacja nie zgłosiła zastrze eń do projektowanej
ustawy.
3. Wyniki analizy wpływu proponowanych zmian na:
a) sektor finansów publicznych, w tym bud et państwa i bud ety jednostek
samorządu terytorialnego
Brak negatywnego wpływu na sektor finansów publicznych. Projektowana ustawa
mo e mieć pozytywny wpływ na bud et państwa przez zminimalizowanie
5
podatkowej szarej strefy i innych niezgodnych z prawem działań
przedsiębiorców. W związku z tym przewiduje się pozytywny wpływ na bud et
państwa i bud ety samorządów terytorialnych.
b) rynek pracy
Projektowana ustawa mo e spowodować jedynie pozytywne skutki na rynku
pracy.
c) konkurencyjność gospodarki, w tym funkcjonowanie przedsiębiorstw
Projektowane zmiany będą miały pozytywny wpływ na konkurencyjność
gospodarki, w tym na funkcjonowanie przedsiębiorstw na rynku. Ułatwienie, które
ustawa wprowadza, w istotny sposób ułatwi małym i średnim przedsiębiorcom
spełnianie i przestrzeganie obowiązków fiskalnych.
d) sytuację i rozwój regionalny
Brak negatywnego wpływu na sytuację i rozwój regionalny.
4. Wskazanie
ródeł finansowania, je eli projekt pociąga za sobą obcią enia
bud etu państwa lub bud etów jednostek samorządu terytorialnego
Projektowana ustawa nie powoduje ujemnych skutków finansowych dla bud etu
państwa.
10/02/BS
6