Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o organizacji hodowli i rozrodzie zwierząt gospodarskich

zagrożonych, byłoby sprzeczne z obowiązującą decyzją Komisji.
Księgi bydła, świń, owiec, kóz i koniowatych, a także rejestry świń, mogą być
prowadzone przez związek hodowców lub inny podmiot, które zostały uznane

w drodze decyzji administracyjnej przez ministra właściwego do spraw rolnictwa, jeżeli
związek ten lub podmiot spełniają wymagania określone w przepisach Unii Europejskiej
dotyczących uznawania organizacji prowadzących lub zakładających księgi hodowlane lub
rejestry (art. 17 ust. 1 i 2 oraz art. 21 ust. 1 i 2 ustawy), tj. w:
1) decyzji Komisji 84/247/EWG z dnia 27 kwietnia 1984 r. ustanawiającej kryteria
uznawania stowarzyszeń i organizacji hodowców, które prowadzą lub zakładają księgi
zwierząt zarodowych dla zwierząt hodowlanych czystorasowych z gatunku bydła
(Dz. Urz. WE L 125 z 12.05.1984, str. 58, z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie
specjalne, rozdz. 3, t. 6, str. 50, z późn. zm.),
2) decyzji Komisji 89/501/EWG z dnia 18 lipca 1989 r. ustanawiającej kryteria
zatwierdzania i nadzoru związków hodowców i organizacji hodowlanych, które
zakładają lub prowadzą księgi zwierząt zarodowych świń hodowlanych
czystorasowych (Dz. Urz. WE L 247 z 23.08.1989, str. 23; Dz. Urz. UE Polskie
wydanie specjalne, rozdz. 3, t. 9, str. 139),
3) decyzji Komisji 90/254/EWG z dnia 10 maja 1990 r. ustanawiającej kryteria
zatwierdzania organizacji i stowarzyszeń hodowców, które zakładają lub prowadzą
księgi zwierząt zarodowych owiec i kóz hodowlanych czystorasowych (Dz. Urz. WE
L 145 z 8.06.1990, str. 30; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 3, t. 10,
str. 71),
4) decyzji Komisji 92/353/EWG z dnia 11 czerwca 1992 r. ustanawiającej kryteria
zatwierdzania lub uznawania organizacji lub stowarzyszeń, które prowadzą lub
zakładają księgi stadne dla zwierząt z rodziny koniowatych (Dz. Urz. WE L 192
z 11.07.1992, str. 63; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 3, t. 12,
str. 350),
5) decyzji Komisji 92/354/EWG z dnia 11 czerwca 1992 r. ustanawiającej niektóre
zasady dla zapewnienia koordynacji między organizacjami i stowarzyszeniami, które
prowadzą lub zakładają księgi stadne dla zarejestrowanych koniowatych (Dz. Urz.
WE L 192 z 11.07.1992, str. 66; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 3,
t. 12, str. 353),


3
6) decyzji Komisji 89/504/EWG z dnia 18 lipca 1989 r. ustanawiającej kryteria
zatwierdzania i nadzoru związków hodowców, organizacji hodowlanych

i prywatnych przedsiębiorstw, które zakładają lub prowadzą rejestry świń
hodowlanych mieszańców (Dz. Urz. WE L 247 z 23.08.1989, str. 31; Dz. Urz. UE
Polskie wydanie specjalne, rozdz. 3, t. 9, str. 151).
Dodanie pkt 5 – 13 w art. 17 ust. 3 ustawy (art. 1 pkt 5 lit. a tiret drugie projektu
ustawy) oraz pkt 5 – 11 w art. 21 ust. 3 ustawy (art. 1 pkt 8 lit. b projektu ustawy), zgodnie
z którymi do wniosku o uznanie danego związku hodowców lub innego podmiotu do
prowadzenia określonych ksiąg lub rejestrów mają być dołączane dodatkowe dokumenty
i informacje, ma na celu potwierdzenie, że dany związek hodowców lub inny podmiot
ubiegający się o to uznanie spełnia wymagania określone w wyżej wymienionych decyzjach
Komisji Europejskiej, niezbędne do prowadzenia tych ksiąg lub rejestrów oraz że kieruje się
zasadami określonymi w tych przepisach.
Nowe brzmienie pkt 2 w art. 18 ust. 3 ustawy i dodanie pkt 12 i 13 w tym ustępie
(art. 1 pkt 6 lit. a i b projektu ustawy) oraz dodanie pkt 9 i 10 w art. 22 ust. 3 ustawy (art. 1
pkt 9 projektu ustawy) nakłada na związki hodowców lub inne podmioty, które ubiegają się
o prowadzenie ksiąg hodowlanych dla drobiu, zwierząt futerkowych i pszczół oraz rejestrów
dla zwierząt gospodarskich innych niż świnie, obowiązek przedłożenia ministrowi
właściwemu do spraw rolnictwa, wraz z wnioskiem o wydanie zezwolenia na prowadzenie
danej księgi lub rejestru, statutu lub umowy, na podstawie której działa dany związek
hodowców lub inny podmiot, oraz odpisu z Krajowego Rejestru Sądowego (KRS), jeżeli
podmiot podlega obowiązkowi wpisu do KRS. W dotychczas obowiązującej ustawie, zgodnie
z art. 17 ust. 3 pkt 1 i 2 oraz art. 21 ust. 3 pkt 1 i 2, obowiązek przedłożenia tych dokumentów
spoczywał tylko na związkach hodowców lub innych podmiotach, które ubiegały się
o uznanie do prowadzenia ksiąg hodowlanych dla bydła, świń, owiec, kóz i koniowatych oraz
do prowadzenia rejestrów świń. Wprowadzenie tego przepisu spowoduje, że wszystkie
związki hodowców lub inne podmioty będą obowiązane do składania takich samych
dokumentów określających zasady, na jakich działa dany związek lub podmiot, jednocześnie
zapewniając im możliwość potwierdzenia przestrzegania zasad równego traktowania swoich
członków.
O uznanie do prowadzenia ksiąg bydła, świń, owiec, kóz, koniowatych, drobiu
i zwierząt futerkowych, a także do prowadzenia rejestrów świń oraz rejestrów zwierząt
gospodarskich innych niż świnie mogą się ubiegać związki hodowców lub inne podmioty.

4
O to uznanie mogą się ubiegać podmioty podlegające obowiązkowi wpisu do KRS, jak
również te, które takiemu obowiązkowi nie podlegają. W celu usunięcia ewentualnych
wątpliwości na etapie rozpatrywania wniosku o uznanie, proponuje się doprecyzować
przepisy ustawy, wskazując, że do wniosku dołącza się odpis z KRS tylko w przypadku
podmiotów podlegających obowiązkowi wpisu do tego rejestru (art. 1 pkt 5 lit. a tiret
pierwsze, pkt 6 lit. b, pkt 8 lit. a oraz pkt 9 projektu ustawy).
Nowe brzmienie ust. 1 w art. 19 (art. 1 pkt 7 projektu ustawy) ma na celu
wprowadzenie możliwości wydania przez ministra właściwego do spraw rolnictwa zgody na
zakończenie prowadzenia księgi nie tylko w przypadku, gdy program hodowlany lub krajowy
program hodowlany określony dla danej księgi nie może być dalej realizowany, ale również
w przypadku rezygnacji z dalszego jej prowadzenia przez związek hodowców lub inny
podmiot, które zostały upoważnione do prowadzenia tej księgi. W takim przypadku złożenie
wniosku o rezygnacji z dalszego prowadzenia księgi byłoby podstawą do wydania zgody na
zakończenie prowadzenia tej księgi.
Zaproponowano również wprowadzenie nowego art. 22a (art. 1 pkt 10 projektu
ustawy), który umożliwiałby ministrowi właściwemu do spraw rolnictwa wydanie zgody na
zakończenie prowadzenia rejestru, w przypadku rezygnacji związku hodowców lub innego
podmiotu upoważnionego do prowadzenia tego rejestru z dalszego jego prowadzenia lub
w przypadku, gdy program krzyżowania zwierząt określony dla tego rejestru nie może być
dalej realizowany.
Nowe brzmienie pkt 1 w art. 26 ust. 7 ustawy (art. 1 pkt 11 lit. a tiret pierwsze
projektu ustawy) ma na celu uporządkowanie informacji, jakie mają być zawarte

w dokumencie handlowym dołączanym do każdej partii materiału biologicznego
wprowadzanej do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Wystawiający dokument
handlowy będzie obowiązany do umieszczania na tym dokumencie numeru identyfikacyjnego
buhaja dawcy nasienia, pod którym buhaj ten został zarejestrowany w systemie
teleinformatycznym prowadzonym na potrzeby oceny wartości użytkowej przez podmiot
prowadzący tę ocenę, a także do dołączania wyników badania grup krwi lub markerów DNA
dawców zarodka. Wprowadzenie tego obowiązku ma na celu prawidłową identyfikację
buhajów, których nasienie jest wykorzystywane do sztucznego unasienniania bydła, a także
umożliwienie hodowcom, którzy nabyli zarodki, potwierdzenia pochodzenia zwierząt
urodzonych w wyniku embriotransferu. Okazało się bowiem, że podmioty oferujące zarodki
do sprzedaży nie zawsze posiadają dokumenty niezbędne do potwierdzenia pochodzenia

5
zwierząt urodzonych w wyniku embriotransferu. Również podmioty, które wprowadzają do
obrotu nasienie buhajów często posługują się numerami identyfikacyjnymi, pod którymi
buhaje te zostały zarejestrowane w państwach, z których nasienie zostało sprowadzone na
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. W skrajnych przypadkach okazywało się, że buhaj był
wprowadzany do obrotu pod kilkoma różnymi numerami identyfikacyjnymi. Aby
uporządkować tę sytuację i zagwarantować, że na dokumentach handlowych nie będą
występowały różne numery identyfikacyjne tego samego buhaja, niezbędne jest
wprowadzenie obowiązku posługiwania się tylko numerem identyfikacyjnym buhaja
zgodnym z numerem, pod jakim buhaj ten został po raz pierwszy zarejestrowany w państwie,
w którym się urodził. Zaproponowana zmiana ma również na celu wyjaśnienie wątpliwości,
kiedy na dokumencie handlowym powinna być podawana informacja na temat wyniku
międzynarodowej oceny wartości hodowlanej buhaja przeprowadzonej przez INTERBULL.
Zgodnie z nowym brzmieniem lit. b w art. 26 ust. 7 pkt 4 ustawy (art. 1 pkt 11 lit. a tiret
drugie projektu ustawy) obowiązek, o którym mowa powyżej, dotyczy tylko ras, dla których
ocena wartości hodowlanej jest prowadzona przez INTERBULL. Aktualnie INTERBULL nie
prowadzi oceny wartości hodowlanej dla buhajów ras mięsnych.
Dodanie ust. 10 w art. 26 ustawy (art. 1 pkt 11 lit. b projektu ustawy) ma na celu
zapewnienie hodowcom dostępu do wiarygodnych informacji na temat wartości hodowlanej
buhajów, których nasienie jest oferowane do sprzedaży. Informacja ta ma być udostępniana
nie tylko na dokumentach handlowych dołączanych do każdej partii nasienia wprowadzanej
do obrotu, ale również we wszelkich ofertach oraz materiałach reklamowych
i marketingowych kierowanych do hodowcy. Okazało się bowiem, że przedstawiciele firm
importujących nasienie buhajów na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, rozmawiając
z hodowcą i reklamując do sprzedaży nasienie, przedstawiają kolorowe i pięknie wydane
materiały reklamowe, w których są podawane wyniki oceny wartości hodowlanej wykonanej
w państwie pochodzenia, które nie tylko nie mogą być porównane do wyników uzyskanych
na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, ale również brakuje w nich informacji, które
pozwoliłyby zinterpretować podane wyniki i ocenić wartość hodowlaną tego buhaja
w stosunku do innych buhajów ocenionych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Wyniki
oceny międzynarodowej buhajów przeprowadzonej przez INTERBULL pozwalają
bezpośrednio porównywać wartość hodowlaną buhajów znajdujących się na liście.
W przypadku nasienia buhajów rasy holsztyńsko-fryzyjskiej, które jest najczęściej oferowane
do sprzedaży, wyniki oceny międzynarodowej są przeliczane na tzw. „bazę polską” i są
publikowane na stronie internetowej przez Instytut Zootechniki – Państwowy Instytut

6
Badawczy, zwany dalej „Instytutem Zootechniki”, co pozwala na bezpośrednie
porównywanie wartości hodowlanej każdego importowanego buhaja z buhajami ocenionymi
na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Podmioty importujące nasienie i oferujące je do
sprzedaży na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej umieszczają wyniki tej oceny dopiero na
dokumencie handlowym, który – zgodnie z art. 26 ust. 7 ustawy – jest dołączany do każdej
partii materiału biologicznego wprowadzanego do obrotu, a więc gdy transakcja została już
zawarta i nasienie jest przekazywane z banku nasienia do hodowcy. Wprowadzenie
obowiązku posługiwania się na każdym etapie transakcji, tj. od przywiezienia nasienia na
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i oferowania go do sprzedaży hodowcom, materiałami
informacyjnymi w języku polskim zawierającymi wyniki oceny międzynarodowej,
a w przypadku rasy holsztyńsko-fryzyjskiej również wynikami oceny międzynarodowej
przeliczonymi na tzw. „bazę polską”, umożliwi hodowcom podejmowanie decyzji o zakupie
buhaja na podstawie wiarygodnych informacji, a jednocześnie utrudni nieuczciwym
sprzedawcom nasienia wprowadzanie hodowców w błąd twierdzeniem, że buhaje te są
zawsze lepsze od buhajów ocenionych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Nowe brzmienie ust. 5 w art. 29 ustawy (art. 1 pkt 12 projektu ustawy) ma na celu
doprecyzowanie wymagań, jakie powinny spełniać reproduktory koniowatych lub nasienie od
nich pochodzące, aby mogło być wykorzystywane w rozrodzie, ponieważ dotychczasowe
brzmienie przepisu mogło sugerować, że w rozrodzie koniowatych nie mogą być
wykorzystywane reproduktory (lub ich nasienie) ras, dla których na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej nie są prowadzone księgi hodowlane, lub żaden
z programów hodowlanych realizowanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nie
zezwalał na wykorzystanie reproduktorów tej rasy. Nowe brzmienie przepisu jednoznacznie
określa, że hodowcy mogą wykorzystywać w rozrodzie wszystkie ogiery lub ich nasienie,
które zostały wpisane do ksiąg hodowlanych i spełniają wymagania stawiane reproduktorom
w programie hodowlanym określonym dla tej księgi, do której został wpisany dany ogier,
niezależnie czy księga dla tej rasy jest prowadzona na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
czy też nie.
Nowe brzmienie art. 32 ust. 3 (art. 1 pkt 13 projektu ustawy) ma na celu
doprecyzowanie warunków wydawania przez związek hodowców lub inny podmiot
prowadzący księgę lub rejestr pozytywnej opinii na temat wykorzystania w sztucznym
unasiennianiu bydła buhaja lub jego nasienia pochodzącego z państwa niebędącego
członkiem Unii Europejskiej. Wydawana przez prowadzącego księgę lub rejestr opinia,

7