Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o pomocy społecznej oraz niektórych innych ustaw

2) w ramach posiadanych informacji, członków rodziny, opiekunów prawnych lub kuratorów
osób przebywających w placówce.
2. W przypadku nałożenia kary, o której mowa w art. 130 ust. 2, 4 lub 5, wojewoda
przedstawia osobom przebywającym w placówce oraz, w ramach posiadanych informacji,
członkom rodziny, opiekunom prawnym, kuratorom osób przebywających w placówce
wyciąg z rejestru placówek zapewniających całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym,
przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku, z danymi teleadresowymi placówek
z terenu województwa.
3. W przypadku pilnej konieczności zapewnienia pomocy osobom przebywającym
w placówce, w stosunku do której wojewoda wydał decyzję, o której mowa w art. 130 ust. 5,
wojewoda koordynuje działania zmierzające do zabezpieczenia niezbędnej pomocy osobom
potrzebującym, przy udziale kierownika ośrodka pomocy społecznej gminy właściwej ze
względu na położenie placówki.”;
16) w art. 156 po ust. 3 dodaje się ust. 3a w brzmieniu:
„3a. Osoby, które przed dniem 1 maja 2004 r. rozpoczęły studia wyższe licencjackie lub
wyższe magisterskie na kierunkach: pedagogika, psychologia, politologia lub socjologia, po
uzyskaniu dyplomu ukończenia tych studiów mogą wykonywać zawód pracownika
socjalnego.”.

Art. 2. W ustawie z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego
(Dz. U. Nr 43, poz. 296, z późn. zm.3)) w art. 833 § 6 otrzymuje brzmienie:

3) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 1965 r. Nr 15, poz. 113, z 1974 r. Nr 27, poz. 157
i Nr 39, poz. 231, z 1975 r. Nr 45, poz. 234, z 1982 r. Nr 11, poz. 82 i Nr 30, poz. 210, z 1983 r. Nr 5, poz. 33,
z 1984 r. Nr 45, poz. 241 i 242, z 1985 r. Nr 20, poz. 86, z 1987 r. Nr 21, poz. 123, z 1988 r. Nr 41, poz. 324,
z 1989 r. Nr 4, poz. 21 i Nr 33, poz. 175, z 1990 r. Nr 14, poz. 88, Nr 34, poz. 198, Nr 53, poz. 306, Nr 55,
poz. 318 i Nr 79, poz. 464, z 1991 r. Nr 7, poz. 24, Nr 22, poz. 92 i Nr 115, poz. 496, z 1993 r. Nr 12, poz. 53,
z 1994 r. Nr 105, poz. 509, z 1995 r. Nr 83, poz. 417, z 1996 r. Nr 24, poz. 110, Nr 43, poz. 189, Nr 73,
poz. 350 i Nr 149, poz. 703, z 1997 r. Nr 43, poz. 270, Nr 54, poz. 348, Nr 75, poz. 471, Nr 102, poz. 643,
Nr 117, poz. 752, Nr 121, poz. 769 i 770, Nr 133, poz. 882, Nr 139, poz. 934, Nr 140, poz. 940 i Nr 141,
poz. 944, z 1998 r. Nr 106, poz. 668 i Nr 117, poz. 757, z 1999 r. Nr 52, poz. 532, z 2000 r. Nr 22, poz. 269
i 271, Nr 48, poz. 552 i 554, Nr 55, poz. 665, Nr 73, poz. 852, Nr 94, poz. 1037, Nr 114, poz. 1191 i 1193
i Nr 122, poz. 1314, 1319 i 1322, z 2001 r. Nr 4, poz. 27, Nr 49, poz. 508, Nr 63, poz. 635, Nr 98, poz. 1069,
1070 i 1071, Nr 123, poz. 1353, Nr 125, poz. 1368 i Nr 138, poz. 1546, z 2002 r. Nr 25, poz. 253, Nr 26,
poz. 265, Nr 74, poz. 676, Nr 84, poz. 764, Nr 126, poz. 1069 i 1070, Nr 129, poz. 1102, Nr 153, poz. 1271,
Nr 219, poz. 1849 i Nr 240, poz. 2058, z 2003 r. Nr 41, poz. 360, Nr 42, poz. 363, Nr 60, poz. 535, Nr 109,
poz. 1035, Nr 119, poz. 1121, Nr 130, poz. 1188, Nr 139, poz. 1323, Nr 199, poz. 1939 i Nr 228, poz. 2255,
z 2004 r. Nr 9, poz. 75, Nr 11, poz. 101, Nr 68, poz. 623, Nr 91, poz. 871, Nr 93, poz. 891, Nr 121, poz. 1264,
Nr 162, poz. 1691, Nr 169, poz. 1783, Nr 172, poz. 1804, Nr 204, poz. 2091, Nr 210, poz. 2135, Nr 236,
poz. 2356 i Nr 237, poz. 2384, z 2005 r. Nr 13, poz. 98, Nr 22, poz. 185, Nr 86, poz. 732, Nr 122, poz. 1024,

10
„§ 6. Nie podlegają egzekucji ś wiadczenia alimentacyjne, ś wiadczenia pieniężne wypłacane
w przypadku bezskuteczności egzekucji alimentów, świadczenia rodzinne, dodatki rodzinne,
pielęgnacyjne, porodowe i dla sierot zupełnych oraz świadczenia z pomocy społecznej.”.

Art. 3. W ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym
w administracji (Dz. U. z 2005 r. Nr 229, poz. 1954, z późn. zm.4)) wprowadza się następujące
zmiany:
1) w art. 8 w § 1 uchyla się pkt 12;
2) w art. 10 § 4 otrzymuje brzmienie:
„§ 4. Nie podlegają egzekucji ś wiadczenia alimentacyjne, ś wiadczenia pieniężne wypłacane
w przypadku bezskuteczności egzekucji alimentów, świadczenia rodzinne, dodatki rodzinne,
pielęgnacyjne, porodowe, dla sierot zupełnych, świadczenia z pomocy społecznej.”.

Art. 4. W ustawie z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz. U. Nr 88, poz. 553,
z późn. zm.5)) w art. 225 dodaje się § 4 w brzmieniu:
„§ 4. Tej samej karze podlega, kto osobie upoważnionej do przeprowadzania czynności
w zakresie nadzoru i kontroli w jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej lub
w placówkach zapewniających całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle

Nr 143, poz. 1199, Nr 150, poz. 1239, Nr 167, poz. 1398, Nr 169, poz. 1413 i 1417, Nr 172, poz. 1438,
Nr 178, poz. 1478, Nr 183, poz. 1538, Nr 264, poz. 2205 i Nr 267, poz. 2258, z 2006 r. Nr 12, poz. 66, Nr 66,
poz. 466, Nr 104, poz. 708 i 711, Nr 186, poz. 1379, Nr 208, poz. 1537 i 1540, Nr 226, poz. 1656 i Nr 235,
poz. 1699, z 2007 r. Nr 7, poz. 58, Nr 47, poz. 319, Nr 50, poz. 331, Nr 99, poz. 662, Nr 106, poz. 731,
Nr 112, poz. 766 i 769, Nr 115, poz. 794, Nr 121, poz. 831, Nr 123, poz. 849, Nr 176, poz. 1243, Nr 181,
poz. 1287, Nr 192, poz. 1378 i Nr 247, poz. 1845, z 2008 r. Nr 59, poz. 367, Nr 96, poz. 609 i 619, Nr 110,
poz. 706, Nr 116, poz. 731, Nr 119, poz. 772, Nr 120, poz. 779, Nr 122, poz. 796, Nr 171, poz. 1056, Nr 220,
poz. 1431, Nr 228, poz. 1507, Nr 231, poz. 1547 i Nr 234, poz. 1571 oraz z 2009 r. Nr 26, poz. 156, Nr 67,
poz. 571, Nr 69, poz. 592 i 593 i Nr 131, poz. 1075.
4) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2006 r. Nr 104, poz. 708 i 711,
Nr 133, poz. 935, Nr 157, poz. 1119 i Nr 187, poz. 1381, z 2007 r. Nr 89, poz. 589, Nr 115, poz. 794, Nr 176,
poz. 1243 i Nr 192, poz. 1378, z 2008 r. Nr 209, poz. 1318 oraz z 2009 r. Nr 3, poz. 11, Nr 39, poz. 308
i Nr 131, poz.1075.
5) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 1997 r. Nr 128, poz. 840, z 1999 r. Nr 64, poz. 729
i Nr 83, poz. 931, z 2000 r. Nr 48, poz. 548, Nr 93, poz. 1027 i Nr 116, poz. 1216, z 2001 r. Nr 98, poz. 1071,
z 2003 r. Nr 111, poz. 1061, Nr 121, poz. 1142, Nr 179, poz. 1750, Nr 199, poz. 1935 i Nr 228, poz. 2255,
z 2004 r. Nr 25, poz. 219, Nr 69, poz. 626, Nr 93, poz. 889 i Nr 243, poz. 2426, z 2005 r. Nr 86, poz. 732,
Nr 90, poz. 757, Nr 132, poz. 1109, Nr 163, poz. 1363, Nr 178, poz. 1479 i Nr 180, poz. 1493, z 2006 r.
Nr 190, poz. 1409, Nr 218, poz. 1592 i Nr 226, poz. 1648, z 2007 r. Nr 89, poz. 589, Nr 123, poz. 850, Nr 124,
poz. 859 i Nr 192, poz. 1378, z 2008 r. Nr 90, poz. 560, Nr 122, poz. 782, Nr 171, poz. 1056, Nr 173,
poz. 1080 i Nr 214, poz. 1344 oraz z 2009 r. Nr 62, poz. 504.

11
chorym lub osobom w podeszłym wieku udaremnia lub utrudnia wykonanie czynności
służbowych.”.

Art. 5. W ustawie z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (Dz. U. Nr 135,
poz. 1268, z późn. zm.6)) wprowadza się następujące zmiany:
1) po art. 12a dodaje się art. 12b w brzmieniu:

„Art. 12b. 1. Rentę socjalną wypłaca się osobom uprawnionym, za pośrednictwem
osób prawnych prowadzących działalność w zakresie doręczania świadczeń, albo na wniosek
tej osoby na jej rachunek w banku lub w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej.
2. Osobie odbywającej karę pozbawienia wolności, karę aresztu wojskowego albo karę
aresztu za wykroczenie oraz osobie tymczasowo aresztowanej rentę socjalną wypłaca się za
pośrednictwem osób prawnych prowadzących działalność w zakresie doręczania świadczeń
pod adresem zakładu karnego lub aresztu.
3. Jeżeli dla osoby uprawnionej do renty socjalnej ustanowiono opiekę prawną,
świadczenie to wypłaca się osobie sprawującej tę opiekę.
4. W przypadku gdy do renty socjalnej uprawniona jest osoba, która wymaga opieki
innej osoby oraz nad którą nie została ustanowiona opieka prawna, świadczenie to może być
wypłacone osobie sprawującej opiekę faktyczną nad tą osobą, na podstawie oświadczenia
o sprawowaniu tej opieki. Sprawowanie faktycznej opieki nad osobą uprawnioną do renty
socjalnej potwierdza wójt (burmistrz, prezydent miasta) właściwy ze względu na miejsce
zamieszkania lub pobytu osoby uprawnionej.
5. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do osób sprawujących opiekę prawną nad
osobami uprawnionymi do renty socjalnej.
6. Przepisu ust. 1 nie stosuje się, w przypadku gdy osoba sprawująca opiekę prawną
nad osobą uprawnioną do renty socjalnej odbywa karę pozbawienia wolności, karę aresztu
wojskowego albo karę aresztu za wykroczenie lub jest tymczasowo aresztowana.
7. Rentę socjalną wypłaca się osobom sprawującym opiekę prawną lub opiekę
faktyczną nad osobami uprawnionymi do renty socjalnej, po uprzednim pouczeniu

6) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 96, poz. 959 i Nr 120, poz. 1252,
z 2005 r. Nr 94, poz. 788, z 2006 r. Nr 144, poz. 1043, z 2007 r. Nr 120, poz. 818 i Nr 176, poz. 1241,
z 2008 r. Nr 70, poz. 416 oraz z 2009 r. Nr 97, poz. 800.

12
o konieczności poinformowania organu rentowego o zajściu okoliczności powodujących
uznanie lub zawieszenie prawa do ś wiadczenia albo wstrzymanie wypłaty świadczenia
w całości lub w części oraz o obowiązku zwrotu ś wiadczenia przez te osoby, w przypadku
gdy zostało pobrane nienależnie.”;
2) w art. 15 pkt 1 otrzymuje brzmienie:
„1) art. 12 – 14, art. 61, art. 78 – 81, art. 88 – 94, art. 98, art. 100 ust. 1 i 2, art. 101,
art. 102 ust. 1, art. 104 ust. 4, art. 107, art. 114, art. 116 ust. 1b i 2, art. 118 ust. 1 – 5, art. 119
ust. 1, art. 121, art. 122 ust. 1, art. 126, art. 128, art. 129 ust. 1, art. 130 ust. 1, art. 133 – 135
oraz art. 137 – 144 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych,
przy czym kwotę wolną od potrąceń i egzekucji ustala się według zasad określonych dla renty
z tytułu całkowitej niezdolności do pracy;”.

Art. 6. Podmiotom prowadzącym w dniu 1 maja 2004 r. placówki zapewniające
całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym
wieku, które do dnia wejścia ustawy w życie nie dostosowały tych placówek do standardów
określonych w art. 68 ust. 4 oraz ust. 5 pkt 3 ustawy, o której mowa w art. 1, wojewoda
wydaje zezwolenie na prowadzenie tych placówek na czas określony, nie dłuższy niż do dnia
31 grudnia 2010 r., pod warunkiem spełnienia przez te placówki pozostałych standardów
określonych w art. 68 ust. 1 – 3, ust. 5 pkt 1 i 2, ust. 5a i 6 oraz art. 68a ustawy, o której mowa
w art. 1.

Art. 7. Podmiot prowadzący placówkę zapewniającą całodobową opiekę osobom
niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku jest obowiązany
spełnić standardy określone w art. 68a ustawy, o której mowa w art. 1, w terminie 3 miesięcy
od dnia wejścia w życie ustawy.

Art. 8. Wojewoda jest zobowiązany do osiągnięcia standardu zatrudnienia, o którym
mowa w art. 127b ustawy, o której mowa w art. 1, do dnia 1 stycznia 2012 r.

Art. 9. Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.


13
U Z A S A D N I E N I E

Głównym celem nowelizacji jest wzmocnienie mechanizmów prawnego oddziaływania
wojewody w zakresie nadzoru i kontroli w pomocy społecznej oraz mechanizmów oddziaływania
w zakresie eliminowania zagrożeń płynących z prowadzenia bez zezwolenia działalności
uregulowanej w dziale II w rozdziale 3 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej
(Dz. U. z 2008 r. Nr 115, poz. 728, z późn zm.), polegającej na prowadzeniu przez osoby
fizyczne lub prawne placówek zapewniających całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym,
przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku.
W maju 2004 r. zostały wprowadzone przepisy regulujące działalność polegającą na
prowadzeniu przez osoby fizyczne lub prawne placówek zapewniających całodobową opiekę
osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku. Wprowadzono
wówczas również sankcje (w postaci kary 10 000 zł) dla podmiotów, które będą prowadziły
wskazaną działalność bez odpowiedniego zezwolenia wydawanego przez wojewodę. Praktyka
funkcjonowania wprowadzonych rozwiązań prawnych pokazała, że należy dodatkowo wzmocnić
sankcje wojewody, gdyż dotychczasowe sankcje nie do końca okazały się skuteczne. Potrzeba
wprowadzenia zmian we wskazanej kwestii wynika z analizy funkcjonowania w praktyce
obecnych przepisów. Ponadto na potrzebę wprowadzenia zmian we wspomnianym zakresie od
pewnego czasu zwracał też uwagę Rzecznik Praw Obywatelskich oraz Minister Spraw
Wewnętrznych i Administracji.

Omówienie poszczególnych zmian:
1. Art. 1 projektu
Zmiana w art. 8 ust. 4 polega na dodaniu do katalogu przychodów, które nie podlegają
wliczeniu do dochodu ustalanego do celów pomocy społecznej zasiłków celowych oraz pomocy
materialnej mającej charakter socjalny albo motywacyjny przyznawanej na podstawie przepisów
o systemie oświaty. W przypadku dodania zasiłków celowych zmiana ta ma charakter
precyzujący. Zasiłki celowe, z uwagi na jednorazowy oraz socjalny charakter, nie były z reguły
wliczane do dochodu osób ubiegających się o pomoc społeczną przez organy pomocy społecznej.
W przypadku pomocy materialnej mającej charakter socjalny albo motywacyjny przyznawanej na
podstawie przepisów o systemie oświaty zaproponowana zmiana ma również charakter
precyzujący przepisy. Z uwagi na różne formy przyznawanej pomocy (m.in. pomoc rzeczowa,