Poselski projekt ustawy o odnawialnych zasobach energii i racjonalnym ich wykorzystaniu

W ustawie z dnia 4 lutego 1994 r. – Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. z 2005r. Nr 228,
poz. 1947, M.P. z 2005 r. Nr 33, poz. 462, Dz. U. z2005r. Nr 175, poz. 1462, z 2005r. Nr 167,
poz. 1398, z 2006. Nr 133,poz. 934, z 2006r. Nr 170, poz. 1217, M.P. z 2006 r. Nr 53, poz.
574, z 2006 r. Nr 53,poz. 575, Dz. U. z 2006 r. Nr 190, poz. 1399 z 2006r. Nr 249, poz. 1834,
z 2007 r. Nr 21 ,poz. 125, z 2007 r. Nr 82 ,poz. 556, M. P. 2007r. Nr 42, poz. 485, z 2007r. Nr
42, poz. 486, Dz. U. 2008 r. Nr 138,poz. 865 z 2008 r. Nr 154, poz. 958, z 2008 r. Nr 199,
poz.1227, M. P. 2008r. Nr 50, poz. 446, z 2008 r. Nr 50, poz. 447, Dz. U. 2009 r. Nr 18, poz.
97) wprowadza się następujące zmiany:

1) w art. 5:

a) w ust. 4 wyrazy „solanek, wód leczniczych i termalnych” zastępuje się
wyrazami „solanek i wód leczniczych”,

b) w ust. 5 pkt 1 otrzymuje brzmienie:

„1)
złoża wód podziemnych zaliczonych do solanek i wód leczniczych,
mając na względzie ich szczególne walory wynikające z mineralizacji,
własno ci fizycznych i chemicznych, ilo ci i warunków występowania,”;

2) w załączniku do ustawy skre la się poz. 54.

Art. 19.

1. Jeżeli odwierty zastanowione i zlikwidowane znajdują się na terenie objętym
wykonywaną koncesją wydaną na podstawie prawa geologicznego i górniczego,
prawo do tych odwiertów przechodzi na gminy z chwilą wyga nięcia koncesji. W
przypadku terenu objętego wieloma koncesjami, prawo do odwiertów przechodzi na
gminę po wyga nięciu ostatniej koncesji.
2. Jeżeli odwierty zastanowione i zlikwidowane znajdują się na terenie objętym nie
wykonywaną co najmniej 4 lata koncesją, organ koncesyjny w szczególnie
uzasadnionych przypadkach, na wniosek gminy może uznać, że koncesja w tym
zakresie stała się bezprzedmiotowa i cofnąć tą koncesję.

Art.
20.

W ustawie z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (Dz. U. z 2006 r. Nr 89, poz. 625 z
późn. zm.) w art. 32 ust. 1 pkt 1 otrzymuje brzmienie:
„1) wytwarzania paliw lub energii, z wyłączeniem: wytwarzania paliw stałych lub paliw
gazowych, wytwarzania energii elektrycznej w źródłach o łącznej mocy zainstalowanej
elektrycznej nieprzekraczającej 50 MW niezaliczanych do odnawialnych źródeł energii lub do
źródeł wytwarzających energię elektryczną w kogeneracji, wytwarzania ciepła w źródłach o
łącznej mocy zainstalowanej cieplnej nieprzekraczającej 5 MW, energii elektrycznej i cieplnej
wytworzonej z wód geotermalnych.”

Art. 21.
Ustawa wchodzi w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia.
UZASADNIENIE


Ustawa o odnawialnych zasobach energii i racjonalnym ich wykorzystaniu ma na
celu stworzenie podstaw prawnych ułatwiających pozyskiwanie czystej energii z zasobów
odnawialnych (OZE), w szczególno ci energii geotermalnej, dla przyspieszonego i
zrównoważonego rozwoju gospodarczego, wprowadzenie uproszczonych procedur
uzyskiwania pozwoleń na zagospodarowanie tej energii oraz przekazanie gminom ok. 7 tys.
istniejących odwiertów geotermalnych zastanowionych lub zlikwidowanych aby stanowiły
one własno ć komunalną bez możliwo ci zbycia.
Jedną z ważniejszych przesłanek wspierania i wykorzystania odnawialnych
zasobów energii jest zmniejszenie zależno ci od importu paliw oraz względy gospodarcze,
społeczne i rodowiskowe. Dlatego odnawialne zasoby energii odgrywają coraz większą rolę
w polityce państw UE i znajdują wyraz w dokumentach międzynarodowych. Instrumentami
zwiększenia znaczenia OZE w krajach UE jest wyznaczanie i nakładania na państwa
członkowskie celów ilo ciowych, zarówno w dokumentach prawnych jak i politycznych.

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego 2001/77/WE w art. 4 oraz wytyczne
Wspólnoty w sprawie pomocy publicznej na zadania związane z ochroną rodowiska
przewidują pomoc publiczną w zakresie wspierania inwestycji związanych z uzyskiwaniem
energii z OZE. Decyzja Rady Europy podjęta we wrze niu 2002r. zobowiązuje do
zwiększenia udziału zastosowań OZE w bilansie energetycznym UE w 2010r. do poziomu
minimum 22%, w roku 2020 minimum 40%.

W Traktacie Akcesyjnym Polska przyjęła zobowiązanie do udziału energii
elektrycznej wytwarzanej ze źródeł odnawialnych w krajowej produkcji energii na rok 2010
w wys. 7,5 proc., a na rok 2020 w wys. 14 proc., przy obecnych 2 proc. Wskaźniki te zostały
przyjęte przez Sejm RP w 2002r. w „Strategii rozwoju energii odnawialnej”.

Istnieje potrzeba wypełnienia zobowiązań międzynarodowych jak ratyfikowany
przez RP protokół z Kyoto do ramowej konwencji ONZ do zmian wskaźników
wyznaczających poziom uzyskiwanej energii z zasobów odnawialnych. Również dyrektywa
96/92/WE okre la zasady dla rynku wewnętrznego (art. 8 ust. 3, art. 11 ust. 3) i podkre la
znaczenie OZE dla bezpieczeństwa energetycznego i przyszło ci gospodarek UE.

Ustawa „Prawo energetyczne” stwarza warunki wymuszające rozwój energetyki
odnawialnej w Polsce zgodnie z dyrektywą 2001/77/WE. W ostatnich latach zwiększa się rola
energetyki odnawialnej w zaopatrzeniu kraju, jednak tempo to nie pozwoli na realizację
przyjętych przez Polskę zobowiązań je li nie stworzone zostaną nowe impulsy ułatwiające
rozwój energetyki odnawialnej. Mimo posiadanych ogromnych zasobów własnych, w
szczególno ci zasobów geotermalnych, największych w Europie, Polska będzie zmuszona do
importu czystej energii.

Projektowana ustawa ma na celu stworzenie takich impulsów głównie przez
uproszczenie procedur uzyskiwania pozwoleń na zagospodarowanie energii, w miejsce
obecnie obowiązujących koncesji oraz przekazanie gminom na własno ć istniejących
odwiertów geotermalnych.

Usytuowanie przyrodnicze i geologiczne Polski na kontynencie europejskim
powoduje, że stykają się tutaj cztery największe jednostki geotermalne Europy, stwarzając
dogodne warunki do powstania rozległych, miąższowych basenów sedymentacyjnych, w
których występują wody geotermalne o temperaturze od 30 do ponad 200 C0.
Według obliczeń polskich naukowców (Profesorowie: J. Sokołowski, H.
Kozłowski, J. Zimny) zasoby energii geotermalnej w Polsce ocenia się na 99,8% wszystkich
OZE. Dane te potwierdziło ostatnio niemieckie Ministerstwo Nauki. Polska ma więc szansę
stać w ciągu najbliższych 20 – 30 lat krajem dającym przykład nowoczesnego i bezpiecznego
rozwoju.

Przestawienie polskiej energetyki na geoenergetykę umożliwiłoby uzyskiwanie
czystej, taniej, energii niezbędnej dla rozwoju gospodarczego, powstanie nowych miejsc
pracy w zakładach geotermalnych i ich otoczeniu (usługi), zwiększyłoby przewagę
konkurencyjną polskich produktów na rynku europejskim i wiatowym. Polska mogłaby być
eksporterem czystej energii do krajów sąsiednich.

Propozycja zawarta w projektowanej ustawie aby zasoby energii i istniejące na
obszarach poszczególnych gmin odwierty stały się własno cią komunalną uaktywni
społeczno ci lokalne. Kaskadowy system wytwarzania energii umożliwi gminom szerokie
zastosowanie czystej i taniej energii w rolnictwie (uprawy szklarniowe, chłodnictwo,
suszarnictwo, hodowla ryb ciepłolubnych), w balneologii i rekreacji. Umożliwi rozwój
nowych gałęzi przemysłu i usług, zmniejszy bezrobocie. Przekazanie odwiertów gminom
uzdrowiskowym przyczyni się do utrzymania i rozwoju upadających polskich uzdrowisk
wzorem uzdrowisk słowackich i węgierskich. Ułatwi również gminom wykonanie
zobowiązań nałożonych ustawą „Prawo energetyczne” art. 14, art. 15 i 16, do zaopatrzenia
społeczno ci lokalnej w energię i paliwa płynne ze wskazaniem najbardziej dostępnej, taniej
energii zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju.

Przekonstruowanie całego systemu energetycznego na system bezpieczny,
rozproszony w oparciu o energię z zasobów odnawialnych nabiera także coraz większego
znaczenia w wietle awarii gigantycznych systemów energetycznych 2003r. oraz przyczyni
się do zdecydowanej poprawy rodowiska przyrodniczego Polski.
Przedłożony projekt nie powoduje obciążeń budżetu Państwa. Dla sporządzenia
oceny OZE gminy, według projektu ustawy, poniosą niewielkie wydatki z budżetów
własnych.

Projekt jest zgodny z prawem UE.
Warszawa, 16 czerwca 2009 r.
BAS-WAL-1108/09
Pan
Bronisław Komorowski
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej Polskiej
Opinia prawna
w sprawie zgodności z prawem Unii Europejskiej poselskiego projektu
ustawy o odnawialnych zasobach energii i racjonalnym ich wykorzystaniu
(przedstawiciel wnioskodawców: poseł Gabriela Masłowska)
Na podstawie art. 34 ust. 9 uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 lipca 1992 roku
– Regulamin Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (Monitor Polski z 2009 r. Nr 5, poz. 47)
sporządza się następującą opinię:
Przedmiot projektu
Celem projektowanej ustawy jest stworzenie warunków rozwoju
energetyki wykorzystującej odnawialne zasoby energii możliwe do pozyskania z
litosfery, hydrosfery, biosfery oraz atmosfery. Ponadto ustawa określa zasady:
1) oceny odnawialnych zasobów energii zawartych w litosferze, hydrosferze,
biosferze oraz atmosferze, 2) przyznawania prawa do korzystania z
odnawialnych zasobów energii, 3) przyznawania praw do korzystania z ciepła
ziemi i wód termalnych oraz 4) wspierania przedsięwzięć związanych z
pozyskiwaniem energii z zasobów odnawialnych (art. 1 projektu).
Projekt ustawy wprowadza zmiany w ustawie z dnia 4 lutego 1994 r. –
Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. z 2005 Nr 228, poz. 1947, ze zmianami),
wyłączając z definicji kopalin wody termalne oraz w ustawie z dnia 10 kwietnia
1997 r. – Prawo energetyczne (Dz. U. z 2006 r. Nr 89, poz. 625, ze zmianami),
wyłączając z obowiązku uzyskania koncesji wykonywanie działalności
gospodarczej w zakresie energii elektrycznej i cieplnej wytworzonej z wód
geotermalnych.
Proponowana ustawa ma wejść w życie po upływie 30 dni od dnia
ogłoszenia.
Stan prawa Unii Europejskiej w materii objętej projektem
a) Ocena zgodności projektu z prawem Unii Europejskiej wymaga
uwzględnienia postanowień dyrektywy 2001/77/WE Parlamentu Europejskiego
i Rady z dnia 27 września 2001 roku w sprawie wspierania produkcji na rynku
wewnętrznym energii elektrycznej wytwarzanej ze źródeł odnawialnych (Dz.
Urz. WE L 283 z 27.10.2001 r., str. 33, ze zmianami; Dz. Urz. UE Polskie
wydanie specjalne rozdz. 12, t. 2, str. 121). Postanowienia dyrektywy zostały