Komisyjny projekt ustawy o zmianie ustawy o transporcie kolejowym

Warszawa, 7 grudnia 2009 r.
SEJM
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VI kadencja
Prezes Rady Ministrów

DSPA-140-161(5)/09






Pan

Bronisław Komorowski
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej
Polskiej




Przekazuję przyjęte przez Radę Ministrów stanowisko wobec
komisyjnego projektu ustawy:
- o zmianie ustawy o transporcie
kolejowym (druk nr 2269).

Jednocześnie informuję, że Rada Ministrów upoważniła Ministra
Infrastruktury do reprezentowania Rządu w tej sprawie w toku prac
parlamentarnych.


(-) Donald Tusk



















Stanowisko Rządu wobec komisyjnego projektu ustawy o zmianie ustawy o
transporcie kolejowym (druk nr 2269)


Przedłożony projekt przewiduje nowelizację ustawy z dnia 28 marca 2003 r.
o transporcie kolejowym (Dz. U. z 2007 r. Nr 16, poz. 94, z późn. zm.) w zakresie
dotyczącym bocznic kolejowych.
Rząd pozytywnie opiniuje proponowany kierunek zmian zmierzający do
złagodzenia wymagań w stosunku do bocznic kolejowych i ich użytkowników,
jednakże niektóre regulacje przewidziane w projektowanej ustawie budzą poważne
wątpliwości.
Proponowane w art. 1 pkt 1 projektu, wyłączenie stosowania do bocznic
kolejowych niektórych przepisów ustawy z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie
kolejowym, tj. rozdziału 2 „Infrastruktura kolejowa” i rozdziału 4b „Czas pracy
pracowników kolei wykonujących interoperacyjne usługi transgraniczne” jest
zasadne. Natomiast wyłączenie stosowania rozdziału 9 ww. ustawy jest
nieuzasadnione, ponieważ usytuowanie budowli, budynków, drzew i krzewów oraz
wykonywanie robót ziemnych w sąsiedztwie linii kolejowych, powinno mieć miejsce
w odległości niezakłócającej eksploatacji bocznic kolejowych i przejazdów
kolejowych, a także niepowodujących zagrożenia bezpieczeństwa ruchu kolejowego
wykonywanego na bocznicach.
W art. 1 w pkt 2 projekt przewiduje zmianę definicji bocznicy kolejowej w
sposób powodujący jej wyłączenie z infrastruktury kolejowej, czego konsekwencją
będzie między innymi zaprzestanie stosowania na bocznicach kolejowych warunków
prowadzenia ruchu kolejowego oraz organizacji prowadzenia prac manewrowych i
ładunkowych, co może prowadzić do pogorszenia stanu bezpieczeństwa. Rząd jest
przeciwny wprowadzeniu proponowanej definicji bocznicy kolejowej
kwalifikującej ją jako obiekt budowlany w rozumieniu ustawy – Prawo
budowlane.
W celu złagodzenia obowiązujących wymagań w stosunku do bocznic
kolejowych, przy jednoczesnym zapewnieniu bezpieczeństwa eksploatacji i
właściwego poziomu ich utrzymania, proponuje się w art. 4 ustawy o
transporcie kolejowym, wprowadzić następujący podział bocznic:

2
„pkt 10) bocznica kolejowa - droga kolejowa nie wchodząca w skład
infrastruktury technologicznej zarządcy infrastruktury lub przewoźnika
kolejowego, połączona z linią kolejową i służąca do wykonywania
załadunku i wyładunku wagonów oraz przemieszczania i włączania
pojazdów kolejowych do ruchu po sieci kolejowej; w skład bocznicy
kolejowej mogą wchodzić również urządzenia sterowania ruchem
kolejowym oraz inne urządzenia zapewniające bezpieczeństwo ruchu
kolejowego, jeżeli są na niej usytuowane;
pkt 10a) stacja zakładowa – bocznica kolejowa, na której znajduje się co
najmniej jeden czynny posterunek ruchu wraz z urządzeniami
sterowania ruchem kolejowym, współpracujący w zakresie ruchu
kolejowego z posterunkiem ruchu zarządcy infrastruktury, z którym
bocznica jest połączona.”.

Zdefiniowanie w ustawie o transporcie kolejowym nowego pojęcia „stacja
zakładowa” podyktowane jest potrzebą wyodrębnienia spośród bocznic
kolejowych tych, które są wyposażone w urządzenia sterowania ruchem
kolejowym.
Pojęcia „użytkownik bocznicy kolejowej” (obecny art.4 pkt 10a) należałoby
odnieść również do użytkownika stacji zakładowej.
Ponadto proponuje się dodać w art. 4 w pkt 1b definicję pojęcia
„infrastruktura technologiczna”:
„pkt 1b) infrastruktura technologiczna – droga kolejowa z wyjątkiem linii kolejowej
oraz pozostała infrastruktura z urządzeniami sterowania ruchem kolejowym i
innymi urządzeniami zapewniającymi bezpieczeństwo ruchu kolejowego,
służąca dla własnych potrzeb technologicznych przewoźnika kolejowego lub
zarządcy infrastruktury, w tym do wykonywania czynności utrzymaniowych
przygotowania do ruchu, naprawczych oraz postoju pojazdów kolejowych;”.
Zgodnie z przyjętą w niniejszym stanowisku koncepcją, liberalizacja przepisów
ustawy o transporcie kolejowym w odniesieniu do bocznic kolejowych, m.in. polegać
będzie na tym, że na infrastrukturę technologiczną, którą stanowią stacje postojowe,
manewrowe i inne nie będzie wymagane uzyskiwanie świadectw bezpieczeństwa.
Dlatego proponuje się w art. 18 ustawy o transporcie kolejowym dodanie ust. 5 w
brzmieniu:
„5. Z obowiązku uzyskania świadectwa bezpieczeństwa zwolnieni są użytkownicy
infrastruktury technologicznej.”.




3
Wymagania związane z zapewnieniem bezpieczeństwa infrastruktury
technologicznej będą ujęte w systemie zarządzania bezpieczeństwem,
przedkładanym do akceptacji Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego przez
zarządcę infrastruktury i przewoźnika kolejowego, ubiegających się o certyfikat
lub autoryzację bezpieczeństwa.
Proponuje się, aby w odniesieniu do stacji zakładowych obowiązywały
dotychczasowe regulacje dotyczące bocznic kolejowych, określone w ustawie o
transporcie kolejowym. Wymaga to wprowadzenia zmian niektórych przepisów
ustawy poprzez rozszerzenie o określenia „stacja zakładowa” i „użytkownik stacji
zakładowej”, regulacji zawartych w art. 13 ust. 2 pkt 3 i 4 oraz ust. 5, art. 14 ust. 1 i 2,
art. 15 pkt 1, art. 17 ust. 1 i 7, art. 18 ust. 1 pkt 3, art. 21, art. 23 ust. 1, art. 24 ust. 2 i
art. 53 oraz art. 66 ustawy.
Ponadto, odpowiednich zmian wymagać będzie art. 19 ust. 3 ustawy regulujący
warunki wydawania świadectw bezpieczeństwa użytkownikowi bocznicy kolejowej.
Proponuje się, aby nowy przepis art. 19 ust. 3 odnosił się do użytkowników
stacji zakładowych i otrzymał brzmienie:
„3.
Prezes UTK wydaje świadectwo bezpieczeństwa użytkownikowi stacji
zakładowej, jeżeli przedstawi on:
- wykaz uzyskanych przez niego świadectw dopuszczenia do eksploatacji typu
budowli i urządzeń przeznaczonych do prowadzenia ruchu kolejowego, albo
poświadczonych kopii (wydanych dla danego użytkownika) świadectw
uzyskanych przez ich producenta, dostawcę lub zarządcę, z którym stacja jest
połączona dla typu budowli i urządzeń zabudowanych na danej stacji
zakładowej;
- wykaz uzyskanych przez niego świadectw dopuszczenia do eksploatacji typu
pojazdu kolejowego, albo poświadczonych kopii (wydanych dla danego
użytkownika) świadectw uzyskanych przez ich producenta, dostawcę,
przewoźnika kolejowego obsługującego stację zakładową lub zarządcę, z którym
stacja jest połączona, dotyczących typów pojazdów kolejowych
eksploatowanych na danej stacji zakładowej.
Pozostałe regulacje zawarte w dotychczasowym art. 19 ust. 3 należałoby
dostosować do utworzonego pojęcia „stacja zakładowa”.

Ułatwieniem dla użytkownika stacji zakładowej ubiegającego się o
świadectwo bezpieczeństwa będzie możliwość przedstawienia Prezesowi UTK
poświadczonych kopii świadectw dopuszczenia do eksploatacji.

4

Natomiast regulacje dotyczące uzyskiwania przez użytkowników bocznic
kolejowych świadectw dopuszczenia do eksploatacji proponuje się wprowadzić
poprzez dodanie w art. 19 ustawy nowego ust. 3a.
Przewidywane ułatwienia dotyczące poświadczonych kopii świadectw
dopuszczenia do eksploatacji dotyczyłoby również bocznic kolejowych, z tym, że na
budowle i urządzenia przeznaczone do prowadzenia ruchu kolejowego wybudowane
lub zainstalowane przed 14 listopada 1997 r., świadectwa dopuszczenia typu do
eksploatacji nie będą wymagane.
W odniesieniu do bocznic kolejowych proponuje się zachowanie
konieczności posiadania świadectw bezpieczeństwa, jako dokumentu dającego
gwarancję spełnienia wszystkich wymagań i warunków niezbędnych do
prawidłowego i bezpiecznego ich funkcjonowania.
Wskazać przy tym należy, że ułatwieniem dla użytkowników bocznic
kolejowych są wprowadzone już zmiany w przepisach rozporządzenia Ministra
Infrastruktury w sprawie świadectw dopuszczenia do eksploatacji typu budowli i
urządzeń przeznaczonych do prowadzenia ruchu kolejowego oraz typu pojazdu
kolejowego. Pozwalają one na odstąpienie przez Prezesa Urzędu Transportu
Kolejowego od wymogu załączania wyników badań, w odniesieniu do typu budowli i
urządzeń przeznaczonych do prowadzenia ruchu kolejowego oraz typu pojazdu
kolejowego, które są eksploatowane i były dopuszczone do eksploatacji w kraju przed
dniem 14 listopada 1997 r.
Nie znajduje akceptacji proponowana zmiana w art. 1 pkt 3 projektu, dotycząca
nowelizacji art. 13 ust. 2 ustawy, polegająca na wyłączeniu użytkowników bocznic
kolejowych spod kontroli Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego w zakresie:
- przestrzegania zasad prowadzenia ruchu kolejowego,
- warunków, jakie powinni spełniać zatrudnieni na stanowiskach bezpośrednio
związanych z prowadzeniem i bezpieczeństwem ruchu na liniach kolejowych,
- zasad uzyskiwania uprawnień wykonywania obowiązków do spraw bezpieczeństwa
przewozu towarów niebezpiecznych,
- sprawowania nadzoru nad prawidłowym utrzymaniem i eksploatacją bocznic,
ponieważ na bocznicach kolejowych prowadzony jest zarówno ruch pociągowy, jak i
ruch manewrowy, przy czym na większości bocznic przemieszczanie taboru
prowadzone jest ruchem manewrowym. Przyjęcie powyższej propozycji
spowodowałoby, że zadania realizowane na bocznicach nie byłyby objęte nadzorem
Prezesa UTK - centralnego organu administracji rządowej właściwego m.in. w