Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy - Prawo lotnicze

6) nawigacja: kula ziemska i jej odwzorowania na mapach, odległości i kierunki, plany, mapy i odwzorowania
kartograficzne, ich odczytywanie i wykorzystanie w różnych rodzajach lotów, wysokość i poziom lotu,
nastawianie wysokościomierzy ciśnieniowych, nawigacja zliczeniowa, wykorzystanie kalkulatorów
nawigacyjnych, czas - średni lokalny i uniwersalny koordynowany, strefy czasowe, czas wschodu i zachodu
słońca, radionawigacja, systemy radionawigacyjne, rodzaje i wykorzystanie pokładowych urządzeń
radionawigacyjnych, nawigacja radarowa, transponder;
7) procedury operacyjne: przepisy międzynarodowe i krajowe dotyczące eksploatacji statków powietrznych,
poszukiwania i ratownictwa, badanie wypadków i incydentów lotniczych, procedury antyhałasowe, skutki
naruszenia przepisów lotniczych;
8) zasady lotu: aerodynamika podstawowa, aerodynamika wirnika, kinematyka i mechanika jego ruchu, lot z
prędkością postępową i zawis, zależność wysokości bezpiecznej od prędkości, autorotacja, mechanika
podstawowych elementów lotu, sterowanie skokiem ogólnym i mocą, sterowanie położeniem przestrzennym,
stateczność, obciążenia konstrukcji w locie, wibracje i ich działanie na konstrukcję śmigłowca, obciążenia
podwozia przy lądowaniu, kołowanie na śmigłowcu z podwoziem wyposażonym w koła, specyficzne
zagrożenia lotu śmigłowca;
9) łączność: frazeologia radiotelefoniczna w języku polskim i angielskim, procedury radiotelefoniczne stosowane
przy próbach naziemnych radiostacji, nawiązywanie i prowadzenie łączności, zezwolenia, instrukcje,
ostrzeżenia i informacje, łączność w niebezpieczeństwie i sytuacjach naglących, procedury postępowania w
przypadku utraty łączności;
10) ogólne bezpieczeństwo lotów: zasady bezpiecznego zachowania na pokładzie, wykorzystanie wyposażenia
bezpieczeństwa, wyposażenia ratowniczego śmigłowca oraz osobistego załogi i pasażerów, zagrożenia
bezpieczeństwa ze strony śmigłowca i jego ładunku, zagrożenia zewnętrzne ze strony innych statków
powietrznych, warunków pogodowych, stanu nawierzchni lotniska, operacji przymusowych lądowań.
2.6.4.3. Umiejętności. Kandydat powinien wykazać podczas praktycznego egzaminu państwowego, że posiada
umiejętności:
1) operacyjnego i nawigacyjnego przygotowania do lotu, oceny zdatności i obsługi naziemnej śmigłowca;
2) wykonania lotów w przestrzeni powietrznej przylotniskowej, zachowania środków ostrożności i procedur
antykolizyjnych;
3) pilotowania śmigłowca według zewnętrznych punktów oceny położenia, podczas wykonywania wszystkich
manewrów normalnych, charakterystycznych dla śmigłowca;
4) wykonania startów i lądowań z zawisu oraz z rozbiegiem i dobiegiem (jeżeli układ podwozia na to pozwala)
przy wietrze o kierunku i prędkości akceptowanych przez instrukcję użytkowania śmigłowca w locie,
manewrów w zawisie, podlotów, zatrzymań, kołowania (jeżeli układ podwozia na to pozwala);
5) wykonania operacji połączonych ze startem i lądowaniem na lądowiskach, również o nawierzchni pochyłej;
6) zastosowania procedur w przypadkach awaryjnych: autorotacji łącznie z lądowaniem autorotacyjnym,
symulowanej usterki silnika, instalacji, układu sterowania i wyposażeń, wyprowadzania z rezonansu wskutek
bliskości ziemi (jeśli dotyczy to danego typu śmigłowca);
7) wczesnego rozpoznawania i wyprowadzania z pierścienia wirowego;
8) wykonania lotu wyłącznie według wskazań przyrządów, bez widoczności, obejmującego wykonywanie:
normalnych manewrów pilotażowych oraz wyprowadzania z nienormalnych położeń przy normalnym i
ograniczonym zestawie przyrządów;
9) przeloty VFR w oparciu o zewnętrzne punkty orientacyjne, nawigowanie zliczeniowe i radionawigację;
10) wykonanie lądowań przymusowych w efekcie symulowanego nieprawidłowego działania wyposażenia
śmigłowca, niesprawności silników, sterów, układów elektrycznych i hydraulicznych;

11) wykonania przylotu do lotniska i odlotu z lotniska kontrolowanego, przelotu VFR w ruchu lotniczym
kontrolowanym;

12) prowadzenia korespondencji radiotelefonicznej w języku polskim i angielskim w lotach VFR, w ruchu
lotniczym kontrolowanym i niekontrolowanym.
2.6.4.4. Praktyka. Kandydat powinien wykazać, że w trakcie szkolenia lotniczego:
1) wykonał co najmniej 45 godzin lotu na śmigłowcu, w tym:
a) co najmniej 10 godzin lotu samodzielnego,
b) co najmniej 5 godzin przelotu samodzielnego, włączając w to przelot na odległość nie mniejszą niż 185 km
(100 NM), podczas którego zostały wykonane dwa lądowania z całkowitym zatrzymaniem na dwu różnych
lotniskach (5 godzin przelotu samodzielnego może być zawarte w ogólnym czasie lotów samodzielnych,
wymienionym pod lit. a;

33
2) nie więcej niż 5 godzin lotu, wykonanego przez niego na urządzeniu treningowym zostało zaliczone do czasów
lotu, wymienionych w pkt 1.
2.6.4.4.1. Jeżeli kandydat jest posiadaczem licencji pilota samolotowego, wiatrakowcowego, szybowcowego
albo posiadaczem świadectwa kwalifikacji pilota statku powietrznego o cechach samolotu albo śmigłowca albo
wiatrakowca, wówczas określony w ust. 2.6.4.4 pkt 1 czas 45 godzin lotu może być zmniejszony o czas lotu
wynoszący 30 % czasu lotu wykonanego przez kandydata w charakterze dowódcy jednego z wyżej wymienionych
statków powietrznych, jednak nie więcej niż o 20 godzin, pod warunkiem prowadzenia szkolenia według programu
szkolenia zatwierdzonego dla tego rodzaju kandydatów.
2.6.4.5. Uprawnienia lotnicze, które mogą być wpisane do licencji. Do licencji pilota śmigłowcowego
turystycznego, po spełnieniu przez niego wymagań określonych dla tych uprawnień, mogą być wpisane uprawnienia:
1) na poszczególne typy śmigłowców, które mogą być ograniczone do wykonywania czynności drugiego pilota na
śmigłowcu z załogą wieloosobową;
2) do lotów nocnych VFR, po ukończeniu szkolenia praktycznego obejmującego co najmniej 10 godzin lotu w
nocy, w tym nie mniej niż:
a) 5 godzin lotów szkoleniowych na dwusterze, w tym co najmniej 3 godziny przelotu,
b) 5 godzin lotów szkoleniowych samodzielnych, w tym co najmniej 3 godziny przelotu w nocy i 5
samodzielnych startów i lądowań z pełnym zatrzymaniem;
3) do lotów według wskazań przyrządów - IFR, pod warunkiem posiadania orzeczenia lotniczo-lekarskiego klasy
wymaganej dla uzyskania licencji pilota zawodowego albo wymaganego na licencję pilota turystycznego, ze
stwierdzeniem braku przeciwwskazań do wykonywania lotów IFR.
2.6.4.6. Uprawnienia posiadacza licencji. Posiadacz licencji pilota śmigłowcowego turystycznego jest
uprawniony do wykonywania bez wynagrodzenia czynności dowódcy i drugiego pilota każdego śmigłowca, z
ograniczeniem do lotów dziennych VFR, chyba że posiada odpowiednie ważne uprawnienie wymienione w ust.
2.6.4.5. pkt 2 lub 3.
2.6.4.6.1. Uprawnienia wymienione w ust 2.6.4.6 dotyczą również śmigłowców określonych w art. 33 ust. 2 i 3
ustawy, chyba że jest wymagane odrębne uprawnienie dotyczące typu.
2.6.5. Licencja pilota śmigłowcowego zawodowego
2.6.5.1. Szkolenie lotnicze. Kandydat powinien ukończyć i zaliczyć szkolenie teoretyczne i praktyczne w
ośrodku szkolenia lotniczego, potwierdzone odpowiednimi świadectwami.
2.6.5.2. Wiadomości. Kandydat powinien wykazać podczas teoretycznego egzaminu państwowego, że posiada
wiadomości w zakresie następujących przedmiotów:
1) prawo lotnicze: podstawy międzynarodowego i polskiego prawa lotniczego, przepisy licencjonowania
odnoszące się do licencji pilota śmigłowcowego turystycznego, zawodowego i uprawnień, które mogą zostać do
nich wpisane, przepisy i procedury ruchu lotniczego, służby i organy ruchu lotniczego oraz współdziałanie z
nimi;
2) wiedza ogólna o śmigłowcu: konstrukcja i funkcjonowanie płatowca, budowa i funkcjonowanie zespołów
napędowych tłokowego i turbinowego, przekładni, systemów i przyrządów pokładowych oraz ocena zdatności
do lotu;
3) osiągi i planowanie lotu: wpływ masy i wyważenia na osiągi i właściwości pilotażowe, określanie i praktyczne
wykorzystanie danych o osiągach podczas wszystkich faz lotu, opracowanie operacyjnego planu lotu i planu
lotu na potrzeby ruchu lotniczego;
4) człowiek - możliwości i ograniczenia: podstawowa wiedza o fizjologii i psychologii człowieka oraz wpływie
warunków lotu, chorób, higieny, medykamentów i środków psychotropowych na wydolność psychofizyczną
pilota, czynnik ludzki w lotnictwie;
5) meteorologia: wiedza o atmosferze, czynnikach meteorologicznych i zjawiskach atmosferycznych,
zagrażających bezpieczeństwu lotu, organizacja osłony meteorologicznej lotnictwa, informacje meteorologiczne
na potrzeby lotnictwa, ich pozyskiwanie, interpretacja i wykorzystywanie, wiedza z zakresu klimatologii i
wykorzystanie jej na potrzeby lotnictwa;
6) nawigacja: kula ziemska i jej odwzorowania na mapach, odległości i kierunki, plany, mapy i odwzorowania
kartograficzne, ich odczytywanie i wykorzystanie w różnych rodzajach lotów, wysokość i poziom lotu,
nastawianie wysokościomierzy ciśnieniowych, nawigacja zliczeniowa, wykorzystanie kalkulatorów
nawigacyjnych, czas - średni lokalny i uniwersalny koordynowany, strefy czasowe, czas wschodu i zachodu
słońca, radionawigacja, systemy radionawigacyjne, rodzaje i wykorzystanie urządzeń radionawigacyjnych
pokładowych, nawigacja radarowa, transponder, stosowanie metod nawigowania w profesjonalnych operacjach
lotniczych;

34
7) procedury operacyjne: posługiwanie się dokumentacją operacyjną i nawigacyjną, międzynarodowe i krajowe
przepisy dotyczące eksploatacji statków powietrznych, poszukiwania i ratownictwa, badanie wypadków i
incydentów lotniczych, procedury przeciwhałasowe, procedury operacyjne stosowane podczas przewożenia
ładunków niebezpiecznych, rodzaje ładunków niebezpiecznych, wymagania i praktyki dotyczące informowania
pasażerów o zasadach bezpieczeństwa, łącznie z zapewnianiem obserwacji zachowania pasażerów podczas
wchodzenia i wychodzenia oraz na pokładzie, skutki naruszenia przepisów lotniczych;
8) zasady lotu: aerodynamika podstawowa, aerodynamika wirnika, kinematyka i mechanika jego ruchu, lot z
prędkością postępową i zawis, zależność wysokości bezpiecznej i prędkości, autorotacja, mechanika
podstawowych elementów lotu, sterowanie skokiem ogólnym i mocą, sterowanie położeniem przestrzennym,
stateczność, obciążenia konstrukcji w locie, wibracje i ich działanie na konstrukcję śmigłowca, obciążenia
podwozia przy lądowaniu, kołowanie na śmigłowcu z podwoziem wyposażonym w koła, specyficzne
zagrożenia lotu śmigłowca;
9) łączność: frazeologia radiotelefoniczna w języku polskim i angielskim, procedury radiotelefoniczne stosowane
przy próbach naziemnych radiostacji, nawiązywanie i prowadzenie łączności podczas lotu we wszystkich
klasach przestrzeni powietrznej, zezwolenia, instrukcje, ostrzeżenia i informacje, łączność w
niebezpieczeństwie i sytuacjach naglących, procedury w przypadku utraty łączności.
2.6.5.3. Umiejętności. Kandydat powinien wykazać podczas praktycznego egzaminu państwowego, że posiada
umiejętności:
1) operacyjnego i nawigacyjnego przygotowania do lotu, oceny zdatności i obsługi naziemnej śmigłowca;
2) zastosowania procedury manewrów przyziemnych właściwych dla śmigłowca i lotów w przestrzeni powietrznej
przylotniskowej, przestrzegania środków ostrożności i procedur antykolizyjnych;
3) pilotowania śmigłowca według zewnętrznych punktów oceny położenia w locie z widocznością, podczas
wykonywania wszystkich manewrów normalnych, charakterystycznych dla śmigłowca;
4) powrotu do normalnego stanu z początkowej fazy przeciągnięcia wirnika na mocy, powrotu z niskich obrotów
wirnika do normalnego ich zakresu;
5) wykonania: startów i lądowań z zawisu oraz z rozbiegiem i dobiegiem (jeżeli układ podwozia na to pozwala)
przy wietrze o kierunku i prędkości akceptowanych przez instrukcję użytkowania śmigłowca w locie,
manewrów w zawisie, podlotów, kołowania (jeżeli układ podwozia na to pozwala), zatrzymania, operacji
połączonych ze startem i lądowaniem na lądowiskach, również o nawierzchni pochyłej, stromych podejść;
6) wykonania: startów i lądowań z minimalną niezbędną mocą, pionowych oraz z rozbiegiem i dobiegiem,
wykorzystywania maksymalnych osiągów śmigłowca przy starcie i lądowaniu, również w operacjach na
lądowiskach o ograniczonych rozmiarach, szybkiego przechodzenia od lotu z prędkością postępową do zawisu;
7) wykonania zawisu śmigłowca bez wpływu ziemi, operacji z podwieszonym ciężarem, lotu na dużej wysokości
(zbliżenie do pułapu praktycznego śmigłowca);
8) wykonania lotu wyłącznie według wskazań przyrządów, bez widoczności, obejmującego:
a) wykonywanie normalnych manewrów pilotażowych przy normalnym i ograniczonym zestawie przyrządów,
b) wyprowadzanie z nienormalnych położeń przy normalnym i ograniczonym zestawie przyrządów,
c) nawigowanie z wykorzystaniem radionawigacji;
9) wykonania przelotu VFR w oparciu o zewnętrzne punkty orientacyjne, nawigację zliczeniową i radionawigację;
10) zastosowania procedur awaryjnych: autorotacji łącznie z lądowaniem autorotacyjnym, postępowania w sytuacji
symulowanych usterek silnika, instalacji, układu sterowania i wyposażenia, wyprowadzania z rezonansu
powstającego wskutek bliskości ziemi (jeśli dotyczy to danego typu śmigłowca), postępowania w przypadku
usterek układów elektrycznych i hydraulicznych;
11) wykonania przylotu do lotniska kontrolowanego i odlotu z lotniska kontrolowanego, przelotów VFR w ruchu
lotniczym kontrolowanym;

12) prowadzenia korespondencji radiotelefonicznej w języku polskim i angielskim w lotach VFR w ruchu
lotniczym kontrolowanym i niekontrolowanym;
13) wykonania lotów nocnych VFR (nadlotniskowe i przeloty).
2.6.5.4. Praktyka. Kandydat powinien wykazać, że:
1) wykonał jako pilot śmigłowca co najmniej 135 godzin lotu, jeżeli ukończył kurs szkolenia zintegrowanego, albo
co najmniej 185 godzin lotu podczas szkolenia modułowego, w tym nie mniej niż:
a) 35 godzin lotu jako pilot dowódca śmigłowca, jeżeli ukończył kurs szkolenia zintegrowanego albo 50
godzin lotu jako pilot dowódca śmigłowca podczas szkolenia modułowego,
b) 10 godzin przelotu jako pilot dowódca śmigłowca, włączając w to przelot na odległość nie mniejszą niż 185
km (100 NM), podczas którego zostały wykonane dwa lądowania z całkowitym zatrzymaniem na dwu

35
różnych lotniskach (10 godzin przelotu, wykonanego w charakterze dowódcy śmigłowca, może mieścić się
w ogólnym czasie lotów w charakterze dowódcy śmigłowca, wymienionym pod lit. a),
c) 10 godzin lotu na dwusterze według wskazań przyrządów, z których nie więcej niż 5 godzin lotu może być
zaliczonych na urządzeniu treningowym,
d) 10 godzin lotu w nocy, w tym nie mniej niż:
– 5 godzin lotów szkoleniowych na dwusterze, w tym co najmniej 3 godziny przelotu,
– 5 godzin lotów szkoleniowych samodzielnych, w tym co najmniej 3 godziny przelotu w nocy i 5
samodzielnych startów i lądowań z pełnym zatrzymaniem;
2) nie więcej niż 10 godzin lotu, wykonanych przez niego na urządzeniu treningowym zostało zaliczone do
czasów lotu wymienionych w pkt 1.
2.6.5.4.1. Do czasów lotu: 135 albo 185 godzin, wymienionych w ust. 2.6.5.4 pkt 1, może być zaliczone:
1) 15 godzin lotu wykonane na samolotach lub motoszybowcach turystycznych, podczas szkolenia
zintegrowanego;
2) podczas szkolenia modułowego:
a) 50 godzin lotu na samolotach wykonanego w charakterze dowódcy statku powietrznego przez posiadacza
licencji pilota samolotowego zawodowego,
b) 20 godzin lotu wykonanego na samolotach przez posiadacza licencji pilota samolotowego turystycznego,
c) 10 godzin lotu wykonanego na motoszybowcach turystycznych albo na szybowcach przez posiadacza
licencji pilota samolotowego turystycznego.
2.6.5.5. Uprawnienia lotnicze, które mogą być wpisane do licencji. Do licencji pilota śmigłowcowego
zawodowego, po spełnieniu przez niego wymagań określonych dla uzyskania tych uprawnień, może być wpisane
uprawnienie:
1) na poszczególne typy śmigłowców, które mogą być ograniczone do wykonywania czynności drugiego pilota na
śmigłowcu z załogą wieloosobową;
2) do lotów według wskazań przyrządów - IFR;
3) instruktora śmigłowcowego:
a) szkolenia ogólnego:
– ograniczone klasy 2,
– klasy 1,
b) szkolenia na oznaczony typ śmigłowca,
c) szkolenia w lotach według wskazań przyrządów,
d) specjalne instruktora symulatorowego, po spełnieniu wymagań określonych w ust. 6.1.2 i 6.2.2.1;
4) pilota doświadczalnego klasy 3, 2 lub 1;
5) do wykonywania lotów AGRO;
6) do wykonywania lotów gaśniczych;
7) na wiatrakowce, jeżeli odbył i zaliczył szkolenie lotnicze wymagane dla kandydatów na licencję pilota
wiatrakowcowego a nie zamierza ubiegać się o wydanie licencji pilota wiatrakowcowego lub uprawnień, które
mogą być do niej wpisane.
2.6.5.6. Uprawnienia posiadacza licencji. Posiadacz licencji pilota śmigłowcowego zawodowego jest
uprawniony do:
1) korzystania z wszystkich uprawnień, wynikających z licencji pilota śmigłowcowego turystycznego i
uprawnienia do lotów nocnych VFR;
2) wykonywania za wynagrodzeniem czynności:
a) pilota dowódcy i drugiego pilota na wszystkich śmigłowcach podczas wykonywania operacji innych niż
przewóz lotniczy oraz jeżeli posiada odpowiednie uprawnienie - na wiatrakowcach,
b) pilota dowódcy na wszystkich śmigłowcach certyfikowanych do lotów z załogą jednoosobową podczas
wykonywania operacji przewozu lotniczego,
c) drugiego pilota na śmigłowcach certyfikowanych do lotów z załogą wieloosobową podczas wykonywania
operacji przewozu lotniczego;
3) korzystania z innych ważnych uprawnień lotniczych wpisanych do jego licencji w lotach za wynagrodzeniem i
bez wynagrodzenia.
2.6.6. Licencja pilota śmigłowcowego liniowego
2.6.6.1. Szkolenie lotnicze. Kandydat powinien ukończyć oraz zaliczyć szkolenie teoretyczne i praktyczne w
ośrodku szkolenia lotniczego, potwierdzone odpowiednimi świadectwami.
2.6.6.2. Wiadomości. Kandydat powinien wykazać podczas teoretycznego egzaminu państwowego, że posiada
wiadomości w zakresie następujących przedmiotów:

36
1) prawo lotnicze: podstawy międzynarodowego i polskiego prawa lotniczego, przepisy licencjonowania
odnoszące się do licencji pilotów śmigłowcowych i uprawnień, które mogą zostać do nich wpisane, przepisy i
procedury ruchu lotniczego, służby i organy ruchu lotniczego oraz współdziałanie z nimi;
2) wiedza ogólna o śmigłowcu: konstrukcja i funkcjonowanie płatowca, zespołów napędowych tłokowego i
turbinowego, przekładni, systemów i przyrządów pokładowych oraz ocena zdatności do lotu;
3) osiągi i planowanie lotu: wpływ masy i wyważenia na osiągi i właściwości pilotażowe, określanie i praktyczne
wykorzystanie danych o osiągach we wszystkich fazach lotu, opracowanie operacyjnego planu lotu i planu lotu
na potrzeby ruchu lotniczego;
4) człowiek - możliwości i ograniczenia: podstawowa wiedza o fizjologii i psychologii człowieka oraz wpływie
warunków lotu, chorób, higieny, medykamentów i środków psychotropowych na wydolność psychofizyczną
pilota, czynnik ludzki w lotnictwie;
5) meteorologia: wiedza o atmosferze, czynnikach meteorologicznych i zjawiskach atmosferycznych,
zagrażających bezpieczeństwu lotu, organizacja osłony meteorologicznej lotnictwa, informacje meteorologiczne
na potrzeby lotnictwa, ich pozyskiwanie, interpretacja i wykorzystywanie, wiedza z zakresu klimatologii i
wykorzystanie jej na potrzeby lotnictwa;
6) nawigacja: kula ziemska i jej odwzorowania na mapach, odległości i kierunki, plany, mapy i odwzorowania
kartograficzne, ich odczytywanie i wykorzystanie w różnych rodzajach lotów, wysokość i poziom lotu,
nastawianie wysokościomierzy ciśnieniowych, nawigacja zliczeniowa, wykorzystanie kalkulatorów
nawigacyjnych, czas - średni lokalny i uniwersalny koordynowany, strefy czasowe, czas wschodu i zachodu
słońca, radionawigacja, systemy radionawigacyjne, rodzaje i wykorzystanie pokładowych urządzeń
radionawigacyjnych, nawigacja radarowa, transponder, metody nawigowania stosowane w profesjonalnych
operacjach lotniczych;
7) procedury operacyjne: posługiwanie się dokumentacją operacyjną i nawigacyjną, przepisy międzynarodowe i
krajowe dotyczące eksploatacji statków powietrznych, poszukiwanie i ratownictwo, badanie wypadków i
incydentów lotniczych, procedury antyhałasowe, procedury operacyjne stosowane podczas przewożenia
ładunków niebezpiecznych, rodzaje ładunków niebezpiecznych, wymagania i praktyki dotyczące informowania
pasażerów o zasadach bezpieczeństwa, łącznie z zapewnianiem obserwacji zachowania pasażerów podczas
wchodzenia i wychodzenia oraz na pokładzie, skutki naruszenia przepisów lotniczych;
8) zasady lotu: aerodynamika podstawowa, aerodynamika wirnika, kinematyka i mechanika jego ruchu, lot z
prędkością postępową i zawis, zależność wysokości bezpiecznej i prędkość, autorotacja, mechanika
podstawowych elementów lotu, sterowanie skokiem ogólnym i mocą, sterowanie położeniem przestrzennym,
stateczność, obciążenia konstrukcji w locie, wibracje i ich oddziaływanie na konstrukcję śmigłowca, obciążenia
podwozia przy lądowaniu, kołowanie na śmigłowcu z podwoziem wyposażonym w koła, specyficzne
zagrożenia lotu śmigłowca;
9) łączność: frazeologia radiotelefoniczna w języku polskim i angielskim, procedury radiotelefoniczne stosowane
przy próbach naziemnych radiostacji, nawiązywanie i prowadzenie łączności podczas lotu we wszystkich
klasach przestrzeni powietrznej, zezwolenia, instrukcje, ostrzeżenia i informacje, łączność w
niebezpieczeństwie i sytuacjach naglących, procedury postępowania w przypadku utraty łączności.
2.6.6.3. Umiejętności. Kandydat powinien wykazać podczas praktycznego egzaminu państwowego, że posiada
umiejętności:
1) operacyjnego i nawigacyjnego przygotowania do lotu, w tym określania możliwości i parametrów startu
pionowego albo z rozbiegiem i początkowego wznoszenia, zastosowania procedur postępowania w przypadku
wystąpienia awarii silnika we wszystkich fazach lotu, oceny zdatności śmigłowca i sprawowania nadzoru nad
obsługą naziemną;
2) wykonywania wszystkich manewrów i procedur normalnych oraz procedur awaryjnych w sytuacjach
niesprawności silnika oraz płatowca, instalacji, systemów monitorowania lotu i kierowania nim, na śmigłowcu
certyfikowanym z załogą wieloosobową, w charakterze pilota sterującego i monitorującego;
3) wykonania: startu i lądowania z zawisu oraz rozbiegiem i dobiegiem (jeżeli układ podwozia na to pozwala) przy
wietrze o kierunku i prędkości akceptowanej przez instrukcję użytkowania śmigłowca w locie, manewrów w
zawisie, podlotu, kołowania (jeżeli układ podwozia na to pozwala), zatrzymania, operacji połączonych ze
startem i lądowaniem na lądowiskach, również o nawierzchni pochyłej, stromego podejścia;
4) wykonania: startów i lądowań z minimalną niezbędną mocą, pionowo oraz z rozbiegiem i dobiegiem,
wykorzystywania maksymalnych osiągów śmigłowca przy starcie i lądowaniu, również w operacjach na
lądowiskach o ograniczonych rozmiarach, szybkiego przechodzenia od lotu z prędkością postępową do zawisu,
zawisu śmigłowca bez wpływu ziemi;
5) wykonania lotu wyłącznie według wskazań przyrządów, bez widoczności, obejmującego:

37