Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks pracy

Druk nr 1748

Warszawa, 20 stycznia 2009 r.
SEJM
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VI kadencja
Pan

Bronisław Komorowski
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej
Polskiej


Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia
2 kwietnia 1997 r. i na podstawie art. 32 ust. 2 regulaminu Sejmu niżej podpisani
posłowie wnoszą projekt ustawy:

- o zmianie ustawy - Kodeks pracy.

Do reprezentowania wnioskodawców w pracach nad projektem ustawy
upoważniamy pana posła Jana Kaźmierczaka.


(-) Bogdan Bojko; (-) Roman Brodniak; (-) Bożenna Bukiewicz; (-) Marek
Cebula; (-) Czesław Czechyra; (-) Alicja Dąbrowska; (-) Ewa Drozd;
(-) Artur Gierada; (-) Roman Kaczor; (-) Andrzej Kania; (-) Józef Piotr
Klim;
(-) Domicela
Kopaczewska;
(-) Tadeusz
Kopeć; (-) Leszek
Korzeniowski; (-) Jacek Krupa; (-) Beata Małecka-Libera; (-) Janusz
Mikulicz; (-) Tadeusz Naguszewski; (-) Alicja Olechowska; (-) Andrzej
Orzechowski; (-) Danuta Pietraszewska; (-) Teresa Piotrowska; (-) Marek
Plura; (-) Norbert Raba; (-) Halina Rozpondek; (-) Aleksander Marek
Skorupa; (-) Tomasz Smolarz; (-) Grzegorz Sztolcman; (-) Piotr Tomański;
(-) Cezary Tomczyk; (-) Krzysztof Tyszkiewicz; (-) Robert Tyszkiewicz;
(-) Cezary Urban; (-) Piotr Waśko; (-) Norbert Wojnarowski; (-) Ewa
Wolak; (-) Hanna Zdanowska; (-) Anna Zielińska-Głębocka; (-) Wojciech
Ziemniak.
Projekt
USTAWA
z dnia…….2009 r.
o zmianie ustawy - Kodeks pracy


Art. 1.

W ustawie z dnia 26 czerwca 1974 roku - Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z
późn. zm. 1)) art. 2091 otrzymuje brzmienie:
„Art. 2091. § 1. Pracodawca jest obowiązany:
1) zapewnić środki niezbędne do udzielania pierwszej pomocy
w nagłych wypadkach, zapobiegania i gaszenia pożaru
i ewakuacji pracowników,
2) wyznaczyć pracowników do:
a) udzielania pierwszej pomocy,
b) działań podejmowanych w celu zapobieżenia i
gaszenia pożarów,
c) ewakuacji pracowników,
3) zapewnić
łączność ze służbami zewnętrznymi
wyspecjalizowanymi w szczególności w zakresie udzielania
pierwszej pomocy w nagłych wypadkach, ratownictwa
medycznego oraz ochrony przeciwpożarowej.
§ 2. Działania, o których mowa w § 1, powinny być dostosowane do
rodzaju i zakresu prowadzonej działalności, liczby zatrudnionych
pracowników i innych osób przebywających na terenie zakładu pracy
oraz rodzaju i poziomu występujących zagrożeń.
§ 3. Liczba pracowników, o których mowa w § 1 pkt 2, ich szkolenie oraz
wyposażenie powinny uwzględniać wielkość i rodzaj występujących
zagrożeń.”.

Art. 2.

Ustawa wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.


1) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 1998 r. Nr 106, poz. 668 i Nr
113, poz. 717, z 1999 r. Nr 99, poz. 1152, z 2000 r. Nr 19, poz. 239, Nr 43, poz. 489, Nr 107, poz. 1127 i Nr 120,
poz. 1268, z 2001 r. Nr 11, poz. 84, Nr 28, poz. 301, Nr 52, poz. 538, Nr 99, poz. 1075, Nr 111, poz. 1194, Nr
123, poz. 1354, Nr 128, poz. 1405 i Nr 154, poz. 1805, z 2002 r. Nr 74, poz. 676, Nr 135, poz. 1146, Nr 196,
poz. 1660, Nr 199, poz. 1673 i Nr 200, poz. 1679, z 2003 r. Nr 166, poz. 1608 i Nr 213, poz. 2081, z 2004 r. Nr
96, poz. 959, Nr 99, poz. 1001, Nr 120, poz. 1252 i Nr 240, poz. 2407, z 2005 r. Nr 10, poz. 71, Nr 68, poz. 610,
Nr 86, poz. 732 i Nr 167, poz. 1398, z 2006 r. Nr 104, poz. 708 i 711, Nr 133, poz. 935, Nr 217, poz. 1587 i Nr
221, poz. 1615 oraz z 2007 r. Nr 64, poz. 426, Nr 89, poz. 589, Nr 176, poz. 1239, Nr 181, poz. 1288 i Nr 225,
poz. 1627, oraz z 2008 r. Nr 93, poz. 586, Nr 116, poz. 740 i Nr 223, poz. 1460

1

Uzasadnienie
Zgodnie z art. 8 Dyrektywy Rady 89/391/EWG z dnia 12 czerwca 1989 r. w sprawie
wprowadzenia środków w celu poprawy bezpieczeństwa i zdrowia pracowników w miejscu
pracy, pracodawca ma obowiązek wyznaczenia przeszkolonego pracownika do czynności
związanych z ochroną przeciwpożarową. Przepis dyrektywy ma zostać implementowany
nowelizacją ustawy z dnia 26 czerwca 1974 roku - Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz.
94 z późn. zm.).
Nowelizacja jest niezbędna tym bardziej, ze że względu na przedstawione Polsce przez
Komisję Europejską zarzuty formalne niewłaściwego i niepełnego wdrożenia ww. dyrektywy
(Naruszenie nr 2007/2008, znak: SG-Greffe (2007) D/201581).
Jednakże użyte w projektowanym w druku sejmowym 430 przepisie art. 2091 § 1 punkt 1)
litera b) Kodeksu sformułowanie „czynności w zakresie ochrony przeciwpożarowej zgodnie z
przepisami o ochronie przeciwpożarowej” w istocie odsyła do art. 4 ustawy z dnia 24 sierpnia
1991 r. o ochronie przeciwpożarowej. Natomiast art. 4 ww. ustawy wraz z rozporządzeniem
Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 8 grudnia 1998 r. w sprawie wymagań
w zakresie kwalifikacji zawodowych oraz dotyczących warunków fizycznych i psychicznych
osób zatrudnionych w jednostkach ochrony przeciwpożarowej, a także w zakresie kwalifikacji
zawodowych osób wykonujących czynności z zakresu ochrony, dokładnie określa zakres
kwalifikacji i dodatkowych szkoleń w zakresie specjalistycznej wiedzy z zakresu ochrony
przeciwpożarowej.
Odesłanie w nowelizacji Kodeksu pracy do ustawy o ochronie przeciwpożarowej prowadzi
do nałożenia niezasadnego i nadmiernego obowiązku na wszystkich przedsiębiorców.
Już obecnie na obowiązkowym szkoleniu z zakresu BHP (podstawa prawna art. 2374 Kodeksu
pracy) pracownicy są szkoleni z zakresu ochrony przeciwpożarowej. A więc nowe szkolenia z
tego zakresu wydają się dodatkowo bezzasadne. Co także istotne, prawo wspólnotowe nie
reguluje programu szkoleń, w tym dodatkowych specjalistycznych szkoleń, które musiałby
odbyć pracownik wyznaczony do zapobiegania i zwalczania pożarów. Z zarzutów Komisji
Europejskiej nie wynika konieczność nałożenia dodatkowego, kosztownego obowiązku na
pracodawców działających na wspólnym rynku.
W związku z powyższym proponuje się, aby w art. 2091 § 1 punkt 1) litera b) ww. ustawy
usunąć odniesienie do ustawy o ochronie przeciwpożarowej, poprzez zastąpienie
sformułowania: „czynności w zakresie ochrony przeciwpożarowej zgodnie z przepisami o
ochronie przeciwpożarowej” sformułowaniem „działania podejmowane w celu zapobieżenia i
gaszenia pożarów”.
Zabieg taki zniesie obowiązek posiadania specjalistycznych kwalifikacji z zakresu ochrony
przeciwpożarowej narzucony dla wszystkich przedsiębiorców a jednocześnie nie wypaczy
sensu nowelizacji Kodeksu pracy pozostawiając istotne (dla Unii Europejskiej) przepisy
implementujące dyrektywę 89/391/EWG w sprawie wprowadzenia środków w celu poprawy
bezpieczeństwa i zdrowia pracowników w miejscu pracy.
Działanie takie będzie poprawne z punktu widzenia techniki legislacyjnej, będzie zgodne z
prawem wspólnotowym i jednocześnie nie będzie tworzyć nieuzasadnionego obowiązku dla
przedsiębiorców.


2
Warszawa, 26 stycznia 2009 r.
BAS-WAL-158/09


Pan Bronisław Komorowski
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej Polskiej


Opinia prawna o zgodności poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy –
Kodeks pracy (przedstawiciel wnioskodawców: poseł Jan Kaźmierczak) z
prawem Unii Europejskiej

Na podstawie art. 34 ust. 9 uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 lipca
1992 r. – Regulamin Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (M.P. z 2002 r. Nr 23, poz. 398, ze
zm.) sporządza się następującą opinię:

I.
Przedmiot projektu ustawy
Projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks pracy przewiduje nowelizację
jednego przepisu – art. 2091.
Art. 2091 został dodany do Kodeksu pracy ustawą z dnia 21 listopada
2008 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy (Dz.U. Nr 223, poz. 1460), która –
zgodnie z przypisem 1 – m.in. wdraża postanowienia dyrektywy Rady
89/391/EWG z dnia 12 czerwca 1989 r. w sprawie wprowadzenia środków w
celu poprawy bezpieczeństwa i zdrowia pracowników w miejscu pracy (Dz.
Urz. WE L 183 z 29.06.1989, str. 1; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne,
rozdz. 5, t. 1, str. 349; dalej: dyrektywa 89/391/EWG) i wszedł w życie 18
stycznia 2009 r. Przepis art. 2091 Kodeksu pracy nakłada na pracodawców
obowiązki w zakresie zapewnienia środków niezbędnych do udzielania
pierwszej pomocy w nagłych wypadkach, gaszenia pożaru i ewakuacji
pracowników oraz wyznaczenia pracowników do udzielania pierwszej pomocy,
wykonywania czynności w zakresie ochrony przeciwpożarowej i ewakuacji
pracowników, zapewnienia łączności ze służbami zewnętrznymi
wyspecjalizowanymi w zakresie udzielania pierwszej pomocy, ratownictwa
medycznego oraz ochrony przeciwpożarowej.
Opiniowany projekt ustawy ma na celu zmniejszenie „nieuzasadionych i
nadmiernych” obowiązków nałożonych na wszystkich przedsiębiorców.
Zmiana w § 1 pkt 1 polega na dodatkowym obciążeniu pracodawcy
obowiązkiem zapewnienia środków niezbędnych do zapobiegania pożarom.
Zmiana w § 1 pkt 2 b) i c) polega na rozdzieleniu dotychczasowego
przepisu oznaczonego literą b) na dwie odrębne jednostki redakcyjne oznaczone
literami b) i c). Ponadto proponuje się zlikwidowanie odesłania do przepisów o
ochronie przeciwpożarowej (odesłanie to, zdaniem autorów projektu, jest

2
interpretowane jako wprowadzenie obowiązku dodatkowych, nadmiernych
szkoleń) oraz zastąpienie „czynności w zakresie ochrony przeciwpożarowej”
„działaniami podejmowanymi w celu zapobieżenia i gaszenia pożarów”.
Zmiana w § 3 ma charakter redakcyjny.
Ustawa miałaby wejść w życie z dniem ogłoszenia.


II.
Stan prawa Unii Europejskiej w materii objętej projektem
ustawy

Przepis art. 2091 Kodeksu pracy stanowi implementację dyrektywy
89/391/EWG. Zgodnie z art. 8 ust. 1 i 2 dyrektywy 89/391/EWG, pracodawca
powinien:
• przedsięwziąć odpowiednie środki celem zapewnienia pierwszej pomocy
w nagłych wypadkach, możliwości zwalczania pożarów i ewakuacji
pracowników, stosownie do rodzaju prowadzonej działalności i wielkości
przedsiębiorstwa lub firmy,
• zapewnić niezbędny kontakt z zewnętrznymi zespołami świadczącymi
usługi, w szczególności w odniesieniu do zagadnień pierwszej pomocy w
nagłych wypadkach, pogotowia ratunkowego, czynności ratowniczych i
zwalczania pożarów.
Pracodawca powinien desygnować pracowników niezbędnych do
zabezpieczenia działalności związanej z udzielaniem pierwszej pomocy,
zwalczaniem pożarów i ewakuacją pracowników. Liczba desygnowanych
pracowników, ich szkolenie oraz wyposażenie powinny uwzględniać wielkość i
rodzaj zagrożeń występujących w przedsiębiorstwie lub zakładzie.


III. Analiza przepisów projektu pod kątem ustalonego stanu prawa
Unii Europejskiej
Projekt ustawy jest zgodny z prawem Unii Europejskiej, a w
szczególności z art. 8 ust. 1 i 2 dyrektywy 89/391/EWG.

IV. Konkluzje
Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy jest zgodny z
prawem Unii Europejskiej.


Opracował: Zespół Prawa Europejskiego i Międzynarodowego
Akceptował: Dyrektor Biura Analiz Sejmowych

Michał Królikowski



Deskryptory Bazy REX: Unia Europejska, prawo pracy