Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie oraz niektórych innych ustaw

2) po § 2 dodaje się § 3 – 5 w brzmieniu:

„§ 3. Jeżeli zachodzą przesłanki zastosowania tymczasowego aresztowania wobec
oskarżonego o przestępstwo popełnione z użyciem przemocy lub groźby bezprawnej na
szkodę osoby najbliższej albo innej osoby zamieszkującej wspólnie ze sprawcą, zamiast
tymczasowego aresztowania można zastosować dozór, pod warunkiem że oskarżony
w wyznaczonym terminie opuści lokal zajmowany wspólnie z pokrzywdzonym oraz określi
miejsce swojego pobytu.
§ 4. Oddany pod dozór Policji ma obowiązek stawiania się we wskazanej jednostce
organizacyjnej Policji z dokumentem stwierdzającym tożsamość, wykonywania poleceń
mających na celu dokumentowanie przebiegu dozoru oraz udzielania informacji koniecznych
dla ustalenia, czy stosuje się on do wymagań nałożonych w postanowieniu sądu lub
prokuratora. W celu uzyskania takich informacji można wzywać oskarżonego do
stawiennictwa w wyznaczonym terminie.
§ 5. W wypadku niestosowania się przez oddanego pod dozór do wymagań określonych
w postanowieniu, organ dozorujący niezwłocznie zawiadamia o tym sąd lub prokuratora,
który wydał postanowienie.”.

Art. 5. W ustawie z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2008 r. Nr 115,
poz. 728, z późn. zm.2)) w art. 107 wprowadza się następujące zmiany:

1) uchyla się ust. 2;
2) ust. 6 otrzymuje brzmienie:
„6. Minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego określi, w drodze
rozporządzenia, sposób przeprowadzania rodzinnego wywiadu środowiskowego,
uwzględniając miejsce i terminy jego przeprowadzania, wzór kwestionariusza wywiadu,
uwzględniając w szczególności sytuacje, w których wypełnia się poszczególne części
kwestionariusza wywiadu, oraz dokumenty niezbędne do ustalenia sytuacji osobistej,
rodzinnej, dochodowej i majątkowej, wzór oświadczenia o stanie majątkowym, mając na
względzie ujednolicenie informacji zawartych w oświadczeniu oraz wzór legitymacji
pracownika socjalnego, mając na względzie identyfikację pracownika socjalnego.”.

11
Art. 6. W ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej
finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027, z późn. zm.6))
w art. 16 w ust. 1 pkt 1 otrzymuje brzmienie:

„1) orzeczenia o zdolności do prowadzenia pojazdów mechanicznych oraz inne orzeczenia
i zaświadczenia lekarskie wydawane na życzenie świadczeniobiorcy, jeżeli nie są one
związane z dalszym leczeniem, rehabilitacją, niezdolnością do pracy, kontynuowaniem nauki,
uczestnictwem dzieci, uczniów, słuchaczy zakładów kształcenia nauczycieli i studentów
w zajęciach sportowych i w zorganizowanym wypoczynku, a także jeżeli nie są wydawane
dla celów pomocy społecznej, orzecznictwa o niepełnosprawności, uzyskania zasiłku
pielęgnacyjnego, dodatku z tytułu urodzenia dziecka, jednorazowej zapomogi z tytułu
urodzenia dziecka lub ustalenia przyczyn i rodzaju uszkodzeń ciała związanych z użyciem
przemocy w rodzinie;”.

Art. 7. Dotychczasowe przepisy wykonawcze wydane na podstawie:
1) art. 5 ustawy zmienianej w art. 1,
2) art.107 ust. 6 ustawy zmienianej w art. 5
– zachowują moc do czasu wejścia w życie nowych przepisów wykonawczych wydanych na
podstawie upoważnień w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, nie dłużej jednak niż do dnia
31 grudnia 2009 r.

Art. 8. Ustawa wchodzi w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem art. 7
ust. 1 pkt 3 ustawy, o której mowa w art. 1, który wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2010 r.



1) Niniejszą ustawą zmienia się ustawy: ustawę z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy, ustawę
z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny, ustawę z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego,
ustawę z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej oraz ustawę z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach
opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.
2) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2008 r. Nr 171, poz. 1056,
Nr 216, poz. 1367, Nr 220, poz. 1431 i Nr 223, poz. 1458 oraz z 2009 r. Nr 6, poz. 33.
3) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 1999 r. Nr 83, poz. 931, z 2000 r. Nr 50, poz. 580,
Nr 62, poz. 717, Nr 73, poz. 852 i Nr 93, poz. 1027, z 2001 r. Nr 98, poz. 1071 i Nr 106, poz. 1149, z 2002 r.
Nr 74, poz. 676, z 2003 r. Nr 17, poz. 155, Nr 111, poz. 1061 i Nr 130, poz. 1188, z 2004 r. Nr 51, poz. 514,
Nr 69, poz. 626, Nr 93, poz. 889, Nr 240, poz. 2405 i Nr 264, poz. 2641, z 2005 r. Nr 10, poz. 70, Nr 48,
poz. 461, Nr 77, poz. 680, Nr 96, poz. 821, Nr 141, poz. 1181, Nr 143, poz. 1203, Nr 163, poz. 1363, Nr 169,
12

poz. 1416 i Nr 178, poz. 1479, z 2006 r. Nr 15, poz. 118, Nr 66, poz. 467, Nr 95, poz. 659, Nr 104, poz. 708
i 711, Nr 141, poz. 1009 i 1013, Nr 167, poz. 1192 i Nr 226, poz. 1647 i 1648, z 2007 r. Nr 20, poz. 116, Nr 64,
poz. 432, Nr 80, poz. 539, Nr 89, poz. 589, Nr 99, poz. 664, Nr 112, poz. 766, Nr 123, poz. 849 i Nr 128,
poz. 903, z 2008 r. Nr 27, poz. 162, Nr 100, poz. 648, Nr 107, poz. 686, Nr 123, poz. 802, Nr 182, poz. 1133,
Nr 208, poz. 1308, Nr 214, poz. 1344, Nr 225, poz. 1485, Nr 234, poz. 1571 i Nr 237, poz. 1651 oraz z 2009 r.
Nr 8, poz. 39 i Nr 20, poz. 104.
4) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 1975 r. Nr 45, poz. 234, z 1986 r. Nr 36, poz. 180,
z 1990 r. Nr 34, poz. 198, z 1995 r. Nr 83, poz. 417, z 1998 r. Nr 117, poz. 757, z 1999 r. Nr 52, poz. 532,
z 2000 r. Nr 122, poz. 1322, z 2001 r. Nr 128, poz. 1403, z 2003 r. Nr 83, poz. 772 i Nr 130, poz. 1188,
z 2004 r. Nr 162, poz. 1691, z 2007 r. Nr 121, poz. 831, Nr 134, poz. 947 i Nr 192, poz. 1378 oraz z 2008 r.
Nr 220, poz. 1431.
5) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 1997 r. Nr 128, poz. 840, z 1999 r. Nr 64, poz. 729
i Nr 83, poz. 931, z 2000 r. Nr 48, poz. 548, Nr 93, poz. 1027 i Nr 116, poz. 1216, z 2001 r. Nr 98, poz. 1071,
z 2003 r. Nr 111, poz. 1061, Nr 121, poz. 1142, Nr 179, poz. 1750, Nr 199, poz. 1935 i Nr 228, poz. 2255,
z 2004 r. Nr 25, poz. 219, Nr 69, poz. 626, Nr 93, poz. 889 i Nr 243, poz. 2426, z 2005 r. Nr 86, poz. 732, Nr 90,
poz. 757, Nr 132, poz. 1109, Nr 163, poz. 1363, Nr 178, poz. 1479 i Nr 180, poz. 1493, z 2006 r. Nr 190,
poz. 1409, Nr 218, poz. 1592 i Nr 226, poz. 1648, z 2007 r. Nr 89, poz. 589, Nr 123, poz. 850, Nr 124, poz. 859
i Nr 192, poz. 1378 oraz z 2008 r. Nr 90, poz. 560, Nr 122, poz. 782, Nr 171, poz. 1056, Nr 173, poz. 1080
i Nr 214, poz. 1344.
6) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2008 r. Nr 216, poz.1367,
Nr 225, poz. 1486, Nr 227, poz. 1505, Nr 234, poz. 1570 i Nr 237, poz. 1654 oraz z 2009 r. Nr 6, poz. 33.



02/01-kt
13
U Z A S A D N I E N I E


Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz. U.
Nr 180, poz. 1493), po kilku latach funkcjonowania, wymaga zmian w celu bardziej
skutecznej walki ze zjawiskiem przemocy w rodzinie.
Z diagnozy przeprowadzonej w 2007 r. dotyczącej skali zjawiska przemocy w rodzinie
wynika, że problem przemocy w rodzinie jest zjawiskiem dostrzeganym w polskim
społeczeństwie. Z uzyskanych danych wynika, że dotyczy on średnio około połowy rodzin.
Znaczny odsetek, bo prawie dwie trzecie (64%) Polaków zna w swoim otoczeniu,
sąsiedztwie takie rodziny, o których słyszeli lub wiedzą, że dochodzi w nich do różnych form
przemocy.
Wśród znanych sobie rodzin badani najczęściej dostrzegają występowanie przemocy
psychicznej (52% respondentów stwierdziło, że znają takie rodziny, w których dochodzi do
przemocy psychicznej) oraz fizycznej (44%).
Przypadki przemocy ekonomicznej (26%) oraz w szczególności seksualnej (9%)
znane są mniejszej liczbie badanych.
Kiedykolwiek jakiejkolwiek formy przemocy od członka rodziny doświadczył więcej
niż co trzeci Polak (36%).
Większość z tych osób było ofiarami przemocy co najwyżej kilkukrotnie i wcześniej
niż przed 12 miesiącami. Osób wielokrotnie krzywdzonych przez członków rodziny jest 11%.
Najbardziej rozpowszechnioną formą przemocy jest przemoc psychiczna (31%).
Rzadziej badani doświadczali przemocy fizycznej (17%), ekonomicznej (8%) oraz seksualnej
(3%).
Przeprowadzona diagnoza oraz monitorowanie zjawiska przemocy w rodzinie
spowodowały konieczność wprowadzenia zmian ukierunkowanych na:
– rozwój profilaktyki jako formy działań zapobiegających zjawisku przemocy
w rodzinie,
– zmianę świadomości społeczeństwa,
– skuteczną ochronę ofiar przemocy, w tym w szczególności dzieci,

– stworzenie mechanizmów ułatwiających izolację sprawców od ofiar,
– zmianę postaw osób stosujących przemoc w rodzinie przez poddanie ich
oddziaływaniom korekcyjno-edukacyjnym.

W przedkładanym dokumencie projektuje się rozszerzenie form udzielanej pomocy
ofiarom przemocy w rodzinie o możliwość bezpłatnego badania lekarskiego dla ustalenia
przyczyn i rodzaju uszkodzeń ciała oraz wydanie zaświadczenia lekarskiego w tym
przedmiocie.
Możliwość wykonania takich badań jest już uregulowana w ustawie o świadczeniach
opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, to jednak w świadomości ofiar
pokutuje pogląd, jakoby tylko obdukcja sądowa, która jest kosztowna, była tylko i wyłącznie
właściwym materiałem dowodowym. W chwili obecnej obdukcję bezpłatną wykonuje
się na wniosek prokuratora, co stwarza często utrudnienia zwłaszcza wtedy, gdy należy
działać natychmiast. Przepis ten ma po pierwsze wskazać służbie zdrowia konieczność
wydawania takich zaświadczeń, a po drugie zmienić świadomość ofiar.
W związku z wprowadzeniem powyższego przepisu minister właściwy do spraw zdrowia,
w projektowanej regulacji, został zobowiązany do wydania rozporządzenia, które określi
wzór zaświadczenia lekarskiego o przyczynach i rodzaju uszkodzeń ciała związanych
z użyciem przemocy w rodzinie.

Ponadto projektuje się rozszerzenie upoważnienia ustawowego dotyczącego
standardów usług świadczonych przez specjalistyczne ośrodki wsparcia dla ofiar przemocy
w rodzinie o określenie kwalifikacji osób tam zatrudnionych, a także kwalifikacji osób, które
prowadzą oddziaływania korekcyjno-edukacyjne.
W obecnie obowiązującym rozporządzeniu wymienione są usługi terapeutyczno-
wspomagające, jakie mają być świadczone w specjalistycznych ośrodkach wsparcia dla ofiar
przemocy w rodzinie i są to między innymi: usługi medyczne, psychologiczne, prawne,
terapeutyczne. Nie określono jednak kwalifikacji osób, które te usługi mają świadczyć.
Ponadto nie jest uregulowana kwestia dotycząca specjalistów mogących prowadzić w ramach
programów oddziaływania korekcyjno-edukacyjne dla osób stosujących przemoc.

W projektowanej regulacji stworzono warunki ustawowe do zmiany rozporządzenia.

2