Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw

Kolejna propozycja wiążąca się ze znacznymi wydatkami to zawarta w art. 1 pkt. 14
projektu możliwość utworzenia sądowej służby doręczeniowej (art. 131 § 3i 4 k.p.c.).
Utworzenie służby wiązać się będzie musiało ze zwiększeniem liczby etatów oraz wydatków
na wynagrodzenia dla pracowników tej służby oraz ewentualnymi kosztami zakupu środków
lokomocji, z których będą korzystać doręczyciele. Należy podkreślić, iż wydatki te nie zostały
zabezpieczone w budżecie na 2008 rok.
Następstwem zmian zaproponowanych w art. 1 pkt. 20 i 21 poselskiego projektu (art.
158 § 7 ustawy) byłyby zwiększone wydatki w części 15 budżetu, w związku
z koniecznością wyposażenia sądów w odpowiednie urządzenia techniczne umożliwiające
nagrywanie przebiegu rozpraw oraz potrzebą przeszkolenia pracowników w zakresie ich
obsługi. Łączny koszt zakupu urządzeń technicznych umożliwiających nagrywanie
dźwiękowe przebiegu rozpraw na wszystkich salach rozpraw szacowany jest na poziomie ok.
24 mln zł. Środki w tej wysokości nie zostały przewidziane na ten cel w budżecie na 2008 r.
Kolejna istotna zmiana proponowana w projekcie, powodująca skutki finansowe dla
części 15 budżetu państwa, dotyczy wykorzystania w postępowaniu cywilnym urządzeń i
środków technicznych umożliwiających przeprowadzenie dowodu na odległość – art. 1 pkt.
42 projektu (art. 235 § 3 k.p.c.). Wejście w życie tego rozwiązania może spowodować
zwiększenie wydatków budżetowych związanych z koniecznością wyposażenia sądów w
odpowiednie urządzenia przeznaczone do komunikowania się na odległość w czasie
rzeczywistym. Środki finansowe na ten cel nie zostały zabezpieczone.
IV. Mając na uwadze powyższe okoliczności, stwierdzić trzeba, że na pozytywną
ocenę zasługują zmiany przewidziane w art. 1 pkt 3, 5, 8, 14-17, 24-27,
33-34, 48-50, 54-56, 59, 62 lit. c, 63 i 66-68 projektu. Ich wprowadzenie może w
rzeczywistości przyczynić się do przyśpieszenia i usprawnienia procesu cywilnego, nie
pozostając w sprzeczności z dobrze funkcjonującymi w praktyce instytucjami procesowymi.
Pozostałe propozycje zawarte w projekcie poselskim ocenić należy krytycznie lub uznać
co najmniej za wątpliwe w świetle przytoczonych powyżej argumentów.
Podkreślenia wymaga, że negatywną opinię o poselskim projekcie wyraziła Komisja
Kodyfikacyjna Prawa Cywilnego działająca przy Ministrze Sprawiedliwości. Dostrzegając
jednakże pilną konieczność wprowadzenia innych zmian do procedury cywilnej (np.
w zakresie ustanowienia dla strony pełnomocnika z urzędu niezależnie od uzyskania przez
stronę zwolnienia od kosztów sądowych) Komisja Kodyfikacyjna wyraziła gotowość
opracowania własnego projektu nowelizacji procedury cywilnej jeszcze w pierwszym

5
półroczu bieżącego roku. Projektem tym mogłyby zostać objęte również te propozycje z
poselskiego projektu, które zasługują na poparcie. Rozwiązanie takie dałoby gwarancję
wprowadzenia zmian naprawdę koniecznych i istotnych, a zarazem spójnych z pozostałymi
przepisami Kodeksu.
V. Wobec powyższego Rada Ministrów proponuje wstrzymanie prac sejmowych na
projektem poselskim do czasu przedłożenia przez Rząd projektu nowelizacji Kodeksu
postępowania cywilnego, przygotowanego przez Komisję Kodyfikacyjną Prawa Cywilnego.
Projekt ten dawałby gwarancję, że zmiany mające na celu usprawnienie
i przyśpieszenie postępowania cywilnego nie zostaną wprowadzone kosztem naruszenia
słusznych praw stron, a efektem tych zmian będzie rzeczywiste skrócenie okresu niezbędnego
do prawidłowego rozstrzygnięcia sprawy przez sąd.

6