On 20 Cze, 19:40, "Przemek Lipski" <d...@e...WYTNIJ.pl>
wrote:
> Użytkownik "Liwiusz"
>
> > Natomiast pieniądze należą do tej osoby, u której się znajdują, jeśli ich
> > posiadanie nie jest wynikiem przestępstwa.
>
> Albo pomyłki. Jeżeli poroszę Cię o rozmienienie mi 100 zł na 2 x 50 zł, a ty
> prze pomyłke dasz mi 4 x 50zł to w chwilio, gdy je wezmę to są moje i nic
> tego nie zmieni ??

Wyrok sądu jest prawidłowy, ale z innych przyczyn niż wyżej podano.
Chodzi mianowicie przede wszystkim o to, że przelew bankowy jest
czynnością abstrakcyjną (a nie kauzalną) - w odróżnieniu od
przeniesienia własności.

Jeśli np. B przeniosłaby na A+ własność samochodu będąc przekonana, że
jest do tego zobowiązana, a w rzeczywistości byłaby zobowiązana do
przeniesienia własności na A, to na mocy zasady kauzalności czynność
przeniesienia samochodu byłaby nieważna. Wobec tego własność samochodu
pozostałaby przy spółce B. Zatem uzasadnione byłoby jej żądanie
wyłączenia tego samochodu spod egzekucji. (Można by wprawdzie bronić
też stanowiska przeciwnego, bo nieco czym innym jest przeniesienie
własności w z B na A+ w błędnym przekonaniu, że istnieje zobowiązanie
do tego między B a A+, a czym innym jest uczynienie tego w błędnym
przekonaniu, że spółka A+ jest spółką A; w pierwszym wypadku mamy do
czynienie z klasycznym zastosowaniem zasady kauzalności, natomiast w
drugim można prezentować inne stanowiska, np. twierdzić, że w ogóle
nie doszło do zawarcia umowy przenoszącej własność (dyssens); ale na
potrzeby wyjaśnienia sprawy przelewu te subtelności nie mają
znaczenia).

Trzeba podkreślić, że w wielu krajach powyższej zasady nie ma (np.
RFN). Wówczas własność samochodu przechodzi z B na A+ mimo
nieistnienia zobowiązania, a B ma roszczenie do A+ o zwrotne
przeniesienie własności (roszczenie z bezpodstawnego wzbogacenia; to,
czy chciała się wzbogacić, czy nie, nie ma znaczenia dla bytu
bezpodstawnego wzbogacenia). W takich krajach przeniesienie własności
jest czynnością abstrakcyjną, natomiast u nas - kauzalną.

Co do przelewu, to przede wszystkim nie jest on w ogóle przeniesieniem
własności (pieniędzy). Tzw. "posiadacz rachunku" jest tylko
wierzycielem banku (o czym może się boleśnie przekonać w razie
upadłości banku). Na skutek przelewu odbiorca przelewu uzyskuje
wierzytelność do banku. Otóż dokonanie przelewu (nie jest to przelew w
rozumieniu przepisów k.c.; przelew w rozumieniu przepisów k.c. jest
czynnością kauzalną) jest czynnością abstrakcyjną, tzn. jest skuteczne
także w razie dokonania go w wykonaniu zobowiązania, które w
rzeczywistości nie istnieje (można sobie porównać z przepisami o
przekazie w k.c.; stosunek B-bank jest stosunkiem pokrycia, stosunek B-
A+ stosunkiem waluty - wadliwość stosunku waluty nie ma wpływu na
ważność zobowiązania bank-A+ wynikającego z przyjęcia przez przekazany
bank wystawionego przez przekazującą spółkę A+ przekazu na rzecz
odbiorcy B). W związku z tym spółka B ma tylko roszczenie o zwrot
bezzasadnie przelanej kwoty do spółki A+, natomiast sama wierzytelność
spółki A+ do banku (tzw. "kwota na rachunku") mogła zostać skutecznie
zajęta przez komornika, bowiem przysługuje wyłącznie spółce A+.

Ciekawiej by się zrobiło, gdyby spółka B złożyła wobec banku
oświadczenie o uchyleniu się od skutków oświadczenia woli w postaci
złożonego polecenia przelewu (na skutek błędu). Ale tak, jak rozumiem,
nie było.

JdS