Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy - Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw

zakresie projektowany art. 49b nie jest sprzeczny z postanowieniami dyrektywy
2009/73/WE.

4. Konkluzja
Projekt ustawy zawiera przepisy objęte prawem Unii Europejskiej.
Należy stwierdzić, że projekt ustawy zawiera – co do zasady – przepisy
zgodne z prawem UE, a w pewnym zakresie przepisy niesprzeczne z tym
prawem. Jego niezgodne z prawem UE można natomiast uznać poniższe
propozycje przepisów zawartych w projekcie ustawy:
1) proponowany art. 20a ust. 2 pkt 1 ustawy – Prawo energetyczne nie
dokonuje wdrożenia art. 4 dyrektywy 2009/28/WE przez brak określenia,
że krajowy plan działania nie zawiera horyzontu czasowego, jakim jest
rok 2020;
2) proponowany art. 55f ustawy – Prawo energetyczne jest niezgodny z art.
7 i 8 dyrektywy 2009/28/WE, ponieważ w nieścisły sposób określa
obowiązki sprawozdawcze wobec Komisji Europejskiej;
3) proponowany art. 4j ust. 4 jest niezgodny z art. 3 ust. 5 lit. a dyrektywy
2009/72/WE oraz art. 3 ust. 6 lit. a dyrektywy 2009/73/WE, ponieważ
następuje w nim odwołanie do oświadczenia z art. 4j ust. 1, podczas gdy
w tym przepisie nie ma mowy o żadnym oświadczeniu. Określenie, o
jakie oświadczenie chodzi jest istotne dla określenia początku terminu, o
jakim mowa we wskazanych przepisach dyrektyw oraz proponowanym
art. 4j ust. 4.




Dyrektor Biura Analiz Sejmowych


Zbigniew Wrona






10


Warszawa, 30 października 2012 r.
BAS-WAPEiM-2786/12
TRYB PILNY
Pani Ewa Kopacz
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej Polskiej


Opinia prawna
w sprawie stwierdzenia, czy poselski projekt ustawy o zmianie ustawy –
Prawo energetyczne oraz o zmianie niektórych innych ustaw
(przedstawiciel wnioskodawców: poseł Andrzej Czerwiński) jest projektem
ustawy wykonującej prawo Unii Europejskiej w rozumieniu art. 95a
regulaminu Sejmu

Przedłożony projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo energetyczne
oraz o zmianie niektórych innych ustaw, zwany dalej „projektem ustawy”,
zawiera propozycje obszernej nowelizacji ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. –
Prawo energetyczne (Dz. U. z 2006 r., Nr 89, poz. 625, ze zmianami), zwanej
dalej „ustawą – Prawo energetyczne”, a także propozycje zmian w ustawie z
dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2010 r., Nr 243, poz. 1623, ze
zmianami), ustawie dnia 26 października 2000 r. o giełdach towarowych (Dz. U.
z 2010 r., Nr 48, poz. 284, ze zmianami), ustawie z dnia 15 grudnia 2000 r. o
Inspekcji Handlowej (Dz. U. z 2009 r., Nr 151, poz. 1219, ze zmianami),
ustawie z dnia 16 lutego 2007 r. o zapasach ropy naftowej, produktów
naftowych i gazu ziemnego oraz zasadach postępowania w sytuacjach
zagrożenia bezpieczeństwa paliwowego państwa i zakłóceń na rynku naftowym
(Dz. U. Nr 52, poz. 343, ze zmianami).
Najważniejsze zmiany zawarte w projekcie ustawy dotyczą
następujących zagadnień:
1) doprecyzowania warunków zwolnienia przedsiębiorstwa energetycznego
ze świadczenia usług przesyłu i dystrybucji paliw gazowych i energii,
magazynowania gazu ziemnego, transportowania gazu ziemnego siecią
gazociągów kopalnianych oraz skraplania i regazyfikacji gazu ziemnego na
zasadach równoprawnego traktowania; zwolnienie
to przysługuje
przedsiębiorstwom w odniesieniu do „nowej infrastruktury” lub starej, lecz
zmodernizowanej; zwolnienie dotyczy również obowiązku przedkładania taryf
(art. 1 pkt 3 projektu ustawy);

1 W redakcji artykułu pierwszego projektu ustawy nastąpiła pomyłka polegająca na braku ciągłości numeracji,
po punkcie 15 następuje 14, kolejny zaś punkt oznaczony jest numerem 16.
2) określenia obowiązków przedsiębiorstwa energetycznego w stosunku do
konsumentów przez nakazanie dostarczania odbiorcom informacji o ich
prawach, sposobie wnoszenia skarg i rozstrzygania sporów oraz przez określenie
terminu rozwiązania umowy z przedsiębiorstwem energetycznym (art. 1 pkt 4 i
5 projektu ustawy);
3) zdefiniowania oraz określenia preferencyjnych warunków przyłączania
do sieci mikroinstalacji (art. 1 pkt 2 lit. b oraz 1 pkt 6 projektu ustawy);
4) zdefiniowania oraz określenia warunków finansowania przez odbiorców
przemysłowych kosztów produkcji energii z odnawialnych źródeł (art. 1 pkt 2
lit. b oraz art. 1 pkt 8 projektu ustawy);
5) określenia zasad współpracy operatora systemu przesyłowego gazu
ziemnego z innymi operatorami systemów (art. 1 pkt 9 projektu ustawy);
6) doprecyzowania zasady rozdziału działalności przesyłowej oraz
dystrybucyjnej od pozostałej działalności przedsiębiorstw energetycznych oraz
określenia systemu certyfikatów niezależności (art. 1 pkt 10-12 projektu
ustawy);
7) określenia zasad wydawania gwarancji pochodzenia energii elektrycznej
wytwarzanej z odnawialnego źródła energii obok systemu wydawania i obrotu
świadectwami pochodzenia (art. 1 pkt 13 projektu ustawy);
8) dookreślenia zasad sporządzania planu rozwoju w zakresie zaspokojenia
obecnego i przyszłego zapotrzebowania na paliwa gazowe lub energię (art. 1 pkt
15 projektu ustawy);
9) określenia ustalania krajowego planu działania w zakresie odnawialnych
źródeł energii oraz monitorowania rynku energii elektrycznej, ciepła lub chłodu
z odnawialnych źródeł energii, biogazu rolniczego, a także rynku
biokomponentów, paliw ciekłych i biopaliw ciekłych stosowanych w transporcie
(art. 1 pkt 14 projektu ustawy);
10) określenia warunków i tryby wydawania certyfikatów instalatorom
mikroinstalacji i małych instalacji oraz akredytowania organizatorów szkoleń
(art. 1 pkt 14 projektu ustawy);
11) określenia kadencyjności urzędów Prezesa Urzędu Regulacji
Energetyki oraz Wiceprezesa Urzędu Regulacji Energetyki (art. 1 pkt 16
projektu ustawy), a także dodania kompetencji Prezesowi URE w związku ze
projektowanymi zmianami (art. 1 pkt 17 projektu ustawy);
12) określenia obowiązku sprzedaży paliw gazowych na giełdach
towarowych (art. 1 pkt 18 projektu ustawy);
13) określenia zasad współpracy międzynarodowej w zakresie wspólnych
projektów inwestycyjnych oraz współpracy międzynarodowej w zakresie
odnawialnych źródeł energii (art. 1 pkt 19 projektu ustawy);
14) wprowadzenia sądownictwa polubownego w sprawach dotyczących
energii przy Inspekcji Handlowej (art. 4 projektu ustawy).
2

Oceniając charakter prawny projektu w świetle art. 95a regulaminu
Sejmu, należy przywołać przepisy:
1) dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/28/WE z dnia 23
kwietnia 2009 r., w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł
odnawialnych zmieniającej i w następstwie uchylającej dyrektywy 2001/77/WE
oraz 2003/30/WE (Dz. Urz. UE L 140 z 5.06.2009 r., str. 16), zwanej dalej
„dyrektywą 2009/28/WE”;
2) dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/72/WE z dnia 13
lipca 2009 r. dotyczącej wspólnych zasad rynku wewnętrznego energii
elektrycznej i uchylającej dyrektywę 2003/54/WE (Dz. Urz. UE L 211 z
14.08.2009 r., str. 55), zwanej dalej „dyrektywą 2009/72/WE”;
3) dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/73/WE z dnia 13
lipca 2009 r. dotyczącej wspólnych zasad rynku wewnętrznego gazu ziemnego i
uchylającej dyrektywę 2003/55/WE (Dz. Urz. UE L 211 z 14.08.2009, str. 94),
zwanej dalej „dyrektywą 2009/73/WE”.
Przepisy wskazane w wyżej wymienionych aktach prawnych UE należy
brać pod uwagę przy ocenie projektu ustawy pod kątem treści art. 95a
regulaminu Sejmu.
Projekt ustawy przewiduje kilka rozwiązań mających charakter
wykonawczy w stosunku do dyrektywy 2009/28/WE. Należy wskazać
wykonawczy charakter projektowanego rozdziału 2a zatytułowanego
„Gwarancje pochodzenia energii elektrycznej wytwarzanej z odnawialnego
źródła energii”. System wydawania gwarancji wskazuje dyrektywa 2009/28/WE
w art. 15. W art. 15 ust. 2 dyrektywy 2009/28/WE wskazano, że „państwa
członkowskie zapewniają wydanie gwarancji pochodzenia na wniosek
producenta energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii”. Rozdział 2a
projektu ustawy ma więc charakter wykonawczy do postanowień dyrektywy
określonych w art. 15.
W art. 4 dyrektywy 2009/28/WE państwa członkowskie zostały
zobowiązane do przyjęcia krajowych planów działania w zakresie energii ze
źródeł odnawialnych. Projektowany rozdział 3a „Krajowy plan działania w
zakresie odnawialnych źródeł energii oraz monitorowanie rynku energii, ciepła
lub chłodu z odnawialnych źródeł energii, biogazu rolniczego, a także rynku
biokomponentów, paliw ciekłych i biopaliw ciekłych stosowanych w
transporcie” ma więc charakter wykonawczy w stosunku do art. 4 dyrektywy
2009/28/WE.
Przepisy art. 6-11 dyrektywy 2009/28/WE określają zasady transferów
statystycznych między państwami członkowskimi oraz określają zasady
współpracy między nimi w zakresie wspólnych projektów infrastrukturalnych,
systemów wsparcia oraz zasady współpracy z państwami trzecimi. Charakter
wykonawczy w stosunku do tych postanowień dyrektywy 2009/28/WE mają
projektowane przepisy rozdziału 6a „Zasady współpracy międzynarodowej w
3

zakresie wspólnych
projektów
inwestycyjnych
oraz
współpracy
międzynarodowej w zakresie odnawialnych źródeł energii”.
Ponadto, w dyrektywie 2009/28/WE nałożono na państwa członkowskie
obowiązek zapewnienia instalatorom małych kotłów i pieców na biomasę,
systemów fotowoltaicznych i systemów ciepła słonecznego, płytkich systemów
geotermalnych oraz pomp ciepła dostępu do systemów certyfikacji lub
równoważnego systemów kwalifikowania (art. 14 ust. 3 dyrektywy
2009/28/WE). W stosunku do tego przepisu charakter wykonawczy mają
postanowienia projektu ustawy przewidziane w rozdziale 3b „Warunki i tryb
wydawania certyfikatów instalatorom mikroinstalacji i małych instalacji oraz
akredytowania organizatorów szkoleń”.
Dyrektywa 2009/72/WE oraz dyrektywa 2009/73/WE stanowią przepisy
określające zasady budowy wspólnego rynku energii elektrycznej oraz rynku
gazu ziemnego. Duża część uregulowań w nich zawartych ma charakter
równoległy, to znaczy stanowią one przepisy wielokrotnie tak samo brzmiące,
raz to w odniesieniu do energii elektrycznej, raz gazu ziemnego. W tradycji
implementacji tych dyrektyw (a jest to już trzeci „pakiet” regulujący rynki
energii elektrycznej i gazu ziemnego) w polskim prawodawstwie przyjęło się
przyjmować wspólne regulacje dla energii elektrycznej i gazu ziemnego. Poza
pewnymi wyjątkami wynikającymi ze specyfiki przedmiotu regulacji, polski
ustawodawca, inaczej niż europejski, stanowi wspólne przepisy i dla rynku gazu
i dla rynku energii elektrycznej. Z tego też powodu liczne przepisy mają
charakter wykonawczy równocześnie w stosunku do dwóch dyrektyw.
Projektowane doprecyzowanie zwolnienia „nowej infrastruktury”
gazowej przewidziane w nowelizowanym art. 4i ma charakter wykonawczy w
stosunku do postanowień dyrektywy 2009/73/WE (art. 36).
Określenie terminu zmiany sprzedawcy do 21 dni przewidziane w
projekcie ustawy w art. 4j ust. 4 ma charakter wykonawczy w stosunku do art. 3
ust. 5 lit. a dyrektywy 2009/72/WE oraz art. 3 ust. 6 lit a dyrektywy
2009/73/WE.
Nakaz przedstawienia konsumentom energii i gazu ziemnego zbioru
praw konsumenta przewidziany w art. 5 ust. 6d-6e ma charakter wykonawczy w
stosunku do art. 3 ust. 16 dyrektywy 2009/72/WE oraz art. 3 ust. 12 dyrektywy
2009/73/WE.
Szereg przepisów doprecyzowujących zasady rozdziału działalności
operatora systemu przesyłowego, operatora systemu dystrybucyjnego oraz
operatora systemu połączonego realizuje postanowienia obu dyrektyw
zawartych przede wszystkim w art. 9 i 26 dyrektywy 2009/72/WE oraz art. 9 i
art. 26 dyrektywy 2009/73/WE.
Powołanie inspektora zgodności przewidziane w projekcie ustawy w art.
9d ust. 5 ma charakter wykonawczy w stosunku do art. 21 dyrektywy
2009/72/WE oraz art. 21 dyrektywy 2009/73/WE.
4