Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych oraz niektórych innych ustaw

UZASADNIENIE

Proponowane zmiany do ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej
i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu
obrotu oraz o spółkach publicznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 185, poz. 1439, z późn. zm.)
dalej „ustawa o ofercie” mają na celu wdrożenie przepisów dyrektywy Parlamentu
Europejskiego i Rady 2010/73/UE z dnia 24 listopada 2010 r. zmieniającej dyrektywę
2003/71/WE w sprawie prospektu emisyjnego publikowanego w związku z publiczną
ofertą lub dopuszczeniem do obrotu papierów wartościowych oraz dyrektywę
2004/109/WE w sprawie harmonizacji wymogów dotyczących przejrzystości informacji
o emitentach, których papiery wartościowe dopuszczane są do obrotu na rynku
regulowanym. Ponadto proponowane zmiany mają na celu doprecyzowanie niektórych
przepisów ustawy o ofercie w zakresie, w jakim implementowała ona przepisy
dyrektywy 2003/71/WE. Dodatkowo doprecyzowane zostaną niektóre przepisy, które
ściśle wiążą się z przeprowadzaniem ofert publicznych i procedurą zatwierdzania
prospektu emisyjnego, o których mowa w ww. dyrektywach.
Art. 1 pkt 1
Dotychczasowe przepisy art. 3 ust. 1 – 3 zostały w projekcie zmienione przede
wszystkim w związku z koniecznością doprecyzowania wdrożenia do polskiego
porządku prawnego przepisu art. 2(1)(d) dyrektywy 2003/71/WE. Zmiana wynika także
z dotychczasowych doświadczeń związanych z funkcjonowaniem instytucji
publicznego proponowania nabycia papierów wartościowych, które wskazywały na
potrzebę jej zharmonizowania z instytucją oferty publicznej papierów wartościowych
i nadzoru nad nią, co nie tylko odpowiada standardom obowiązującym w innych
państwach członkowskich UE, ale także coraz powszechniejszemu transgranicznemu
oferowaniu papierów wartościowych zarówno w sposób publiczny, jak i niepubliczny.
Zrezygnowano zatem z przepisów regulujących publiczne proponowanie nabycia
papierów wartościowych (zmiany w tym zakresie zostały dokonane konsekwentnie
w całej ustawie bez ich wyodrębniania w niniejszym uzasadnieniu) ze względu na brak
instytucji proponowania w źródłowej regulacji jaką jest dyrektywa 2003/71/WE, ich
niewielką praktyczną wartość dla sprawowanego nadzoru nad prowadzeniem ofert
publicznych oraz w związku ze zmianą przepisów regulujących prowadzenie akcji
promocyjnej.
W definicji oferty publicznej proponuje się rezygnację z warunku odpłatności nabycia
papierów wartościowych wobec tego, że kryterium to nie występuje w definicji oferty
publicznej zawartej w art. 2(1)(d) dyrektywy 2003/71/WE, jak również z uwagi na
zmianę art. 4(1)(d) dyrektywy 2003/71/WE dokonaną art. 1(4)(a)(i) dyrektywy
2010/73/UE. Zmiana ta polega na wykreśleniu z art. 4(1)(d) dyrektywy 2003/71/WE
oferty akcji wydawanych przez spółkę swoim akcjonariuszom nieodpłatnie
(występowanie tego wyjątku od obowiązku prospektowego pozostawało już w zasadzie
w konflikcie z kryterium nieodpłatności oferty publicznej). Tego typu oferta jest de
facto objęta innym wyjątkiem od obowiązku prospektowego zawartym w art. 3(2)(e)
dyrektywy 2003/71/WE, tj. w odniesieniu do oferty publicznej, w ramach której
wpływy emitenta wynoszą mniej niż 100 000 euro.
Nowelizacja dotychczasowego przepisu art. 3 ust. 3 (obecnie ust. 1) stanowi również
wdrożenie do polskiego porządku prawnego nowelizacji art. 3(2)(b) dyrektywy
2003/71/WE dokonanej art. 1(3)(a)(i) dyrektywy 2010/73/UE.
Natomiast dotychczasowy art. 3 ust. 5 (obecny ust. 3) został przeformułowany w celu
skuteczniejszego ograniczenia możliwości wykorzystywania konstrukcji papierów
wartościowych inkorporujących prawo do nabycia lub objęcia akcji do faktycznego
publicznego oferowania tych akcji z pominięciem wymogu prospektowego (czego
egzekwowanie jest obowiązkiem nadzorczym mającym wpływ na spójność i stabilność
rynku ofert publicznych). Przepis ten bowiem oraz proponowany art. 7 ust. 4 pkt 5
i ust. 9 w związku z ust. 16 oraz ust. 10 pkt 2 mają w spójny sposób:
a) wyłączyć obowiązek prospektowy dla akcji w sytuacji, gdy stanowią one przedmiot
uprawnień inkorporowanych w innych papierach wartościowych, takich jak warranty
subskrypcyjne, obligacje z prawem pierwszeństwa i obligacje zamienne oraz
b) wykluczyć wykorzystywanie przewidzianych ustawą wyjątków od obowiązku
prospektowego dla publicznego oferowania de facto akcji i ich wprowadzania do
obrotu na rynku regulowanym.
Proponowane zmiany w tym przepisie mają również na celu jego skorelowanie
z nowymi przepisami, które nie przewidują instytucji publicznego proponowania
nabycia papierów wartościowych.
Wdrożenie do polskiego porządku prawnego przepisu art. 3(2)(b) dyrektywy
2010/73/UE zostało dokonane w przepisie art. 3 ust. 3 w jego obecnym brzmieniu,
2

który w niniejszym projekcie został przeredagowany i stanowi ust. 1 w art. 3.
Konsekwencją tego rozwiązania jest to, iż każda oferta, niezależnie od pozostałych jej
warunków, kierowana do nie więcej niż 150 osób jest wyłączona spod rygorów tej
ustawy, w tym przede wszystkim spod obowiązku prospektowego. Za takim ujęciem tej
kwestii przemawia przede wszystkim konieczność ustalenia progu liczebności
adresatów oferty, aby koszty jej przeprowadzenia i nadzoru Komisji wynikające
z rygorów ustawowych nie przewyższyły potencjalnych korzyści z tytułu dochowania
szczególnych wymogów proceduralnych. Nie ma przy tym znaczenia, czy wśród tej
grupy docelowej są także inwestorzy kwalifikowani, ponieważ decydującym
czynnikiem jest wskazanie ofert, w których skala potencjalnego ryzyka dla
bezpieczeństwa obrotu z tytułu nieprawidłowego działania emitenta/sprzedającego nie
uzasadnia stosowania rozbudowanych wymogów prawnych i administracyjnych.
Natomiast oferta kierowana do inwestorów kwalifikowanych, o ile spełnia przesłanki
oferty publicznej, jest co prawda objęta wymogami tej ustawy, jednak z wyłączeniem
obowiązku prospektowego. W ten sposób do polskiego porządku prawnego
implementowany został przepis art. 3(2)(a) dyrektywy 2010/73/UE.
Art. 1 pkt 2
W art. 4 w pkt 28 wprowadzono definicję „dnia roboczego” w celu usunięcia
wątpliwości związanych z interpretacją tego pojęcia w każdym przypadku, w którym
przepisy ustawy o ofercie nakazują obliczanie terminów w dniach roboczych,
w szczególności w postępowaniu w sprawie zatwierdzenia prospektu emisyjnego przez
Komisję Nadzoru Finansowego (KNF).
Art. 1 pkt 3
Wprowadzenie regulacji art. 5a podyktowane jest potrzebą zabezpieczenia interesów
inwestorów uczestniczących w ofercie publicznej nowych akcji. W przypadku tej
oferty, wobec potencjalnie długiego okresu między jej zakończeniem (przydziałem
akcji) a rejestracją podwyższenia kapitału zakładowego przez sąd, inwestor ponosi
ryzyko utraty wpłaty na akcje w sytuacji, gdy emitent swobodnie dysponuje tymi
wpłatami jeszcze przed rejestracją podwyższenia kapitału zakładowego, a więc przed
powstaniem po stronie nabywców akcji roszczenia względem spółki o ich wydanie
(zapisanie na rachunku). Proponowana regulacja uniemożliwia wykorzystywanie
wpływów z emisji nowych akcji przed rejestracją podwyższenia kapitału zakładowego.

3

Art. 1 pkt 4
Przepisy art. 7 kompleksowo określają ramy obowiązku sporządzenia prospektu
emisyjnego w przypadku oferty publicznej i dopuszczenia do obrotu na rynku
regulowanym oraz licznych wyjątków od tego obowiązku. Źródłem tego przepisu są
art. 1, 3 i 4 dyrektywy 2003/71/WE. Dotychczasowe przepisy, grupujące w trzech
dużych katalogach wyjątki od obowiązku sporządzenia prospektu emisyjnego,
powiązane z różnego rodzaju obowiązkami informacyjnymi, w praktyce okazały się
mało przejrzyste i budzące liczne wątpliwości u uczestników rynku. Dodatkowe
utrudnienia interpretacyjne, w połączeniu z regulacją art. 38 – 42, wprowadzała także
konstrukcja tych przepisów, które zawierały liczne odesłania do innych przepisów
zawierających dalsze odesłania. Proponowane obecnie przepisy art. 7 mają na celu
sanowanie tej niekorzystnej sytuacji poprzez skatalogowanie wszystkich wyjątków od
obowiązku prospektowego oraz – w miarę możliwości – rezygnację z odesłań do innych
przepisów. W związku z powyższym:
– zmieniony został ust. 1 i zdanie wstępne w ustępach określających wyjątki od
obowiązku prospektowego w celu ich znaczącego uproszczenia i doprecyzowania
obowiązku lub jego braku w określonych przypadkach,
– ust. 3 objęto przypadki ofert publicznych lub ubiegania się o dopuszczenie do
obrotu na rynku regulowanym podlegające obowiązkowi sporządzenia
memorandum informacyjnego, którego treść określona została przepisami
rozporządzenia i które nie podlega zatwierdzeniu przez Komisję. Jest to
rozwiązanie dopuszczalne z punktu widzenia prawa wspólnotowego, jako że oba
przypadki są wyłączone spod stosowania przepisów dyrektywy 2003/71/WE,
natomiast przesłanką wprowadzenia obowiązku memorandum informacyjnego jest
ich specyfika. W przypadku zamiaru pozyskania środków przez podmioty
prowadzące działalność o charakterze pożytku publicznego (o potencjalnie
niewielkiej rozpoznawalności wśród inwestorów i znikomym doświadczeniu na
rynku kapitałowym) istotne jest, aby odbywało się to w maksymalnie transparentny
sposób, a więc by inwestorzy otrzymali zakres informacji wystarczający do oceny
takiego przedsięwzięcia, które z założenia jest specyficzne i różni się od
działalności prowadzonej przez podmioty działające komercyjnie. W przypadku
gdy więcej tego typu podmiotów będzie chciało pozyskać środki na rynku
publicznym, ważne jest aby inwestorzy mogli porównać prezentowane oferty
4

i informacje o samych podmiotach. Stąd konieczność ujednolicenia formy
i zakresu takiego dokumentu informacyjnego z zachowaniem proporcjonalności
wymogu do kosztów jego wypełnienia. Wymóg sporządzenia memorandum
informacyjnego w proponowanym kształcie spełnia powyższe przesłanki.
Natomiast instytucje kredytowe, pozyskując środki w ramach tego wyjątku,
powinny zapewniać minimum porównywalności dokumentów informacyjnych oraz
udostępniać inwestorom pewien standardowy zakres informacji, umożliwiając
porównywalność ofert, unikając przy tym, jako podmioty zaufania publicznego
i podlegające nadzorowi, zbędnych kosztów. Ust. 3 pkt 2 stanowi efekt połączenia
dotychczasowych przepisów ust. 2 pkt 6 i ust. 2a i wdraża do polskiego porządku
prawnego nowelizację dyrektywy 2003/71/WE zawartą w art. 1(1)(a)(ii) dyrektywy
2010/73/UE,
– ust. 4 pkt 1 wdraża do polskiego porządku prawnego nowelizację art. 3(2)(a)
dyrektywy 2003/71/WE w związku z art. 1(2)(a)(i) dyrektywy 2010/73/WE,
– ust. 4 pkt 2 i 3 wdraża do polskiego porządku prawnego nowelizację art. 3(2)(c-d)
dyrektywy 2003/71/WE zawartą w art. 1(3)(a)(i) dyrektywy 2010/73/WE,
– ust. 4 pkt 5 stanowi efekt połączenia dotychczasowych przepisów ust. 3 pkt 4 i ust.
3a, wdraża do polskiego porządku prawnego nowelizację art. 3(2)(e) dyrektywy
2003/71/WE zawartą w art. 1(3)(a)(i) dyrektywy 2010/73/UE,
– proponowane brzmienie ust. 5 – 7 i 12 – 14, które w dotychczasowym brzmieniu
zawarte jest w ust. 3 pkt 5 lit. a i b i ust. 4 pkt 4 i 5, związane jest z odrębnym
uregulowaniem obowiązku informacyjnego w zależności od charakteru
przeprowadzanej transakcji w ramach oferty publicznej lub w ramach której to
transakcji powstały akcje, będące przedmiotem ubiegania się o dopuszczenie do
obrotu na rynku regulowanym, poprzez wyróżnienie przejęcia ekonomicznego
innego podmiotu, łączenia oraz podziału spółki. Dodatkowo, mając na względzie
odmienność sytuacji podmiotów, dla których Rzeczpospolita Polska jest państwem
przyjmującym, wprowadzono kryterium państwa, w którym emitent ma siedzibę
(uzasadnienie tej zmiany zostało zawarte w uzasadnieniu do art. 38 – 38b),
– proponowane brzmienie ust. 5 i 12 stanowi zmianę dotychczasowych ust. 3 pkt 5
lit. a i ust. 4 pkt 4, mającą na celu jednoznaczne objęcie tą regulacją przypadków
tzw. przejęcia ekonomicznego, gdy spółka przejmująca przejmuje kontrolę nad
5