Rządowy projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z realizacją ustawy budżetowej

Rzemiosła Polskiego, Business Centre Club, Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”,
Ogólnopolskiemu Porozumieniu Związków Zawodowych, Forum Związków Zawodowych,
Związkowi Nauczycielstwa Polskiego, Polskiej Radzie Biznesu, Krajowej Izbie
Gospodarczej, Krajowej Izbie Doradców Podatkowych, Krajowej Radzie Konsultacyjnej do
Spraw Osób Niepełnosprawnych, Krajowemu Stowarzyszeniu Przemysłu Tytoniowego,
Polskiemu Stowarzyszeniu Przemysłu Tytoniowego, Polskiemu Związkowi Plantatorów
Tytoniu, Krajowemu Związkowi Plantatorów Tytoniu, Polskiej Organizacji Przemysłu
i Handlu Naftowego, Polskiej Izbie Paliw Płynnych, Krajowej Izbie Biopaliw, Polskiej
Radzie Winiarstwa.
Projekt został skierowany także do Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego.
Komisja Wspólna pozytywnie zaopiniowała zaproponowane w projekcie rozwiązania.
Jednocześnie KWRiST zwróciła się o wprowadzenie dalszych zmian dotyczących m.in.
zmiany okresu sporządzania Wieloletniej Prognozy Finansowej w przypadku wieloletnich
przedsięwzięć do 4 lat (uwaga uwzględniona w art. 8 pkt 5 projektu), zmian dotyczących
możliwości wyłączenia ze wskaźników restrukturyzacji długu oraz zmian w podatkach. Te
wnioski nie zostały uwzględnione – wymagają licznych konsultacji i dalszych zmian
systemowych w przypadku ich uwzględnienia.
Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych wyraziło dezaprobatę dla propozycji
zmian przedłożonych w projekcie ustawy w zakresie niepodwyższania wynagrodzeń
pracowników sfery budżetowej oraz utrzymania w 2013 r. odpisu na zakładowy fundusz
świadczeń socjalnych na obecnym poziomie.
Polska Konfederacja Pracodawców Prywatnych Lewiatan wyraziła aprobatę dla zmian
związanych z niepowiększaniem świadczeń oraz wynagrodzeń w sektorze finansów
publicznych. Jednocześnie zakwestionowała propozycję finansowania w roku 2013 ze
środków Funduszu Pracy staży podyplomowych oraz specjalizacji lekarzy, lekarzy
dentystów, pielęgniarek i położnych. Również Pracodawcy Rzeczypospolitej Polskiej
negatywnie ocenili finansowanie ww. staży ze środków Funduszu Pracy. Ponadto
Pracodawcy RP zwrócili uwagę, że zamrożenie wynagrodzeń w zmienianej ustawie
o wynagradzaniu osób kierujących niektórymi podmiotami prawnymi (tzw. ustawa
kominowa) nie przyniesie oszczędności dla budżetu państwa, bowiem wynagrodzenia kadry
menedżerskiej przedsiębiorstw (także tych państwowych) są kosztem firm i nie stanowią
obciążenia finansów publicznych. Należy zauważyć, że ograniczanie wynagrodzeń
w ww. ustawie ma przełożenie na wynagrodzenia kierowników jednostek sektora finansów
40

publicznych, tj. w funduszach, agencjach, fundacjach, jednostkach budżetowych,
samodzielnych publicznych zakładach opieki zdrowotnej.
Związek Nauczycielstwa Polskiego negatywnie zaopiniował propozycję nowelizacji art. 70a
ustawy – Karta Nauczyciela w zakresie zastąpienia sztywnych wartości odpowiednio:
– w wysokości 1% planowanych rocznych środków przeznaczonych na wynagrodzenia
osobowe nauczycieli na dofinansowanie doskonalenia zawodowego nauczycieli oraz
– 5.000 średnich wynagrodzeń nauczyciela stażysty na:
– wspieranie na obszarze województwa doskonalenia zawodowego nauczycieli,
– realizację ogólnokrajowych zadań w zakresie doskonalenia zawodowego
wartościami „do” (odpowiednio „do 1%”, „do 5.000 średnich wynagrodzeń”).
Uwaga została uwzględniona częściowo w ten sposób, że w art. 14 pkt 1 wprowadzono dolne
ograniczenie w postaci „jednak nie mniej niż 0,5% tych środków”. Powyższa propozycja
pozwoli ograniczyć dowolność stosowania art. 14 pkt 1 projektowanej ustawy i zapewni
minimalną wysokość środków na doskonalenie zawodowe nauczycieli, którą będą miały
obowiązek zabezpieczyć wszystkie organy prowadzące.
ZNP negatywnie zaopiniował propozycję dokonywania w roku 2013 odpisu na zakładowy
fundusz świadczeń socjalnych dla nauczycieli w oparciu o kwotę z dnia 1 stycznia 2011 r,
a także propozycję „zamrożenia” na poziomie obowiązującym w roku 2012 funduszu
świadczeń socjalnych.
W wyniku zgłoszonych uwag w aktualnym projekcie przyjęto dla odpisu na zakładowy
fundusz świadczeń socjalnych dla nauczycieli kwotę bazową z dnia 1 stycznia 2012 r.
Odnosząc się do uwag zgłoszonych przez Izbę Przemysłowo-Handlową w Krakowie
w piśmie z dnia 24 września 2012 r., propozycję tę w zasadzie uwzględniono w całości,
przyjmując jednak inne legislacyjne rozwiązanie niż zaproponowane w piśmie. Przyjęto
zatem, iż nie będzie podlegało opodatkowaniu akcyzą przemieszczenie na terytorium kraju
suszu tytoniowego w ramach nabycia wewnątrzwspólnotowego lub importu, jak i jego
przemieszczenie poza terytorium kraju w ramach dostawy wewnątrzwspólnotowej lub
eksportu, przez podmiot niemający siedziby ani miejsca zamieszkania na terytorium kraju.
Odnosząc się do uwag zgłoszonych przez Polski Związek Plantatorów Tytoniu w piśmie
z dnia 24 września 2012 r., to zostały one częściowo uwzględnione. Przyjęto zatem
rozwiązanie, iż rolnik produkujący susz tytoniowy z mocy prawa będzie pośredniczącym
podmiotem tytoniowym, który nie będzie musiał dokonywać żadnych związanych z tym
41

formalności (nie będzie musiał powiadamiać Naczelnika Urzędu Celnego o prowadzonej
działalności).
Nie uwzględniono propozycji dotyczącej wyłączenia z kręgu pośredniczących podmiotów
tytoniowych grupy producentów surowca tytoniowego. Intencją projektodawcy jest, aby poza
rolnikami, którzy produkują susz tytoniowy, wszystkie podmioty dokonujące obrotu tym
wyrobem bez opodatkowania go podatkiem akcyzowym były albo pośredniczącym
podmiotem tytoniowym albo składem podatkowym.
Przyjęto jednocześnie, iż nie będzie podlegało opodatkowaniu akcyzą przemieszczenie na
terytorium kraju suszu tytoniowego w ramach nabycia wewnątrzwspólnotowego lub importu,
jak i jego przemieszczenie poza terytorium kraju w ramach dostawy wewnątrzwspólnotowej
lub eksportu, przez podmiot niemający siedziby ani miejsca zamieszkania na terytorium
kraju.
Nie uwzględniono propozycji dotyczącej doprecyzowania definicji suszu tytoniowego
w oparciu o PKD, PKWiU, a także Taryfy celnej, ponieważ zaproponowana obecnie definicja
w ocenie projektodawcy zawiera wszystkie niezbędne elementy dla określenia wyrobu, który
ma podlegać opodatkowaniu podatkiem akcyzowym.
Odnosząc się natomiast do kwestii momentu, w którym susz tytoniowy powinien być
oznakowany znakami akcyzy, należy wyjaśnić, iż moment ten jest określony w projektowanej
zmianie art. 117 ustawy o podatku akcyzowym, z którego wynika, iż obowiązek oznaczania
znakami akcyzy suszu tytoniowego będzie musiał być zrealizowany przed dokonaniem jego
sprzedaży.
Zgłoszone przez British American Tobacco Polska Traiding Sp. z o.o. uwagi nie zostały
przyjęte.
Nie uwzględniono propozycji dotyczącej zmiany brzmienia art. 16 ust. 3a ustawy o podatku
akcyzowym, ponieważ podmiot zagraniczny nie może być pośredniczącym podmiotem
tytoniowym.
Nie uwzględniono propozycji dodania do art. 9b ust. 6 w celu uściślenia pojęcia zużycia suszu
tytoniowego, ponieważ w ocenie projektodawcy proponowane rozwiązanie już wynika
z przedmiotowego projektu.
Nie uwzględniono propozycji dotyczącej modyfikacji definicji suszu tytoniowego, mającej na
celu bardziej wyraźne oddzielenie suszu tytoniowego od wyrobów tytoniowych, ponieważ
pojęcie wyrobów tytoniowych jest zdefiniowane w ustawie i nie ma potrzeby wskazywać,
w którym przepisie.
42

Nie uwzględniono również propozycji dotyczącej modyfikacji art. 99a ust. 6, ponieważ w tym
przepisie wyrażony jest obowiązek pakowania suszu tytoniowego, a obowiązek oznaczania
znakami akcyzy wynika z innych przepisów ustawy.

Stanowisko do uwag odnoszących się do struktury stawek akcyzy na wyroby tytoniowe
Odnosząc się do zgłoszonych przez Polskie Stowarzyszenie Przemysłu Tytoniowego,
Imperial Tobacco Polska, JTI Polska, British American Tobacco, Business Centre Club,
Krajowego Związku Plantatorów Tytoniu, ZOZ Pracowników Imperial Tobacco Polska S.A.,
WZZ „Sierpień 80” w Imperial Tobacco Polska Manufacturing S.A., Philips Morris Polska
Distribution Sp. z o. o i Fundacji Republikańskiej uwag dotyczących zmiany opodatkowania
papierosów, tytoniu do palenia oraz cygar i cygaretek, to nie wszystkie zostały uwzględnione.
Po analizie zgłoszonych uwag, biorąc pod uwagę względy społeczne, tym samym
uwzględniając, że ceny papierosów tanich, jak i drogich powinny wzrastać o podobną kwotę,
odstąpiono od propozycji obniżenia stawki procentowej do poziomu 25% i przywrócono
system opodatkowania polegający na wzroście stawki kwotowej, przy niezmienionej stawce
procentowej na poziomie 31,41%, liczonej od ceny detalicznej. Zapewni to wpływ do budżetu
na planowanym poziomie i wprowadzi równomierny wzrost cen detalicznych dla wszystkich
poziomów cenowych papierosów.
Taka struktura opodatkowania równomiernie obciąża wyroby tytoniowe, niezależnie od tego,
w którym segmencie cenowym się znajdują.
Podkreślenia wymaga fakt, iż struktura opodatkowania akcyzą, polegająca na wzroście stawki
kwotowej, przy niezmienionej stawce procentowej na wysokim poziomie 31,41% może
stanowić zachętę do prowadzenia wojen cenowych, polegających na obniżaniu cen
detalicznych wyrobów tytoniowych i w konsekwencji mogłaby prowadzić do obniżenia
dochodów budżetowych.
W przyszłości rynek wyrobów tytoniowych będzie monitorowany, co umożliwi elastyczne
reagowanie w zależności od zagrożeń zdrowotnych i budżetowych mogących wystąpić na
tym rynku.
Wzrost stawek podatku akcyzowego na papierosy podyktowany jest koniecznością
osiągnięcia wyższego unijnego minimum podatkowego na papierosy, określonego
w dyrektywie Rady 2011/64/UE z dnia 21 czerwca 2011 r. w sprawie struktury oraz stawek
akcyzy stosowanych do wyrobów tytoniowych. Oznacza to konieczność stopniowego,
corocznego podwyższania stawek podatku akcyzowego na papierosy, tak aby wymagane
43

minimum zostało osiągnięte w wyznaczonym terminie. Pozwoli to zneutralizować skutki
społeczne i gospodarcze, jakie spowodowałaby jednorazowa, skokowa podwyżka akcyzy.

3. Wpływ regulacji na:
a) sektor finansów publicznych, w tym budżet państwa i budżety jednostek samorządu
terytorialnego
Projektowane zmiany w zakresie „zamrożenia” na poziomie roku 2011 podstawy naliczenia
odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych przyniosą oszczędności w tej grupie
wydatków w roku 2013. Kwota łącznych oszczędności z tego tytułu nie jest możliwa do
oszacowania; w wydatkach budżetu państwa wyniesie ok. 46 mln zł.
Powyższe oszczędności z tytułu zamrożenia funduszu socjalnego zostały uwzględnione
w projekcie ustawy budżetowej na rok 2013, która została przyjęta przez Radę Ministrów
w dniu 27 września 2012 r. (art. 1, art. 28 i art. 29).
W roku 2013 proponuje się sfinansowanie staży podyplomowych oraz szkoleń
specjalizacyjnych lekarzy, lekarzy dentystów, pielęgniarek i położnych ze środków Funduszu
Pracy. W planie finansowym Funduszu Pracy na rok 2013 przeznaczono na ten cel kwotę
835,3 mln zł (art. 2, art. 6, art. 13, art. 25 i art. 26).
W projekcie odstąpiono od zrównywania w roku 2013 rynku otwartego z rynkiem
chronionym w zakresie dofinansowania do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych,
co oznacza zmniejszenie wydatków PFRON na dofinansowanie do wynagrodzeń
pracowników niepełnosprawnych o 300 mln zł (art. 3).
Zaproponowane utrzymanie wynagrodzeń osób zajmujących kierownicze stanowiska
państwowe na poziomie 2012 r., co skutkować będzie utrzymaniem na tym samym poziomie
uposażeń i diet parlamentarnych posłów i senatorów, których wysokość jest uzależniona
właśnie od wysokości wynagrodzenia podsekretarza stanu zgodnie z art. 25 ust. 2 i art. 42
ust. 1 ustawy z dnia 9 maja 1996 r. o wykonywaniu mandatu posła i senatora (Dz. U. z 2003 r.
Nr 221, poz. 2199, z późn. zm.) (art. 4).
Łączne oszczędności w tym zakresie szacowano, zgodnie z OSR stosownych ustaw, w 2009 r.
na około 4,4 mln zł za okres od dnia 1 marca 2009 r. do dnia 31 grudnia 2009 r., a w 2010 r.
na około 6 mln zł.
44