Poselski projekt ustawy o spółdzielniach rolników

czynności zawiadomić spółdzielnię na piśmie w terminie 7 dni od daty nabycia udziału.
Udział nabyty traktuje się na równi z udziałem wpłaconym przez członka.

5. Zbycie udziału, o którym mowa w ust. 4 powinno być dokonane w formie pisemnej z
podpisami notarialnie poświadczonymi.
6. Członek spółdzielni, który wystąpił ze spółdzielni za wypowiedzeniem lub został
wykreślony z powodu zaprzestania produkcji rolnej może w terminie sześciu miesięcy od
dnia ustania członkostwa, w formie pisemnej przenieść swój udział lub udziały na osobę,
która przejęła i prowadzi jego gospodarstwo rolne, o ile została ona członkiem spółdzielni.
Prawa i obowiązki dotychczasowego członka przechodzą na tę osobę. Statut może
stanowić, że przystępując do spółdzielni nie wnosi ona wpisowego.
7. Przepis ust. 6 nie dotyczy jednak przypadku, gdy przejście posiadania było następstwem
odpłatnego nabycia gospodarstwa.
8. Przepisu ust. 6 nie stosuje się jeżeli dotychczasowy członek został ze spółdzielni
wykluczony.
9. Przepis ust. 6 w stosunku do spadkobierców stosuje się odpowiednio, o ile zmarły członek
wskazał tę osobę, jako osobę której spółdzielnia jest obowiązana po śmierci członka
wypłacić udziały.
Art. 12
1. Statut może stanowić, że członek jest obowiązany do wniesienia wkładów pieniężnych
przeznaczonych na finansowanie inwestycji, zabezpieczenie ryzyka działalności
handlowej, produkcyjnej, a także może dopuszczać wnoszenie przez członków wkładów
niepieniężnych: maszyn, urządzeń, budynków i budowli (lub ich części) oraz gruntów
niezbędnych do jej funkcjonowania.
2. Do wkładów, o których mowa w ust. 1 stosuje się przepisy art. 20 § 2 ustawy Prawo
spółdzielcze.
3. Użytkowanie przez spółdzielnię wkładów, o których mowa w ust. 1 jest odpłatne.
Wysokość i zasady odpłatności ustala, stosownie do postanowień statutu rada lub walne
zgromadzenie,
4. Członek spółdzielni będący właścicielem wniesionego do spółdzielni wkładu
niepieniężnego lub gruntu, może nim rozporządzać, jednak o zamiarze zbycia powinien
powiadomić spółdzielnię na piśmie co najmniej 3 miesiące przed dokonaniem tej
czynności lub w dłuższym terminie, jeśli statut tak stanowi.
5. Spadkobiercy oraz następcy prawni członka spółdzielni mogą wycofać wkłady lub grunty
w takim samym terminie.
Art. 13
Spółdzielnia stosownie do swoich potrzeb, może zatrudniać pracowników na podstawie
umowy o pracę lub na podstawie innego stosunku prawnego, którego przedmiotem jest
świadczenie pracy.

Art 14
1. Dochód ogólny spółdzielni stanowi różnicę między przychodami uzyskanymi w danym
roku obrotowym, a sumą kosztów pomniejszoną o straty nadzwyczajne i należne podatki
oraz powiększoną lub pomniejszoną o różnicę wartości zapasów między stanem na koniec
roku obrotowego a stanem na początek tego roku. Przy ustalaniu dochodu ogólnego
uwzględnia się udział spółdzielni w wyniku finansowym innych organizacji.
2. Dochód ogólny podlega podziałowi na podstawie uchwały walnego zgromadzenia.
3. Walne zgromadzenie wydziela z dochodu ogólnego pochodzącego z obrotu między
członkami a spółdzielnią, kwotę podlegającą podziałowi między członków z tytułu
sprzedanego produktu lub grupy produktów, dla których spółdzielnia jest założona.
4. Spółdzielnia tworzy zasadnicze fundusze własne:
1) fundusz założycielski na który składają się wpłaty udziałów członkowskich
oraz wpisowego,
2) fundusz zasobowy, na który przeznacza się nie mniej niż 10 % dochodu
ogólnego,
3) fundusz rezerw niepodzielnych na który przeznacza się nie mniej niż 20 %
dochodu ogólnego,
4) fundusz wzajemnościowy, na który przeznacza się 3 % dochodu ogólnego
5.Spółdzielnia może tworzyć także inne fundusze własne przewidziane w odrębnych
przepisach lub statucie.
6. Fundusz wzajemnościowy przeznaczony jest na rozwój i promocję spółdzielni rolników i
gromadzony jest na szczeblu związków zrzeszających spółdzielnie. Do czasu utworzenia
takich związków gromadzony jest na wydzielonym rachunku Krajowej Rady Spółdzielczej.
7. Zasady gospodarowania funduszem określi w drodze rozporządzenia Minister Rolnictwa i
Rozwoju Wsi w porozumieniu z Ministrem Finansów i Krajową Radą Spółdzielczą
8. Odpis na fundusz wzajemnościowy stanowi koszt uzyskania przychodów.
Art. 15
Walne zgromadzenie może przeznaczyć część dochodu ogólnego na oprocentowanie
wniesionych udziałów i wpisowego. Wysokość oprocentowania nie może przekroczyć
najwyższej w danym roku stopy redyskonta weksli NBP powiększonej o maksymalnie trzy
punkty procentowe. Statut powinien określić zasady ustalania wysokości oprocentowania i
sposób jego wypłaty.
Art. 16
1. W przypadku likwidacji spółdzielni fundusz rezerw niepodzielnych jest przekazywany na
cele ogólnospółdzielcze wskazane przez związek, w którym spółdzielnia jest zrzeszona lub
Krajową Radę Spółdzielczą.
2. Pozostały majątek oraz fundusz założycielski (udziały i wpisowe) wraz z
oprocentowaniem podlega zwrotowi członkom spółdzielni.
3. W sytuacji, o której mowa w art. 11 ust. 6 prawo do funduszu
założycielskiego przechodzi na nowego członka, o ile strony nie ustalą inaczej.
4. Prawo do funduszu założycielskiego przysługuje spadkobiercom zmarłego członka.
5. Statut może wyłączyć prawo do funduszu zwrotnego członka, który został ze spółdzielni
wykluczony.
Rozdział IV
Zmiany w przepisach obowiązujących i przepisy końcowe

Art. 17
W przypadku braku postanowień niniejszej ustawy do spółdzielni rolników stosuje się
przepisy ustawy z dnia 16 września 1982 r. Prawo spółdzielcze i ustawy z dnia 23 kwietnia
1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93, z późn. zm.).

Art. 18
1. Spółdzielnie istniejące w dniu wejścia w życie niniejszej ustawy i działające na podstawie
przepisów ogólnych Prawa spółdzielczego, mogą dostosować swoje statuty do jej
przepisów w ciągu dwóch lat od dnia wejścia w życie ustawy.
2. Statuty spółdzielni, które w wyniku zmiany swoich statutów dostosowały je do przepisów
niniejszej ustawy, mogą przewidywać, że członkowie nie będący rolnikami-producentami
zachowują członkostwo do czasu całkowitego zwrotu przez spółdzielnie wniesionych
przez nich udziałów. Okres całkowitego zwrotu udziałów nie powinien być określony na
datę późniejszą niż 31 grudnia 2015 roku.
3. W skład rady nadzorczej spółdzielni rolników mogą wchodzić, do chwili całkowitego
zwrotu udziałów, pracownicy spółdzielni, będący członkami przed dniem wejścia w życie
niniejszej ustawy, jeśli statut nie stanowi inaczej, jednak ich udział w składzie osobowym
rady nie może przekraczać 25%.
Art. 19
W ustawie z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2004 r. Nr 142,
poz. 1514 i Nr 146, poz. 1546, z 2005 r. Nr 143, poz. 1199 i Nr 169, poz. 1418 oraz z 2006 r.
Nr 222, poz. 1629) w art. 4 w ust. 1 pkt. 3 otrzymuje brzmienie:
„3) nabycie praw do wkładów w spółdzielni rolników, spółdzielni produkcyjnej lub w
spółdzielni kółek rolniczych;"
Art. 20
W ustawie z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2006 r. Nr
121, poz. 844, Nr 220, poz. 1601, Nr 225, poz. 1635 i Nr 245, poz. 1775, Nr 249, poz. 1828,
Nr 251, poz. 1847, z 2008 r. Nr 93, poz. 585, Nr 116, poz.730) w art. 7 w ust. 1 po pkt 14
dodaje się pkt. 15 w brzmieniu:
„15) budynki i budowle lub ich części i zajęte pod nie grunty stanowiące własność
spółdzielni rolników lub ich związku, bądź będące w ich wieczystym użytkowaniu,
wykorzystywane na działalność określoną w art. 3 ust. 1 ustawy z dnia ....... 2012
r. o spółdzielniach rolników".
Art. 21
W ustawie z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r.
Nr 54, poz. 654, z późn. zm.3) wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 15 w ust. 1 dodaje się pkt ls w brzmieniu:
„ls. W spółdzielniach rolników kosztem uzyskania przychodów są należne członkom
odsetki od wniesionych przez nich udziałów, wpisowego i wkładów pieniężnych";
2) w art. 17 w ust. 1 po pkt. 51 dodaje się pkt. 52 w brzmieniu:
„52) dochody spółdzielni działających na podstawie ustawy z dnia ............... 2012 roku o
spółdzielniach rolników, pochodzące z transakcji z członkami, a także dochody nie
pochodzące z obrotów z członkami, o ile zostały przekazane na fundusz rezerw
niepodzielnych,"
Art. 24
W ustawie z dnia 9 maja 2008 r. o Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (Dz. U. z
2008 r. Nr 98, poz. 634) w art. 4 ust. 1 pkt 4 otrzymuje brzmienie:
„4) powstawania i rozwoju grup producentów rolnych i ich związków oraz spółdzielni
rolników i ich związków,".
Art. 25
W ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny w art. 613 § 4 otrzymuje brzmienie:
"§ 4. Przez producenta rolnego rozumie się również grupę producentów rolnych lub ich
związek oraz spółdzielnię rolników założoną w celach określonych w art. 3 ust. 1
ustawy z dnia …………….. 2012 roku o spółdzielniach rolników lub związek tych
spółdzielni."
Art. 26
W ustawie z dnia 19 października 1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi
Skarbu Państwa (dz. U. z 2004 r. Nr 208, poz. 2128, z późn. zm4) w art. 29 w ust. 1 dodaje się
pkt 5 w brzmieniu:
„5) spółdzielniom rolników i ich związkom, jeżeli nieruchomość ma być przeznaczona do
realizacji celów określonych w art. 3 ust. 1 ustawy z dnia ...................... 2012 roku o
spółdzielniach rolników".
Art. 27

Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.





UZASADNIENIE


Celem proponowanej regulacji jest ułatwienie i przyspieszenie przekształcenia
istniejących struktur i budowy nowych – szczególnie wśród rolników – już działającej lub
zamierzającej działać w formie spółdzielczej organizacji producencko- handlowych. Chodzi tu
zwłaszcza o umożliwienie takiej ewolucji praktyki działania już istniejących i nowo tworzonych
spółdzielni, aby znalazły się one pod rzeczywistą kontrolą producentów rolnych. Jeszcze
ważniejsze jest, aby działały w interesie rolników ułatwiając im zbyt i przetwórstwo produktów
rolnych.

Wprowadzenie nowych rozwiązań pozwoli na poprawę efektywności gospodarowania
na obszarach wiejskich. Obecnie mamy do czynienia z rozproszeniem podaży produktów
rolnych w Polsce. Wynika to przede wszystkim z niezorganizowania rolników i
przechwytywania części dochodu przez firmy pośredniczące. Sytuacja ta powoduje
pauperyzację wsi i to przede wszystkim gospodarstw średnich i większych obszarowo.
Rozwiązania zaproponowane w projekcie ustawy stwarzają możliwości zwiększania
dochodów z indywidualnych, prywatnych gospodarstw rolników przez zorganizowanie form
gospodarczego współdziałania, np. w sferze zaopatrzenie w środki do produkcji, przetwarzania,
standaryzacji, marketingu i zbytu produktów rolnych oraz gospodarowania wspólnymi
urządzeniami, maszynami.

W zaproponowanym projekcie ustawy przewiduje się, że spółdzielnia rolnicza jest
tworzona z inicjatywy rolników – producentów produktów rolnych, właścicieli gospodarstw
ogrodniczych, prowadzących hodowlę zwierząt, a także inną działalność w sferze rolnictwa i
drobnego przetwórstwa spożywczego.
Spółdzielcza forma współdziałania i współpracy rolników, może w najpełniejszym
zakresie zapewnić, że:
 struktura organizacyjna będzie demokratycznie zarządzana i kontrolowana przez
członków – producentów rolnych;
 spółdzielnie będą swoistym „przedłużeniem” gospodarstw rolniczych członków,
zapewniającym im dodatkowy zysk wynikający z udziału w obrocie handlowym;
 produkcja będzie planowa, dostosowana do podaży i wymagań jakościowych;
 promowana będzie koncentracja podaży i wprowadzania na rynek produktów
wytwarzanych przez jej członków;
 obniżone zostaną koszty produkcji i ustabilizowane ceny produktów;
 upowszechniane będą zasady nowoczesnej upraw, technologii produkcji i zasady
gospodarowania zgodnie z zasadami ochrony środowiska naturalnego.