Rządowy projekt ustawy o ratyfikacji Traktatu między Królestwem Belgii, Republiką Bułgarii, Republiką Czeską, Królestwem Danii, Republiką Federalną Niemiec, Republiką Estońską, Republiką Grecką, Królestwem Hiszpanii, Republiką Francuską, Irlandią, Republiką Włoską, Republiką Cypryjską, Republiką Łotewską, Republiką Litewską, Wielkim Księstwem Luksemburga, Republiką Węgierską, Republiką Malty, Królestwem Niderlandów, Republiką Austrii, Rzecząpospolitą Polską, Republiką Portugalską, Rumunią, Republiką Słowenii, Republiką Słowacką, Republiką Finlandii, Królestwem Szwecji, Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej (Państwami Członkowskimi Unii Europejskiej) a Republiką Chorwacji dotyczącego przystąpienia Republiki Chorwacji do Unii Europejskiej, sporządzonego w Brukseli dnia 9 grudnia 2011 r.

Informacja o przebiegu procesu negocjacji o członkostwo Chorwacji w UE
Ramy prawne i polityczne stosunków państw Bałkanów Zachodnich, w tym Chorwacji,
z Unią Europejską, tworzy Proces Stabilizacji i Stowarzyszenia (Stabilisation and
Association Process – SAP). Jego celem jest umocnienie europejskiego wektora polityki
państw bałkańskich, z perspektywą pełnej integracji z Unią Europejską państw objętych
tym procesem. Relacje Chorwacji z UE zostały sformalizowane poprzez Umowę
o
Stabilizacji i
Stowarzyszeniu (29.10.2001), a następnie wniosek Chorwacji
o przystąpienie do Unii Europejskiej (21.02.2003). Status kandydacki Zagrzeb otrzymał
decyzją Rady Europejskiej w Dublinie (18.06.2004). Pierwotnie inauguracja rokowań
akcesyjnych planowana była na marzec 2005 r., jednak wobec negatywnej oceny
współpracy Zagrzebia z Międzynarodowym Trybunałem Karnym ds. b. Jugosławii
(ICTY) UE poprzestała na przyjęciu ram negocjacyjnych. Decyzja o rozpoczęciu
negocjacji akcesyjnych zapadła 3 października 2005 r. po stwierdzeniu przez prokurator
generalną ICTY Carlę del Ponte zaistnienia „pełnej współpracy Republiki Chorwackiej
z Trybunałem”. Pierwsza faza negocjacji – screening – trwała około roku i została
formalnie zakończona w październiku 2006 r.
Od lutego 2006 r. w miarę publikowania przez Komisję Europejską kolejnych raportów
ze screeningu, Rada Unii Europejskiej podejmowała decyzje o rozpoczęciu negocjacji
akcesyjnych w poszczególnych rozdziałach lub uzależniała ich początek od wypełnienia
przez Chorwację warunków wstępnych, tzw. benchmarks.
Negocjacje dotyczyły jedynie sposobu, a nie zakresu przyjęcia przez Chorwację całości
dorobku prawnego UE. Uzgadniane były czasowe wyłączenia wybranych sektorów
spod obowiązywania regulacji prawnych UE – rozwiązania przejściowe – w sytuacjach,
gdy przyjęcie unijnych regulacji z dniem członkostwa mogłoby spowodować ryzyko
destabilizacji rynku lub nadmiernych kosztów finansowych.
Negocjacje toczyły się w ramach Międzyrządowej Konferencji Akcesyjnej. Strony
reprezentowane były przez ministrów spraw zagranicznych, a na poziomie roboczym
przez zastępców szefów delegacji – stałych przedstawicieli państw członkowskich UE
i głównego negocjatora po stronie państwa kandydującego.
W procesie negocjacyjnym skorzystano z doświadczeń z poprzednich rozszerzeń UE
i podzielono całość materii negocjacyjnej na 35 obszarów. Strony przyjęły generalną
zasadę, że stanowisko zajęte w danym obszarze negocjacyjnym nie mogło wpływać na
 
2
stanowisko w innych obszarach oraz że niczego nie można było uznać za ostatecznie
uzgodnione, dopóki nie uzgodniono całokształtu warunków członkostwa.
Generalny konsensus wśród państw członkowskich dot. potrzeby szybkiego
zakończenia chorwackich negocjacji akcesyjnych pozwolił na ich sfinalizowanie
jeszcze podczas prezydencji węgierskiej. Zastrzeżenia formułowane przez Francję,
Niemcy, Wlk. Brytanię (konieczność objęcia Chorwacji po podpisaniu Traktatu
Akcesyjnego monitoringiem zbliżonym do mechanizmu kontroli i weryfikacji) oraz
Słowenię (szereg kwestii otwartych w relacjach z Zagrzebiem, skutkujących
w przeszłości nawet zablokowaniem negocjacji) zostały rozwiązane na drodze
uzgodnień zawartych we Wspólnym Stanowisku do poszczególnych rozdziałów, w tym
m.in. rozdziału 35 – Sprawy Inne.
Chorwacja powinna kontynuować proces
przeprowadzania reform w kraju (dotyczy to trzech głównych obszarów – systemu
sądownictwa, spraw wewnętrznych, polityki konkurencji), w szczególności zaś
w obszarze rozdziału 23 – Wymiar Sprawiedliwości i Prawa Podstawowe, tak aby
z dniem akcesji do UE, była w stanie wywiązać się z nałożonych na nią obowiązków
wynikających z
członkostwa. W tym celu do czasu akcesji Chorwacja będzie
monitorowana pod względem skuteczności przeprowadzanych reform.
Chorwacja zakończyła negocjacje akcesyjne na poziomie technicznym w dniu 30
czerwca 2011 r. Podczas Konferencji Międzyrządowej (IGC) zamknięto cztery ostatnie
rozdziały: 8 – Polityka Konkurencji, 23 – Wymiar Sprawiedliwości i Prawa
Podstawowe, 33 – Finanse i Budżet, 35 – Sprawy Inne.

Informacja o procesie redagowania projektu Traktatu Akcesyjnego (TA)
Prace nad redakcją Traktatu rozpoczęły się w grudniu 2009 roku. Powołana została
w tym celu Grupa Robocza ad hoc ds. Redakcji Traktatu Akcesyjnego z Chorwacją,
w skład której weszli przedstawiciele państw członkowskich. Po stronie polskiej prace
redakcyjne koordynowane były przez MSZ. Brały w nich udział ministerstwa i urzędy,
które miały możliwość zgłoszenia uwag do wszystkich propozycji zapisów.
Uzgodnione przez państwa członkowskie propozycje postanowień były przekazywane
do akceptacji Chorwacji, która miała możliwość zgłaszania poprawek lub komentarzy.
W przypadku postanowień ogólnych Traktatu propozycje były opracowywane na
 
3
podstawie postanowień zawartych we wcześniejszych traktatach akcesyjnych.
Postanowienia dotyczące dostosowań technicznych, czyli zmian w ustawodawstwie
wspólnotowym wynikających z rozszerzenia o nowe państwo członkowskie, były
przygotowywane na podstawie opracowanych przez Komisję Europejską informacji
przekazywanych przez Chorwację. Projekty postanowień dotyczących wyników
negocjacji stanowią przełożenie na język prawny zapisu wyników negocjacji, zawartych
w konkluzjach z poszczególnych sesji negocjacyjnych lub w przywołanych w tych
konkluzjach wspólnych stanowiskach UE. W
redagowaniu Traktatu punktem
odniesienia był stan dorobku prawa wspólnotowego w dniu 1 marca 2011 r.

W dniu 13 września 2011 r. uzgodniony został, na poziomie technicznym, tekst TA
z Chorwacją. Tym samym prace zakończyła Grupa Robocza ad hoc ds. Redakcji TA,
której przewodniczyła polska prezydencja. W dniu 14 września 2011 r. COREPER II
zatwierdził projekt TA w angielskiej wersji językowej, który następnie został
nieformalnie przekazany do
PE (Komisja ds. zagranicznych, AFET), państw
członkowskich, KE oraz Chorwacji (w wersji podlegającej dalszej rewizji prawno-
lingwistycznej). Polska prezydencja prowadziła bardzo intensywne prace nad
Traktatem, co umożliwiło finalizację prac redakcyjnych zgodnie z przyjętym
harmonogramem, a tym samym pozwoliło na podpisanie Traktatu przed końcem 2011 r.

W dniach 24 – 25 października 2011 r. odbyły się spotkania ekspertów z udziałem
prawników-lingwistów w celu wypracowania ostatecznego brzmienia TA w angielskiej
wersji językowej. Prace nad wszystkimi wersjami językowymi UE zostały zakończone
w dniu 7 listopada 2011 r. Ich przedmiotem było uzgodnienie ostatecznych korekt
technicznych i
legislacyjno-językowych do poszczególnych wersji językowych
Traktatu. Strona polska zgłosiła szereg propozycji zmian technicznych do polskiej oraz
angielskiej wersji językowej dokumentu. Zdecydowana większość z nich została
przyjęta i inkorporowana do tekstu Traktatu.

Informacja o przebiegu procedury poprzedzającej podpisanie Traktatu przez państwa
członkowskie UE
 
4
Procedura ta jest określona w art. 49 TUE i przewiduje sporządzenie opinii Komisji
Europejskiej w sprawie przyjęcia nowych państw członkowskich, udzielenie zgody
Parlamentu Europejskiego na przyjęcie nowych państw na warunkach określonych
w Traktacie oraz podjęcie decyzji przez Radę UE.
W dniu 12 października 2011 r. Komisja wydała przychylną opinię ws. wniosku
Chorwacji o
przystąpienie do UE (COM(2011) 667), oceniając pozytywnie
dotychczasowy postęp działań Chorwacji na jej drodze do UE. W opinii KE, Chorwacja
spełnia kryteria polityczne członkostwa. KE zakłada, iż kryteria acquis i ekonomiczne
zostaną spełnione do dnia 1 lipca 2013 r., który uznaje się za termin akcesji Chorwacji do
UE.
W dniu 17 listopada 2011 r. Komisja PE ds. zagranicznych (AFET) wyraziła pozytywne
stanowisko ws. przystąpienia Chorwacji do UE. Raport ws. przystąpienia Chorwacji do
UE był przedmiotem spotkania PE w dniu 30 listopada 2011 r. (dyskusja plenarna).
Decyzja w tej sprawie podjęta została na posiedzeniu plenarnym w dniu 1 grudnia
2011 r. Podczas posiedzenia Rady ds. Ogólnych, w dniu 5 grudnia 2011 r., podjęta
została decyzja ws. przyjęcia Republiki Chorwacji do UE. Podpisanie Traktatu
nastąpiło w dniu 9 grudnia 2011 r. na marginesie Rady Europejskiej.

Traktat o przystąpieniu do UE oraz jego postanowienia
Traktat o przystąpieniu w szerokim rozumieniu obejmuje:
-
Traktat między Królestwem Belgii, Republiką Bułgarii, Republiką Czeską,
Królestwem Danii, Republiką Federalną Niemiec, Republiką Estońską, Republiką
Grecką, Królestwem Hiszpanii, Republiką Francuską, Irlandią, Republiką Włoską,
Republiką Cypryjską, Republiką Łotewską, Republiką Litewską, Wielkim
Księstwem Luksemburga, Republiką Węgierską, Republiką Malty, Królestwem
Niderlandów, Republiką Austrii, Rzecząpospolitą Polską, Republiką Portugalską,
Rumunią, Republiką Słowenii, Republiką Słowacką, Republiką Finlandii,
Królestwem Szwecji, Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii i
Irlandii
Północnej (Państwami Członkowskimi Unii Europejskiej) a Republiką Chorwacji
dotyczący przystąpienia Republiki Chorwacji do Unii Europejskiej
-
Akt dotyczący warunków przystąpienia Republiki Chorwacji oraz dostosowań
w Traktacie o Unii Europejskiej, Traktacie o funkcjonowaniu Unii Europejskiej
 
5
i Traktacie ustanawiającym Europejską Wspólnotę Energii Atomowej
-
Załączniki
-
Protokół
-
Akt końcowy

Traktat o przystąpieniu
Zgodnie z art. 3 Aktu, Traktat podlega ratyfikacji przez wszystkie państwa – strony
zgodnie z ich wymogami konstytucyjnymi. Dokumenty ratyfikacyjne zostaną złożone
do depozytu rządowi Republiki Włoskiej do dnia 30 czerwca 2013 r.
Uznaje się, że ratyfikując niniejszy Traktat, Republika Chorwacji ratyfikuje lub
zatwierdza również wszelkie zmiany w Traktatach, o których mowa w artykule 1 ustęp
2, otwarte do ratyfikacji lub zatwierdzenia przez państwa członkowskie zgodnie
z artykułem 48 Traktatu o Unii Europejskiej w momencie ratyfikacji przez Republikę
Chorwacji niniejszego Traktatu, a także wszelkie akty instytucji, przyjęte w tym samym
momencie lub wcześniej, które wejdą w życie dopiero po ich zatwierdzeniu przez
państwa członkowskie zgodnie z ich odpowiednimi wymogami konstytucyjnymi.
Traktat wchodzi w życie z dniem 1 lipca 2013 r., pod warunkiem że do tego dnia
zostaną złożone do depozytu wszystkie dokumenty ratyfikacyjne.

Akt zawiera następujące części:
Część pierwsza: zasady, Część druga: dostosowania w Traktatach, w tym postanowienia
instytucjonalne oraz pozostałe dostosowania, Część trzecia: postanowienia stałe, Część
czwarta: postanowienia tymczasowe, w tym środki przejściowe, postanowienia
instytucjonalne, postanowienia finansowe, pozostałe postanowienia, Część piąta:
postanowienia dotyczące wprowadzenia w życie niniejszego Aktu, w tym dostosowania
w regulaminach instytucji oraz w zasadach dotyczących komitetów i w regulaminach
komitetów, stosowanie aktów instytucji, postanowienia końcowe.
Załączniki:
-
Załącznik I zawierający wykaz konwencji i protokołów, do których Republika
Chorwacji przystąpi z dniem przystąpienia (o którym mowa w artykule 3 ustęp 4
 
6